Austri - 10.08.1907, Blaðsíða 1

iilaóið kemur út 3—4 sinn-
> ir. á mánuði hverjum, 4íí
arklr mianst ti) nsesta nýára.
Blaðið kostar nm árið: hér á
lindi aðeins 3 krónur erlendis
4 krónur. (.+)a)ddan,i l.jólí h ;r
á landi, erlendis borgist blaðið
fyrirf ram.
XVII Ar
Seyðislirði, 10. ágúst 1907,
Opps0gn skniieg, bundin við
aramót, ógild ner u konnn sé til
ritstjórans fyrir 1. október c.g
kaupandi sé skuldlaus fyrr
blaðið. Innlendar rmglýsingaj
1 króna hver þumlungur
dálks, og þriðjangi dýr-
ara á fyrstu siðu.
NR. 32
AMTSBÖKASAPISriÐ á Seyðisfirði
er opið bvern laugardag frá kl 3—4
e. ra.
lítan ur heimis
Rómversk borg á hafsbotni.
Frá Tunis kemur frétt um, að grísk-
ir svampaveiðarar hafi fengið sjaldgæfa
veiði á hafsbotni. Antoine Kalikouni,
skipstjóri á svampaveiðiskipi, sendi ný-
lega menn sína niður að kafa eptir
svpmpum, skammt frá borginni Sfax.
Þeim brá heldur en ekki í brún, er
þeir voru komnir niður, og sáu að þeir
voru staddir á strætum rómverskrar
borgar í rústum. Beir voru mjög
hrifnir af öllu sem þeir sáu, og er þeir
kom u upp, spgðust þeir hafa komið
inn í musteri með forkunnar fogrum
súlum og myndí'styttum úr bronce og.
marmara. Bústirnar kvað vera lítt
skemmdar, sjórinn er lygn þar í kring
og hafsbotninum hallar lítið eitt. fetta
er skammt frá Mahdia-strpndinni, 300
faðma frá landi á 30 faðma dýpi. Skip-
stjóri lét vipda upp tvær myndas.tyttur,
og á að flytja þær til Sfax.
Frakkneskt blað skýrir frá, að grísk-
ir svampaveiðarar hati fyrir fjórum
árum siðan fundið svipaðar rústir á
hafsbotni hérumbil á sama stað. Beir
höfðu fundið stóra lipll og fyrir fram-
an liana var stórt svæði, þakið hvítum
marmara. Á miðju svæðinu stóð fög-
ur myndastytta af ríðandi manni. Þess-
ir svampaveiðarar hpfðu ekki getað
fundið staðinn aptur, og ekkert fé
fékkst tii rannsókna. Kú, þegar stað-
urinn er fundinn á ný, hafa menn von
um ,að tekið verði til að rannsaka þess-
ar merkilegu rústir, svo það komi í
ljós, livaða hprg þetta er frá.i farnöld
Rómvei'ja, sem . fallin .er þarna í rústir
og Miðjarðariiafið liefir liulið pldum
saman, er það heíir brotizt lengi'a upp
á land.
Milliards-krafa á hpnd hrezku
st jórnarinnar.
Markgreifi Vincenzo Peruzzi frá
Plorenz er nýfarinn til Lundúna til
þess að undirbúa fádæma-mikla sknlda-
krpfu, sem hann fyrir hönd ættingja
sinna gjörir til brezku st órnarinnar.
Henni er þannig varið, að forfeður lians
liaía fyr á öldum lánað Englandskon-
ungunum Edward I., Edward II. og
Edward III. stórfé. Peruzzi veit vel
að það muni verða erfitt að sanna svo
gamla skuldakrofu, en hann styður
mál sitt með því, að forfeður hansliafa
öld eptir öld krafið hrezku stjórnina
um skuhf þessa. í’egar hinn núver-
tmdi Bretakonungur kom til Róma-
borgar árið 1903, ritaði Peruzzi hon-
um skuldheimtubréf, en íékk ekkert
svar. Kú ætlar hann að hefja mál-
sókn. Skuldin var upphaflega 50 mill-
iónir króna, en er nú með vpxtum og
vaxtav.öxtum komin upp í milliard
(þúsund milliónir.)
