Austri - 28.02.1903, Page 1

Kennrú 3llt »ia ð ámanuðt
i2 arkir núnurt til uxsta
nýáts, kostar hér á landi
aðcins 3 kr., eritndts 4 l.r.
Jjald l Kji /. jútí.
UppGcgu skrideg bundin við
áramót. O/ill n ma konnn
sé til ritstj. fyrtr 1. októ •
ker. lnnl. augl. 10 aura
línan,eða 70 a. hver þiml.
dálksoj hálfu dýrara á 1
síðu,
XIII. Ar.íí
L
Seyðisflrði 28. februar 1903.
NR. 8
AMT8BÓKA8 A FNIÐ á Seyðisfirði
er °pið á lauga! tliiprnm kl. 2—3
p. ra.
rSr.vrssrsrr.~sfsssssrsJs.'JT.<-srj~JrssrsSj-_irr. rrxsrssn
,AlþmgiskAsiiiiigarnar 1903/
o —
Mcð þessati yfiiskril't hirtist fyrir
áramótin grcin í „Bjarka“ eptir —s
—n.
í>að er arðheyrt, að greinin er
skrifuð úr hinum svonefnda „framsókp.ár-
flokki,“ í þeim tilgnngi að reyna að
afla þeim flokki trausts og áhts kjós-
enda og einstöbrm mönnum úr þeira
flokki, sem hafa tilfinnnnlega rekið sig
á þnð ríð síðustn kosningar, ið þá
vantaðj þ- f', on vekja tortryggui og
vantraust á 1k imnstjórnarmönnum.
Með öðrum orðutn: þ dr ern nú að
byrja að þreifa fyrir sér við kosning-
arnar í vor „framsóknarfiokksmennirn-
ir“ svo kölltiðu.
Greinarhöfundurinn, hr. —s —h,
telur mjög nauðsynlogt, að hyrning-
arsteinninn undir íslenzkt þjóðræði
verði vel lagður og varanlega. fetta
er alveg rétt. En hvernig getur hann
mtlazt til þess af kjósendum, að þeir
treysti þeim flokki til þess, sem barð-
ist af alefli fyrir því, að ráðgjafinn
væri búsettur í öðru fjarlægu og ólíku
landi, þar sem þjóðin gat engin veru-
leg áhrií haft á hann? Og því síður
getur hann búizt við því, þar sem mikill
Meiri hlutiþjóðarinnar sýndi það með
kosningum til aukaþingsins 1902, að
hann var harðóánægður með framkomu
þess flokks í stjórnarskrármálinu. Enn-
fremur eru það síður en ekki meðmæli
með þeim „flokki," að honum var
þingræðið ekki svo ríktí hng, er hann
sendi stefnuskrá sína, að hann myndi
eptir, að það hlýtur að vera mjög
pýðingarmikið hlutverk Dæsta þings,
að búa svo um ábyrgð binDar fyrir-
huguðu stjórnar, að þing og þjóð hafi
sem bezt tök á henni. En nú, er að
kosningum líður, tala þeir þar á roóti
svo drýgindnlsgi um þingræði, einsog
þeira einum væri trúandi til að
halda fiam rétti þingsins og þjóðar-
innar gagnvait stjórninni. Miunir
þetta á, að „flokkunnn“ starfar enn
með „hentistefnunni,“ sem honum gafst
lengi svo vek
Hr. —s —u vill fyrir hvern mun
kjósendur gleymi undanfarandi
stjórnarbaráttu. þ >r á móti finnst
oss kjó endum ekki ósannngjarnt þótt
vér megum óátalið l!ta til b ika á
fyrii framkcmu þeirra manna, sem
hjóða s!g fram til þings í vor koraand',
áður en vér greiðum atkvæði; og má
vera að vér tökum allmikið tillit t l
henrar við atkvæðagreiðsluna, þrátt
fyrir umraæli hr. —s —n.
