Austri - 02.04.1902, Síða 2

Nft. 11
A U S T 3t I.
38
petta só eigi aðeias kosningaragn?
Yér vildum fegair geta látið ]>að vera
að gruna Y Itýinga um pað. Eu eptir
framkomu dr. Yaltýs og foringja
flokksins á pingi ot í haust og vetur,
með peirri tröllatrú á Hafnastjórnar-
ráðgjafanum og fullan margra ára
fjandskap við búsetu ráðgjafans í
lieykjavík, getur engum verið láandi,
pö hann efist um einlægni peirra og
apturhvarf; onda hefir „J>jóðviljinn,“
annað helzta blað Haf narstjórnarmanna,
kallað boðskapinn „mikil vonbrigði"
og vfirlýsing stjórnarnefndar Yaltýs,
flokksins í „pjóðviljanum11 10 febr.
s. 1. hefir svo mörg „ef“ og „svo
framarlega,“ að hætt mun við að
óánægjan með búsetuna og tilhneigingin
til að „f 1 o y g a“ frv. ráðgjafans,
verði of sterk, ef kosningar færu svo
illa í vor, að nokkur von væri til að
koma hinu ómengaða frv. Valtýinga
írá síðasta alöingi að, sem eptir yfirlýs-
íngu flokksstjörnarinnar til ráðgjafans
6. desemher s. 1. sé svo einkar hag*
fellt fyrir oss íslendirga! og pá sé
svo sem sjálfsagt að aðhyllast pað
heldur en annan eins gallagrip
og peir pá mundu álita frv. stjórnar-
innar ef kosningar veittu peim færi
á að fá frv. sitt sampykkt.
J>etta munu nú Hafnastjórnarmenn
kalla ósvífnar getsakir, prátt fyrir pær
miklu likur, er vér pykjumst hafa fært
fyrir pví hér að framan, að svo mundi
fara, ef Valtýingar sæju sér pess
nokkurn kost, að fá frv. sitt frá síð-
asta pingi sampykkt.
En pað vill nú svo vel til, að vér
höfum meira en líkur fyrir oss að bera
í pessu efni, og pað úr áreiðanlegustu
átt, frá sjálfri stjörnarnefnd Yaltýinga,
sjálfum guðsmanninum í Grörðum á
Alptanesi, par sem hann í hinni
prestlegu! grein sinni í „ísafold" 22.
febr, s. 1. með hinni snotru kenni-
mannlegu fyrirsögn: „H æ 11 u a ð
Ijúga, J>j óðólfu r!“—kemst pannig
að orði á miðjum fremsta dálki á 2. síðu,
„og unnu n eð pví eitt hið viturlegasta
og parfasta verk (sampykkt stjórnarfrv.
dr. Valtýsí eíii dtild, eptir að pm.
vissu um stjórnarskiptin,) er pessari
pjóð hefir á pingi unnið verið, meðal
annars fyrir pá sök, að afreksverk
pað styttir vonandi um eitt ár* pann
tíma, er pér veiður auðið að flytja
lygar og bera róg út af stjórnarskrár-
málinu og léttir af pjóðinni fyr en
ella hefði orðið peirri óöld pólitisks
ópokkaskapar, er pú allia blaða fremst
ert orsök í.“
Hér játar pessi stjórnarnefndar-
maður Valtýinga, séra J e n s Pál s-
s o n í Görðum, að hann voni, að
sampykkt frv. Valtýinga á síðasta
pingi „stytti um eitt ár“ tíma pann
sem stjórnarskrárprefið purfi að
standa, er beinast getur orðið raeð pvi,
að frv. síðasta pings veiði sampykkt
óbreytt á aukapinginu í sumar. Og
pessa hreinskilnu játningu gjörir
stjórnarnefndarmaður pessi 12 dögum
eptir birtingu ávarps stjórnarinn til
flekksbræðra peirra, par sem peir
í orði kveðnu leggja pað til, að
flokksmenn peirra aðhyllist boðskap
konungs!! Og pessi játning er gjörð
í blaði meðstjórnanda höf., „lsafold“,
og hefir ritstjóra hennar illa láðsf að
* JLeturbreytíngar gj0rðar af ritstj.
vara höfundinn við pessari hrein-
skilni,
En nú stendur pað parna svai t á
hvítu, hvað Valtýingar ætla sér að
gjöra, svo framarlega sem peir komist
í meiri hluta við kosningarnar í
vor.
l>ví ætti engum kjósanda, sem ann
íslandi, að koma til hugar að kjósa
nokkurn Valtýing eða Hafnastjórnar-
mann á ping í vor, en allra sízt
pó flokksforingja peirra.
