Lögberg-Heimskringla - 19.09.1963, Blaðsíða 1

Högbera - J)etmskrmgla
Stofnað 14. ]an.. 1888
Stofnuð 9. sept., 1886
77. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 19. SEPTEMBER 1963
NÚMBER 35
DR. RICHARD BECK:
Ættjörðin og fósturlandið
(Ávarp flutt á íslendingadeginum í Blaine, Washington,
28. júlí, 1963)
Hér, þar sem tilkomumikil fjallasýnin og víðsýnið á haf út
taka höndum saman um að mynda óvenjulega svipmikið umhverfi,
hér er tilvalinn staður fyrir Islendingadag. Þess vegna er mér
það sérstakt ánægjuefni að geta einu sinni enn tekið þátt í þessu
árlega hátíðarhaldi ykkar landa minna á þessum slóðum, þar
sem við komum saman til þess að endurnýja gömul kynni, minnast
sameiginlega uppruna, ættlandsins fagra á norðurvegum og dýr-
mætra menningarerfða.
Aftur er það einnig hið góða hlutskifti mitt að flytja ykkur
innilegar kveðjur Þjóðræknisfélags íslendinga í Vesturheimi og
núverandi forseta þess, séra Philips M. Péturssonar, ennfremur
þakkir félagsins fyrir ágæta þjóðæknisstarfsemi ykkar með þessu
hátíðarhaldi, og hugheilar blessunaróskir.
Ykkur öll í hópi samkomugesta hér í dag, sem nýkomin eruð
úr ferð til ættjarðarstranda, býð eg velkomin heiman-heim. Eiga
þeir, sem hlut áttu að þeirri sögulegu ferð, miklar þakkir skilið
fyrir það framtak sitt. Af blaðafréttum, frásögnum ykkar og
ekki sízt af eigin reynd mörgum sinnum, veit eg vel, hversu
hjartahlýjum, höfðinglegum og íiramúrskarandi ámægjulegum
viðtökum þið hafið átt að fagna í heimferðinni. Heiður og þökk
>é þeim öllum, sem með þeim hætti stuðla drengilega að viðhaldi
brúar ættar- og menningartengsla milli íslendinga yfir hið breiða
haf.
Eg veit ennfremur, að þið hin mörgu, sem heim um hat
fóruð á þessu sumri, hafið borið því ágætt vitni, hve vel hinn
íslenzki ættstofn og íslenzkur manndómur þróast vestan hafsins,
og jafnframt verið lifandi sönnun þess, að íslenzk tunga lifir enn
á vörum fjölda fólks þeim megin hafsins, er fjarri því að vera í
dauðateygjunum, og því ótímabært að hefja upp útfararsöng
hennar. Hitt er mannsæmara að taka sem fastast höndum
saman um framhaldandi varðveizlu íslenzkrar tungu og ávöxtum
annars hins dýrmætasta í íslenzkum menningararfi í Vestur-
heimi. “Höldum vörð um Helgilundinn”, sagði Davíð Stefánsson
í snjöllum Háskólaljóðum sínum. Þau orð hins árvaka skálds
megum við vel á minni leggja. .
Heimför ykkar, sem til íslands fóruð í sumar, og nærvera
ykkar hér, hafa lagt mér upp í hendurnar efni þessa ávarps
míns: “Ættjörðin og fósturlandið”.
óþarft er að fjölyrða um það, að við íslendingar í Vestur-
heimi eigum vitanlega landinu, sem við búum í, einu saman
þegnskuld að gjalda, hvort sem það er Canada eða Bandaríkin.
Hitt ætti að vera jafn augljóst, að við eigum ættjörðinni bæði
ætternislega og menningarlega skuld að gjalda. Þar liggja rætur
okkar djúpt í mold. Það veit eg, að ykkur, sem heim til Islands
fóruð í fyrsta sinni, hefir orðið ljósara heldur en áður. Þið hafið
áreiðanlega fundið sterkar til skylduleikans við land og þjóð.
Eg er þess fullviss, að náin tengslin við ættarmoldina hafa
orkað sérstaklega djúpt á huga ykkar, þegar þið komuð á fæð-
ingarstað ykkar eða á feðra- og mæðraslóðir, hvar sem það var á
landinu. Á slíkum stundum verða hinar alkunnu ljóðlínur
Stephans G. Stephanssonar bæði lifandi veruleiki og eggjandi
til dáða:
Og það er sem holtin sjálf hleypi í mann þrótt,
þar hreystiraun einhver var drýgð,
og svo er sem mold sú sé manni þó skyld,
sem mæðrum og feðrum er vígð.
Satt að segja erum við Vestur-lslendingar í rauninni meiri
gæfunnar börn, en við gerum okkur stundum fulla grein fyrir,
í þeim skilningi, að við erum hluthafar í nútíðurmenningu og
menningararfi tveggja landa, ættjarðar-nnar og fósturlandsins
hvort sem við búum Canada megin eða P.andarfkja megin landa-
mæranna. Á þetta benti Gúttormur J. Guttormsson fagurlega og
kröftuglega i kvæði sínu “Landa milli”, sem hann flutti á fslend-
ingadegi að Hnausum í Nýja fslandi fyrir mörgum árum síðan:
Það er seimur, sem er hnoss
svona í geimi þöndum,
blessað heima-athvarf oss
eiga í tveimur löndum.
Awarded a Fellowship
The Parliament of Iceland
passed an act in 1942 autþori::-
ing the Department of Educ,a-
tion to offer a fellowship to a
student of Icelandic extrac-
tion in Canada or the United
States, who would wish to
take a postgraduate course in
Icelandic at the University of
Iceland.
