Austri - 15.08.1903, Blaðsíða 2

NR 27
AUSTEj
98
dæraa rétt í málinu. út af eyðileggingu
favalavéiðastöðvanna í Mehavn fyr í
sumar. fykir JSTorðmönnnm pessar
öfgar Finoa og dekur við Rússa mjög
leitt, sem vonlegt er, og líklegt pað
dragi málssóknir eptir sig-
Færeyjar. Síðustu fregnir telja pað
víst, að fundið sé g u 11 á Nolsö á
Færeyjum.
Johannes Paturson, stór-
höndi á hinu forna biskupssetri,
Kirkjubæ, er eudurkosinn pjóðpingis-
maður Færeyinga með 488 atkvæða,
og er óhætt að óska Færeying-
um til hamingju með kosninguna, pví,
Paturson mun vera einkver raesti
hæfileikamaður peirra, maðúr vel
menntaður og frjálslyndur. J>essi
kosning er ogstörmarkileg fyrir pað að
með henni hafa Færeyingar fallizt á
víðtækari sjálfstjórnarkröfur Patursons
í bók hans um færeyska pólitík, er
getið hefir verið hér í blaðinu og hafa
peir pó hingað til verið í meira lagi
apturhaldsmenn.
Jíýjusta fréttir,
raeð „Krystal" og „Oeres,“ frá útlönd-
um.
Páfi er kosinn Giuseppe Sarto,
er tekið hefir sér nafnið P i u s X.
Hann er fæddur 1835, og kominn af
alpýðufólki, og hefir lengst verið prest-
ur, en nú seioast kardináli og yfirbisk-
up í Vi'nedigborg, og er talinn maður
friðsamur og líklegur til að koma
sáttum á við konungsríkið á Italíu.
6 sinnnm fóru kosningar fram. áður
en páfinn fengi pá lögboðnu atkvæða-
tölu, og engmn hafði í byrjuo páfa-
kosningar ætlað, að hanD mundi verða
kjörinn til páfa.
Húsbruni varð nýlega í Lárvík í
Xorvegi, og brann par stúlka inni; en
almenningur kenndi illri stjórn bæjar-
fógeta við brunann um, og reiddist
honum svo mjög fyrir, að fólk pyrpt-
ist að húsi hans og braut niður grind-
urnan í kringum pað og inn flestar
rttður í gluggunum. Síðan hélt lýður-
inn til fangahússins, rak á burtu verð-
ina og sleppti föngunum út, og gjörði
fleiri óspektir í bænum.
I Búlgariu lítur ófriðlega út, fyrir
píá sök, að Ferdinand fursti hefir upp á
aitt eindæmi hrotið stjórnarskrá lands-
ins með pví að gjöra embættismenn
alla aðeins honum einum háða, er
hann ætiar svo að færa sér í hag við
í höndfarandi kosningar.
fjóðping landsins sertdi nefnd, með
forseta pess í roddi fylk ingar, á fund
furstans; leiddihann honum fyrir sjónir
að pctta væri brot á stjórnarskránni
og bað hann apturkalla pað. En
furstinn neitaði pví, og er pjóðin mjög
æst yfir peim andsvörura; er ástand-
i3 í Búlgaríu pví nokkuð svipað og
í Serbíu á undan morðinu á konungs-
hjónunum.
Engléndingar halda um petta leyti
herflotaæfingar suður við Portugal með
með 78 herskipum og 21 tundurbátum,
líklega til að sýna Rúss um á hverju
peir megi eiga von, ef peir beita allt
of frekum ójöfnuði á austanverðri
Asíu.
I Ameriku gengur dú víðast svo
mikill bitvargur af flugum yfir landið
(Moskito), að mönnum og skepnum er
víða eigi vært, og hafa jafnvel heilar
hersveitir lagt á flótta fyrir pessum
flugnaófögnuði.
Menn tala par nú mikið um að
takmarka fólks<nnflutninginn, er auki
mjög vinnuleysið par í landi.
Ekkjudrofctning Marguerite af Italfu
er nú á skemmtiferð í Norvegi.
Danir hafa ákveðið að reisa hinum
nafnfræga srajör og ostafræðingi, T h.
Segelcke, minnisvarða.
Skristofu Norður-Múlasýslu
Seyðisfirði 3. ágústl9o3.