Eptir að hafa kastað mold á leið i
Valtýinga til kosninga, skulum vér
leyfa oss að fara fáum orðum um
kosningarnar í kjördæmunura.
í Suðurmúlasýslu verða víst
margir frambjóðendur, og pað tveir
eða fleiri sunnan úr íteykjavík, sem
varla getur verið heppilegt fyrir sýsl-
una að sækjast eptir, með pví líku að
sýslan á völ á mjög vel hæfum innan-
héraðsmönnum, hvar af Guttorm-
ur Vigfússoner sjálfsagður, og
svo annarhvor peirra, J ónBergson
á Egilstöðum, eða Ari Brynjölfs-
s o n á J>verhamri, sem verða að miðla
pví millisínhvor peirra skuli vera í kjöri,
en báðir mega peir eigi bjöða sig
fram; pað mundi veikja mjög flokk
vorn heimastjórnarmanna, og gjöra
Valtýingum hægra fyrir að komastpar
að.
í Norðurmúlasýslu teljum
vér óefað, að verzlunarstjóri Ó 1 a f u r
Davíðsson á Vopnafirði sé sjálf-
sagður að fá langflest atkvæði, par
hann mun nú nafa fengið leyfi yfirstjórn-
enda verzlunar 0rum & Wulffsað mega
fara á ping í sumar og getur pví gofið
kost á sér; og svo álítum vér líkleg.
ast, að með honum verði í kjörj
S ö 1 v i bóndi Vigfússon á Arn-
heiðarstöðum, er oss öllum er að
góðu kunnur, vænn maður og staðfastur-
En Ól. Davíðsson er svo góðkunnur
kjósendum, að hann parf engin meðmæli
með sér við kjósendur, er vér ætlum
að muni kjósa hann sem í einu bljóði^
einsog líka er sjálfsagl.
Um kosningar í fingeyjar-
sýslum parf eigi að orðlengja, pví
par dirfist víst enginn Valtýingur að
bjóða sig fram.
í Eyjafjarðarsýslu var í
haust einhver undirróður gegn sýslu-
manni Klemens Jónssyni, mest
fyrir misskilin orð hans á leiðarping-
inu.
En bæði er pað, að sýslan og kaup-
staðuiinn hefir aldrei haft. pjóðhollari
pingmanni á að skipa, sem hefir unnið
henni sVo mikið gagn með skörung-
skap sínum og vinsældum á pingi, að
hin kjördæmi landsins hafa nær séð
ofsjónum yfir, og svo hefir hann nú j
vetur í Höfn ásamt bróður sínum;
prófessor Finni Jónssyni, unnið mál-
stað okkar heimastjómarmanna pað
stórgagn, er vér fáum honum seint
fullpakkað, svo pað væri hið sorgleg-
asta politiska vanpakklæti og óráð, að
hafna honum. — Stefán Stef-
á n s s o n í Fagraskógi mun vera viss,
svo framarlega að skólastjóri J ó n
Hjaltalín eigi bjóði sig fram, en
hann hefir reynzt mjög nýtur og
frjálslyndur pingmaður áður, og er
góðs verður fyrir fæð pá, er aptur-
haidsstjórnin danska lagði á hann fyrir
frjálslyndi bans og sjálfstæði.
