Alþýðublaðið - 24.03.1907, Blaðsíða 3

ALPÝÐUBLAÐIÐ
23
unglinga gædda nógum gáfum og
hæfileikum standa í striti við alt
önnur störf en náttúran hefir ætlað
þeim að vinna. Það hlýtur hverj-
um manni, sem ann mentun og
framförum, að renna til rifja, að
sjá góða og mikla hæfileika slíkra
ungmenna verða að engu fyrir á-
hrif annars starfa, sem þeim er
óeðlilegur. A því skeri strandar
fjöldi ungmenna og er aldrei
bjargað. Af þeim eru sprotnir
margir gallar alþýðunnar, sérstak-
lega þeir, sem nefndir eru í fyrri
hluta greinar þessarar.
Til þess að ráða bót á þessu,
eru, að mínu áliti, unglingaskól-
arnir eina og áreiðanlegasta með-
alið, ef þeim er réttilega stjórnað.
Þar fá börnin tækifæri til að halda
áfram námi sínu eftir ferminguna
og þar fá þau fyrst rétta hug-
mynd um það, sem þau hafa lært
‘ og lesið. Skólinn verður sam-
eiginlegt heimili þeirra og þau
umgangast hvert annað með alúð
og vinarþeli. Þau læra þar kurt-
eisa framkomu, stundvisi og góða
siði. í stuttu máli: börnin verða
mentuð. En skilyrði fyrir þessu
er, að valdir séu góðir kennarar,
því eftir því verður árangurinn.
Þess konar skóla ætti að setja
á stofn sem fyrst, víða um landið.
Fé því, sem landsjóður greiddi til
þeirra, væri betur varið en því,
sem hann veitir sumum umgangs-
kennurunum. Að visu eru slíkir
skólar dýrir og erfitt að nota þá
í mörgum héruðum landsins, en
alt er mögulegt með öruggum
vilja og samtökum. En því er
ver og miður, að menn hafa á
móti stofnun svona skóla og jafn-
vel þeir menn, sem helzt eiga að
sjá um fræðslu unglinga, nefnil.
prestarnir. Sem dæmi skal ég
nefnu það, að sóknarpresturinn
hér í sveitinni stóð þvers um í
þeirri götu og svo tóku undir-
tillur hans í sama strenginn, og
gátu svo kveðið niður þessa fræð-
slustofnun, sem einn af hinum fáu
framkvæmdarmönnum hér vildi
koma á fót. Eg óska, að þess
konar stofnanir komist upp, því
þá fyrst fer barnakenslan að háfa
árangur, en fyr ekki og þá munu
hverfa margir þeir gallar, sem
fylgja íslenzkri alþýðu og ekki eru
samboðnir sannri mentun.
Þeir, sem eiga að sjá um fræðslu-
mál alþýðunnar, ættu að gera
frekari ráðstafanir, en verið hefir,
til að menta hana, því hún er
skamt á veg komin og svo mun
jafnan verða, meðan unglingarnir
fá að hætta námi með fermingunni,
Mentið alþýðuna betur!
Víðförull.
Símskeyti frá útlöndum
til Alpbl. frá R. B.
Khöfn 19. marz., kl. 5,25 m. síðd.
Mælt er, að konungur leggi af
stað til íslands 24. júní og komi
aftur úr förinni 20. júlí. Hann
og Haraldur prins verða með gufu-
skipinu Birma, en þingmennirnir
með öðru skipi; þeir hafa tveggja
daga viðdvöl í Færeyjum. Koma
við í Kirkjubæ.
Námasprenging mikil varð í
Kleinrossien í Rínarlöndum, 714
menn mistu lífið.
Dáinn er í París Berthelot, efna-
fræðingur og þingmaður í öld-
ungadeildinni.
56 JDLES VERNE.
Iegum sundtökum, fór upp að yfirborðinu til
að anda og kafaði svo aftur niður í djúpið.
»Þarna er maður, sem liggur við druknun«,
sagði ég. »Við verðum að bjarga honum!«
Númi svaraði ekki, en laut fast að glugga-
rúðunni.
Maðurinn í sjónum kom rakleitt að glugg-
anum, lagði andlitið að rúðunni að utanverðu
og skifti nokkrum merkjum og bendingum
við Núma skipstjóra. Svo synti hann upp
að yfhborðinu aftur og sá ég hann ekki framar.
Þó mér þætti þessi óvænti alburður furðu
gegna, hafði þó einn hlutur vakið athygli mína.
Þegar menn þessir nálguðust hvor annan, sinn
hvoru megin við gluggarúðuna, sá ég óðara,
að þeir vóru af sama kyni báðir. Flaug mér
þá í hug, að þessi undarlegi skipstjóri mundi
vera Indverji, enda þótt hann talaði eins og
mentaður Vesturlandamaður. Sundmaðurinn
leit út fyrir að vera almúgamaður, en eftir
látbragði Núma og andlitsfalli að dæma, mátti
ætla að hann væri frjálsborinn aðalsmaður af
góðu bergi brotinn.
Númi skipstjóri fór yfir i hinn enda sals-
ins og opnaði kistu, sem stóð þar. Hann tók
upp úr henni böggla marga, athugaði þá vand-
lega og raðaði þeim svo niður aftur. í bögglum
þessum var tómt gull. Gizkaði ég á, að í kist-
unni væru fimm miljónir króna í gulli.
8Æparinn. 53
mundi standa í sambandi við það, sem gerst
hafði daginn áður, og var meira í mun að fá
vissu fyrir því.
Númi fór með mig aftur í skipið og lauk
upp einum hásetaklefanum. Komum við þar
inn í rúmgott herbergi, og var það uppljómad
af rafljósi. í fleti út við þilið gegnt dyrunum
lá maður. Sá ég þegar, að hann var sár en
ekki sjúkur. Ég laut niður að honum og los-
aði um blóðugan léreftsrenning, sem bundinn
var um höfuð honum. Hann kveinkaði sér
ekki hið minsta, en starði á mig með stirðu
og sljóu augnaráði.
Sárið var hroðalegt. Hauskúpan var
brotin og heilinn skaddaður mikið. Bólga
var farin að myndast í sárinu og hafði þegar
gert manninn alveg tilfinningarlausan.
»Hvernig hefir maðurinn hlotið þetta sár?«
spurði ég.
»Skipið rakst á«, sagði Númi. »Við það
brotnaði járnteinn í yélrýminu og féll í höfuð
honum«.
Ég horfði steinþegjandi á særða mann-
inn. Hann var ungur að aldri, fríður sýnum
og svipmikill og bar sömu þjóðerniseinkenni
og aðrir þar á skipinu.
»Hann skilur ekki frönsku«, sagði Númi,
»svo yður er óhætt að tala«.