Amtmaðurinn yfir Norður- ogAust-
uramtinu hefur p. 30. f. m. ritað mér
eptirfylgjandi bréf um ráðstafanir til
útrýmingar fjárkláðanum og jafnframt
óskað pess, að eg láti ritstjórum blað-
anna hér í té eptirrit af bréfinu, ef
peir skyldu vjlja styðja að undirbún-
ingi til algjörðrar útrýmingar fjárkláð-
ans með pví að geta um efni pess i
blöðum sínum:
„Herra fjárkláðalæknir O. Myklestad
hefir skrifað mér, að honura hafi verið
falið að útvega til Norður- ogAustur-
amtsins 106,700 pund af tóbaki til
fjárböðunar og 200 katla til að sjóða
tóbakið í.
Tóbakíð er útvevað samkvæmt fjár—
tali,p\í. er kemur íram í búnaðarskýrsl-
um hrepostjórauna. Ef fjá.rfjöldinn
hefur aukizt, pá parf að útvega tóbak
í viðbót, og er pvi nauð^ynlegt að fá
að vita, hver fiártalan muni vera í
hverjum hreppi. Fyrir pví vii eg
skora á vður herra sýslumaður,
að útvega hjá hreppstjórunum i sýslu
yðar og senda hingað sem allra fyrst
tölu á sauðfé pví, sem væntanlega muni
verða sett á vetur næst 1 hreppum peirra
og verða hreppsstjórarnir, ef peir ná
eigi í einhverja fjáreigendur, að setja
fjártöluna eptir áætlun kunnugra
manna.
Ennfremúr vil eg skora á yður, að
leggja fyrir allar breppsnefndir í sýslu
yðar að gjöra ráðstalanir til pess, að
útvega á kostnað hreppssjóðs ker til
að baða sauðfé hreppsbúa í svo fljótt
sem unnnt er, eptir að búið er að
ákveða til fullnaðar að fjárkláðanum
skuli útrýmt í Norður- og Austurarat-
inu.
Baðkerin purfa að vera að minnsta
kosti 2 fyrir hver 2000 fjár í hreppi
hverjum. Baðkerin eiga að vera 20
puml. á hæð og helzt með járnhand-
föngum á endunum, 14 puml. frá botni
og víðari að ofan en að neðan. J>au
mega vera annaðhvort sporöskjulöguð
eða ferstrend.
Hin sporöskjulöguðu eiga að vera
35 puml. á lengd að innunmáli og 26
puml. á breidd að innanmáli. Hin
ferstrendu eiga að vera 36 puml. á
lengd og 27 puml. á breidd, hvortveggja
að innan máli.“
í fjærveru Jóh. Jöhamiessonar
Arni Jóhannsson
settur.
Lög trá alþingi.
í>essi lagafrumvörp heflrj pingið nú
sampykkt:
1. Lög um breyting á gildandi
ákvæðum um almennar auglýsingar
(að almennar auglýsingar, sem áður
áttu að birtast í Berlingertíðindum
skuli hér eptir birtast i Iiíkistíðind-
unum).
2. Lög um löggilding verzlunar-
staðar á Ó3pakseyri við Bitrufjörð.
3. Lög um að sipta Kjósar- og
Gullbringusýslu í tvö sýslufélög (I
Kjósarsýslu skulu vera Kjósarhreppur
Kjalarneshreppur, Mosfellshreppur og
Selt jarnarneshreppur. en í Gullbringu-
sýslu hinir hrepparnir).
4. Lög nra löggilding verzlunar-
staðar við SeLvik i Skagafjarðarsýslu.
5. Heimildarlög um áfangastaði
(að sýslunefndir fái heimild til, að
greiða árlega póknun fyrir áfangastaði
par sem peir eru taldir nauðsyn-
legir).
6. Löggilding verzlunarstaðar í
Bolungarvík.
7. Yerðlaun fyrir útflutt smjör
(helztu atriði pessa eru pau sem getið
er um í síðasta tbl. Austra.)
8. Breyting á 24. gr. i lögum ura
bæjarstjóru á Isafirði frá 8. okt.1883.
(breyting á gjalddaga bæjargjalda.)
9. Breyting á Konungsbréfi 3. apr.
1844 viðvíkjandi Brúarkirkju í Hof-
teigsprestakalli.
