Dagskrá - 08.06.1898, Blaðsíða 4

433
(Framh. af bls, 432.).
leysis sem opinberast í meginfjöldanum af
ráðstöfunum hinnar dansk-ísleusku stjórnar á
síðustu árum, og sem eru í svo nánu sam-
ræmi við alla Bakkabræðrabruggerð samgöngu-
skarfanna á alþingi, — mannanna sem ætla
að bjarga búnaði landsins með því að taka
bitann frá munni landbóndans og fleygja
honum í botnlausa hít danska miljónafjelagsins
sem farið er að halda skipasýningar
hjer fyrir ströndunum. Sú hugmynd er nú
einu sinni orðin rótgróin og staðföst í huga
þessara manna, að framleiðslan í landinu hljóti
að aukast að sama skapi sem samgöngurnar
aukast — að ekki þurfi annað en að senda
skipið svo komi farmurinn af sjálfu sjer. —
Þeir hugsa lítið sem ekkert um að styrkja
framleiðsluna beinlínis með lagaákvæðum eða
fjárframlögum, ekkert um það að hvetja eða
hjálpa til beinna endurbóta á búnaðarlagi
bænda, ekkert um neitt annað heldur en að-
eins annan liðinn af tveimur — þann síðari
og síðri, þann, sem lífið sjálft byrjar ekki
með, þann, sem er ekki í sjálfu sjer lífsnauð-
synlegur, og kemur að engu gagni einn út
af fyrir sig — en alls ekki um þann helsta
og fyrsta, þann sem maður og þjóð verða að
byrja á í viðureign sinni við náttúruna, þann
sem ekki verður lifað án, og sem getur í
sjálfu sjer fullnægt lífsþörfum manna á frum-
legu menningarstigi. — Með öðrum orðum,
þeir hugsa aðeins um viðskiptavegina — en
ekkert um viðskiptaefnin.
Og ekki nóg með þetta. — Þeir hugsa
aðeins um viðskipti eins einstaklings við ann-
an, en ekkert um viðskipti þjóðarinnar við
útlönd. — Allt það sem safnar viðskiptaarði
á fáar hendur innanlands, þó sá arður sje
hrifinn úr höndum útlendinga, er samgöngu-
skörfum vorum og verslunarmálaspekingum
fjandsamlegt (sbr. hina alkunna jafnaðarvillu
sumra fjárlöggjafanna á síðustu þingum) og
allt það sem eykur auðmagn iandsmanna á
einum eða færri stöðum, þó það sje beinlínis
gjört á kostnað hinnar blóðsjúgandi nýlendu-
verslunar útlendinga, það hata þessir áður-
nefndu spekingar eins og valskan hatar dags-
birtuna (sbr. politik samgöngumannanna gegn
hagsmunum Reykjavíkur). —
Er ekki allt þetta hvað sem annað, þó
ferðaáætlanir kola- og peningahítanna dönsku
sjeu rammvitlausari, heldur en þó þeim væri
otað út á sjóinn og um hann í blindni og af
hendingu tómri? — Löggjafinn sem vill að
Pjetur tapi tíu krónum til þess að hann geti
verið „jafn“ Páli sem á ekki neitt, sem vill
að höfuðbær landsins haldi áfram að vera
selstöð erlendra prangara aðeins til þess að
hann geti verið „jafn“ hinum öðrum útsognu
smákauptúnum útium land, —sá löggjafi er svo
gersneyddur því sem kalla má almenn hygg-
indi, að það sýnist hæfa vel að skipunum sem
hann lætur sigla tóm í kringum sig — og
landið sem heimska hans er að eyðileggja,
sje áætlað að þvælast hvort fram hjá öðru
á víxl og og mis svo að sem minnst gagn
verði af þeim.
