Stefnir - 05.03.1902, Blaðsíða 2

u
í>á sefti jeg Jón bónda Ingimundarson í
Srekku til þess, að taka á móti jörðinni,
og k o m hann með mjer að Prestliólum.
Linft var Jóni petta verk ekki, en hann
vissi víst við liverja hann átti.
Frekari grcin parf jeg ekki að gera
fyrir framkomu minni við úttekt Presthóla.
Amtmaður J. Hávsteen hefir í Fjallkon-
unni lýst yfir pví, að úttektin liafi verið í
lagi, enrla var síra H. innan handar, að
bera sig pogar upp um það, hefði hann
haft eitthvað verulegt út á úttektina að
setja.
Grenjaðarstað, 6. maí 1901.
B. Kristjánsson.
Norðlenzkar raddír.
Vísdómur Norðurlandsins!
I 19. tölubl. Norðurl. stendur grein
með fvrirsögn: „Verslun og landbúnaður“.
Fyrst fræðir blaðið lesendur sína á pví,
að Oddeyrai blaðið flytji pá staðhæfingu,
,,að meðinælendur hlutafjelagsbankans við-
urkenni, að bann sje aðallega stofnaður
fyrir versluninn. f>etta segir blaðið að aldr-
ei hafi verið viðurkennt af pcirn flokki.
Með pví nú að blöðin, bæði Stefnir og
Norðurlandið, munu haín lijer nyrðra fleiri
lesendur en þingtíðindin. pá leyfi jcg mjer,
»ð setja hjer nokkur orð upp úr þingtíð-
indunum ejitir meðmadendum Stórabanka-
lnigmyndarinhar.
Fyrst skal pá frægan telja: Gnðlögur
Guðmundsson, ótrauður meðmælandi, segir á
blaðsíðu 207: „Framsögumaðnr minni lilut-
ans, Tr. Gu'nnarsson, sló pví fram, að kaup-
menn mundu nota hlutafjelagsbankann mest,
og er pað mikið rjett.“ þ. ,J. Tlioroddsen
framsögumaður málsins, ötull meðmælandi,
segir á blaðsíðu 217: „það var teloð fram
að varbugavert væri að stofua bnnka penn-
an, af pví hann yrði fyrir kaupmenn aðal-
lega. Háttv. p m. Vr. Sk., Guðl. Guð-
mundsson, athugaði gegn pvi. að allt, setn
inaður gerði fvrir kaupmenn, gerði maður
fyri-r lsndið.“ Sigurður Sigurðsson segir á
blaðsíðu 228: „Jeg skal nú ekkert prátta
uin pað. en að eius taka pað fram, að
landsbnnkinn okkar hefir heldur ekki stutt
landbútiaðinn svo nokkru itemi. Hano hefir
lika veitt, stutt l.in, en stutt lán geta ekki
f'tntt landbúnaðinu að neinum mun“. Skúli
Thoroddsen. full’kominn meðmælandi, segir
á blaðsíðu 32f>: „þar sem h v, p. m. H. £>.
tók pað fram, að diskontobanki lánaði eigi
til lengri tínia en (i inánaða. pá lcann pað
satt að vera. Sumi p. in. talaði líka uni
ptð, að pessi diskontobanki yrði eigi til
eins mikiliar stoðar fyrir lnndbúnaðinn, eins
og sá banki sem nú er, cn jeg verð að á-
líta, að landsbankinn bafi heldur ekki ver-
ið Itonum til mikils gagus, pví pessi 10 ára
lán hans eru landbúnaðinum líka ó:i/,g.“
Að pessir menn viðurkenna að, hluta-
fjelagsbankinn, hefði hann komist á, hefði
orðíð aðallega fyrir rerslan.irnar, h.eld ji>g
j að allir, „sem nokkra lifandi vitur.d pekkja
til nmræðanna,11 hljóti að vita nema Norð-
nrlandsgreinai-höfundnrinn einn.
En að öíiug lúnsstofnun, hvað sent hún
væri kölluð, hvert heldur Landsbanki. ís-
landsbanki. Hiutafjelagsbanki Islands eða
Stóribanki, geti verið með hagaulegri stjörn
og fjrirkomulagi góð fyr.ir verslanirnar,
pví neitar enginn. J>vi neitar og heldur
engiiin, að hagfeld verslun, sje stoð fyrir
landhúnaðin n.
Annar vísdómur, sem Norðurl. fræðir
lesendur sínar á, er st, að greinarhöfund-
urinn viti ekki hvað bankinn heitir. |>að
líkl. er dregið af pví, að í greininni er
landsbankinn sumstuðar kallaður Islands-
banki. þarna náði Norðurlandið sjer vel
niður með ástæðu í niálinu. Minnist pess
lesendur góðir, að pjer megið aldrei kalla
Landsbankann íslandsbanka. J>að var stóri
hlutafjelagsbankinn, sent lilaut pað nafn í
skírninni áður en bann fæddist, og pó ykk-
ur knnni að pvkja nafnið vel við eigandi á
bankantim okkar, pá tjáir ekki að tala um
pað. Góðgirni Norðurlandsins telur ykkur
ekki rista djúpt, ef pið gerið ykkur seka í
slíku. — Af pessum verslunar og landbún-
aðarhugleiðingum Norðurl. geta menn sjeð,
að fullkomin- pörf var Itjer á vafningablaði
og liðugum ritstjóra til að uppfræða norð-
lenzku bændurna, og kenna peim að vera
nógu liðuga að hafa hamskipti í pólítík, og
sækja fram í ýmsum myndum.
S t e f á n B e r g s s o n.