J»að er annars einkeunilegt hvað
;,fiamLraflokks“'mönnum er meinlega
illa við, að minnzt sé á framkomu
þeirra í stjórnarbótarmálinu. þeir
eru auðsjáanlega hræddir um að hún
sé illa fallin til að afla þeiro kjörfylg-
is við næstu kosningar. — Mikill
meiri hluti þjóðarinnar skildi rétt við
kosningarnar til ankaþingsins 1902
hvert politik þeirra stefndi, og hafnað1
þeim. Nú er „flokknum" því mest um
að gjöra, að fá þjóðina til að gleyma
því umliðua, en aðeins að lofa nógu
fögru í framtíðinni. J>að getur vel
verið að ýmsir menn úr „flokknum“
reynist vel í framsóknarbaráttu þjóð-
arinnar á komandi tíma. En þjóðin
hlýtur að skilja, að „framsóknarflokk-
urinn“ hefir e n g a n r é 11 tii að
leggja fyrstu hpnd til framkvæmda á
því stjórnarfyrirkomulagi, sem í aðal-
atriðinu, búsetuatriðinu, er principielt
gagastætt því, sem sá flokkur bar
most fyrir brjóstinu, Ef þjóðin þar á
móti hefði ko3Íð meiri hlut*. til auka-
þingsins 1902 úr þeim flokki og Hafn-
arráðgjafa frumvarpið þeirra hefði
verið ssmþykkt, þá hefðu þeir haft
rétt til að vera kosnir til næsta
þings,
Hr. —s —n kallar heimastjórnar-
flokkinn kynlega samsteypu af ihalds-
mönnum og þeirra fyrverandi mótstöðu-
mönnuM, framfara- og breytingarmönn-
um þáverandi. Oss kjósendum virðist
þetta gæti verið rojög eðlileg samsteypa.
J>að er einkenni á íhaldsmónnum, að
þeir eru seinir að faka öllum breyt-
ingum, þykir ekki eigandi á hættu að
breyta því fyrirkomulagi, sem er, nema
vissa sé fyrir, að það, sem fæst í
staðinn, sé betra og hagfeldara, en alls
ekki það, að peir vilji hindra allar
framfarir. — þegar dr. Valtýr bar
frumvarp sitt fram á Alþingi 1897,
sáu íhaldsmenniruir — ef þar var um
nokkra fhaldsmenn að gjöra — að það
var byggt á skökkum grundvelli og
börðust þessvegna á móti því. Hið
sama sáu og hinir hyggnari framfara-
og breytingarmenn. En hinir grunn-
hyggnari og fljótfærnari sáu það ekki,
eða létust ekki sjá það og tóku til að
byggja ofan á þennan grund*öll.
Hvernig hefði stjórnmálum vorum verið
komið nú, ef þessi frumvarp^ómynd
befði verið samþykkt af þinginu ’97
og náð siðan löglegri staðrestingu?
Getur hr. —s —n búizt við, að þjóðiu
sé búiu að gleyma hverjura bún á það
að þakka, að svo varð eigi? Eða or
það máske meðal annars einmitt það
sem hann vill fá css til í-.ð gleyma?
þiugmenn þ.irfa að vera sjálfstæðir
menn, segir hr. —s —n. Lýsir hann
með möigum fö0rum og skáldlegum
orðum hvernig ósjálfstæðir menn skipti
um sanufæriugu á landsmálum eins opt
og aðrir skipta flíkum. Hér er hann
að kasta skeytum, sem hitta svo aðdá-
anlega suma hina helztu af flokks-
bræðrum hans og »framsóknarllokkinn“
allan yfir höfuð að tala, að margur
stilltur maður getur ekki að sér gjört
að brosa. — Já það er satt hr. —s
—n, að þiugmenn vorir þurfa að vera
sjálfstæðir menn, og þeir þurfa að
vera sjálfstæðari en þeir menn voru,
sem á þingiriu 1901 létu nokkra for-
kólfa útlendu stjórnarstefnunnar hafa
sig til að samþykkja stjórnarskrár1
brevtingarfrumvarp það, sem þá lá
fyrir, eins og málið horfði við þá,eptir
að stjórnarskiptin í Danmörku fréttust.
Samanber einnig fjármálapolitík„fram-
sóknarflokksins“. á þinginu 1901.
Hr. —s —n varar kjósendur við
þeim fyrverandi framfaramönnum aí
því Jeir hafi skrifað undir stefnuskrá
með íbaldsmöDnum. En fyr í greininni,
þegar hann er að teljakjósendum trú
um að engir politískir flokkar séu til í
landinu, — segir hann, að stefnuskrár
beggja flokkanna séu samhljóða að
efni (og gleymir hann þó því sem
stefnuskrá heimastjórnarmanna skýrar
til tekur en stefnuskrá hinna, t. d.
um ráðgjafaábyrgðarlög. þingræði o. fl.)
J>etta ér að kunDa að haga seglum
eptit vindi! — Hvernig ætli hr. —s
—n takist annars með svona lagaðri
rökserodafærslu að sannfæra kjósendur
um, að heimastjórnarinenn séu íhalds-
samari en „flokkurinn,1' og hættulegra
sé að kjóia þá pessvegna en „fram-
sóknarflokksmenn.“ Hann fyrirgefur,
vonandi, á sínum tíma, þó kjósendurnir
skilji þetta betur en hann sjálfur.
