Öldin - 01.08.1894, Blaðsíða 3

ÖLDIN.
115
yfirunnir af nýjum og herskáum þjóðflokki
er æddi inn á Indland að norðvestan. Þessi
yíirgangssama aðkomuþjóð nefndi sig Ary-
ana, er þýðir “göfugur,” “herralegur” eða
“verðugur.” Eftir því er næst verður
koinist var það tjóshærður þjóðflokkur.
Líkamsbygging og siðferðiseinkenni þess-
ara manna minnir menn á hina Hellensku
flokka, eða jafnvel á Germanisku og Slav-
onisku þjóðflokkana á miðöldum Evrópu.
Þessir Indo-Aryanar höfðu upphaflega búið
meðal hinna svo nefndu Persa, eða Persa-
Aryana, fyrir handan Himalaya-fjöllin, á
hálendinu í Mið-Asíu. Lengi frameftir
dvöldu flokkar þessir norðvestan megin
Indus-fljótsins og héldu áframað vera hirð-
ingjar án fasts heimilis, flökkuþjóð. Hjarð-
irnar voru þeirra eina eign og ávinningur
í stríði við einlivern annan floltk, er þeir
sífelt herjuðu á til að auka gripastól sinn,
öldungis eins og Ilellenisku flokkarnir
gerðu, og enda allir aðrir mannflokkar í
Evrópu á fyrstu tímum. En þessir Ary-
önsku menn voru vel gefnir. Þeir A-oru
gæddir góðum skilningi, góðu minni, há-
fleygum skálda-anda og hugmynda-ríki,
liöfðu mikið vald á málinu og voru fram
yflr alt gæddir ákafri tilhneiging til trúar-
hugmyndar. Þessi tilhneiging læsti sig
stig frá stigi inn í allar þjóðfélagslegar at-
hafnir Indo-Aryana og gerðist þeirra aðal-
lyndiseinkunn. Jafn vel á þessu lága
menningarstigi þeirra, á meðan þeir enn
voru flökkuþjóð og fylgdu lijörðum sínum
upp og oían norðvesturbakka Indus-fljóts-
ins, og löngu áður en þeir fluttu inn í hið
eiginlega Indland, höfðu þessir Aryönsku
hirðingjar byrjuðu á sálmagerð. Þessir
sálmar lýstu sjálfkrafa mcð áhrifamiklum
orðum öllum þeirra margföldu eðlishvötum
og tilhneigingum, frammi fyrir liinni
undrafullu, óskiljanlegu náttúru, er um-
kringdi þá í þessum bústað þeirra, ejida
ber a'lt þeirra hugmyndaflug vott um
glaðan og þroskaðan anda þessara
frumbýlinga. Elztu Aryönsku sálm-
arnir í sálmasafni því, er nefnt er Rig-Yeda,
tilheyra þessu fyrsta tímabili. Um síðir
kom þar, að Aryanar fóru að flytja austur
yflr Indus. í elzta flokki Rig-Veda sálm-
anna sér maður, að flokkarnir eru búsettir
fyrir vestan Indus, þ. e. í Penjab-héraðinu,
landi hinna fimm fljóta, fljóta, er öll sam-
einast Indus. Síðar í sálmaflokki þessum
getur maður rakið for Aryana stig fyrir
stig, á dreifing þeirra austur um landið,
austur að Ganges-fljóti, og þá suðaustur
með því, um allan hinn mikla Ganges-dal.
Þetta timabil nefna Evrópiskir Sanskrit-
fræðingar venjulega söguljóða tímabil Ary-
ana á austurför þeirra og yflrbugun Ind'
lands. Það cr satt, að einn flolckur hins
mikla Mahabharata-safns beinlínis lýsir
þessu tímabili og gengur aðallega út á að
lýsa og það nákvæmlega, stórrnannlegum
viðureignum leiðandi Aryana-flokka, inn-
byrðis styrjöldum á meðal Indlands sigur-
vegaranna sjálfra. Annað hið rnikla sögu-
Ijóðasafn Hindúanna, er tilheyrir þessu
tímabili, cr safnið Ramayana. Lýsir það
safn áíramhaldandi straumi Aryana suð-
austur um landið, alt að ströndum Ind-
landshafsins og fram til eyjarinnar Lanka,
en sem nú er endurskírð nafninu Ceylon.
II.
Til þess að skitja trúfræðislega breyti-
þróun Aryana á Indlandi og þroskun þeirra
andlcga lífs, verðum vér að rekja og at-
huga nákvæmlega þeirra framfarahægu en
framhaldandi spor, stig fyrir stig, alt frá
þeirra fyrstu náttúrudýrkun. Vér verðum
að skilja livað geflð er til kynna með nöfn-
unum: Veda-bækur, Vediskt tímabil,
Vediskt nám og-Vediskir skólar og bók-
mentir, ef vér eigum að komast í skilning
um hvernig á því stóð, að einföld náttúru-
dýrkun eins og þeirra Aryana á Indlandi
sltyldi síðar meir umhverfast í Brahmanis-
mus, í fyrirkomulag, sem myndaði stétta-
skifting og ströngustu hugsanlegar lær-
dómssetningar og guðsþjónustureglur.