Stefnir - 17.10.1900, Page 1
Verð á 24 örkum cr 2 kr., erlendis
2 kr. 50 au. Borgist fyrir 1. ágúst.
Uppsögn ógild, nema komin sje til út-
gefanda 1. október.
STEFNIE.
r
Attundi árgangur.
Auglýsingar kosta eina krÓDU hver
þumlungur dálks á fyrstu síðu, ann-
ars staðar í blaðinu 75 aura. Smá-
auglýsingar borgist fyrirfram.
18. blað.
AKUREYH/, 17. okl.
lí)()0.
lliðjið ætíð um
Otto Monsteds
danska smjörlíki,
sem cr alreg eins notadrjúgt og bragðgott og smjör.
Yerksmibjan cr hiu elzta og stærsta í Dantriörku, og bvr til óefaö hina beztu vöru
otc ódvrustu í samanburbi vib gæðin.
Fæst hjá kaupmönnunum.
Kjötversliin vor.
I>að er kunnugra en frá þurfi að segja,
í hve ljelegu áliti kjöt vort er á útlendum
markaði. J>etta afbragðs kjöt, að okkar áliti,
selst fyrir mjög lágt verð erlendis, og hvað
verra er, pað selst varla; að minnsta kosti
vilja pcir eigi kaupa það, sem nokkur ráð
iiafa; það er aðallega keypt handa tugthús-
limum og þeim, sem eru á fátækraframfærslu,
og svo nokkuð til sldpa. Útlendir menn, sem
bragðað hafa hjer á landi kjöt vort, eða liafa
i'engið það sent út hjeðan frá kunningjum og
vinum, og dáðst hafa að Ijúffengi þess, hafa
opt furðað sig á, að íslenzka kjötið, sem fæst
í verslununuro, skuli vera svona frábrugðið
því kjöti, sem þeir hafa smakkað, og vjer
getum ekki annað en samsinnt þeirri fuvðu.
Og hvernig stendur þá á þessu? FuIIkomið
svar getum vjer ekki gefið, en bendingar í þá
átt þykjumst vjer geta sett fram, og vonum
að þær verði teknar til greina af útfiytjendum
þ. e, kaupmönnunum.
í útlöndum er slátrun skepnanna sem
bezt vönduð, hún fer fram inni í húsum,
hreinum húsum, þar sem vatn rennur eptir
steinlögðu gólfi, svo blóðið skolast strax burt,
hún er framkvæmd af mönnum i drifhvítum
fötum, mönnum sem eru táhreinir um hend-
ur og handleggi; jafnskjótt og búið er að flá
skepnuna, er skrokkurinn þveginn upp úr
lieitu vatni, svo að hvergi sjest hár eða ó-
hreinn blettur á honum. Svona er nú slátrað
í útlöndum. En hvernig er nú slátrað hjer?
Úti á víðavangi í öllu svaðinu; að sönnu
munu optast vera breiddar fjalir undir í byrj-
uninni, en þær útatast strax bæði af manna-
fótum og rigningum, sem venjulega ganga í
sláturtíðinni; og búningur slatraranna, liann
er ekki drifhvítur, nei öðru nær; þeir eru
klæddir í sín allra verstu föt, öll glansandi af
skít og óþverra, og þannig búnir, og skítugir
um hendurnar, bera þeir skrokkana inn í
pakkhús frá slátrunarstaðnum glóðvolga, eða
einmitt þá, þegar þeir helzt geta skitnað;
skrokkarnir eru því fullir af liárum og út-
skitnir, svo að það er opt viðbjóður að sjá,
og það er svo sem sem ekki verið að hafa
fyrir því að þvo skrokkana upp úr volgu vatni;
nei, öðru nær, svona eru þeir brytjaðir sund-
ur, og dembt síðan ofan í tunnur, óhemju af
salti stráð í það, og svo til árjéttingar, —
sterkasta saltpækli bætt við. Geta menn nú
furðað sig á því, þó ketið hárugt og skitið,
þovnað inn að beini af saltpæklinum, þyki
ekki útgengileg verslunarvara? Nei. Surnum
kann að þykja þetta ýkt lýsing, en hún er
það ekki, það getur hver sannfært sig um
það, sem ganga vill um slátrunarplússin lijer
í kaupstaðnum í sláturtíðinni. Að sönnu vit-
um vjer þaö, að einstaka kaupmaður lætur
skafa skrokkana kalda með hnítí, en þá er
líka búið, og þó hægt sje að ná í burtu mestu
af báruimm á þennan hatt, þá verða þó ó-
hreinindin aílt af eptir. Sá kaupmaður, sem
tæki upp á því, að láta slátrunina fara hrein-
lega fram, þó aldrei sje við því að búast, að
hún geti orðið eins og í útlöndum, sízt fyrst
í stað, liann mundi óefað fá meira fyrir sitt
kjöt en aðrir. Og í rauninni gegnir það furðu,
að kaupmenn vorir, sem liafa vitanlegan á-
buga á því, að vanda íslenzku vöruna sem
bezt, og senda liana út Hokkaða eptir gæðum,
að þeir skuli ekki hafa augað opið fyrir því,
að eigi síður þarf að vanda kjötið en aðra
vöru. þ>að er að minnsta kosti von vor, að
þeir kaupmenn, sem hafa tekið það upp, að
rota kindur með helgrímu, að þeir verði líka
fyrstir til að vanda betur meðferðina á kjöt-
inu, en hingað til hefir átt sjer stað.
