Dagskrá - 11.06.1897, Blaðsíða 4

356
Mjer er vísað upp í einn af efstu bekkjum skólans.
— Þar bíður kennarinn með fjóra nemendur, fyrir fram-
an stóra. svarta töflu, sem ýms kynleg orð og teikn eru
rituð á.
Jeg les ama, ma, ma . . . o. s. frv.| og löng, bogin stryk
milli samstafanna. Nemendurnir sitja saman á fremsta
bekk og lesa á blöð, útskrifuð með samkyns teiknum.
Kennarinn fær mjer eitt eintak af hinum sömu blöðum
og svo byrjar kennslan.
Hann iætur nemendurna byrja á fyrstu æfingunni
og síðan taka kafla og kafla úr hverri æfing af annari
til þeirrar síðustu. •— Samstöfurnar á töflunni eru úr
síðustu æfingunni, en þær eru allar nær 30.
Nemendur þessir hafa nú notið kennslunnar um 3
vikur og eru orðnir vel að sjer í æfingunum. Fyrsta
æfingin er sú að bera hljóðstafina fram með rjettri vara-
setning.
A, i, í, o, ó, u, syngja þeir, eða rjettara sagt tóna,
með háum og löngum nótum.
Kennarinn stýrir tóninu með litlum taktstaf, og nem-
endurnir fylgja honum nákvæmlega.
I fyrstu æfingunum eru engar þagnir. — Hljóðstaf-
irnir eru tónaðir hver eptir annan, ekki eins og tvíhljóð-
ar, heldur hver fyrir sig. — Hljóðin eru öll skýrt að-
greind og allt miðar sýnilega að því að venja nemend-
urna á að segja rjett það sem sagt er, hve langan tíma
sem það tekur.
Kennsluaðferð þessi er nýfundin af lækni einum frakk-
neskum, Berquand, og hefur gefist ágætlega. Húnergrund-
völluð á því að stamið sje vani, og er ólík eldri að-
ferðum er lengi hafa verið notaðar.
Andardrátturinn er eitt af því sem þarf að æfa.
Ymsar af æfingunum miða sjerstaklega að því að gjöra
hann reglulegan og þolinn. Svo þurfa máltækin að verða
liðug og æfð í því að mynda samsett stafahljóð. Það
eru vara- og kokhljóðin, sem eru erfiðust, einkum þegar
þau koma saman. Sumar samhljóðaæfingarnar eru og
svo settar saman, að jafnvel þeir sem óhaltir eru á máli
mundu verða að æfa sig áður en þeir gætu tónað þær
heyrilega.
Svo eru nemendur einnig æfðir á að gjöra hljóð-
breytingar um leið og þeir bera stafina fram. Fyrst
stígur tónið jafnt nótu af nótu uns stamararnir eru komnir
að miðstafnum í æfingunni, og svo feilur lagið dýpra og
dýpra þangað til það endar á löngum og einkennilegum
seim.
Einnig er lögð áhersla á það að æfa málfærin í
jiýti og skýrleik á erfiðum samstöfum, og eru til þess
gjörðar sjerstakar samsetningar, sem eru margendurteknar
í hrífu, svo lengi sem nemendur geta haldið lotunni.
Sla, slö, sli, sva, sba, spa, spa, spa — — —
Nemendur snúa sjer stundum að kennaranum og
spyrja hann um eitthvað eða segja honum frá einhverju.
Þá tala þeir mjög langdregið og með skýrum atkvæða-
skilum. Stafirnir eru allir bornir vel fram og vantar
elckert nema að þeir tali hratt, þá mundu þeir tala vel.
Hjer er óvenjulegt að heyra menn leggja stund á
að bera skýrt og skilmerkilega fram hvert stafhljóð er
þeir tala, en í útlöndum er optast hægt að heyra strax
á málfærinu hvort maður er menntaður eða ekki. Stam-
ararnir eru látnir læra að tala, og þeir munu ef til vill
verða orðfærari og hafa hreinni og skýrari framburð
þegar þeir hafa fullokið náminu, heldur en margir þeir,
sem aldrei hafa stamað og aldrei hafa lært aðgreining
stafhljóða og skilmorkilegan framburð.
Þessir nemendur eiga að útskrifast eptir nokkra
daga, svo verður að halda æfingunum áfram eptir að
þeir koma heim og — þeir verða að tala hægt þangað
til þeir geta talað bœði fljótt og rjett. Kári.
Úr brjefi frá Englandi.
»— I enska parlamentinu gengur sá kvittur aptar
og aptur, að tii sje sá heimulegur samningur milli Dana
og Rússa, að Island skuli greitt Rússum í þokkabót fyr-
ir það, að þeir hafa skuldbundist að hlutast í að heimta
aptur Sljesvík af Þjóðverjum í hinu næsta Evrópustríði
er Þjóðverjar lendi í, við hvern sem verður.
Rússar hafa verið í heila öld að reyna að fá sjer
íslausa höfn norðan á Noregi við Atlandshaf. I síðustu
7 ár hefur þó engin ný atreið í þá átt verið gerð. Nú
er það auðvitaður hlutur, að ísland með íslausum höfn-
um ár um kring og mörgum þeirra ágætum, liggjandi
þverbeint við Englands mikla verslunarvegi til Vestur-
heims, væri sá kjörgripur fyrir Rússa sem bágt yrði að
meta til peninga sem vert væri nú, þegar svo er kom-
ið, að forráð þessa hnattar liggja í þrátefli milli Eng-
lands og Rússlands, sem enga endilega úrlausn fær
fyrri, en annarhvor veltir um taflinu og vísar til hnefa-
rjettarins.
En á hinn bóginn er nú Boli, vakandi vel, og vel
skynjandi hvaða þýðingu afhending Islands til Rússa
hlyti að hafa á ófriðartíð fyrir hafsamgöngur sínar. —
Enda varð æði mikil hreifing á þingheimi þegar Gallo-
way Weir, þingmaður, gerði fyrirspurnina um það hverju
Englandi ætlaði að verjast, ef Island skyldi lenda í
hendur óvinveittu stórveldi. Svo mikið er víst, að með-
an Englar eiga skip og byssu á floti, leyfa þeir Þó al-
drei Islandi að lenda í höndum Rússa. — —«
Ábyrgðarmaður: Einar Benediktsson.
Prentsmiðja Dagskrár.