Austurland - 08.10.1921, Qupperneq 2

2
AUSTURLAND
Seyðisfirði
hafa fyrirliggjandi:
Oma- smjörlíki
Kaffibætir
Kaffi
Súkkulaði
Gerduft
Lauk
Kex
Kryddvöru
Baunir
Hrisgrjón
Sagógrjón
Bankabygg
Munntóbak
Rjól
Þakpappa
Bárujárn
Öngultaum
Öngla
Umbúðastriga
Seglgarn
Kartöflur
Skal nú athugað hvað mælir á
móti slíku.
Fyrst og fremst er þá það, að
algerlega má teljast óhæfilegt í
alla staði, að eignir bæjarins séu
leigðar gróðabrallsmönnum úr
öðrum landsfjórðungum.
Hvað mundu Akureyrarbúar
segja, ef svo væri farið að ráði
sínu þar? Eða Reykvíkingar, ef
mjer væri leigð höfnin? Þá er
það, að alls ekki getur komið til
mála, að bæjarbryggjan sé notuð
til annars en afgreiðslu póst-,
farþega- og vöruskipa. Svo sem
hefir verið bent á, liggur hún bezt
við slíkri afgreiðslu, og býst jeg
alls ekki við að bænum þætti að
því sómi eða hagræði, að jeg
neyddist til að flytja út á Madsens-
hús afgreiðslu skipa Sameinaða
og Bergenska félagsins, vegna
þess að bryggjan hefði verið leigð
einhverjum utanbæjarmanni. Og
eigi verður bryggjan notuð til af-
greiðslu skipa, nema sá, sem hef-
ir hana og húsin á leigu, hafi á
hendi skipaafgreiðslu.
Jeg vona að bæjarbúum skiljist
þaö, að hrein og bein skylda
bæjarstjórnarinnar er að svara mjer
tafarlaust, þar sem jeg kom fram
með erindi, er snertir afgreiðslu
tveggja fjelaga, sem láta skip sín
sigla hjer. Það getur vel verið,
að einhver tilboð komi frá ein-
hverjum gróðabrallsmönnum, sem
vilja borga hærra en jeg get borg-
að, því þar sem jeg leigi að eins
húsin til að nota þau við skipa-
afgreiðslu, þá er ekki um miklar
tekjur að ræða. Að leigja mjer
þau mjög háu verði, eykur út- og
uppskipunargjöldin, en það mundi
aftur auka dýrtíðina og skaða við-
skiftalífið. Og neyðist ieg til að
flytja afgreiðsluna, og húsin og
bryggjan yrðu leigð utanbæjar-
manni, þá er bæjarstjórnin komin
með eignir bæjarsjóðs út í gróða-
brall, í stað þess að þær eiga að
vera til gagns og sóma bænum.
Og þar með eru fyrir borð borin
þægindi og hagsmunir almennings
í bænum og allra þeirra, er ferð-
ast með skipum þeim sem jeg af-
greiði.
Verður því framkoma bæjar-
stjórnarinnar æði óskiljanleg, enda
voru hinir gætnari menn í bæjar-
stjórninni ýmist að öllu eða nokk-
ru leyti ósamþykkir aðförum
hinna, sem mörðust í gegn með
eins atkvæðis mun.
Jegbið bæjarbúa að fylgjast með
í þessu máli og standa á verði
með mér, svo að þeim bæjarfuli-
trúum, sem þessu hafa ráðið,
haldist ekki uppi að skerða sóma
og hag bæjarins á neinn hátt.
Seyðisfirði 6. okt. 1922.
St. Th. Jónsson.
Þýzk-íslenzkt
verzlunarfélag.
Talsvert mikið hefur verið um
það rætt nú upp á síðkastið, að
vér íslendingar gerðum meira að
því en áður, að taka upp bein
verzlunarsambönd við þau lönd,
er framleiða helztu nauðsynjavör-
ur. Mega allir sjá að varan verð-
ur ódýrari, ef vér kaupum hana
beint frá framleiðendunum, held-
ur en ef vér höfum svo og svo
marga milliliði.