x
*
sjc *
þ>að verður eigi um of brýnt fyrir kaup-
mönnum að vanda kjöt til útflutnings, því
kröfurnar til þess, að allur frágangur matvæla
sje sem beztur, verða allt af méiri og rneiri
erlendis. En þess ber jafnframt að geta, að
margir kaupmenn t. a. m. lijer við Eyjafjörð
vanda nú miklu meir kjötið til útílutmngs,
heldur en áður var venja, einkum að því
leyti að senda eigi út kjöt nema af vænu fje.
Síðan takmörk urðu nokkur á útílutningi 3if-
andi fjár, hefir miklu meira en áður verið
flutt út af góðu kjöti. Fyrir fáum árum var
eigi hægt að selja saltkjötið frá Islandi í
Khöfn fyrir meira en oO—35 kr. tunnuna.
í fyrra var verðið orðiö fullar 40 kr., og fjekk
þá eyfirzkt kjöt og víðar að góðan vitnisburð
í samanburði við það, sem áður hafði átt sjer
stað. Mun það hafa átt góðan þátt í því, að
nú í sumar var hægt að selja töluvert af ís-
lenzku kjöti í Khöfn fyrir fram á 48 krónur
tunnuna, en það er hærra verð en í mörg ár
liefir átt sjer stað, haldi kjötið svona áfram
að stíga ár frá ári, ættu kaupmenn að sjá að
það margborgar sig fyrir alla hlutaðeigendur
að vanda vöruna, og halda því ótrauðir fram
tilraunum til að bæta hana, meðal annars t.
a. m. að láta fram fara vandaðan þvott á
kjötinu nýslátruðu, mundi sá kostnaður, sem
það heföi í för með sjer, aldrei verða mjög
tilfinnanlegur. Margir halda því fram, að
kjötið sje um of saltað til útflutnings, en alla
varúð verður að hafa við að minnka söltunina
almennt, en tilraunir muhdi mega gjöra í þá
átt, belzt á því kjöti, sem ætlað væri til
neytslu innan missiris frá því það er saltað.
Fróður maður hefir sagt oss, að í Nor-
egi stæðu yfir rannsóknir um það, hvernig
kjöt verði bezt saltað til geymslu og til að
þola það, að verða haft til útgjörðar á sjó-
ferðum í hinum heitari jarðbeltum. Væri það
bráðnauðsynlegt fyrir þ;í, er versla með salt-
kjöt, að útvega sjer upplýsingar um árangur-
inn af þessum rannsóknuœ. Nú vilja marg-
ir, að þingið skipi verslunarerindsreka fyrir
landið erlendis, og verður þess varla langt að
bíða; ætti hann að komast eptir, hvað helzt
þætti kjötverkun vorri ábótavant, og gjöra
gangskör að því, að bætt yrði það, sem íiægf
væri að bæta. Vöruvöndun getur og hevrt
undir verksvið landbúnaðarfjelagsins, svo verða
og kaupfjelögin að hafa allann áhuga á því,
að lilutast til um, að afurðir bænda komist í
verð. Fjelag íslenzkra kaupmanna er einnig
vonandi að ekki liggi á liði sínu. þ>að á jiakk-
ir skilið fyrir frammistöðuna með baðlyfin.
Vill það nú ekki hlutast til um, að saltkjöt-
ið okkar og söltun þess og meðferð sje tekin
til gagngjörðrar rannsóknar? — Meðferð allri
á landbúnaðarafurðum vorum er enn mjög á-
bótavant. En mcð brýnslum, fjárframlögum
og samtökum er vonandi að vinnist að rjetta
við landbúnaðinn og jafnframt markaðinn
fyrir afurðir huns. Útg.
U'm 2Q00 fjár er sagt að hafi farist af
fyrsta sauðaskipinu, sem hjeðan fór í hausfc.
Haldið er, að eigendur fái skaðann að einhverju
leyti bættan, því bilun á skipinu er kennt um.
I enskum blöðum I. þ. m. stendur, að
kýlapestin Iiafi flutst til Glasgow í fyrra m.
Voru dánir úr benni 7 menn, en 21 láu sjúkir
á spítala.
Kosningar á Englandi gengu apturhahls-
mönnum mjög í vil í haust.
Ensk blöð segja að varnir Búa sjeu nú
mjög þrotnar, þó er herforingi þeirra Botha
enn með 2000 mauna og De Wet óunninn,
Kruger gamli ráðgjörir að flýja til Holiands.
Tanast liefur frá Fyrarlandi þ °>7 f m. ljós-gráskjóttur hestur, lítið dekkri á tagl og fax, 8 vdra, flaljáinaður sextoruðum tkeifrm, frcmur svipillur, styggur cg hr.ekkjóttur, illur á bak að komast, (öltir
1 prýðilega, cr vel viljugur, lítið riðinn til skeiðs. Eífiega þóknun fær sá, sem kemur honum til sra. Geirs Sæmundssonar á Akureyri.