Smávegis kraptaverk,
Frá Laven er skrifað í Silkiborgardag-
blaði. Hinn gamli búhöldur Andrjes Rasmus-
sen í Laven, sem í 3 ár hefur verið alveg
heyrnarlaus hefir nú fengið heyrnina aptur á
merkilegan hátt. Konan hafði heyrt að
Voltakrossinn gæti kanske hjálpað við heyrnar-
leysi keypti einn og eptir að maðurinn hafði
haft hann í 24 tíma fór hann að heyra ein
stöku hluti. Eptir j daga geiur hann nú
heyrt allt sem talað er í kringum hann bara
að talað sje nokkurnveginn hátt. Andrjes
er náttúrlega framúrskarandi glaður yfir að
hafa fengið heyrnina aptur og gleði konu
hans og barna er engu minni þar sem þau
í 3 ár hafa ekki getað skipst orðum á við-
hann.
Frú Clara Bereim dóttir hins nafnkunna
æknis Prófessor Dr. med. Voeck skrifar
meðal annars: I tvö ár þjáðist jeg af. gigt
og taugakenndum sárindum einkum í hand-
leggjunum og höndunum, ennfremur eyrnasuðu
og í 6 mánuði var annar fóturinn á mjer
bólginn af gigt. í fimm vikur bar jeg upp-
fundning yðar og er við það orðin laus við
öll þessi sárindi,— sömuleiðis er fóturinn
á mjer, sem jeg opt var nærri örvæntingar-
full yfir, alveg heilbrigður. Ber jeg yður
því mínar hjartanlegustu þakkir.
Af guðsnáð hef jeg loks fengið blessun-
arríkt meðal. Það er Voltakrossinn sem ept-
ir nokkra tíma fyllti mig innilegri gleði. Jeg
var frelsuð hugguð og heilbrigð. Jeg hef
verið dauðans angistarfull út af hinnm þrá-
látu þjáningum sem jeg hef haft og finn það
skyldu mína að tjá yður innilegustu þakkir
mínar.
Seeget 16. ágúst 1897
Frú Therese Kretzchmar.
þvaglát.
Jeg keypti Voltakrossinn handa dótur
minni sem hafði þennan leiða kvilla og það-
an hún fór að bera hann hefir ekki borið
á þessu og nú er hún alveg heilbrigð.
Bredvad Mölle pr. Horsens.
J. V. Jensen.
Hver ekta kross á að vera stimplaður á
öskjunum. Kejserlig kgl. Patént ella ónýt
eptirlíking.
Voltakross projessor Heskiers
kostar I kr. 50 au. hver og fæst á eptir-
fylgjandi stöðum;
í Reykjavík hjá hr. kaupm. Birni Kristjánssyni:
- —-------------— Gunn. EinarssynL
Á Dýrafirði — — —
Á ísafirði hjá hr. kaupm.
Skagastr.
N. Chr. Gram.
Skúla Thoroddsen.
F. H. Berndsen
Gránufjelaginu
Sigfúsi Jónssyni
Sigv. Þorsteinss.
J. A. Jakobssyni
Sveini Einarssynr
C. Wathne
S. Stefánssyni
— — Gránufjelaginu
-Reyðarfirði------— Fr. Wathne
- Eskifirði — — — Fr. Möller.
Einkaútsölu fyrir Island og Færeyjar
hefur stórkaupmaður Jakob Gunnlögsson, Cort
Adelersgade 4 Kjöbenhavn K. —
- Eyjafirði — — —
- Húsavík---------
- Raufarhöfn-----
- Seyðisfirði -— —
Ábyrgðarmaður: Einar Benediktsson.
Prentsmiðja Dagskrár.
58
hægt og hægt og Trotter fór að verða ókyr og órólegur á
svipinn. Jeg bauð honum að hætta nú upp á hálfa miijón-
ina. En hann þakkaði fyrir, »jeg ímynda mjer« sagði hann „að
það sje allt eða ekkert um að tefla í þetta skiptið og það
væri úti um allt gamanið fyrir mjer ef jeg tæki því boði.
Jeg vil heldur veðja við yður tíu þúsund dollurum að hann
endist ekki tvo tíma hjer eptir".