Nú höfum vér fyrir nokkrum
árum loks komið auga á það,
að bezt mundi að vér værum sem
minst upp á annara nað komnir
með flutninga tii landsins. Til-
raun sú, er gerð var í því efni,
hefur blessast svo vel, að hugur
manna hefur orðið djarffleygari,
og nú viljum vér eigi að eins
sækja vöru vora sjálfir, heldur
einnig losna við það, að erlendir
milliliðir græði á oss of fjár. Hef-
ur mörgu verið hreyft í þessu
efni, meðal annars því, að bein
verzlun við Rússland mundi æski-
leg. En úr því hefur ekkert orðið
nema umtalið, og má ef til vill
um kenna ástandinu í Rússlandi.
En eigi fyrir löngu hefur stofnað
verið sænsk-íslenzkt verzlunarfélag.
Og loks er nú all-mikiil rekspölur
kominn á stofnun þýzk-íslenzks
verzlunarfélags.
Alkunna er það, að Þjóðverjar
eru sú þjóð, er sterdur öllum
öðrum framar að iðnaði og verk-
legum framkvæmdum. Fyrir fám
áratugum framleiddu þeir ódýrar
en ónýtar iðnaðarvörur, og skil-
yrði fyrir sölu þessara iðnaðarvara
í Bretlandi var það, að á þeim
stæði: Made in Germany (búið
til í Þýzkalandi). Átti það að vera
til þess að brezkir þegnar glæpt-
ust ekki á að kaupa ódýru og
ónýtu vörurnar þýzku, í stað hins
sterkari, og betri, en lítið eitt dýr
ari enska iðnaðar. En er fram
liðu stundir, varð þetta „Made in
Germany“ hin mestu meðmæli
hvarvetna á markaðinum.
Vér íslendingar höfðum fyrir
stríðið mikil skifti við Þjóðverja.
Og enginn efi er á því, að þau
viðskifti má brátt taka upp aftur
og auka þau að mjög miklum
mun.
Nokkrir þýzkir og íslenzkir áhrifa-
menn hafa nú tekið sig saman
um að beita sér af alefli fyrir
stofnun verzlunarfélags, er hafi
með höndum þýzk-íslenzk við-
skifti. Á félagið að hafa heimili
og varnarþing á íslandi og full-
nægja að öllu íslenzkum lögum, en
hafa skrifstofu í Þýzkalandi. Mun
ganga mjög greiðlega málið í
Þýzkalandi og býst félagið við að
fá hin beztu sambönd. Hefur það
í hyggju að koma á beinum skipa-
ferðum milli þýzkra hafna og ís-
lenzkra. Hlutaféð er hugsað 100,
000 kr. og skiftíst í 100, 500 og
1000 kr. hluti. Forgöngumenn
stofnunar félagsins frá íslenzkri
hlið eru þeir Sigfús Blöndal, þýzk-
ur konsúll, Bjarni Jónsson frá
Vogi, alþingismaður, Alexander
Jóhannesson, dr. phil., og Einar
Arnórsson, prófessor.
Nánari upplýsingar um félagið
er hægt að fá hjá ritstjóra „Aust-
urlands", sem tekur á móti loforð-
um fyrir hlutum. Hjá honum er
einnig hægt að sjá frumvarp til
laga handa félaginu.
Símskeyti
frá
fréttaritara „Austurlands“.
Briand hefur skýrt franska þinginu
frá að fjárhagslegar þvingunarráðstaf-
anir gagnvart Þýzkalandi falli niður
frá 1. okt., vegna þess að Þjóðverjar
hafi samþykt að Bandamenn hefðu
framvegis eftirlit með Rínarhéruðun-
um. Lausafregn segir að Þjóðbanda-
lagið hafi ákveðið skifti Efrischlesíu
milli Póllands og Þýzkalands þannig,
að iðnaöarsvæðinu yrði skift sam-
kvæmt óskum Pólverja og Frakka en
gagnstætt tillögum L. George. Lund-
únarfregn segir að L. George hafi
boðið Valera á ráðstefnu 11. ökt.
Konungur hefur sæmt heiðurs-
merkjum: Jón Magnússon, ráðherra,
stórkrossi danebrogsorðunnar, Jón
Helgason, biskup, kommandörkrossi
fyrsta flokks, Bjarna Jónsson dóm-
kirkjuprest og Kaaber bankastjóra
riddarakrossi.