Skagfir ðingar ættu ekki að
að láta Stefán Stefánsson
á Möðruvöllum hælast um hve peir
hefðu gleypt við valtýsku spekinni
úr honum, einkum ef peir eiga kost á
öðrum eíns staðfestu- og hæfileikamanni
í pólitik og Jóni Jakobssyni,
bókaverði, sem peim er líka að góðu
kunnur sem pingmaður þeirra; og par
umboðsmaður Ó 1 a'f u r B r i e m hefir
svo sorglega vilzt inn í Valtýsflokkinn,
pá ættí að hafna honum, enda muuu
Skagfirðingar eiga völ á meiri fram-
kvæmdarmanni á pingi en hann hefir
reynzt peim,
í Húnavatnssýslu mun
HermannJ ón as s o n Afingeyrum
vera viss með að ná kosuingu, og par
sem nú amtmaður Páll Briem,
er’mun bjóða sig par frara,“hetir tjáð sig
konungsiioðskapnum fylgjandi og hann
er allra manna áhugamestur um fram-
farir í landbúnaði vor Islendinga og
heíir par lagt vitrast og bezt til mál-
anna, pá álítum vér a.ð pað mundi
stórtjón fyrir bændastétt landsins að
hafa eigi pvilíkan mann á pingi.
Strandamenn kjósa eflaust
Gruðjón Guðlögsson, pvi pað
er alveg nauðsynlegt að hafa jaín
aðdáanlegan „hirtingarvönd syndugs
manns“ á pingj.
ísfirðingum verður að pessu
sinni við kosningarnar falinn heiður
og frarntið vor íslendinga, par sera
peir eiga aðallega að kjósa svo að
segja milli góðs og ills, milli foringja
heimastjórnarmanna og foringja
Hafnarstjórnarmanna, milli vonaríkrai
framtíðar og áframhalds útlendrar
stjórnar, milli pjóðrækni og svæsins
flokksfylgis, milli göfuglyndis og eigin-
girni, milli ljóss og myrkurs.
fér, ísfirðingtr, hafið áður boriðgæfu
til að hafa um langan aldur foringja
vorn íslendinga fyrir pingmann, par
sem var Jón Sigurðsson. Nú býðst
ykkur aptur sá pingmaður, er líkleg-
astur er allra íslendinga fyrir margra
hæfileika sakir til að geta með blessun
fyrir land og iýð tekið að sér forustu
hinna pjóðhollu pingmanna, sem s o
sorglega hefir vantað hin siðari árin
til ómetanlegs tjóns fyrir starf alpingis.
En sá maður er* sýslumaður og bæj-
aríógeti Hannes Hafstein. Hann er
maður tigulegur ásýndum, og pó hinn
pægilegasti í viðmóti, gáfaður sem
færri og eldheitur áhugamaður og
óeigingjarn föðurlandsvin.
Isfirðingar! veljið nú Jóni Sigurðs-
syni pennan eptirmann, er harm mundi
helzt hafa kosið og liklegastur er til
að halda æfistarfi hans fram til íulls
sigurs.
Herra Mattías Ólafsson
höfum vér lengi pekkt sem ^ greindan
marn og frjálslynflan, er ísfirðingar
mundu vel sæmdir af.
En um fram abt látið ekki pessa
óhreinustu skugga ValtýskuDnar hvorki
nnrra eða kúga út úr ykkur atkvæði
ykkar við kosningarnar í vor.
Fyrverandi pÍDgmönnum Barð-
strendinga og Mýramanna
mundi flestum Valtýingum fremur
treystandi sökum drengskapar peirra,
ef peir lofuðu pví afdrátturlaust að
fylgja lilboði konungsboðskaparins.
Dalamenn hafa einbeittan heiœa-
stjórnarmann fyrir sig, par sem er
B j ö r n sýslumaður Bjarnarson.
Og líklega láta peir sig eigi herda
pað ólán, að taka síra Jens Pálsson
fram yfir Björn sýslumann, eptir pað
hneyxli, sem hann hefir vakið meðal
alpýðu með áður tilvitnaðri skamrna-
grein sinni.
Snæfellingar hafa lengi eigi
haft jafn efnilegan pingmann og
L á r u s sýslumann Bjarnason, og
er pað :úm ágætlega skipað er hann
situr í á pingi og all óárennilegt; hafa
Snæfellingar heiður af pví að senda
pann hæfileikamann á ping.
Borgfirðingar munu sjálfsagt
vel áuægðir með pingmann sinD, búfr.
Björn Bjarnarson, sem verði
ugt er.