Hverjir eru þá þessir vönduðu, vel
gefnu og sjálfstæðu framfara- og at-
kvæðamenn sem hr. —ra —n vill að
kosnir séu? fað eru „Opportunisti
arnir“ sælu, sem kunmi um tíma að
baga svo vel seglum eptir vind) við
stjórnina — alt þangað til á þinginu
1901 að fréttist um stjórnarskiptin í
Danmörku — og þjóðina fram undir
kosningarnar til aukaþingsins 1902.
J>að eru þessir vel gefnu menn, sem
ekki gátu skilið bvaða þýðingu það
gæti haft h úrslit stjóiraarmáls vors að
vinstri menn komust til volda í Dan-
mörku; það eru þessir vönduðu menn,
sem vildu fá pjóðina til að gefa eptir
við ibahhstjórnina í Danmörku mjög
mikilsverða réttarbót sem henni var
veitt með 61. gr. sijórnarskrárinnar,
og sem vildu einnig fá h vna til að
flvtja stjórninn, að því leyti sem hún
er irnlend, bmt úr landinu. í>að <r
„framsókna' flokkurinn.“— Yér höfum
uú lært það af framkomu „frumsóku-
arflokks;ns“ að þpssir kostir eru ekki
einhlýtir. J'ingæenn þurfa að vera
þ j ó ð h ol 1 i r og óeigingjarnir
en ekki „danskir íslendinga ,“ það er
höf'uðskilyrði fyrir því að sturf þeirra
getj borið heillaríka ávexti fyrir þjóð
vora.
l>au atriði, scm hér liefir verið
drepiö á, nægja vonan !i til að sýna
hr. —s —n, að benairgar hans hafa
; fallið í ómildan akur hjá kjósendunum.
j Haun siglir ekki, né „framsóknarflo’ck-
urinn,“ mikinn byr fyrir þeim vindi,
j sem þevsi hugvekja hans hleypir i
seglin hjá þeira, hversu vel sem þeir
kurma að hagræða þeim.
f>að gæti orðið til slíHmintunar, ef
hr. —s —n vildi ávarpa kjósendur
aptur áður eu kosningar fara fram 1
vor,
Leyfi eg mér svo að fara að dærai hr.
—s —n og kalla mig
—r —n.
Bfmaðarsýmngiii
i J»randheimi.
sirólastjóra Sigurð Sigurðsson.
—o—
Niðurl.
VII. Afurðir búnaða ins.
I þessari dmld voru sýnuhorn af
öllum korntegundum, ’ sem ræktaðar
eru í Norvegi og það frá ýmsura stöð-
um í landinu. J>á var og sýnt fræ af
ýmsum fóðurjuiturn. Eins og flostum
mun kunnugt, þekkist hvergi í heimi
saraa sléttunaraðferð og notuð er hér
á landi, Yíðast hvar plægja meun og
herfa jörðina og sá síðan grasfræi. fað
er því afar þýðingarmikið að hafa
gott grasfræ, kosta Norðmenn því
kapps um að hafa á boðstólum gott
grasfræ. Nú á síðari tímum eru þeir
sjálfir farnir að afla grasfræs, bæði af
inulendum og útlendum tegundum og
þykir það reynast hetur.— Jarðrækt
vor þyrfti að komast í það horf, að
vér lærðum að nota hestaaflið við þá
vinnu þar semhægt væri að koma því vi3
t. d. plægingar, herfingu o. ll. I>á
þurfum vér og að læra að sá grasfræi
og safna fræi af innlendum tegundum.
Perðir mínar um norðanverðau No veg
og Svíþjóð haía mjög styrkt þossa
skoðun. Enda er þar afarmikið að
læra i þessu efni. En til þess þ»tta
geti komizt í gott lag, þarf að gjöra
tilraunir í þá átt á fleiii stöðum hér
á landi, og tilraununum stjórnað af
möntiura, sem þ kking hafa í því efni.
það er eigi nóg, eins og sumir virð-
ast ætla, að meDn læri að plægja.
þei'a er ef til vill það atriði, sem
minustum eriiðleikum mun valda. Til
hi'is þarf meiri þekking, að hafa jarð-
vecinn hæfilega rakan, að læra að
i ota hin rét/u áburðarefni, ogað fiuni
hverjar fóðurgrastegundir er arðsam -
ast að rækta hér á landi. Eg vona
að lesendur fyrirgefi þótt eg — um
stund — hafi gleymt að segja frá
sýr.ingnnni í Niðarósi, en hvarflað-
með huganum að þvi atriði, sem hefit*
mesta þýðingu fyrir landbúnað vornr
og framtíð landsins.
J>á voru á sýniogunni stór söfn af