Austri - 30.06.1903, Blaðsíða 1

Kenmrút d'holat dmánuði
i2 arh'r minnst til nœsta
rtýár s, hostar hér á lancLr
aðeins 3 kr., erhndis 4 Lr.
ídialddagi 1. júlí.
Xm. Ar.J
AMTSBOKASAFNIÐ á Seyðisfirði
verðiir lokað frá 1, júlí til 15. águst
n. k
iyaoiirxxtoxox/yaor.ayxjcrscnatyxerxjcrx/yx/rxíjxch
ítlendar fréttir.
—o—
Danmork. Kosningarnar til þjóð-
Jingsins eru par nú afstaðnar og frétt-
ist nú með Krystal hingað um úrslit
peirra, er fóru einsog hér hafði verið
ráð fyrir gjört í biaðinu, að vinstri-
menn sigruðu með 73 atkvæðum, sósía-
listar fengu alls 16 atkvæði, hægri-
menn 12, 11 í engum fiokki og 1 atkv.
óvíst frá Færeyjum. Finim ráðgjaf-
anna. voru kosnir: forsætisráðgjafi
Deuntzer, dómsmála og Islandsráðgjafi
Albertí, Jandbúnaðarmálaráðgjafi Ole
Hansen, innanríkismálaráðgjafi Ene-
vold SöreDsen og kirkju- og kennslu-
málaráðgjafi Christensen, en 2 féllu:
fjármálaráðgjafi Hage fyrir sósíalista
í Kaupmannahöfn og hermálaráðgjafi
Madsen í Banders. Er mest eptirsjá
1 Hage, en vel má vera að hann kom-
ist síðar að í einhverju kjördæmi, er
kjósa parf upp aptur í. Auk pess
féllu prír mikilhæfir menn í Höfn af
liði viastrimanna fyrir hægrimönnum,
Gustaf Philipsen,lyfsali Alfreá Benzon
og skólaeptirlitsmaður Johan Ottosen.
Hafa pví vinstrimenn nu aðeins 2
pingmenn í Höfn, pá Hermann Trier,
forseta pjöðpingsins og Alfred Christ-
ensen, sor< íslandsvinarms gamla, Balt-
azar Christensen, og keruur atkvæða-
missir vinstrimanna aðallega á Hofn,
er eiukum mun mega kenna um tekju-
skatti peim, er síðasta ping samp ykti
°g efnamonnum bæjarins pykirípyngja
sér um of, en létta hyrðum alltof
mikið á landbóndanum.
Vinstrimenn gátu samt varla búizt
við betri úrslitum af kosningunum úr
pví peir slitu nú bandalagí við sosía-
lista við pessar pingkosningar, og blað
ráðgjafa Albertis, „Danne&rog,í£ kallar
Ar^lit kosninganna g ó ð, par sem pær
^afi nú losað vinstrijnenn við hinn
^rumleiða félagsskap við sósialista og
veiti vinstrimannaráðaneytinu miklu
i'ryggari raeiri hluta á pjóðpinginu af
íkllum 2/3. hluta atkvæða, en meðan
Þeir voru að draga sig eptir bandalagi
sósialista.
^instrimenn í Norvegi hafa sent
lni1 danska ráðaneyti heillaóskir sínar
utaf sigrj yinstrimanna í Danmörku
sem nú ge£a úaldið óslitið áfram fram ■
faramálum sínum á næstu pingum,
Norvegur. Nú linnir á eyðileggingu
hvalstöðvanna í Finnmörku, enda eru
nú hermenn víðast komnir par norður
frá til pess að vernda pær fyrir yfir-
gangi fiskimanna, en pví hafa fiskimenn
heitið, að láta eigi óneyddir taka nokk-
urn einasta mann hönd um og pað er
Seyðisflrði 30. júoí 1903.
