Lögberg-Heimskringla - 28.02.1963, Blaðsíða 1

/
llögberg-itetmámngla
Slofnað 14. ]an., 1888 Stofnuð 9. sept., 1886
77. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 28. FEBRÚAR 1963
NÚMER 9
Þakkarávarp
flutt af hr. Sigurði Magnússyni við afhendingu á veggskyldi
til h.f. Loflleiða. í skrifstofu borgarstjóra Winnipeg, Mayor
Stephen Juba, fösludacnnn, 22. íebrúar 1963.
Á veggskjöldinn er þelta letrað:
Fréttir frá íslandi
(Úr Morgunblaðinu)
Hátíðahöld
Hinn 24. febrúar s.l. var efnt
til hátíðarhalda í tilefni 100
ára afmælis Þjóðminjasafns
íslands. Hátíðin var hin virðu-
legasta og sótt af fulltrúum
annara' Norðurlanda , m.a.
þjóðminjaverði Færeyja
Sverre Dal, sem afhenti Þjóð-
minjasafni gjöf frá Færeyjum.
☆
Frysting síldar
Alls hafa verið gerðir samn-
ingar um sölu á 30 þúsund
tonnum af frystri síld frá síð-
ast liðnu hausti. Síldin mun
verða seld til Þýzkalands og
landa austan Jámtjalds.
☆
F yrirlestr af erð
Dr. Sigurður Þórarinsson
jarðfræðingur er í fyrirlestra-
för um Kanada og Bandarík-
in. Hann mun dveljast í Win-
nipeg síðustu viku marzmán-
aðar n.k. og flytja fyrirlestra
við jarðfræðideild Manitoba-
háskóla.
The City of Winnipeg is proud lhat the founders of
Loftleiðir received their training in Winnipeg and the first
Transoceanic Passenger Flighi of the airline originaled in
Winnipeg.
Stephen Juba, Mayor.
* * *
Enginn er sá einn staður í Vesturálfu, þar sem örlög
fleiri Islendinga hafa verið ráðin en hér í Winnipegborg.
Fljótlega eftir að fyrstu íslenzku landnemarnir komu hingað
fyrir 9 áratugum varð þessi borg mesta miðstöð innflytjend-
anna frá Islandi og er fyrir löngu orðin höfuðvígi menningar
og dáða hins íslenzka ættstofns í Vesturheimi.
Við Islendingar teljum, að ísland hafi margt gott gefið
þessari borg — og af því framlagi, sem ættstofn okkar hefir
lagt til hennar erum við stoltir. En við vitum líka að okkur
hefir hún margt gefið — og fyrir það erum við þakklátir.
Héðan voru þeir flestir, sem hjálpuðu okkur til að stofna
eigin skipafélag fyrir fimm áratugum og rúmir tveir áratugir
eru nú síðan, er fyrsti hópur ungra íslendinga kom hingað
til að hefja flugnám. Þessir sömu menn fóru héðan í fyrsta
íslenzka farþegaflugið frá Ameríku, en með því var lagður
grundvöllurinn að starfsemi, sem síðan hefir farið sívaxandi
og er nú heimskunn. íslendingar hafa fyrr og síðar reynt að
sanna það hve mikils þeir meta það, sem þeir hafa notið hér
í þessari fögru borg, og þannig reynt að gjalda henni fóstur-
launin. Forráðamenn borgarinnar hafa einnig oft tjáð þakkir
sínar til Islendinga fyrir framlag þeirra til þess, sem hana
hefir mátt prýða.
í dag erum við að halda upp á einn af mörgum merkisat-
burðum í hinni löngu og góðu sögu samskipta íslendinga
og Winnipeg-borgar. Mér er það mikill heiður og ánægja,
herra borgarstjóri, að mega hafa með mér út héðan til vina
minna á íslandi viðurkenningu yðar á því, að með þeim
grundvelli, sem hér var lagður að starfsemi íslenzka flug-
félagsins Loftleiðir, hafi hvorttveggja verið gert í senn,
íslenzkt framtak eflt og aukið sæmd þessarar borgar, en
einmitt það er öllum fyrir beztu, að einstaklingarnir þroskist
til dáða í borginni og borgin vaxi með þeim til aukinnar
vegsemdar. Ég þakka yður, herra borgarstjóri og færi með
gleði hinn fagra skjöld yðar þeim vinum mínum úti á íslandi,
sem svo mikið eiga að þakka yðar ágætu borg.
☆
Nýtt leikrit í Þjóðleikhúsinu
Þjóðleikhúsið er um þessar
mundir að undirbúa sýningar
á leikritinu Dimmuborgir
eftir Sigurð Róbertsson rit-
höfund. Þess má geta, að Sig-
urður er bróðir séra Kristjáns
í Glenboro.
☆
Nýiing íiskilýsis
Undanfarin ár hafa farið
fram í rannsóknarstofu Fiski-
félags íslands tilraunir til
framleiðslu á málningarolíum
úr fiskolíum eða nánar tiltekið
þurrkolíu úr ufsa og ýsulýsi.
Tilraunirnar hafa þegar borið
þann árangur, að framleitt
hefir verið talsvert magn af
málningarolíu og hún prófuð
og reýnzt vel. Standa vonir
til, að unnt verði hefja fram-
leiðslu á slíkri olíu hjá hér-
lendu fyrirtæki, áður en langt
um líður.