Peruzziarnir voru forðum ríkustu
hankaeigendurnir í Florenz. álíka mik-
ils megandi og Rotschildarnir nú á
dögum.
Hvað ófriður kostar.
Ejármálaráðherra Japana hefir ný-
lega gefið út skýrslu um fjárhag ríkis-
ins. Af henni má sjá, að áður eu ó-
friðurinn hófst við Rússa námu allar
ríkisskuldir Japans 900 milliónum kr.
Eptir ófriðinn hafa þær meir en fjór-
faldazt, og nema nú umélOO milliónum
króna. Á undan ófriðnum kom á
hvern íbúa ríkisins 21 kr. af skuldinni.
Nú eru það um 90 kr., er koma á
livern mann.
Stórkostleg vatnsveita.
Erá New-York er ritað: Að nokkr-
um dpgum liðnum ætlar borgmeistar-
inn í New-York að stinga upp fyrsta
hnausinn í vatnsveitugjprð þeirri er
talin er að muni verða mest í heimi.
Áætlað er, að hún muni kosta 650
milliónir kr. Safnhrunnurinn verður í
Catskill-fjöllunum; á hann að verða
200 fet á dýpt, og eins stór umjnáls
og Manhattan-ey, an. Frá safnbrunn-
inum á að ganga vatnsstokkur, er verð-
ur 150 enskar mílur á lengd, nógu
stór til að byrgja hinar 7 milliónir
manna í New-York með vatni. Yatns-
stokkinn verður að legg a í gegnum
f.oll og undir ár og votn, gegnum
Brooklyn, og endar í Richmond. Átta
þorp, með 3000 íbúnm, verður að leggja
í eyði til þess að hægt verði að leggja
vatnsstokkinn.
Fjolmennan fund anarkista
og níhilista
h að halda í Lundúnumí þessum mán-
uði. Skal þar ræða um nýjan hryðju-
verka-leiðangur um allt Rússland.Fund-
armenn verða um 1500, og fær enginn
aðgöngu sem ekki hefir setið að
minnsta kosti tvö ár í fangelsi fyrir
byltinga-óspektir.
Stríðið gegn einokunar-
félögunum.
Stjórn Bandaríkjanna liefir látið
hpíða mál á móti einokunarfélagi tó-
bakskaupmanna, fyrir mútur og ýms
lagahrot, og ætlar að hanna því að
roka verzlun í Bándarikjunum. í’égar
félagið var stofnað fyrir nokkrum ár-
nia síðan, var hlutaiéð 25 milliónir
dollára nú, er það 275 milliónir.
Eélagið ræður yfir þrem fjórðu hlut-
um allrar tóbaksframleiðslu heims-
ins.
Mikilhæfir
framíaramenn
eru alltof fáir hér á landivoru, menn,
sem með áhuga og viljafestu vinna að
framgangi velferða-og framfaramála
lands og þjóðar. En þar sem hópur
þessara manna er svo fámennur, þá
veitir eigi af, að vér veitum þessum
mpnnum athygli og sýnum þeim verð-
skuldaðan sóma og viðurkenningu.
En því miður fer það opt á annan
veg.
Einn slíkra mikilhæfra framfara-
manna er Jón Jónsson núrerandi
héraðslæknir Húnvetninga. Eru það
einkum vér Austfirðingar sem hpfum
notið ávaxtanna af starfi hans, þar
sem liann hefir verið læknir hér ejrstra
14 ár. En sérstaklega eru það þó
Vopnfirðingar. sem eiga honum mest
að þakka, því þai hefir hann dvalið
lengst og starfað mest.
Skulum vér minnast hér þeirra
helztu málefna, sem Jón læknir hefir
haft með honduin hér eystra. Eru
þau þessi:
1. Bráðafársmálið. Hann var
aðal-forgöngumaður þess að íarið
var að bólusetja fé gegn bráða-
fári. Hefir hann úthýtt og safnað
skýrslum um allt Austurland og
hálft Norðuiiand, kennt mönnum
að bólusetja og jrfir höfuð leiðheint
monnum í því máli. Peir menn,
sein hann liefirkennt að bólusetja,
liafa aldrei orðið fyrir stór-óhppp-
uin við bólusetningarnar.