Miss Elin Josephson
The Icelandic National Lea-
gue was requested to an-
nounce this fellowship
annually and to recommend a
qualified candidate. It is re-
grettable that up till now only
few students have taken ad-
vantage of this generous offer,
which now amounts to 24,-
500.00 Icel. kronur annually
(See L-H May 2, 1963).
We are happy to announce
that this fellowship has now
been awarded to Miss Elin
Josephson. She is an excellent
student, won an Isbister schol-
arship when she graduated
from high school in Glenboro;
the Gudrun Norman scholar-
ship on finishing her second
year in the Manitoba Univer-
sity; the Canada Iceland
Foundation scholarship in
1962 and again in 1963 when
she she was graduated with a
Bachelor of Arts degree from
the University of Manitoba.
Throughout her course at the
University, she studied Ice-
landic with Prof. Haraldur
Bessason, head of the Ice-
landic Department.
The Iceland Canada Foun-
dation sponsored a luncheon
at Charterhouse on Saturday,
Sept. 14th to honour Elin for
her scholastic achievements
and to give her a pleasant
“send-off”. Guests included
her parents Mr. and Mrs. Arni
Josephson, her uncle, Dr. Try-
ggvi J. Oleson and Mrs. Ole-
Hann heldur áfram, og hvort sem við erum Canada íslend-
ingar eða Bandaríkja íslendingar, getum við tekið heilum huga
undir þessi orð hans:
Okkur gæðum miðla mild,
mörgum þræði í sögur,
líkt og mæður, löndin skyld,
lofsverð, bæði fögur.
Oss í villum aldrei sást
yfir snilli beggja.
Skal því hylli, skyldi og ást
skipt á milli tveggja.
Hér er okkar þjóðræknislega trúarjátning túlkuð réttilega
og eftirminnilega, og sú túlkun skáldsins innibindur bæði hina
sjálfsögðu þegnskyldu við landið, sem við búum í, og ræktar- og
þakkarskuldina við ættjörðina.
Áður hafði Guttirmur í kvæðinu “Islendingafljót” túlkað á
snilldarlegan og skáldlegan hátt samband Islendinga austan hafs
og vestan. bjarkirnar sitt hvorum megin við fljótið eru honum
tááknmynd þess bróðurlega handtaks, sem hann og aðrir þjóð-
ræknir menn vestan hafs og austan vilja, að Ibrúi hafið milli þjóð-
arbrotsins vestan hafs og stofnþjóðarinnar heima fyrir. í kvæðis-
lok ber skáldið fram þessa faguryrtu ósk:
Bakka sína bjarkir þessaa prýði,
bol þeirra enginn telgi í nýja smíði,
enginn særi rót né raski grunni,
renni að þeim vatn úr lífsins brunni.
Andi þeirra ilmi loftið blandi,
áfram renni fljót, en bakkar standi,
sterkar greinar haldist fast í hendur,
handabandi saman tengi strendur.
Höldum áfram að láta þá ósk skáldsins rætast í verki á sem
fegurstan og varanlegastan hátt, með sameiginlegu handtaki
okkar Islendinga yfir hafið! Með þeirri viðleitni vöxum við að
manndómi, og hún er öllum hlutaðeigendum til gagns og góðs.
Heilum huga biðjum við ættjörðinni og fósturlandinu ríkulegrar
blessunar.
son and some of her fellow
students. Judge W. J. Lindal,
president of Iceland Canada
Foundation and other mem-
bers of that organization con-
gratulated Elin and wished
her well, as did Dr. J. M.
Robinson, t h e University
Awards Officer'. On behalf of
the Foundation, the treasurer,
Mr. Aleck Thorarinson gave
Elin an envelope containing a
bursary to be used to defray
her travelling expenses.. Elin
thanked all concerned very
warmly for the honour and
goodwill thus shown her.
Rognvaldur
Sigurjonsson
Honored
Mr. Sigurjonsson did not
arrive in Winnipeg till late
Sunday night, both the air
planes he travelled on—Loft-
leidir and TCA being late, due
to engine trouble. He therefore
missed some social affairs on
his schedule. On Monday he
paid a courtesy call on Mayor
Juba at the City Hall and the
Mayor presented him with an
Honorary Citizenship Scroll
in honour of his visit.
Following the recital, on
Wednesday evening, the Con-
sul of Iceland and Mrs. G. L.
Johannson entertained at a
coffee party. Mr. and Mrs.
O. G. Bjornson entertained in
his honour, Mr. Bjomson be-
ing an uncle of the visitor.
Mr. and Mrs. H. F. Danielson
also arranged an affair in the
pianist’s honour.
On Thursday (today) the
executive committee of the
Icelandic National League
tendered Mr. Sigurjonsson a
luncheon at Rae & Jerry’s
prior to his departure.
Mr. Sigurjonsson will ap-
pear as a guest in the series,
“Recital in Miniature” to be
aired S u n d a y, September
22nd 12:30 to 1:00 over CBW
radio.
Consul G. L. Johannson was
chairman of the committee in
charge of arrangements for
the artist.
Attention!
Residenls of Vancouver and
Viciniiy
Rognvaldur Sigurjonsson’s
Recital will be held in the
newest and best concert hall
in Vancouver, the Queen Eli-
zabeth Playhouse on Monday,
Sept. 23rd, 1963. Tickets $2.50
—on sale now — Vancouver
Ticket Centre, in Q.E. Theatre
and Eaton’s Ticket Centres,
Phone 683-3255. Do noi miss
ihis ouisianding m u s i c a 1
evenil