Rvík 5. okt.
Vaiera hefur tekiö boði L. George
um að senda fulltrúa á nýja ráðstefnu.
Eru brezku blöðin fáorð og búast við
langri ráðstefnu. Stórþingið í Nor-
egi hefur samþykt verzlunarsamninga
við Rússland með 69 atkvæöum gegn
47. StokkhóJmsfregn segir úrslit
kosninganna til neðri deildar hafa
verið þannig: Sócialdemokratar 93
þingsæti, íhaldsmenn 62, frjáislyndi
flokkurinn 41, bændaflokkurinn 21,
vinstri jafnaðarmenn og kommúnistar
13. Búist er við að Branting verði
stjórnarformaður og skipi eingöngu
jafnaðarmanna ráöuneyti.
Guðmundur Björnsson landlæknir
skipaður til þess að undirbúa fram-
framkvæmd berklaveikislaganna og
leystur frá landlæknisstörfum í 6 rpán-
uði. Guðmundur Hannesson er sett-
ur landlæknir þaö tímabil. Politiken
hefur flutt langa grein frá Guðbrandi
Jónssyni um íslenzka skilnaöarbrugg-
ið við Þjóðverja, hann segist hafa
skrifað íslenzku stjórninni og heimt-
að opinbera rannsókn. f gærdag
henti það slys, að maður beið dauða
af rafmagni, hann var uppi í staur að
koma fyrir raftaugum, en straumur
var á línunni. í sláturhúsinu hljóp
skot úr kindabyssu í mann, særðist
hann mikið, en læknar töldu það ekki
hættulegt.
Rvík 7. okt.
Ráðuneytið í Svíþjóð hefur beíðst
lausnar. Lundúnafregn segir að Ame-
rikumenn ætli að neyða Englendinga
og Japana til að takmarka vígbúnað
og hóti aunars að byrja harða sam-
kepni í viðskiftunum, svo að þeir fái
ekki staðist. Vinna er stöðvuð í kola-
námunum í Norður-Wales, sakir of
mikils reksturskostnaðar. Tekjuhalli
ríkissjóðs Dana fjárhagsárið 1920—
1921 hefur orðið 106 milliónir. Land-
mandsbanken hélt hátíðlegt fimmtíu
ára afmæli sitt 5. þ. m.
Lagarfoss kom í gærmorgun með
fullfermi. Kolaverð landsverzlunar er
80 kr.
Hitt og þetta.
Barnaskólinn.
Sett hefur enn þá verið í kennara-
stöðurnar og skólastjórastöðuna hér
viö skólann. Settur er skólastjóri
Karl Finnbogason og kennarar Sig-
urður Sigurðsson og Jón Sigurösson.
Eru því sömu mennirnir og í fyrra,
að eins víxlað á þeim Sigurði og
Karli. Skólinn hefst 15. þ. m. og
stendur 7 mánuði.
Sem sjá
má á skeyti hér í blaðinu er kola-
verð landsverzlunarinnar í Reykjavík
komið ofan í 80 krónur á smálest.
Hér er kolaverð kaupmanna kr. 90,00,
en hjá kaupfélaginu 95,00 með heim-
flutningi.
Kjöt
er nú erfitt að fá hér í bænum,
kaupmenn vilja sein minst selja, þar
sem kjötið borgast strax og það hef-
ur verið selt og þar fást því pening-
ar til yfirfærslu.
Staddur er hér
\ bænum maður að nafni Bóas
Eydal. Er hann frá Borgarfirði hér
eystra. Var hann á stríðsárunum í
flota Breta og lenti í einni stærstu
sjóorustunni milli þeirra og Þjóðverja,
þar sem við áttust 18 brezk og 12
þýzk vígskip. Má vera að skýrt
verði nánar frá æfintýrum hans í
næsta blaöi.
Til barnanna
í Efra-Austurríki, fjallabarnanna, hafa
safnast hér á landi 12,020,00 kr.
Auk þessa er fé þaö er safnast hefur
til barna annarsstaðar í Austurríki,
svo sem Wien. Hefur því allmikið fé
safnast til Austurríkis héðan. Er það
gleðilegur vottur íslenzkrar hjálpsemi