Salt i ..Norðurlands“ krásirnar.
Nú fyrir skömmu barst mjer í hendur
19. Nr. blaðsins „Norðurland11. J>ar er dá-
lítill greinarstúfur með yfirskriptinni „Yersl-
un og landbúnaðnr“. I pessari grein, sent
virðist vera l itstjórnargrein, er farið ómak-
legmn orðum uin ritgjörð um bankamálið
eptir öxndælskan bónda, og sein kont út í
Stefni Nr. 5. p. á.
Jeg get ekki betur sjeð, en öxndælski
bóndinn hafi alveg rjett fyrir sjer, par sem
liann álitur að Stóri-bankinn, eins og ltann
lteíir verið í sniðinu hingað til, sje ekki
líklegur til að styðja mjög landbúnaðinn.
Jeg hygg að bezt sje fyrir pá menn,
sem vilja halda pví fram, að sá banki sje
líklegur til að styðja landbúnaðinn, að hugsa
og lesa sem minnst um allan undirbúning
og gang stórabankaniálsins; en Norðurl.
hefir pó sjálft lilsl. ekk'i gjört sig sekt í
einhverju pess konnr, sem pað ber öxn-
dælska bóndanum á brýti.
það er Iilægilega bjálfalegt, pegar rit-
stjórar blaða eru að íitla einstök orð og
slíta pau út úr rjettu samhengi, svo sem
t. d., pegar Norðurlandið klykkir út penn-
an pistil sinn með peirri staðhætíngu, að
öxndælski bóndinn hafi ekki pekkt rjetta
nafuið á Landsbankanum. Skyldi ekki hitt
vera beldur, að honunt sem fleirum hafi
j pntt nafnið íslándsbanki oiga betur við
Landsbankann okkar, en hiutafjelagsbanka-
hugmyndinu útlendu.
Jeg vil að endingu óska, að sem ílestir
bændur hugsnðu eins rrekilega unt banka-
málið og önnur landsmál, eins og pessi
öxndælski bóndi virðist gjöra.
Og einkanlega vildi jeg óska pess, að
öll blöð — pó vesöl sjeu — gjörðu sjer far
unr að iierrna rjettara og rita rökstuddara,
on Norðurlandið hefir gjört bæði unt upp-
tök „Yoðabálsins“ á Aknreyri og í pessaii
hjer urnræddu grein sinni.
Oxndælingttr.
Mátaður slcfberi.
í 13. tbl. „Norðurlands“ stendur grein
með fyrirsögninni: „Uridirróður i Skaga-
firði“. — Er par getið ferðar, er jeg fitr
norður á Sauðárkrók unt byrjun deseraber-
mánaðar f. á. Jeg fer pangað norður á
hverju ári og stundum opt. Kont mjer því
heldur kynlega fyrir pað, sem nú er sagt
um erindi mín par nyrðra í grein pessari.
Raunar gildir ntig sjálfan einu pað,
sem i greininni er sagt um mig, en vegna
peirra lesenda »Norðurlands“, er beldur
vilja lesa satt en ósatt., verð jeg að lýsa
yfir pví, að allt, sem sagt er um er-
i n d i nr í n i g r e i n i n n i, o g o r ð p a u ,
sem par eru höfð eptir mjer, er
gersamlega rakalaus uppspuni.
Lýsi jeg pví höfundittn ósannindamann að
oiðunt sínuin unt mig, og ritstjórann ómerk-
an mann að flutningi peirra í blaði sínu,
og vona jeg að svona lítið koinist pó onn
pá fyrir á E:nari Hjörleifssyni. En vilji
greinarhöfunduiánn reyna að færa sönnur
á ummæli sín um mig, sem mjer pykir
raunar ótrúlegt — pann g'-un befi jeg um
manninn — pá get jeg getið pess til hægð-
arattka fvr.ir liartn, að jeg kom oinungis á
5 bæi í Skagnfjarðarsýsln, 2 er jeg gekk
nm túnið á, Breiðstaði og Heiði, og prjá
aðra: Veðramót, Sjáfarborg og Skíðastnðí,
og er pannig för mín npp að pefa.
Yið petta parf jeg reyndar engu að
bæta. Eu pó pætti máske snraum fróðlegt
að vita pað, að brjefritari Norðurlands fer
moð vísviíandi ósannindi um mig; pví
hann veit pað vel, að á Sauðárkrók á jeg
mjng nákomna frændur og vini svo sem,
sra. Arna Biörnsson og fólk hans og .Tónas
yveinsson gagnfræði*g. og finnumst viðmiklu
sjaldnar en við vildum eiga kost á. Hjá
Pálma á Sjáfurborg gat hann fengið að vita,
bvaða erindi jeg átti pangað, pað var ekk-
ert „latinungarmál“, svo jeg noti orð er
smakki pessum valtýska dordindli, er nm
mig ritar. J>á veit hann pnð, að „fiestir
Skagfirðingar“ pekkja mig alls ekkert, og
jeg pá ekki heldur. Ferð mín getur pví
alls ekki hafa verið móðgandi fyrir Skag-
firðinga. En trúað gæti jeg peim Skag-
firðingum, sem jeg pekki til pess. að álíta
pað móðgandi fyrir sig, að Skagfirðingur,
pó óskilgetinn sje, sýni gesturn peirra slika
ókurteisi, sem brjefritari þessi sýnir mjer.
En eitt er pað, sein jeg vcit að er framar
öllu öðru móðgandi fyrir Skagfirðinga. Og
pað er pað, ef nokkur eða nokkrir í peirra
hóp eru svo ósjálfstæðir, að peir láti óvin-