Lögberg-Heimskringla - 26.11.1964, Page 2

2
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 26. NÓVEMBER 1964
President John F. Kennedy
(On hearing ihe news of his assassinalion)
No need to eat — nought soothes our empty pain;
No need to drink — for wine and water sour;
No need so speak — all words fall barren, vain;
No need to work — this freedom’s bleakest hour.
Now we must turn from self and selfishness;
Turn from this world to show our face to God;
And trade, for folly, simple sobemess,
As proof that man with nobler wings is shod.
For he who bled, has called us to a cause,
And named a freedom wider than we know,
Where man himself rules wiser than the laws,
And riches hand in hand with virtue grow.
For this, poor mankind’s need, come weep Iike He,
Who felt our weakness at Gethsemane
PAUL A. SIGURDSON,
Morden, Maniioba.
Vladimír Sólókhín:
Þrekraun
Myrkfælnin á sennilega
rætur að rekja til þess tíma,
er forfeður okkar húktu kring-
um elda í hellum sínum og
villidýrin lágu í leyni úti fyr-
ir, viðbúin að hremma hvern
aula, sem ranglaði frá félög-
um sínum. Þá var nóttin ægi-
leg og maðurinn varnarlaus í
myrkrinu.
Frumstæðar kenndir, sem
þegnar eru arfi aftan úr grárri
forneskju, koma berast fram
hjá börnum. Þetta á ekki hvað
sízt við um myrkfælnina.
Þú ferð til dæmis inn í
dimmt herbergi, og þér finnst
eitthvað koma við bakið á þér.
Sé svo í raun og veru, að ein-
hver snerti þig, þegar svo
stendur á, þá er eins líklegt,
að þú verðir örvita af skelf-
ingu. Einkum er það ógn-
þrungið augnablik, þegar þú
fálmar eftir hurðarhúninum í
myrkrinu og ert í þann veg-
inn að sleppa út.
Eigir þú aftur á móti leið
gegnum skóg um það bil, er
myrkrið er að færast yfir, get-
ur þér sýnzt hver trjágrein
líkjast birni eða úlfi eða
draugi. 1 daufri tunglskins-
glætu getur undinn trjábolur
h'kzt sitjandi manni.
Það er alls staðar grunnt á
hjátrúnni. Bömin eru ekki
ein um það. Ég man það frá
æsku minni, að auðvelt var að
gera stóra stráka dauðhrædda.
Einu sinni steypti elzta systir
mín yfir sig laki, kveikti á
þremur kertum og settist
snöktandi á Ieiði í kirkjugarði,
sem hún vissi, að piltarnir
áttu leið um. Sumir þeirra
hlupu heim í slíku ofboði, að
þeir köstuðu sér inn um glugg-
ana í stað þess að fara inn
um dymar.
Faðir minn var svo hæg-
látur og aðgætinn, að það
nálgaðist löst. Hann sagði við
mig:
„Ef þú sérð einhvern tíma
eitthvað, sem skýtur þér skelk
í bringu, þá skaltu ganga rak-
leitt að því, og þú munt kom-
ast að raun, að þetta er tré
eða runni eða eitthvað við-
líka meinlaust. Gerir þú þetta,
og gerir þú það ekki einu
sinni, heldur tvisvar, þá mun
þér aukast kjarkur, svo að þú
verður aldrei hræddur."
Ég leitaðist við að fara að
ráðum föður míns. Þetta
heppnaðist ágætlega tvisvar
eða þrisvar sinnum, og það
orð komst á mig meðal jafn-
aldra minna, að ég væri sér-
lega hugaður. Einu sinni sýndi
ég kjark minn með því að fara
upp í klukknaport kirkjunn-
ar eftir dagsetu. Stiginn var
þá traustur, og það var engin
hætta á, að rim bilaði, svo ég
fótbryti mig. Yfirleitt var
mér ekki búin nein hætta af
slíku tagi.
Ég verð að játa, að ég var
samt hræddur fyrst í stað.
Verst var, þegar ég heyrði
einhvert þrusk fyrir ofan mig,
nálægt klukkunum. Ég lagði
við hlustirnar og uppgötvaði
þá, að hinir drengirnir voru
að kasta inn snjóboltum til að
hræða mig. Þá hvarf mér öll
hræðsla — þetta var mér sem
leikur. Brátt var ég kominn
alla leið upp, og ég sló fáein
högg á litlu klukkuna eins og
tilskilið hafði verið, að ég
gerði. Þá voru enn klukkur í
turninum.
Mér óx kjarkur við hverja
raun. Faðir minn hafði verið
mér hollráður, - þegar hann
sagði mér að „ganga rakleitt
að því“. Stundum gekk ég
feti framar. Það kom fyrir,
að ég vék af götu minni til
þess að forvitnast um það, sem
kom mér undarlega fyrir
sjónir, og setti jafnvel ekki
fyrir mig, þó að ég yrði að
ganga hálfan kílómetra að
þarflausu.
Þessi árátta varð samt til
þess, að ég kallaði yfir mig
hina mestu skelfingu, sem
nokkurn tíma hefur gripið
mig. Á seinni árum hefur að
sönnu margt fyrir mig borið,
og stundum hef ég komizt í
bráðan lífsháska, en aldrei
hef ég samt verið gagntekinn
þvílíkri ógn.
Það var þegar Vasilissa
gamla, amma mín blessuð, dó.
Hún var lögð til í fremsta
herberginu hjá dýrlingunum
og kveikt þar á kertum og
íkónalampa. Það var dimmt
og draugalegt þarna inni. All-
ir urðu að hafast við í hinu
herberginu.