2. Ejárkláðamálið. Skipaður af
amtmanni Páli Briem útrýmdi
hann klkðanum úr Vopnafirði og
Skeggjastaðahreppi 2 árum áður
en Myklestad komhingað tillands-
ins.
3. Ásamt Ólafi Davíðssyni stofnaði
hann bústofnsleigusjóð Vopnfirð-
inga er leigir hændum búpening
með mikið vægri kjprum, en áður
var venja til, og þannig, að bænd-
ur eignast búpeninginn, að vissum
árum liðnum.
4. Hann stofnaði Ræktunarfélag Vopna-
fjárðar, hlutafélag, sem liefir tekið
til ræktunar 40 dagsláttur í nánd
við Vopnafjarðarkaupstað.
5. Hann gekkst fyrir að skipta
Vopnafirði í tvær sóknir og fá
bjrggða kirkju í Vopnaf j arðarkaup-
stað.
6. Ásamt sira Sigurði P. Sivertsen
vann hami að því að koma upp
barnaskóla þeim, sem nú er byggður
i Vopnafjarðarkaup Jað.
7. Sparisjóði Vopnafjarðar hélt hann.
uppi að Pétri Guðjohnsen látn-
um.
8. I hreppsnefnd Vopnafjarðar var
harm lengst af í pessi 10 ár er
hann dvaldi þar, og kippti þar
ýmsu í lag er aflaga fór.
9. Sjúkraskýli fyrir 4 sjúklinga lét
hann útbúa á Vopnafirði, og fékk
til þess styrk bæði frá sýslunni
og landssjóði.
10. Hann kom á 2 læknafundum í
Austfirðingafj órðungi, og þeim er-
það að þakka, að héraðaskiptingin
komst strax í nokkurnveginn við-
unandi horf í þessum hluta lands-
ins.
11. Lyíjabúð hafði hann hetri og
fullkomnari en nokkur annar læknir
hér á landi.
12. I stoðu sinni sem læknir reynist
hann ágætlega; lagði hann mesta
áherzlu á að verja almenning
sóttum og stoðvaði útbreiðslu
barnaveiki og mislinga.
13. Bindindismálið hefir jafnan áttum
einn hinn áhugamesta og öflugasta
liðsmann sinn þar sem Jón læknir
var, og hefir hann unnið ótrauð-
lega og lagt mikið í sölurnar
máli því til framkvæmda; enda
. hefir þar sem annarstaðar orðið
inikill árangur af starfsemi hans.
14. I pólitík liefir liann ætíð verið
einla'gur heimastjórnarmaður og
allopt harizt þar í fremstu fylk-
ingu, sérstaklega þegar Valtýskan
hóf gandreið sína umlandið, sællar
minningar.
Af þessari upptalningu sést, að Jón
læknir liefir ærið mikið starfað í
þarfir lands og lýðs meðan hann var
hér eystra, og má óhætt fullyrða, að
enginn stéttarhræðra lians er jafnoki
hans í því tilliti.
Vér Austfirðingar megum því vera
Jóni læknir þakklátir fyrir hans miklu
og góðn starfsemi hér eystra. Télur
Austri sig liafa heimild til, að flytja
Jóni héraðslækni hérmeð alúðarfollt
þakklæti allra góðra Anstfirðmga fyrir
dugnað hans, lipurð, framkvæmdir og
atorku, er hann jafnan sýndi meðan
hann dvaldi hér, og jafnframt viljum
vér bera frain þá ósk, að honum.
megi ætíð sem bezt farnast.
Áður en Jón læknir flutti alfariim
af Vopnafirði í sumar með familíu
síná, þá héldu Vopnfirðingar honumt
og frú hans fjölmenna skilnaðarveizlu-
Kom það þá greinilega íljós í ræðum
manna, að þeir kvpddu eigi einungis
sveitarhpiðingja sinn og aðalforvígis-
mann,lieldur einnig einlægasta og bezta
vin, er þeir hofðu optast leitað ráða
til i vandamálum sínuui og sem jafnan
liafði gefið þeim holl ráð.
Hér á eptir setjum vér ágrip af