Austri - 09.06.1917, Síða 3

AUSTRI
3
föður Eggerts, er hann fréttir
dmknun sonar síns. Við höfum
þess ótal dæmi um geðríka og
mikilhæfa menn, er þeim hefir
borið þungur cg sviplegur harm-
ur að höndum, þá hafa þeir neytt
ýmsra bragða, til þess að vinna
bug á honum og stilla hann, en
fæstir eins og höf. bendir á, og
farið nógu vel samt. 1 þvi sam-
bandi mætti minna á harm Egils
og »Sonatorrek«. Enda tekur höf.
það réttilega fram, að skáldin ein
kunni að sefa harma sína með
list orðsins.
Þá kemur þriðja og veigamesta
dæmið hjá höf., um starfsemi
Krists. Um hana geta víst allir
þeir menn, sem kristnir kallast,
verið höf. samdóma að flestu leyti.
Því allir þeir, sem greinina lesa,
hljóta að álíta að höf. i þessu
sambandi skoði Krist sem mann,
og eingöngu sem mann; annars
getur dæmið ekki verið rétt. Sam-
ræminu i öllu lífi Krists, orðum
og háttum, dettur víst engum til
hugar að mótmæla. En hitt getur
orkað meir tvímælis, hvort það
eru og hafa verið verkin, sem
gefið hafa orðum hans það gildi
sem þau hafa hlotið meðal krist-
inna þjóða. Það er næsta ótrúlegt,
með ekki lengristarfstímaen Krist-
ur hafði hér á jörðu, að þunga-
miðja kenninga hans og orða liggi
enn þann dag í dag aðallega í
verkum hans — bókstaflega tekið.
Eg hafði nú altaf litið svo á,
að það væri grundvölluð hugsun
og víðtæk þekking á málefninu,
sem gæfi orðum hans mest gildi, af
því það er aðallega þetta tvent,
sem kemur 1 Ijós hjá öllum mik-
ilmennum sögunnar. Alt hlýtur
fyrst að skapast gegn um hugsun-
ina og þekkinguna — hjá mann-
inum — á hverju málefni sem er.
Eftir því, hvað þetta er í ríkuleg-
um mæli hjá hverjum einum, fara
áhrif orða hans.
Það getur því ekki verið rétt
hjá höf., að öll lífssaga margra
góðra hugmvnda byrji og endi í
einni ræðu. Það getur engin góð
hugmynd gert; hún hlýtur að
festa rætur. Og það er hlutverk
komandi kynslóða að stuðla að
því.
Kr. J.
t
Síra Þorateinn Þórarinsson,
fyrrum prestur að Eydölum í
Suður-Múlasýslu, andaðist 7. þ.
m. að heimili tengdasonar síns,
Jóns prófasts Gnðmundssonar á
Norðfirði. Háaldraður maður.
Síra Þorsteinn sál. hafði gegnt
prestsembætti í samfleytt 50 ár, er
hann sagði af sér fyrir nokkrum
árum, og mun það fi’emur sjald-
gæft um presta hér á landi.
Yæntanlega verður þessa merka
prestaöldungs getið nánar hér í
blaðinu síðar.
„Trúir þú á líf ettir þetta?"
Eftir »The Chr. Common \vealth«.