Af einhverri ástæðu, sem ég
hef gleymt — kannski hef
verið að sækja eitthvert leik-
fang — fór ég fram í her-
bergið, þar sem líkið lá á
borði. Ég gekk fram hjá því
og forðaðist að líta á það, en
gat samt ekki komizt hjá að
sjá hvítt lakið, sem breitt var
yfir það frá hvirfli til ilja. Og
sem ég gaut út undan mér
augunum, sá ég krosslagðar
hendur ömmu minnar bærast
undir lakinu, líkt og hún væri
að þreifa fyrir sér.
Ég stóð magnþrota, lostinn
ósegjanlegri skelfingu. Ég
þorði ekki að halda áfram, og
þó var enn óttalegra að snúa
við. Ég átti einskis annars úr-
kosti en fara að ráðum föður
míns. Þó fylgdi ég þeim ekki
svo nákvæmlega, að ég gengi
að líkinu. En ég varð að
minnsta kosti að horfa á það
án þess að láta tryllast.
Ég hleypti í mig kjarki, sem
barnshugur minn megnaði,
sneri andlitinu að líkinu og
horfði. Engin hreyfing var
sjáanleg — kyrrð og friður
yfir öllu. Nú var mér ofur-
auðvelt að ganga að borðinu
og sannfæra mig um, að mér
hefði missýnzt: Eitt, tvö, þrjú
skref. Ég var kominn alveg
að borðinu. Hvítt lakið var
beint fyrir framan augum á
mér í birtu þriggja kertaljósa.
Það bungaði talsvert upp á
brjósti ömmu minnar — þar
voru hendur hennar kross-
lagðar. Ég hafði sjálfur séð,
þegar stirðnaðir limir hennar
voru lagðir í réttar skorður.
Hendur hennar gátu ekki
hreyfzt. Ég gerði það til þess
að prófa sjálfan mig að standa
þarna og horfa á líkhjúpinn.
En hvað var þetta? Gúllinn
á brjósti ömmu minnar
hreyfðist ofurhægt og mjak-
aðist nær mér.
Ég var kominn inn í skæra
birtuna í bakherberginu, þeg-
ar ég raknaði við mér. Móðir
mín, systur mínar og bróðir
minn voru að stumra yfir mér.
Þau höfðu komið hlaupandi
til mín, þegar þau heyrðu
angistarópið, sem ég rak upp.
Og nú er ekki annað eftir af
sögunni en láta þess getið,
að þrátt fyrir allt, varð þetta
atvik, svo hastarlegt sem það
var, til þess að renna enn
traustari stoðum undir kenn-
ingu föður míns. Ég hefði átt
að vera dálítið djarfari. Ef ég
hefði lyft lakinu, hefði ég séð,
að þetta var guli kettlingur-
inn okkar. Hann hafði skriðið
undir lakið til þess að kveðja
ömmu gömlu í síðasta sinn. Á
meðan hún lifði hafði hann
oft sofið á brjósti hennar, ein-
mitt þar sem siður er að
krossleggja hendur látinna
manna.
J. H. þýddi.
Sunnudagsblað Tímans.
Var presiur
Sögð er þessi saga af Suð-
urnesjum: Roskin kona, nokk-
uð fljótfær, var á ferð á förn-
um vegi á þeim tíma, sem
menn enn notuðu fæturna til
ferðalaga, mætti ókunnum
manni og spurði hann að
heiti. „Ég heiti Eiríkur",
svaraði maðurinn. „Nú“,
spurði sú aldraða, „er það
þessi andskotans Eiríkur, sem
bakar hráu brauðin í Kefla-
vík?“ „Nei“, svaraði maður-
inn góðlátlega, „ég er prestur
kallaður á Útskálum".
„Hefði ég verið herrann"
Höskuldur bjó í Hlíð undir
Eyjafjöllum, sonur ensks
manns, Crumbecks að nafni,
er settist að þar eystra.
Höskuldur var kirkjuræk-
inn mjög. Eitt sinn var það
fyrsta sunnudag í föstu, að
prestur las, eins og vera bar
guðspjallið um freistni djöf-
ulsins við Krist og þar með
þessi orð: „Allt þetta mun ég
gefa þér, ef þú fellur fram og
tilbiður mig“.
Þá gall Höskuldur við, sár-
gramur djöflinum fyrir hátta-
lag hans:
„Hefði ég verið herrann
Kristur, þá skyldi ég hafa
gefið honum á andskotans
kjaftinn”.
— Hvernig stendur á því að
íbúum þessa bæjar fjölgar
ekkert?
— Það er ósköpeinfalt mál;
í hvert skipti, sem barn fæð-
ist hér, stingur ungur maður
af.
Þolinmæðin þrautir vinnur
allar.
HOT IDEAI
FOR A CH RISTMAS GIFTB
GIVE HIM A WARM CAR
TO GET INTO ON CHILLY MORNINGSI
HAPPY CAR . . . HAPPY DRIVER
tt's almost like glving him a heated garage,
when you give him an interior electric car
warmer. Just plug it in and, for only a few
pennies a night, he'll have a warm, safe-
to-drive car waiting for hlm each morning.
You can buy one at your nearest service
station, new car dealer, auto supply store,
department store or shopping centre.
You’ll never think of a warmer-hearted giftl
INTERIOR
ELECTRIC
CAR WARMER
• Finding something for mother is no
problem either. She will love any one
of the many other electrical appliances
— from hair dryers to clothes dryers
— that are available at the Winnipeg
Hydro Showrooms. And because
electrical appliances come in such a
wide variety they make ideal Christmas
gifts for everyone.
mmoi
YDRO
SHOWROOMS: 405 Poriage Avenue