Dagskrá - 13.07.1897, Blaðsíða 2

fyrir norðan fá karlmenn 14—16 kr. og jafnvel 18, og
konur hlutfallslega eins (helmingi minnal); fyrir austan
fá karlmenn 9—10 'og konur 5—6 o. s. frv. Sumstaðar
er vinnutími 11 —12 stundir á dag, en sumstaðar miklu
lengri, jafnvel 15—17 st., en kaupið er jafnt. Þetta er
nokkurs konar óregla, sem þyrfti að koma í veg fyrir.
Að gjalda mönnum jafnt kaup, hvort sem þeir vinna stutt
eða lengi, mikið eða lítið, virðist vera ósanngjarnt; það
dregur kapp og áhuga úr dugnaðarmanninum, þegar
hann sjer að ónytjungurinn ber jafnt út býtum. »Það
er ekki til neins fyrir mig að vinna mikið«, hugsar hann,
»jeg fæ jafnt kaup fyrir það«.
Það eru öll likindi til að þetta hafi ekki verið þannig
áður fyr; ma einkum ráða það af ýmsum örnefnum,
bæði á túnum og engjum, að menn hafi mælt út bletti,
er hafðir hafi verið sem mælikvarði þess hve duglegur
sá eða sá væri, enda mun það hafa verið siður til skamms
tíma á stöku stað, en hann er óðum að leggjast niður.
Vinnutími ætti helst að vera ákveðinn fyrir land
allt 10—12 tímar, og væri þá auðvitað borgað aukakaup
fyrir það sem unnið væri framyfir. Hvort kaupgjald
gæti verið jafnt allstaðar skal jeg ekki um segja, en
víst er um það, að ekki þyrfti mnnurinn að vera svo
mikill, að sumstaðar sjeu goldnar að eins 9 kr. um vik-
una, en sumstaðar 18, jafnduglegum mönnum við sömu
vinnu með jafnlöngum vinnutíma.
Kaupahjeðinn.
D rau m ar.
[Eptir amerísku tímariti].
Nokkuð hefur verið gjört að því að rannsaka eðli
drauma, en minna að því að færa sjer þá í nyt; er þó
ekki óhugsandi að það kynni að mega. Sá sem íhugar
draumana hann hlýtur að játa að þeir eru vitnisburður
um annan heim, og víst er það að þeir gjöra mikið
að því að viðhalda trúarlííi manna. Þeir geta gjört ótal
kraptaverk. Þeir geta á svipstundu gjört öreigann mill-
jónara, heimskingjann að vitring, sjúklinginn heilan og
hraustan. En það sem mest er um vert er þetta: hvernig
eiga menn að hagnýta sjer draumana í hinu praktiska
lífi? Ef til vill kunna margir að álíta, að slíkt sje óhugs-
andi, en sje betur að gætt er þýðing draumanna ekki
einungis fyrir hið andlega líf, heldur einnig fyrir það
verklega, daglega, alls ekki lítil.
Hjá öllum þjóðum um allan heim er draumatrú til,
það er að segja sú skoðun, að draumarnir geymi í sjer
fyrirboða óorðinna hluta, sjeu þeir rjettilega skildir. Þessi
trú er misjafnlega sterk hjá hinum einstöku mönnum, en
fáir munu algerlega sneyddir henni — enda má það nú
kallast vísindalega sannað að fjölmargir draumar standi
í sambandi við það sem er óskeð eða jafnvel beinlínis
bendi til þess hvað verða muni.
Það er ekki til neins fyrir menn að neita þessu.
Menn geta í rauninni ekki sagt: Vjer trúum ekki á
neina drauma. Menn geta að eins sagt: Vjer skiljum
ekki draumana.
En ef vjer nú játum að þetta sje svo, þá er auð-
sætt að vert væri að rannsaka eðli og þýðing þeirra vís-
indalega eins og annað í náttúrunni og mannlífinu.
Menn hafa verið á ýmsum skoðunum um það hvort
bæri að Hta á draumana sem sjúklegt ástand manns í
svefninum eða heilbrigt — og munu þeir vera fleiri af
vísindamönnunum er álíta draumana geta fallið undir
eðlilegar, ósjúkar hreifingar í meðvitund mannsins.
En það ber öllum saman um — þeim er á annað
borð ekki neita draumunum um allt gildi — að hinir
sjúklegu draumar geti verið fullt svo þýðingarmiklir sem
draumar alheilbrigðra manna.
Sje litið á reynslu manna úr draumalífinu, vekur
það fyrst athygli manns að draumarnir segja sjaldan
beint hvað verða muni, heldur gefa það í skyn á ýmsan,
opt mjög kynlegan hátt. Drainmnyndin fyrir hvern við-
burð eða óskeðan hlut er optast mjög mismunandi eptir
því hvern dreymir, en þessi draummynd er venjulega hin
sama hjá sama manninum, þótt i fleiri draumum sje.
Til þess að taka eitt alþekkt dæmi dreymir marga
þannig t. a. m. hvíta smáfugla á flugi fyrir snjó •—.aðra
aptur hvíta ull. -— En þá sem einu sinni hefur dreymt
fuglana fyrir þessu, mun flesta jafnan dreyma hið sama
síðar fyrir snjónum, en hina jafnan hvítu ullina o. s. frv.
Þær athuganir er menn þykjast hafa gjört um þetta
hafa leitt til þess að menn hafa samið »draumabækur«,
þar sem skýrt er frá nokkrum algengustu draummyndum,
er bindast við tiltekna, óorðna hluti. —
Höf. þessarar tímaritsgreinar álítur að menn geti
»vanið sig á« að vera berdreymnir, og að það muni
hægt að rannsaka hinar sálarfræðislegu ástæður til hvers
draums og þannig rekja draummyndina til þess er hún
ber svip af.
Kistan.
(Þýtt.).
Fyrir nokkrum árum hafði jeg tekið mjer far með
skipinu »L'Indépendence« frá Charleston til Nýju-Jórvíkur
Við áttum að leggja af stað hinn 15. júní ef veður
leyfði, og fór jeg út kveldinu áður til þess að búa um
mig o. s. frv. Jeg sá það á farþegjalistanum að marg-
ir ætluðu að fara með skipinu þessa terð, einkum kvenn-
fólk. Jeg varð himinlifandi af gleði þegar jeg sá að