Dagskrá - 18.03.1899, Qupperneq 3

131
byggi yfir hefndum og þungum
hugsunum, því þegar Kári var
sofnaður, skældi hann sig lengi og
gretti, rétt eins og hann hefði
krampa; báru drættirnir þess ljós-
an vott, að honum var enn ekki
rótt í skapi, enda var það nátt-
úrlegt, því það höfðum vér öll fyr-
ir satt, er á horfðum, að Kári
hefði byrjað ófriðinn og Ægir hefði
átt hendur sínar að verja. Loks-
ins smá-minkuðu drættirnir í and-
liti Ægis, hann varð rólegri á svip-
inn og jafnvel angurblíður, og svo
lá hann iengi, alveg hreifingarlaus,
rétt eins og hann væri eftir sig af
heljartökum og geðshræringum.
Hann sofnaði. Á meðan einvígið
stóð, hörfuðum við inn á Finna-
fjörð og lágum þar, en að því
loknu var farið inn á Bakkafjörð,
þar var viðstaða lítil og fátt að
afreka, enda hefi ég ekkert um
þann stað að segja. Við féjagar
komum þar ekki í land, og ekkert
bar það fyrir augun, er í frásögur
sé færandi, og héldum við þaðan
til Vopnafjarðar. Pangað komum
við kl. 12 á hádegi 24., og átti
þar að eins að vera l1/^ stundar
viðdvöl.
Á Vopnafirði er all-fagurt, og
bygging lagleg að mörgu leyti, en
ekki er húsaskipun þar sem smekk
legust. Aftur á móti eru húsin
sjálf snotur og vel gerð. Þar er
nýbygt fundahús ásamt leikhúsi,
og leigði þar læknir þeirra Vopn-
íirðinga með lyfjabúð sína. Það
er Jón Jónsson frá Hjarðarholti,
kunnur rnaður og kær ölJum sönn-
um bindindisvinum, sökum starf-
semi sinnar og dugnaðar í barátt-
unni fyrir því máJi. Var hann
sá eini maður, er ég þekti þar, og
þó ekki nema af afspurn. Hefir
hann víðari sjóndeildarhring og
hærri hugsanir til framfara í áhuga-
máli voru en bindindismenn hafa
alment, enda betur að sér í því en
flestir eða allir aðrir. Hann er t,.
d. eini maðurinn hér á landi, sem
tekið hefir stig alheims-stúkunnar.
Hafði ég einkar mikla skemtun af
því, að tala við hann, og jafn-
framt gagn.
cTCití og þoíía.
Hljóðlitir.
Það er langt síðan menn tóku
eftir því, að náið samband er á
milli sjónar ogheyrnar, og kemur
það fram í því, að oss detta ósjálf-
rátt í hug vissir litir, þegar vér
heyrum vissar hljóðtegundir. Sum-
ir menn eru miklu næmari fyrir
þessu en aðrir. Það er oft talað
um að hljóðið hafi þenna og þenna
biæ; sé t. d. dimt, skært. Bjúpir
tónar vekja hjá mönnum hug-
myndina um dökka liti, en háir
um ljósteita. Þeir sem eru næm-
astir fyrir þessu hafa, ef svo mættj
að orði kornast, auka skilningar-
vit, sem þeir heyra með liti og
sjá með hljóð. Sönglag birtist
fyrir hinu innra auga þeirra með
ótal litbreytingum og ræða, pré-
dikun, samtal vekur hjá þeim
hugmynd urn einhvern lit. Af
ræðu geta þeir þannig fengið hug-
mynd um: grátt, svart, blátt, ljós-
rautt, gult, grænt o. s. frv. Á
síðari tímum hafa menn alvarlega
tekið þetta atriði til rannsóknar
og komist að þeirri niðurstöðu, að
þeir sem mesta liæfileika hafa í
þessa átt, tileinka hverju einasta
orði í málinu einhvern sérstakan
lit, og með mikilli fyrii'höfn og
nánum samanburði hafa menn
fundið það, að litur sá, er þeir til-
einka hverju orði, fer eftir hinum
einstöku hljóðum eða stöfum, sem
í því eru, og þar af hafa menn
dregið þá ályktun, að hver stafur
eða hvert hljóð í stafrofinu hafi
vissan lit. Það þykjast menn og
hafa fundið, að a sé svart, og u
grænt; enn þá hefir ekki verið á-
kveðinn litur hinna hljóðstafanna.