10. Lög ura sampykkt á lands-
reikningunum fyrir 1900 og 1901.
11. Lög ura lpggilding verzlunar-
staðar við Kálfshamarsvík í 7ind-
hælishreppi í Húnavatnssýslu.
12. Stjórnarskipunarlög
um breyting á stjórnarskrá
nm hin sérstaklegu ra á 1 e f ni
1 s 1 a n d s 5. j a n. 1 8 7 4; s a m p. í
e. d. 3 1. j ú 1 í ra e ð ö 11 u m a t k v.
gegn 1: Sig. Jenssyni, og
verður pví afgreitt frá alpiagi til kou-
ungssampykktar.
13. Fjáraukulör fyrir árið 1900 og
1901.
14. Lög um stækkun verzlunarlóð-;
arinnar í Reykjavik.
15. Viðaukalög við log 13. sept.
1901 um b-eytingu á tilslripun 20.apr.
1872, um bæjarstjórn í Kaupstaðnura
Reykjavík.
16. Lög um viðauka við lög um
meðgjöf með óskilgetnum börnum.
17. Um viðauka við lóg 14. dej.
1877 um tekjuskatt.
Um kosniugu fjogurra nýrra ping-
manna. fingmennimir skulu kosnir 1
í hverjum kaupstað: Reyjavík, Isafirði,
Akureyri og Seyðisfirði.
19. Um heimild til lóðarsölu fyrir
Reykjavikurkaupstað.
Agrip af fjárlagafrnmvarpi n. d.
Tekjurnar af húsaskatti. tekju-
skatti, aukatekjur, vitagjald, kaffi og
sykurtollur, tekjur af póstferðum og
övissar tekjur lítið eitt liækkaðar við
pað sem áætlað var á fjárlagafrv.
stjóroarinnar.
Útgjöldin eru hin helztu pessi:
Til akbrautar á Fagradal 30,000, kr.
í Borgarfiiði 15000, til viðhalds 12,000
fyrra árið 7,000 hið síðara.
Af pjóðvegafénu fær Norðuramtið
30,000 kr., Yesturamtið 20,000, Aust-
uiamtið, 12,000 og Suðuramtið 12,000.
Til brúar á Jökulsá í Axarfirði
50,000 kr., til sýsluvegar frá Hafnar-
firði í Keflavík 3000 hvort árið mót
jatnmiklu tillagi annarstaðar frá,
14,200 kr. til gufubátsferða á Faxa-
flóa, en halda skal uppi á vetrum
ferðunum upp í Borgarnes, svo land-
póstarnir geti tekið sig upp paðan.
Til vita á Skipaskaga 3,000 kr. og
til viðhalds síðara ánð 300 kr.
Til læknaskóla og efnafræðisraDnsókna
vill fjárlagan. kaupa Reykjavíkurspítala
fyrir 15,000 kr. og 1800 til aðgjörða
og viðhalds, og skulu laun efnafræðings
landsins vera 3,000.
Kvennaskól. norðl, veitist 1500 kr.
hvorura cg auk pess 3000 i sameiningu,
er skiptist í milii peírra ept;r náms-
meyjaljölda,
Búnaðarskólanum á Hólum skulu
veittar 1000 kr. aukastyrkur f. árið og
svo til verklegrar kennslu, en Eiða-
skól. 1,000 til húsabyggingar aukreitis
f, á. og Ölafsdalssk. 3,500 f. á. og
2 500 s. á.
Til útrýmingar fjárkláða 78,000 kr.
f. á, og 16,000 s. á.
1200 kr. til húsaleigukostnaðar
fyrir landshöfðingja eptir að hann
flytur, par til embættið verður lagt
niður.
Ýmsir oitlingar til Reykjavíkur og
nokkra útgjaldaliði villuefndin dálítið
tæra niðnr, svo sem lauuin til starfs-
manna holdsveikraspitalans, landsbóka-
varðar og landsskjalavarðar, til skoð-
unar og yfirmat3manaa á gælura fiskjar
í Rvik og ísaf.