Spyrji maður mann að þessu,
svarar hann því venjulega játandi
— og margur þó dræmt. Satt að
segja eru þeir æðimargir, sem alls
ekki trúa þeirri kenningu. Sú trú-
arhugmynd stendur flestum af
oss í æði dimmri þoku — alt þar
til oss mætir veruleg sorg eða vol-
æði. Ýmsir fara að ráðum Kants,
að keppast við að hegða sér, »eins
og væri ódauðleikinn sannur«. En
fáir ná fullri sannfæringu. En þar
er hinn frægi Friðrik Mayers val-
ið dæmi. Yinur hans, Vilhjálmur
Jakob (William James), ber hon-
honum fylgjandi vitnisburð: May-
ers tók daglegum framförum að
allskonar mannprýði og kostum,
er leið á æfi hans- Hann varð
ungur hinn mesti námsmaður, en
stoltur mjög, bráðskapaður og lét
sér fátt í augum vaxa. En óðar
en ha'nn tók að fást við sálar-
rannsóknir sínar tók hann mikl-
um stakkaskiftum og varð eins og
annar og betri maður. Hann óx
óðum að allskonar skilning og
þekking, varð þýður og gegn við
hvern mann, fullur þolgæðis og
varfærni, góðleiks og lipurðar, og
framar öllu varð han fullur friðar
og ánægju. Þol hans og þrek á
hans síðustu dögum var samboð-
ið mestu hetjum. Því að þó hann
ekkert viðþol hefði fyrir þjáning-
um, sinti hann því lítið sem ekk-
ert fyrir áhuga sínum á því mikla
málefni, sem hann barðist fyrir.
Enda brást honum aldrei eftirtekt,
dómgreind, minni né annað and-
legt atgerfi. — Þegar starfsemi ein-
hvers mikilmennis fer, með vax-
andi aldri en minkandi líkams-
heilsu, að breiða ljóma yfir á»jónu
manns, svo að hún verður æ
fegri og göfuglegri, þá má reiða
sig á, að sú starfsemi er þýðing-
armikil. Hin gamla óvissa spek-
ingsins var orðin honum fullvissa
og staðreynd. —
Hér má þvi við bæta, að með-
an Mayer lifði, var hreyfingin ung
og ótrú og óvild klerká og vísinda-
manna á miðlum litt vöknuð á
á Englandi, en Mayers ávalt í
miklum metum; svo frá lygum
og ofsóknuin slapp hann að
mestu.
M. J.
Simskeyti
til Austra.
Rv. 2. júní 1917.
Hermannaráö og verkamanna-
ráð Rússa hefir gengist fyrir
alþjóðafriðaríundi í Stockhólmi
í júlímánuði.
Nokkiir austurríkskir þjóð-
flokkar hafa krafisfc sjálfstjórn-
ar, þýiski þjóðflokkurinn mót-
mælir.
„Islandu komið til Halifax í
bakaleið. „G’ullfoss* á förum frá
New Yotk.
Kaupmannaráðinu er símað frá
New York, að útflutningsleyfi
sé orfitt fyrir smjörlíki, kakac,
málmvörur, gummivprur, kem-
iskar vörur.
Bæjarstjórnin byrjuð á mó-
grefti i stórum stíl. Sett upp
eldsneytisskrifstofu undir forustu
Jóns þorlákssonar.
»IRTSUA»
k«mur út eiau linni í riku. urinn
kngtar 4,00 kr.hér á landi, eilendit 5,00 kr
•jalddagi 1. júlí hér á landi, nrlnndi* fjrír-
fram. — Uppsögn bundiu vii áramét og
égild ssma beriít ábyrgðarm. fyrir 1. okt.
nnda sé kaupandi skuldlaus rið blaðið*
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Til leiðbeiningar.
Bókasafn Austurlands, opið til út-
lána á laugard. kl. 4—5. Lestr-
arstotan opin á sunnud 4—6.
Bæjarfógelaskrifstofan opin 10—2
og 4-7.
Bæjargjaldkeraskrifstofan opin 3—4
og 6—7.
Pósthúsið, opið 9—2 og 4—7 virke
daga, á sunnud. 4—5 síðd.
Landssimasíöðin, opin frá 8 árd. til
9 síðd. virka daga, á sunnud.
10 árd. til 8 síðd.
Sæsímastöðin opin frá 8 árd. tii
9 síðd. virka daga, á sunuud,
11—1 og 5—8.
Sjúkrahúsið. Almenn böð fást eftir
pöntun.
Útbú íslandsbaka. Afgreiðslan op-
in 11—2.
Rv. 4. júní 1917.
Aubturríkiskeisari kvaðat í
krýningarræðu friðarfús án land-
vinninga eða skaðabóta. íhalds-
men» í þýzkalandi stórreiðir.
