Stefnir - 15.09.1900, Blaðsíða 1

Verð á 24 Srkum er 2 kr., erlendis
2 kr. 50 au. Borgist fyrir 1. ágúst.
Uppsögn ógild, nema komin sje til út-
gefauda 1. október.
STEFNIR.
Áttundi árgangur.
Auglýsingar kosta eina krónu hver
þumlungur dálks á fyrstu siðu, ann-
ars staðar í blaðinu 75 aura. Smá-
augiýsingar borgist fyrirfram.
16. blað.
Mönnum koni eigi órart að Hafnarstjórn-
arblöðin lægju síður en svo á liði sínu með
að telja um fvrir alþýðu manna, að velja
dýrðlinga sína á ping, þá menn, sem eigi
að koma þvi til leiðar meðal margs annars,
að girt verði fyrir, að nokkur maður til
langframa skipi ráðlierrasæti í íslandsmál*
um, sem einhverra hluta vegna er óhæfur
tii þess, og að þeirri óheillatýsku liuni að
stjórnin synji lögum alþingis Staðfestingar.
En þetta og margt fleira á að vinnast með
því, að kaupa blábera þingsetu ráðherra,
er Danir launa fyrir þær breytingar á 61.
gr. stjórnarskrárinnar, er Danir óska eptir.
jþað er hvorutveggja að íslendingar eru
trúgjarnir, enda er ekki sparað að telja
þeim trú um liinn mikla hagnað og ágæti,
sem þessum kaupum við Danastjórn fvlgi.
Broslegast er þó af öllu, þegar „ísaf.“ er
að fullvissu merm um. að það sje eigi lít-
ilsvert, að vjer með þessum kaupum getuni
girt fyrir að nokkur maður skipi ráðherra
sætið, sem fyrir einhverra hluta sakir sje
óhæfur til þess, en vera má að blaðið snari
þessu frara til að reyna trúarstyrkleik á-
bangenda sinna, svo það síðar meir geti
losað sig við vantrúuðu hræðurnar, þegar
hún kannar hjörðina.
Sem sagt, mönnum kom það eigi á ó-
vart, að öllum brögðum yrði beitt. til að
koma dýrðlingunum á framfæri við lýðinn,
og sumum var grunsamt um, að gripið yrði
til einhvcrra örþrifaráða, og miður heiðar-
legra meðaia. En þó.fór nú svo, að allur
íjöidi hugsandi manna varð með öllu for-
viða, hve lúalegu og ódrenglegu bragði hefir
verið beitt í þessari kosningarbaráttu af
hendi sumra Hafnarstjórnarblaðanna, og
einna mest forviða á því, hversu þau lögðu
mannorð sitt í hættu, því eptir tiltækið hlutu
þau sjálf að geta búist við, að standa sem
brennimerkt ósannindablöð frammi fyrir
allri þjóðinni. Yerður þetta eigi skdiðöðru
v’isi en svo, en þau vísvitandi hafi viljað
leggja æru og mannorð í sölurnar til þess
að geta með því komið að þó eigi væri neina
einum fleiri at' dýrlingum sínum við kosn-
ingarnar í haust, því haldið hefir verið, að
f'ull rök yrðu eigi færð gegn þeim, fyr eu
sumstaðar yrði búið að kjósa; að þeir ein-
asta hafi haft þenuan tilgang fyrir auguni,
getur aðferð þeirra orðið skiljauleg.
ísaf'old segir um það. að ef ráðyjafi á
þingi Islendinga fengi alla þá konungkjörnu
til að mæta eigi í sameinuðu þingi til að út-
kljá fjárlög, þá mundi ekki einasta öll ís-
lenzka þjóðin heldur allur hinn siðaði heim-
ur telja slikt strákslegan glæp. En hvað
vill nú ísleuzka þjóðin kalla aðferð þessa
'AKUREYRI, 15. sept.
hlaðs gegn Vídalín og Zöllner, og hvernig
það reyndi -að draga þá fjelaga í samband
við þingkosningar i haust, og hvað mundi
hinn siðaði heimur kalla slika lubbaaðferð,
fengi hann sanna skýrslu um það.
Aðferðin og tildrög hennar eru i sem
fæstum orðum þessi.
Konsúll Jón Vídalin eða kona hans
vildu fá keypta lóð í Reykjavík í fyrra af
þinginu, og urðu um það skiptar skoðanir
bæði utan þings og innan, hvort heppi-
legt væri að selja lóðina. Svo er og
orðrómur á því, að konsúllinn fylgist með
ýmsum inálum, er komi fyrir á alþingi, og
reyni að hafa áhrif á þaií, enda er slikt
enguin manni láundi, sje það gjört á heið-
arlegan hátt. Skoðanir hans á landsmálum
hafa þótt í allmiklu samræmi við skoðauir
ýmsra kaupfjelagsmanna víðsvegar um land.
er þetta af mörgum lagt svo út sem Vida-
lín leidi þá, þótt liitt gæti verið alveg eins
sennilegt að kaupfjelagar hefðu þau áhrif
á Vídalín, að skoðanir þeirra og hans fjejlu
saman. Svo liafa Reykvíkingar og fieiri
komist að þeirri niðurstöðu, að ýmsir þing-
menn f'ylgdu Vidulín, og sagt þeim það til
hnjóðs. þaðan er sú fyndnikomin: ,.Kon-
ungur hetír 6 en Vídalín 8.“ Um þing-
mannafylgi konsúlsins var f'raman af meira
talað í spuugi en alvöru, en ejitir síð-
asta þing fór að fylgja þessu tali allmikil
alvara, og ýmsir að fleygja því á íuilli sin,
að vel mætti þettu Vídalíns lið fækka á
þingi.