L4n úr viðlagssjóði: Til mjólkurbúa
30.000 kr. rentulaus í 4 ár, paðan af
3% og greiðist á 15 árum, til Torfa i
ÓLafsdal L8,OoO, rentulaust meðan hann
heldur áfram Ólafsdalsskólanura, til
yerksmiðjufólagsins á Akureyri 50,000
afborgunarl-iust í 5 ár, síðan 4°/0 og
afborgun á 15 árum. Ól. Hjaltsted
10,000 með 4°/0 og afborguu á 10
árum, Jóh. Reykdal 8,000 til tré-
smíðaverksmíðju í Hafnarfirði afborg-
unarlaust í 3 ár, borgist á 12 árum
4°/#, Bryde, Thorsteiussou og Agúst
Flygenríng Hafnarf. 20,000 til drátt-
arbrautar skipa með 4°/0 afborgunar-
laust í 3 ár, borgist síðan á 12 árum
30,000 til sjáfarbænda og hlutafóiuga
er eiga meira eu holming fiárins til
pess að smíða eða kaupa pilskip, rentu-
laust í 3 ár, 3°/0 afborgist á 5 árum.
Til eptirlits úr landi með útlend-
ingum við fiskiveiðar 2,000 kr. árlega,
tii síra Mignúsar Magnússontr til
ísl. messugjörða í Höfn, 260 árl. til
St. Eiríkssonar, 500 ferðastyrkur tiL
skólaiðnaðarnáms, til Guðmuadar
Finnbogasonar 1200 á ári, auk aLlt að
1000 til ferðakostnaðar, til sýslubóka-
safna allt að 1000 kr. 100 kr til hvets
gegn jafomiklu fjárgjaldi annars staðar
að, til Jóns Jónssonar sögufræðings
1,200 árl., eitt ár til utanferðar
til Kaupmanoahafnar, handa sóra
Bjarna þorsteinssyni til að lúka við
pjóðiagasafn sitt 1,000, fyrra árið; til
jarðfræðings Helga Péturssonar til að
rannsaka. kolalög norðan og austan
lands, 600 til Bjarna Sæmundssonar
úrl.. 600 til Asgr. Jónssonar til full—
komnunar í málaralist, 1,000; í viðun-
kenningarskyni tilJónasar Helgasonar
fyrrs árið, 600 til St. Bjornssouar
Borgura til að Læra teikniog og skóla-
iðnað fyrta árið, 2,000 til Búnaðarfél.
Isl. til reynslu með kjötsölu, 8,0000
til Ræktunarfélags Norðurlands árl.
2,000 til pess að rannsaka lungnadrep
og skitupest í NorðurJJ og Austuramtinu
f. á. 4,000 árl, til teknisks skóla, til
Halldórs Guðmundssonar til náms
erlendis 500 f. á., 2,000 til konsuls
Thomsens til að útvegunar mótorvagna
f. á., 15,000 til skipakvíar við Eyja-
fjörð gegn tvöíaldri upphæð annarst,
frá, og tii dráttarbrautar í Rvík.
10,000 f. á.
Dánir.
Nýlega andaðist í Reykjavík frú
Anna Jóhannesdóttir, kona
dr. Valtýs Guðmondssonar, eptir
langan og pnngan sjúkdóm, — og frú
|>órdís Helgadóttir Sivert-
sen að Hofi í Yopnafirði eptir stutta
legu.
Báðar hinar látnu voru mestu á-
gætiskonur og er sárt saknað.
Nýdánir eru í Héraði merkisbænd*-
urnir Eiríkur Eiríksson í
Dagverðargerði og porvaldur
Guðmundsson í Geitdal.
Slys
„M j ö 1 n i r“ rakst nú á uppleiðinni
á blindsker við Papey, og braut eitt-
hvað lítið eitt ytri klæðinguna, en
komst pó með vörur allar óskemmdar
á Eskifjörð, par sem annað skip tekur
pær og kemur peim áleiðis. — En
Mjölnir fór pegar til útlanda til pess
að fá gjört við pessa litlu bilun.
Stórkaupmaður Thor. E, Tuli-
nÍUS hetír nýlega kevpt ágætt hrað -
skreytt norskt gufuskip, ,K o n g I n ge,
aðeins 12 ára gamalt, allt úr stáli
al-yfirbyggt, með hentugu 1 sta
farpegjarúmi fyrir 30 manns, og 2.
farrúmi álíka stóro; skipið er fyrsta
fiokks og mjög gott gangskip og i alla
staði mjög hentug til Islandsferða.