ætlun mann», að eigi muni hægt að
fá nokkurn pann í kviðdóm norður
par, er fella mundi áfellisdóm á pé,
sem rifu niður hvalastöðvarnar, og pað
verði sjálfsagt að fara með sökudólg-
ana eigi skemmra en suður til J>ránd-
heim* til pess að fá pá dæmda, pví
allir Finnar séu innilega sannfærðir
um, að niðurrifning hvalastöðvanna
hafi aðeins verið nauðvörn gegn yfir-
gangi hvalaveiðamanna, er eyðileggi
gjörsamlega með hvalaveiðunum aðal-
bjargræðisveg Finna, fiskiveiðarnar, svo
þeim sé sá einn kostur nauðugur, að
eyðileggja annaðhvort hvalaveiðarnar,
eða deyja úr hungri eða flýja landið,
er hvalveiðarnar hafi gjört alveg ö-
byggilegt. Og gengur óvild Finua
jafnveí svo langt nú upp á síðkastið^
að peir eru alvarlega farnirað óska að
Rússar vildu leggja undir sig Finnmörk,
pví peim treysta Finnar fullvel til
pess að verða eigi lengi að hugsa sig
um að friða hvalinn gjörsamlega eins-
og peir hafa nú gjört í Gandvík. Er
það því stör ábyrgðarhluti fyrir stjórn-
ina og scórþingið að neita Finnum
lengur um hvalafriðuuína, sam norsk
blöð segja að 99 af 100 hverju af
Finnum álíti e i n a ráðið til að eyða
eigi gjörsamlega fiskveiðunum fyrir
Finnmörku, og eyða eigi landið.
Serhia. pingið þar hefir nær í
einu hljóði kosið Pétur Karageorgie-
vitsch fyrir konung, og sent 24ananna
sendinefnd til að tilkynna honum pessa
kosnÍDgu i Genf á Svisslandi, par sem
hann hefir setið í útlegð nokkur ár,
Makedonia, par keldur óeirðunum
enn áfram, og hafa Tyrkir eytt par
ýms porp með stórskotaliði.
I Bandarikjunum og Canada er
útlitið mjög ískyggilegt, pvi á báðnm
stöðum gengur fjöldi manna atvinnu-
laus. J>anmg gengu 200,000 atvinnu-
lausir í Newyork fyrri hluta p. m. og
fjöldi innflyténda rekinn aptur, þareð
atvinnu vantaði svo stórkostlega banda
innlendum mönum, að sízt var útlend-
ingum ábætandi til pess að taka brauð-
ið frá laDdsins eigin börnum.
Sama atvinnuleysið og j Bandaríkj-
unum hafði átt sér stað norður í
Canada og atvinnu ekki verið að fá
í “VVinnipeg. Og pegar petta stór-
kostlega atvinnuleysi bætist nú ofan á
bina geysimiklu skógarelda og járn-
brautafélagahrun, pá er útlitið sann-
arlega ekki glæsilegt fyrir pá er nú
eru að þyrpast iil Canada héðan frá
Íslandi, eptir fortölum samvizkulausra
vesturfara agenta.
Mikill húsbruui. Nýlega branu
hinn nafnfrægi skóli í E t o n á
Englandi. Bruninn kom upp um nótt,
en til allrar hamingju var frí á skól-
anum og pví fremur fáir skólapiltar
heima, en pví miður var gamaldags
fyrirkomulag á gluggunum og járn-
l grindur fyrir peim, svo einir 2 skóla-
pihar komust eigi út og brunnu par !
inni.
Þorpsbruni varð nýlega á Rússland1
með peim ósköpum, að allt birjarfólk-
ið þyrptist þangað sem geymslubúr
mikið var fyrir áfengi, og bjargaðipað-
an svo ríflega áfengi banda sjálfum
sir, að fjöldi manna láu dauðadrukknir
eptir og ýmsir drukku sig í hel, engin
hirii um að bjarga húsura og eignum
eða skepnum úr brunanum, er parna
brann fjöldi inni af.
Voðalegur skipsk&ði varð nýlega
rétt utundan Marseilleborg á Frakk-
landi, par sem skipið „Insulaire“
renndi á fólksflutningsskipið „Liban“
og braut pað svo að pað sökk sam-
stundis með flestum farþegjum, þareð
eigi var ráðrúm til pess að koma út
björgunarbátunum, en skipstjórinn á
„Iusulafve“ sýndi pann fádæma ódreng-
skap að halda viðstöðulaust áfram ferð-
inni eptir áreksturinn, án pess að
gjöra hina minnstu tilraun til að
bjarga farpegjunum á Liban, er
dtukknuðu par á annað hundrað manns
Hefir stjórnin frakkneska veitt fé
til skylduliðs peirra maona, er parna
druknuðu svona voveiflega, en liklega
verður líka hafið mál á móti skipstjór-
anum á „Insnlaire" fyrir síðingsskap
hans, að sigla svona skeytingarlaust
frá fólkinu á „Liban“ án þess að
reyna að bjarga því.
S að arheimskaut ið.