Frönskum jafaaðarinpnnum
neitað um vegabréf á friðarfund-
inn i Stockhclmi.
Andbanningar safria undir-
skriftum um alt land um afnám
bannlaganna. Stjórn Bannvina-
félagsins og 40 kunnir borgarar
í Eteykjavík hafa birt áskorun
36
Þess var höldur ekki langt að bíða. Borðstofu-
hmðin var opnuð. Guigno'le leiddi dóttur sína
en tbngdasonininn tsngdamóður sína, og siðast.
gengu Anna Delpit og Anatole Guignolle, einka-
sonur húsbóndans, oálega 25 ára að aldri. Hann
var þegar orðinn meðe gandi að vixlabanka föð-
ur síns.
SkemtJörin t.l Nantes hlaut að hafa orfað
msitarlyst fólksins, pví aldrei pessu vant neytti
pað fyrsta réttarins pegjandi, hvert um sig virt«
íst eiga nóg með £.ð fulluægja k öfum magans.
Fyrst er fau höfðu gert fisknum full «kil, sagði
Guignolh, um leið og hann helti í vin»lösin og
brosti til hinnft:
„Hv&ð á petta að pýða, bornin góð? Þið eruð
svo pögul í dag, rétt e ns og pið væruð í kirkju.
Hefir ekkert ykkar frá neinu að segja?,<
Gnignolle var nær sextugur að aldri, hífði
hæruhvitt hár, vel pétt- en snoðklipt. Yfirssegg-
ið og hökutoppurinn var einnig hvítt, og fór hon-
um vel, pví yfirliturinn var hraustlegúr. Frú
Gu^loUo, sem efbr útiiti að dæma vai 10—12
árnm yngri en maður hennar, var framurskar-
andi fógur kona, og var m.ióg glæsileg í hinum
marglitn silkikjól. Hveisn fögur hún mundi hafa
verið í æsku, var hægt að ráða í af útlifi 0nnu
fósturdóttur hennai’, því húu var lifandi eftir-
mynd irænku sinnar, en aftur á móti dóttir frú-
arinnar, Theresa Luzon. líStist mjög bróður
sínum, var döklc á tiprund, svarthærð og dökk*
33
%
dimt í skógimim, vegurinn mjór og pfettur skóg-
ur i báðar hliðir, hann hefði fallið í ómegin
nokkra stund og pegar hann aftur rankaði við
sér, hefði sér fyr<t í svip v>rst pessi viðhuiður
vera draumur, par t.il hann varð pess var að
hann lá á kaldri og blantri jörðinni og hlant að
sannfærast um að petta væri verulegt. Þá hefði
haun orðið afarhræddur i.m móður sína og syst-
ur, ætlað beint heim að Jitla Chaurrpjre og af
ótta við nýja árás ætlað að styíta sér Ieið í
gegn um sbóginn, en tekið pfuga stefnu, og er
hann hefði áttað sig hefði hann verið stsddur
mjog langt frá Coffé og ekki getað fundið veginn
aftur. Loks, er bjait var oiðið aí degi, hefði
hann aftur komist pangað sem áiásin var gerð
og par fundið marghleypuna, er ræninginu auð-
vitað hefði fleygt par-frá sér. Sr hann befði
tekið hana upp, helði hann séð sér til mikillar
undrunar og ótta að pað var hans eigin
marghleypa.
Ríkislögmaðuiinn benti honum á að hann hefði
svo lífið far gert sér um að hlynna að særðu
mæðgunum eftir heimkomn sina. En Maxime
andvarpaði og sagði:
„Mér var sagt að pær væru lifandi, og eg
var svo yörkominn af preytn eftir áreynsluna
um nóttina, að eg gat ekki neitt aðhalst. í mestn
af fötunum fleygði eg mér upp í i úmið og stein-
sofnaði á svipstundu, og fólkið gat með engu
móti vakið mig fyr en rétt um Eið og piðkom-
ul, svo fast svaí eg.“