Heykvikingar eiga T r y g g v a
bankastjóra Gunnarssyni gott
upp að nnna, svo annt sem'hann hefir
gjört sér um heill og framför pessa
höfuðstaðar landsins, og styrkt stórum
annan aðal atvinau eg vorn, sjávar-
útveginn, með ráði u' dáð, og er pví
hinn parfasti maður á pingi. Tryggvi
á lika, ásamt landshöfðmgja, mestan
og beztan pátt í pví að landsbankinn,
þessi eina fjárstofnun landsins, var
eigi ásamt seðlaútgáfuréttinum, seld í
hendur útlendingum til fullrar einok-
unar. Hann hefir og í haust útvegað
ágætt tilboð frá útiondum um ódýrt
lán á gulli, er fullmegja mundi við-
skiptapörf landsins og gjöra lands-
bankanum mögulegt að stofna útibú í
kaupstöðum hinna 1 mdsfjórðungamia,
einsog svo lengi hefir verið práð.
Gullbringu og Kjósar-
s ý s 1 u erum vér nokkuð vondaufir
moð, en líklegt er, að kjósendur par
eigi pó að minnsta kosti völ á meiri
hæfilegleikamanni til píngsetu en
B j ö r n kaupm. Kristjánsson
hefir reynzt, að pví ógieymdu, að
báðir pm. eru magnaðir Valtýsliðar.
Arnesingar hafa víst verið
vel ánægðir með ritstjóra H a n n e s
Jporsteinson, eine og peir máttu
líka vera, svo vel sem hann kora fram
á þingi. Er vonandi að peim takist
að útvega sér samheDtai’i mann honum
á aukapingið en í fyrra,
Kangæingar mundu ráða vel
með að kjósa síra Eggert Páls-
son ogSighvat gamla A r n a-
s o n, eða pá annan góðan bónda þar
í sýslu.
V estmanneyingar eiga pökk
alls landsins skilið fyrir að skipta nú
um þingmann til batnaðar, og er
óskandi að þeir láti eigi k ú g a s t til
að kjósa dr. Valtý nauðugir aptur, er
peir eiga völ á jafn ágætu pingmanns-
efni og J ó n i landritara M a g n ú s-
sy ni.
A us t u r S kaptfelling ar ættu
fyrst og fremst ekki að láta fleka sig,
til pess að seilast eptir síra Ó 1 a f i
Ólafsyni af peim ástæðum, sem
áður hefir veiið vikið að hér í blaðinu.
En vér álítum Austur-Skaptfellinga.
vel sæmda af síra JóniJónssyni
í Stafafelli, er jafnan hefir haldið
taum bændastéttarínnar á pingi og
reynzt hinn nýtasti pingmaður, eins
og vér höfum áður tekið fram hér í
Austra
Kjósendur! látið eigi ginnrst af
kosningarbrellum Valtýinga, trúið eigi
ávarpi stjórnar peirra til fiokksbræðra
peirra (latold 1. febr. s. 1.) um að
stjórn llokksins aðbyllist konuugsboð-
skapinn og vilji að fiokksbræð-
ur peirra gen pað iika.
]?að væn óðs manns æði að treysta
pessari yfiiiýsingu eptir að einn af
stjórnendum flokksins hefir svo hrein-
skilnislega játað pað í tilvitnaðri grein
í ísafcld 22. febrúar s. 1. að pað só
enn peirra bjartasta ósk og von, að
fá stjórnarskrár frv. Yaltýinga frá
síðasta pingi sampykkt óbreytt á
aukapinginu í sumar.
Að eudingu skulum vér leyía oss að
taka pað frazn, að pað væri mjög
æskilegt, að stjórnm iýmdi Vultýsliðum
úr konungkjörna ilokknum. j’að
virðist fjærstæða, að stjórnin skipi
mótstöðumönnum sínurn og heima-
stjórnarmanna nú í paun hóp lengur.
l>á er Nelson barðist í síðasta sinn
hafði hann pennan stutta formála til
liðsmanna sinna: „England væntir
þess, að hver maður gjöri skgldn
sínayl Og vér förura eigi Ijærri ósk
og von pjóðarinnar er vér hrópum nú
til kjósenda Jandsins: Island væntir
pess að hver og einn kjósandi gjori
skyldu sína!
En skylda hvers og eins kjósanda
er pað, að hlynna með atkvæði sínu
að heill og réttindum föðurlandsins.
Abyrgðarmaður og ritstjóri:
Cand. phil. Skapti Jósepsson.
Prentsmiðja
þórstems J. 0. bhaftasonar.