Alþýðublaðið - 07.04.1907, Blaðsíða 2

26
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
harðstjórnar og einokunar af völd-
um Dana. Yið þau kaun hlaut
J. S. að koma, jafnvel þótt Dön-
um væri það ógeðfelt.
Við íslendingar höíum ekki önn-
ur vopn í höndum til þess að
rétta hluta okkar í viðskiftunum
við Dani, heldur en forn þjóðrétt-
indi samkvæmt sögulegum stað-
reyndum, ættjarðarást okkar og
trygð við þjóðernið. Öllum þess-
um vopnum verðum við að beita
og draga hvergi af. Því meiri
liroka, rangsleitni og íyrirlitning
sem Danir svna okkur í viður-
eigninni við þá, því fremur ríður
lífið á, að vera sem bezt sam-
taka í því, sem trygt getur þjóð-
erni okkar. En til þess að glæða
þjóðernistilfinninguna, er barátt-
an fyrir sérstökum fána eitthvert
hezta meðalið. Það er tilvinn-
andi, þótt það færu nokkur ár í
að fá hann löggiltan, enda getur
hann nú þegar náð tilgangi sin-
um að þessu leyti fyrir því. Eng-
inn sjálfstæður búandi eða borg-
ari, sem á sjálfur ibúðarhús sitt,
þarf um nokkurt leyfi að sækja,
þótt hann vilji það fyrir málið
vinna, að efna sér fánans íslenzka
og draga hann á stöng.
Hvað því viðvíkur, að fánamál-
ið sé borið upp á óheppilegum
tíma, þá sé ég ekki, að svo sé.
Þegar einhver tilslökun hefir feng-
ist á stjórnarhögum okkar, hafa
Danir ávalt viljað skoða slíkt sem
fullnaðarúrslit, er við yrðum að
una við um aldur og æfi. — Eftir
að búið væri að gera út um sam-
band landanna ísl. og Danm., er
þvi alls ekki víst.hvort betur gengi
að hrinda málinu áleiðis.
Eftirtektavert er það, að jafn-
aðarmenn i Danmörku eru einu
mennirnir þar, sem hafa getað
litið hlutdrægnislaust á kröfur okk-
ar og skilið í þvi, hvers vegna ís-
lendingar vilja setja glögg »landa-
merki« milli íslands og Danmerk-
ur, milli íslenzkra og danskra
hagsmuna, þar sem þeirgeta kom-
ið i bága innbyrðis. Danskir auð-
menn eru farnir að líta hingað
hýru auga og langar í auðæfi þau,
sem nú liggja ónotuð hjá okkur
í skauti náttúrunnar. Vilja þeir
nota sér þann misskilning landa
sinna á réttarstöðu okkar, að ís-
land sé ekki annað en hérað úr
Danmörku og megi þeir því hafa
það fyrir féþúfu, án þess að ís-
lendingum komi það meira við
en öðrum þegnum Danakonungs.
Við eigum því í vök að verjast:
á aðra hliðina stirfni og óbilgirni
stjórnmálamannanna, en á hina
ágirnd og yfirvofandi kúgun auð-
valdsins. — Aðalverkefni jafnað-
armanna og alþýðuvina er að veita
auðvaldinu viðnám, hvar um víða
veröld sem það reynir að klófesta
þjóðir og einstaklinga. En eitt er
alveg víst og það er, að þótt inn-
lcndir auðkýfmgar og yfirgangs-
seggir séu síður en svo eftirsókn-
arverðir, þá eru þó hinir útlendu
margfalt verri. Þeir rýja landið,
lifa svo í dýrlegum fagnaði heima
fyrir og styrkja auðvaldið í heim-
inum á kostnað alþýðu og vinnu-
lýðs. Þeir lama sjálfstæðishug-
sjónir þeirrar þjóðar, sem orðið
hefir fyrir hinum þungu búsifjum
af þeirra völdum, svo að hún bíður
þess ef til vill seint bætur. Þarf
ekki að ganga í grafgötur til að
finna þessum orðum stað.