Samhljóðendurnir eru altaf bleikir,
eða hafa einhvern annan daufan
lit. Það eru hljóðstafirnir, sem
hafa sterku litina í málinu. A-
herzla orðanna og röddin hefir
mikil áhrif á hljóðlitinn; þau gefa
málinu dekkri eða ljósari blæ, gera
það ýmist dimmara eða skærara
og hreinna.
Tvennskonar lieili.
Dr. B. W. Richardson hefir skrif-
að fróðlega grein í læknablað eitt
um það, að maðurinn hafi tvískift-
an eða tvennskonar heila, og segir
að af því orsakist það, hversu
fljótir þeir séu oft að skifta skoð-
unum, einkum í trúarefnum. Hann
kveðst hafa átt tal við Mrs. Booth,
konu yfirforingja Hjálpræðishersins,
og hafi hún sagt sér frá gjörspilt-
um di-ykkjumanni, sem snerist alt
í einu á einni samkomu Hersins,
og lifði upp frá því svo heiðarlegu
og sómasamlegu lífi, sem mes.t
mátti verða.
Hún sagði honum, að lík dæmi
hefðu oft átt sér stað á hersam-
komum og spurði hann hvort hann
gæti með nokkru móti skýrt það
á annan hátt en þann, að það
væri hreint og beint kraftaverk
fyrir áhrif heilags anda og náð
drottins. Richardson svaraði því
þannig, að maðurinn hefði í raun
réttri tvo heila; eða með öðrum
orðum, að heilinn skiftist í tvent
og væri' hvor parturinn öðrum
óháður; en þeir væru sjaldan líkir
og aldrei eins. Annar getur verið
vondur heili, þar búa allar ástríður
til hins illa, hínn getur verið (jóður
heili. Óstöðuglyndi manna og
staðfestuleysi stafar af því, að sinn
heilinn fær yfirhöndina í hvert
slcifti. Þeir eru eins og tveh' kon-
ungar, sem eiga í sífeldu stríði,
en ráða báðir yfir sömu þegnum
og vill hvor um sig láta þá hlýða
sér. Eftir því hvorum veitir bet-
ur í það og það skiftið verður
breytni manna ill eða góð. Nú
getur það verið að ilJi heilinn hafi
ráðið og ríkt um stund í einhverj-
um manni; en hinn hafi sofið.
En svo verður illi heilinn smám-
saman þreyttur og linast í störf-
um •— hann þarf að hvíla sig.
Ef maðurinn verður þá fyrir góð-
um áhrifum, geta < þau komist til
góða heilans, sem þá vaknar og
tekur til starfa. Ef til vill raknar
hinn úr rotinu einhverntíma síðar
og fær aftur yfirhönd yfir hinum
góða, því hann þreyt-ist líka. Oft-
ast eru þeir svo missterkir, að
annarlrvor er altaf ráðandi að
mestu.
Srnælki.
—• Andesfjöllin í Suðurameriku
eru altaf að lækka. Höfuðbærinn
í fylkinu Eqvador hefir lækkað
um 76 fet á 122 árum, og annar
staður þar í nánd hefir lækkað um
218 fet á 147 árum.
— 1 Japan lita stúlkurnar svart-
ar í sér tennurnar. Evrópumað-
ur lýsti einhverju sinni undrun
sinni yfir því við japanska stúlku.
„Eruð þér alveg frá yður maður!“'
sagði hún, „haldið^þér að ég vilji
vera eins og hundur? Þeir hafa
allir hvítar tennur“.
— í Journal de Jordin 1’ Accl-
imation, er sagt frá því, að 8 dög-
um fyrir kóleruna, sem geisaði í
Hamborg 1892, hafi allir fuglar
horfið þaðan og úr grendinni og
ekki komið þangað aftur fyr en
drepsóttin var alveg hætt. Sama
átti sér stað í Marseille og Toulon
árið 1884, þar gekk þá kólera.
Þessum fugla-flótta hafa menn einn-
ig tekið eftir víða á Ítalíu, Aust-
uháki og Rússlandi áður en kólera
hefir komið þar upp.
— John Aitken, nafnfrægur nátt-
úrufræðingur, hefir fundið það út,
að í teningsþumlungi af lofti eru
521,000 rykagnir eftir regn, en
2,119,000 í jafn mildu af lofti í
hreinviðri. Af því sést að regnið
á mikinn þátt í því að hreinsa
loftið. Inni í húsi voru 30,318,000
rykagnir í teningsþumlungi Jofts,
að meðaltali, mest uppi undir loft-
inu, þar voru rykagnirnar, 88,346-
000.