☆
Skipaeign íslendinga
íslendingar áttu um síðustu
áramót 897 skip, samtals
140.850 smálestir að stærð.
Vélbátar landsmanna eru 1477
að tölu.
☆
Kynna sér flugþjónustu
1 gær komu hingað til lands
fimm Japanir, starfsmenn
Japan Airlines, þeirra erinda,
að kynna sér flugþjónustu hér
með tilliti til afnota af Kefla-
víkurflugvelli fyrir vélar fé-
lagsins á leiðinni Tokíó-Kaup-
mannahöfn-London.
Tíminn 16. febr.
Sigurður Magnússon:
Aðalræða
Flutt á lokasamkomu ársþings Þjóðræknisfélagsins 1963
Til þess hefir verið mælzt,
að ég notaði þá stund, sem mér
hefir verið ætluð hér í kvöld
til þess að spjalla við ykkur
um eitthvert íslenzkt efni. Ég
vil mega njóta þessa valfrels-
is til þess að gera það, sem
við heima á íslandi nefnum
„rabb um dag og veg“, fá að
tala um það, sem mér varð
hugstæðast, þar sem ég sat
við mína ritvél og skrifaði
þetta erindi.
Ég geri mér ekki miklar
vonir um, að það, sem ég segi
ykkur, verði mjög nýstárlegt,
bæði sökum þess að þið, sem
hér eruð saman komin, fylgist
allvel með því, sem öðrum
kann að þykja forvitnilegast
að heyra utan frá íslandi, og
að því er varðar forn og ný
tengsl milli Austur- og Vestur-
Islendinga, þá kunnið þið ef-
laust á þeim miklu betri skil
en ég, að því ógleymdu, að
svo margt hefir um þau verið
sagt og ritað af íþrótt og
andagipt, að þar mun ég
naumast neinu því geta við
aukið, sem varpi nýju ljósi á
það forna og nýja viðfangs-
efni okkar .
Ég hef þegar fært þessu
þingi kveðjur frá nokkrum
vinum þess heima á íslandi,
og nú langar mig til þess að
mega leitast við að svara með
örfáum orðum þeirri spurnT
ingu, sem jafnan brann fyrst
á vörum íslenzku landnem-
anna, þegar nýjan gest bar að
garði heiman frá Fróni:
„Hvað er einkum í fréttum
frá Islandi"?
Og þá tóku menn til við að
rekja svörin um árferði,
stjórnarhætti, deilur um úr-
ræði og annað það, sem eink-
um skipti sköpum í brauð-
striti og andlegum efnum úti
þar.
Ég myndi strax svara þess-
ari spurningu með því að
segja:
„Frá Islandi er allt fremur
gott að frétta“.
Við höfum náttúrulega orð-
ið fyrir ýmsum óhöppum og
erum ekki — fremur en fyrri
daginn — sammála um, hvert
stefna beri í'tvíræðum málum
efnis og anda. Að því er hið
fyrra varðar mun örlagaríkast,
hver afstaða verður tekin til
markaðsbandalaga Evrópu-
þjóðanna, en svo að tvö dæmi
— og mér lítillega skyld, séu
nefnd um hið síðara, þá fjall-
aði einn umræðufunda minna
heima í útvarpssal, fyrri hluta
þessa vetrar, um andlegar
lækningar, og sýndist þar
mjög sitt hverjum. Um þetta
hefir síðan verið rifizt í blöð-
um og á mannfundum. Erlend-
ir fréttamenn hafa jafnvel
flutt tíðindi af þessari trúar-
þrætu í útlendum stórblöðum,
og er ekki örgrannt um að
skopast hafi verið þar að and-
ríki okkar ágætu þjóðar.
Fyrir nokkrum d ö g u m
kvaddi ég menn til fundar í
útvarpssal um uppruna ÍS-
lendinga, og ef þið haldið, að
þar hafi allir verið á einu máli,
þá get ég frætt ykkur á því, að
einn ræðumanna staðhæfði,
að rætur okkar lægju í mold-
inni á bökkum Svartahafs,
annar taldi, að úti á íslandi
hefði verið blómleg byggð íra,
er Norðmenn námu þar land,
hinn þriðji, að blóðrannsóknir
bentu til minni skyldleika við
Norðmenn en ætlað hefði ver-
ið til þessa, og sá fjórði, að
forsaga landnámsins skipti
hér litlu máli, þar sem aðalat-
riði væri, að norræn tunga og
menning hefði orðið ríkjandi,
og þar með ákvarðað hið eig-
inlega þjóðerni, — en að þeirri
röksemd má vera, að ég víki
síðar í öðru sambandi. En af
þessum tveim dæmum megið
þið glögglega sjá, að enginn
er sá hlutur á himni eða jörðu,
sem við erum ekki ósammála
um, og teljum það jafnvel
okkur til gildisauka, að mega
átölulítið jagast um allt.
Þrætur okkar í efnahags-
málum hafa verið hinar
háskasamlegustu og stundum
einkennzt af tómri óbilgimi
og stirfni, en ég hef þó þá trú,
að nú séu uppi ýmis teikn, er
til þess bendi, að við séum
loks að sættast á þau augljósu
sannindi, að við getum ekki
Frh. á bls. 2.