Nú koma menn til sögunnar, er Parker
og Fraser nefnast, og ætla uð kaupa fje á
Suðurlandi. ísafold, sem alltaf hefir verið
kaupfjelögunum heldur andstæð, varð held-
ur en eigi upp með sjer, og ljet drýginda-
lega yfir, að nú væru komnir menn í leik-
inn, sem gætu staðið Zöllner á sporði með
fjarsölu, garpar, sem stæðu svo langt fyrir
ofan Zöllner, að hann tæpast fengi að tala
við þá. En svo datt botninn úr þeim Fraser
með fjárkaupin, og ísaf. laggbrotnaði á öllu
guminu, en það var eigi lengi verið að lagga
hana upp, og nýtt öl bruggað handa þjóð-
inni í snatri. Nú var þvi slegið út, að
Zúllner efalaust hefði haft þessi góðu fjár-
kaup af landsmönnum, og Vídulín sönm-
leiðis, sem fjelagi Zöllners. J>arna hefðu
þeir spilit fyrir verzlun landsins, spillt fyrir
því, að bændur fengju peninga fyrir sánð-
ina sína, og því mætti engan Vídalínsraann
kjósa á þing. Vídalin væri líka móti Val-
týskunni, og allir, sem væru móti henrii
hlytu því að vera Vídalínsmenn (! !). Já.
meira að segja, allir þeir, sem vildu setja
1900.
einhverja fieyga inn í Valtýskuna væru
sörauíeiðis Vídalínsmenn.
Með öðrura orðum, allir væru Vída-
línsmenn nema þeir, sem kaupa vildu blá-
bera þingsetu ráðherrans fyrir 61. grein-
ina; fylgifiskar manpsins, sem fyrjrbyggðu
öll sauðakaup í landinu. þetta mun hafa
átt að hrifa, og ginna menn til að kjósa
breina Valtýinga á þing, en kveða niður
alla fleyga, sem ísaf. virðist vera mein ílla
við. þjóðv. tekur í sama strenginn, og
segir það sje í almæli og naumast neinum
vafa bundið, að Zöllner og Vídalín hafi
spillt kaupum Frasers. En svo þegar róg-
burðaratvinnan stendur sem hæst, koma
þeir Parker og Fraser i opna skjöldu með
eiðfesta yfirlýsingu um, að Zöllner hafi
engin áhrif haft á þá til að hætta sauða-
kaupunum, og afklæðir með jþvi Isafold og
setur hana í gapastokkinn, þó mun henni
þykja það bót í máli, að J»jóðviljiun stend-
ur samsekur við hlið hennar. er það iion-
um og skyldast, svo systurlega sem hún bar
með honum þjáningarnar í fyrra, þegar
lygaþvættingurinn var rekinn ofan í haim
með órækum vottorðum í hiuu lubba-
legasta rógburðarmáli, sem nokkurt
blað hefir lent í. þau fara að venjast
saman í gapastokknum skötuhjúin, með ó-
sanninda brennimarkið á baki og brjósti.
I einu orði að segja : að ljúga þvi upp frá
rótum, að Vídalín hafi spillt kaupum þeirra
Frasers, og reyna svo að nota þá lygi til
að hafa með henni áhrif á þingkosningarn-
ar í haust, er sá stráksskapur, sem enginn
hefði ætlað Isafold. hverju svo sera menn
kynnu að hafa trúað þjóðviljanum til; og
þarf uigi menn með næmri rjettlætistifinn-
ingu til þess að finna, að slikt bragð er
svo langt fyrir neðan það, að því verði
jafnað saraan við, þótt ráðgjafi á þingi fengi
nokkra þingmenn til að mæta eigi á þing-
fundi.
Jeg vil eigi skiljast við þetta mál, án
þess að minnast áeina málsgrein í ísaf., þar
sem blaðið er að guraa af ágæti Valtýsk-
unnar. og er hún þannig: „Er það lítils-
vert, að þjóðin fái stjórn, sem leggi kapp á
að útvega henni sölumarkuð og leysa hana
undan Vidalínseinokuninni." Hjer er verið
að slá á þann strenginn , að vjer þurfum
að fá Valtýskuna til þess að losast við Ví-
dalín eða einokun hans. Öllum, sem til
þekkja, hlýtur að vera það augljóst að hlaðið
slær þessu fram móti betri vitund. Vída-
lín hefir hjer eigi, og getur eigi haft hjer
neina einokun. Hann á að vísu verslan á
Vopnafirði og skiptir við mörg kaupfjelög
og kaupmenn í fjelagi við Zöllner, ef það
Gullnál hefir týnst á götum bæjarins. Fundarlaun verða borguð.