Útgjöið sú, er Englendingar gjörðu
út fyrir nokkru með skipinu „Disco-
wery“ til Suðurheimskautsins, er nú
snúin heimleiðis og hefir einn af yfir-
mönnum skipsins, lautinant Shakleton
á keimleiðinni komið við í borginni
San Francisco í Kaliforniu, en verið
fremur sagnafár, eu vísað til sögu
íerðarinnar, er seinna mundi verða
gefiD út á prent. |>ó sagði lautenant
Shakleton frá því, að Suðurheimskauta-
farar pessir hefðu komizt lengra suður
en nokkrir aðrir á undan peim, nfl.
83° 20’ svo eigi vantaði nema 6° 40’
að pólnum; og mundu þeir hafa komizt
miklu lengra suður hefðu eigi hundarnir
drepizt fyrir peira, og urðu pví að
hætta við að fara lengra, og aptur-
förin ákaflega örðug, er öllum flutn-
ing varð að aka á mönnum,
Shakleton lét mikið yfir árangrinum
af hinum vísindalegu rannsóknum af
ferðinni, og meðal annars taldi hann
heimskautafara pessa hafa áreiðanlega
fundið, að par suður undir heimskaut-
inu lægi fastaland.
A sleðaferðinni hafði einn af háset-
unum vilzt og lá í fcnn í 8 sólarhringa
en gat þó loks grafið sig ú: henni og
náði skipinu alheill heilsu.
Vpj ícc n slrideg \nmdin mð
árambi. Culá nema Jwnnn
sé til ritstj. fym 1. oltó
ler. Jnnl. avgl. 10 aura
línan,eia 70 a. hver þmnl.
dálhs og hálfu. dýrara á 1
íðu.
| TfR. 22
tTtdrattur
úr bréfi frá Islendingi, sem er
nýkominn til Canada:
— „Eg var 2 daga í Winnipeg, en
gat enga vinnu fengið, þareð bæði
bærinn og allar nærliggjandi sveitir
▼oru troðfullar af innflyténdum og pví
héldum við 200 kvartmilur í vestur
af Winnipeg, par sem að við erum nú,
En pið getið reitt vkkur á pað.að pað
eru margir er reyna til að komast heim
aptur og senda hraðskeyti heim eptir
fargjaldinu, því peir poldu eigi hina
afarhprðu vinnu hér vestra á búgörð-
unum.
I Bandaríkjunum líður fólkinu pó
ennpá verr en hér i Canada, enn
sem komið; en hingað erun væntan-
legar nær tvær milliönir innflyténda i
ár, og þareð bér er svo sem enga
vinnu að fá á veturna, pá er mér
alveg óskiljanlegt hvernig menn eiga
að geta framt’leytt lífinu í vetur. —
Nú gengu margir Englendmgar og
Skandinavar auðum hondum í Winni-
peg ogliðu bungur vegnaatvinnu korts?
og af pví þeir höfðu enga pemnga til
að komast þaðan burtu, pangað sem
betra lætur i ári.
J>að er álit mitt, að loptslagið hér
eigi mjög illa við okkur íjarðabúa.Mér
gat aldrei kcmið til hugar, að pað væri
farið svo svívii ðilega með vest-
urfara áleiðinni og eg cr pess fullviss,
að sauðunum íslenzku líður miklu bet-
ur, bæði á gufuskipunum og á járn-
brautarlestunum en hinum íslenzku
vesturförum, og pess bið eg, að pað
ó 1 á d mætti ekki benda nokkurn
vina eða vandamanna minna, að koma í
pann kvalastað.
Næstumþvíhver og einn
einasti Islendingur, er eg
áttital við, bölvaði þeim
degi, er hann hafði stígið
fætiálandí Canad a.í; —
*
* *
Flest blöð á Norðurlöó dum, er vér
höfum séð, úa og grúa af líkum fregn-
um og þessari hér á undan, og er pað
hin mesta hörmung að agentunum og
vesturheimsblpðunum skuli haldast
uppi að narra fólk út í pvílíka ógæfu;
er vonandi að alþingí taki nú
duglega í taumana til pess að hepta
pessa landplágu, er verður jafnt til
bölvunar peim sem fara og eptir
sitja bér heima, og horfir nú til land-
auðnar, en til hungursdauða fyrir þá
af vesturförum, er komast úr þvi víti
sem er forgarður Canadasælunnar og
sem er ferðalagi pangað vestur á sjó
og landi ófráskiljanlegur.
Ritstjórinn.