Jeg sagðist ekki vilja veðja því jeg væri aðeins kominn
hjer til þess að aðstoða og horfa á. — En meðan við vorum
að tala saman hrasaði Williams — og fjórar gullmyntir ultu
út úr skálinni. Þær fóru hver í sína áttina út um gólfábreið-
una — og hjartað var uppi í hálsi á okkur meðan hann var
að tína peningana saman, hella þeim úr skálinni og komast
aptur að hnettinum í rjettan tíma.
Lesarinn mun minnast pess að það var ,gjört að skil-
yrði að hver peningur væri kominn í tóma hnöttinn áður en
skálin fyllist aptur. Williams var nokkra stund að finna
peningana á gólfábreiðunni, en samt sem áður var hann kom-
inn að hinum hnettinum nógu snemma til þess að koma
skálinni undir en ekki mátti muna einni sekúndu að hann
yrði ekki of seinn.
Við þetta lifnaði hann aptur upp dálitla stund og svo
baðaði hann sig í köldu vatni úr einum af gosbrunnunum
bæði um andlit og hendur.
Nú var aðeins hálfur sjöundi tími eptir. Við höfðum
Cognac og sodavatn við hendina, kampavín, heitt te og kaifi
og svo pipar^ og neftóbak að grípa til ef hitt skyldi ekki
duga. Það var átakanlegt að sjá hve uppgefinn hann var
en viljafesta hans að halda áfram þó hann væri að detta út-
af var óbifanleg. —
Já þið megið segja hvað þið viljið piltar — en jeg
fullyrði að það sje hinn meðfæddi kærleikur til líkamlegs
þrautgæðissem öld eptir öld hefur innrættst Bretum, er hefur
gjört eyjuna okkar að drottning heimsins. Eða haldið þið
að það sje aðeins auðvirðiieg löngun til að græða fje sem
59
gat komið Williams til þess að leggja sig í þessa óvinnandi
þraut.
Það var alls ekki aðalhvötin. Aðalhvötin var sú að
skara fram úr, og gjöra það ómögulega mögulegt; þjermun-
uð sanna að svo var áður en líkur sögu minni. Williams
hjelt áfram verki sínu, en það var hryllileg sjón að sjá hversu
hann var þrotinn að kröptum. Simpson og jeg gengum sitt
við hvora hlið hans, ópuðum og orguðum í eyru honum til'
þess að halda honum vakandi, en við höfðum ekki leyfi til
að snerta við honum. Hann drógst fram og aptur yfir gólfið
magnlaus og meðvitundarlítill og þrisvar sinnum á næsta
hálfum klukkutíma mátti það engu muna að hann yrði of
seinn að krananum. Varir hans voru skrælnaðar af þorsta
og þó gat hann engu komið ofaní sig að drekka, — hjer
voru góð ráð dýr.
Loksins gátum við fengið hann til þess að taka í nefið.
Neftóbakið kitlaði hann svo að hann hnerraði afskaplega og
var eins og hann raknaði dálítið við það. Hann hvolfdi
í sig tveimur stórum glösum af kampavíni, og hresstist svo
mikið að hann drakk þriðja giasið. Við fórum að verða
vongóðir um að allt fengi farsælan enda því nú gat hann
komið ofaní sig nokkrum vínberum og einni peru. Hann
ráfaði um gólfið, gangur gat það ekki kallast, en það leyndi
sjer þó ekki að það var ólíkur styrkur nú í hreifingum hans
hjá því sem áður var.
Tíminn leið; kl. 6 kom Trotter til mín ogsagði: „Látið
þjer Villiams hætta nú, og jeg skal sletta í hann hálfri millj-
óny.
„Þakk yður fyrir, nei“, svaraði jeg. Eins og þjer hafið
að orði komist, er hjer annáðhvort allt að vinna, eða öllu að
tapa. Þjer hafið skemmt yður svo vel þegar, að jeg sje ekki
eptir því þó að þjer fáið að borga þá skemmtun«. Þessara
orða átti jeg að iðrast fyrir kl. 10 þetta sama kvöld.
Klukkan sló 7,—8,—9, og nú vantaði aðeins herslumun-
inn það var lítið meira en hálffylli eptir af gullinu. Að 64