Það hefir nú verið sagt, að af
því að við íslendingar værum svo
fátækir, að við ættum t. d. ekkert
kaupskip, væri meiningarlaust fyr-
ir okkur að eignast fána. Það
bæri jafnvel vott um stærilæti eða
eitthvað því um likt. En þar til
er því að svara, að svo framar-
lega sem íslenzka þjóðin á nokkra
framtíð í vændum, — og það von-
um við allir —, þá hlýtur kaup-
skapur og sigling að komast smám-
saman í hendur landsmanna sjálfra.
Fáninn á að hvetja alla góða drengi
til að ná þessu takmarki.
Við íslendingar erum »ríkir í
fátæktinni«. Við eigum móður-
málið okkar, bókmentir fornar
og nýjar og svo — landið »fagurt
og frítt«. Fyrsta skilyrðið til að
halda þessu öllu saman er það,
að við merkjum okkur það og vör-
umst að »slá i brall« við útlenda
uppvöðsluseggi, þótt þeir væru
fúsir á að »rugla saman reitum
sínum« við okkur, til þess að
hafa okkur að ginningafíflum.
Að sumri stendur mikið til. Þá
ætlar konungurinn sjálfur að auð-
sýna okkur þá náð að stiga hér
fæti á land ásamt fríðu föruneyti.
Má þá búast við fleðulátum mikl-
um og tildri »Danskinum« til dýrð-
ar. Sjálfsagt verður þá ekki sparað
að veifa »Dannebrog«. Fyndist
mér þá eitthvað heilnæmt við það,
að sjá íslenzka fánann jafnhliða
hinum blakta á stöngum hér. Er
svo sem mér virðist að mörgum
íslending' yrði hann sem hressandi
andvari, er tempraði loftslagið
P.
* * *
Þetta fánamál er búið að taka upp
meira rúm í blaðinu en góðu hóíi gegn-
ir og verður þvi ekki farið frekar út
í pað að sinni. Ég hefi orðið pess var,
að nokkrir pungt haldnir flokkarigs-
sjúklingar hafa kveinkað sér við pessi
afskifti blaðsins af pvi máli og brígsl-
að pví ýmist um flokksfylgieða stefnu-
leysi. Pó ég geri ekki ráð fyrir að
margir menn séu orðnir blindir og
heyrnarlausir af pólitiskum æsingum,
skal ég samt drepa hér á atriði, sem
þó liggja í augum uppi hverjum manni,
sem lesið heflr blaðið frá upphafi.
Blaðið fylgir ekki að málum neinum
sérstökum stjórnmálaflokki, peirra, sem
nú eru uppi í landinu. En pað ljær
rúm aðsendum greinum frá alþýðu-
mönnum, séu pær vel ritaðar og nokk-
urs nýtar. Fylgi nafn eða merki höf.
pess konar greinum, tekur blaðið enga
ábyrgð á efni þeirra eða skoðunuro
þeim, sem koma par fram.
Ritstj.
Húsbrunar. Þurrabúð Jóns Jó-
hannessonar í Bakkagerði í Borg-
arfirði (eystra) brann annan í
páskum um kvöldið, með því sem
í var innanstokks. Húsið var vá-
h’ygt fyrir 500 kr. og innanstokks-
munir fyrir 500 kr.
Aðfaranótt 29. f. m. brann til
kaldra kola ibúðarhús Sveins
Jónssonar snikkara í Stykkishólmi.
Kviknaði í tveim húsum öðrum,
sem stóðu þar nærri og stór-
skemdust bæði, en varð bjargað frá
algerðum bruna. Fólk bjargaðist
með naumindum úr húsi Sveins,
en innanstokksmunir brunnu all-
ir, svo og matvæli og annað, er
þar var geymt. Húsið var vá-
trygt, en skaðinn þó metinn mik-
ill. Upptök eldsins ókunn.
Þýzkalandskeisari er sagt, að
ætli að leggja sjó undir kjöl og
sigla hingað til lands í sumar eð
kemur. Verður óvanalega kóng-
ótt hér á landi þá og líkindi til,
að höfuðborgin Reykjavík reyn-
ist nokkuð lítil og fátæk til að
hýsa höfðingjana og hyski þeirra.
Væri óskandi, að enginn misti vit-
ið af áhyggjum út af þvi, því
nærri hefir það legið áður, þegar
útlendinga hefir borið hér að
garði, þó ótignari hafi verið en
þessir piltar.