— Prestur einn á Englándi sendi
einhverju sinni lokk úr hári sínu
til stúlku, sem kvaðst geta lýst
lyndiseinkennum manna eftir hár-
inu, þótt hun hefði aldrei séð þá.
Nokkru síðar fékk hann hárlokk-
inn aftur og svo nákvæma lýsingu
af lyndiseinkunum sínum, að engu
munaði. Þá sendi lrann henni hár-
lokka af tveimur stúlkum, sem
voru gagnólíkar og fékk aftur rétta
og nákvæma lýsing af þeim báð-
um.
Stúlka þessi kvaðst einnig geta
séð einkenui manna á skrift þeirra,.
Presturinn tók því tvö bréf, sitt
frá hvorum vina sinna og sendi
henni. Hún sendi bréfin aftur og I
lýsingar með; önnur þeirra alveg
rétt, en hin að öllu Jeyti röng. í
Presturinn fór með þessa röngu ;
lýsingu til vinar sins, og. gerðu
þeir mikið gys uð stúlkunni fyrir |
það, hversu mjög henni hefði skjátl- j
ast. En svo kom það upp, að
vinur prestsins hafði ekki skrifað j
bréf þetta sjálfur, heldur kona hans j
fyrir hann, og stóð lýsingin þá al-
veg heima •- það var lýsing á j
konunni.
REYKJAVlK.
—o—
Suðvestanstormur hefir verið
meginpart vikunnar; flest fiskiskip
komu inn um miðja viku og höfðu
orðið all-vel fiskvör sum, en ekki
notið sín vegna veðurs. í fyrradag
sigldu þau flest út aftur. Á út-
siglingunni varð það, að tvö skip-
in sigldust á, skamt frá Engey,
„To Venner“ og „Sjana“ eign
Geirs kauprn. Zoega. Löskuðust
þau dálítið, á „Sjönu“ brotnaði t.
d. eftra siglutréð m. m.
í fyrradag kom gufuskipið „Bard-
en“ frá útlöndum; er það frá hr.
Ellefsen og flutti héðan 40 verka-
menn til vesturlandsins. Með því
kom konsúJl Sigfús Bjai-nason af
ísafirði.
Sagt er að botnvörpuskip hafi
sokkið hér í flóanum nýlega —
óvíst hvort það er satt.
Valdimar Fj.konus.
orðinn skáld!!!
—o—
Athugasemd Fjk. við Ferðapistla
mína, sem ég held að Valdemar
hafi skrifað sjálfur undir fölsku
nafni, þangað til hann sannar ann-
að, svara ég þannig:
1. Að síld hafi verið flutt frá
Grenivík til Húsavikur í það
. skifti, sem um er að ræða, get
ég sannað.
2. Áð menn hafi legið ósjálfbjarga
á Húsavík fyrir hunda og
manna fótunq, þetta umrædda
kveld, get ég sannað; hvort
það voru innlendir menn þar
eða ekki, var mér ókunnugt,
enda hefi ég ekkert um það
sagt.
3. Að sumir af þeim, sem riðu út
þenna dag, hafi verið góðglaðir,
sáu fleiri en ég.
4. Að sýslumaður hafi einn unnið
að uppskipun, hefi ég aldrei full-
yrt, en hann vann að henni.
,.Mörinn“, sem Fjk. talar urn
hefi ég aldrei nefnt,
5. Síldveiði er á Húsavík, það er
víst, lrvort hún sé mikil, er
náttúrlega undir því komið,
við lrvað miðað er.
6. Viðvíkjandi nratjurtaræktinni
vísa ég í síðustu „Dagskrá", í
skýrsluna er þar birtist frá
áreiðanlegunr nranni af Húsa-
vík, sem er eins kunnugt unr
þetta og Valdenrar.
! 7. Ég hefi aldrei sagt, að erfitt
væri að konra á bindindi á
Húsavík. Ég gát þess aðeins,
að hr. Sig. Björnsson hefði sagt
að erfitt myndi verða, að koma
þar á Good-Templarastvku, og
Sigurður er of ólíkur Valdemar
til þess, að kannast ekki við
það, enda er þar engin G.-T.-
stúka. Ég gæti trúað því,
Valdemar minn, að þú hefðir
skrifað þetta nýkominn neðan
af Svínastíu, af gremju yfir
því, að ég var ekki rekinn úr
G. T.-reglunni, eins og þú laugst
i Fj.k. fyrir skönrmu.
Sig. Júl. Jóhannesson-