Austurland - 17.12.1921, Síða 2

AUSTUkLAND
2
'to IHlarmiHi g Olsew 1
Seyðisfirði
hafa fyrirliggjandi:
Oma- smjörlíki
Jaröepli
Mjólk
Riis
Bankabygg
Hænsabygg
Baunir
Sagógrjón
Maismjöl
Kex
Kryddvörur
Munntóbak
Rjól
Vindla
Cigarettur
Þakpappa
Bárujárn
Línsterkju Colm.
Slétt járn
Þvottabretti
Kerti
Hafið þið heyrt það?
Útlendur skófatnaöur sérstaklega vandaöur, mjög
ódýr hjá
Sigurgísla Jónssyni.
huga á, né vilja til að kynna sér ,nú-
tíðarhöfundana og skrifa um þá. Og
skrifi þeir eitthvað um þá, líta þeirá
þá gegnum gleraugu full af fornu
ryki, svo að ritskýringin verður eigi
ólík þeirri, sem moldvarpa mundi leysa
af hendi. Niðri í líkkístunni hafa
þeir höfuðið, en hirða eigi um það,
sem stendur í blóma. Nálykt unna
þeir, gróðrarilm hata þeir.
-----Helzt munu Iesnar á landi
hér danskar, norskar og enskar bæk-
ur. En þótt undarlegt megi virðast,
er mjög svo sjaldgæft aö sjá sænsk-
ar. Er eigi fljótséð, hvað getur ver-
ið orsök þessa, en sjálfsagt á hún
rót sína að rekja til mentamannanna
Þeir hafa í skólunum lært dönsku og
ensku, og áhugi þeirra flestra eigi
náð svo langt, að þeir hafi fyrir al-
vöru lagt stund á lestur bóka á öðr-
um málum. Mjög lítið hefur því af
þeim verið minst á sænskar bók-!
mentir og áhugi almennings eigi vak-
inn fyrir þeim. Ef til vill halda þeir
sem eigi þekkja, að sænskan sé svo
erfið viðfangs, að eigi verði lært að
skilja hana án mikils erfiðis og náms.
En það er alls eigi svo. Sá sem er
vel að sér í dönsku, getur með mjög
lítilli fyrirhöfn komist upp á að lesa
sænsku.
Bókmentir Svía eru bæði merkar
og miklar. íslendingum hefur gefist
kostur á sænskum snildarverkum á
íslenzku og hafa þau orðið mjögsvo
vinsæl. Öllum þykir hið mesta yndi
aðkvæðumRunebergs.Friðþjófssögu og
Axel Tegners, Sögum herlæknisins
eftir Zakarías Topelíus og sögum
Selmu Lagerlöf. En þar með er
líka það búið, sem náð hefur til al-
mennings. Eftir Viktor Rydberg hef-
ur reyndar verið þýdd Singóalla, en
hún gefur mjög lélega hugmynd um
þann mil^ höfund. Eftir Per Hall-
ström kom neðanmáls í dagblaði í
Reykjavík „Þögli“ og „Tengda-
pabbi“ eftir Gustaf af Gejerstam var
leikinn þar fyrir fáum árum. En hvor-
ugt þetta hefur náð út til almennings
Aftur hafa kvæði og kvæði á
strjálingi verið birt eftir ýmsa höf-
unda, en að eins verið svipur hjá
sjón. Jafn kunnir ágætishöfundar
og Erik Gustaf Gejer, Snoilsky, Hei-
denstam, Levertin, Strindberg, Karl-
feldt, Ola Hansson, Gustaf Fröding
og fl. hafa varla heyrst nefndir.
Óhætt mun að fullyrða það, að
þjóðin getur haft það úr sænskum
bókmentum, er henni hefur þegargef-
ist kostur á, sem mælikvarða á sænskan
bókmentaþroska. Svíar hafa á síðari
tímum eigi síður en áður átt skáld er
standa í fremstu röð, hvar sem far-
ið er um heimsbókmentirnar. Þarf
því enginn að hræðast að fá svikna
vöru, ef hann að eins leitar sér upp-
lýsinga um hin beztu skáld Svía. Út
hefur komið all stórt og ýtarlegt
sýnishorn sænskra bókmenta, sem
Ida Falbe-Hansen hefur safnað. Hún
hefur einnig samið orðabók sænsk-
danska, sem að vísu er eigi stór, en
þó fullnægjandi við lestur almennra
skáldrita. Báðar þessar bækur geta
bóksalar útvegað mönnum, og báð-
ar eru þær tiltölulega ódýrar.
Má vera að hér í blaðinu verði
einhverntíma áður en langt líður
minst nokkuð á skáldskap hinna
sænsku skálda á síðari áratugum, og
væri vel, ef eg næði þeim tilgangi
mínum, að sænskar bókmentir gætu
orðið sem almennast Iesnar af ís-
lenzku þjóðinni,
G. G. H.
Leiðrétting.
í yfirlýsingu þeirri, er Jón ísleifs-
son á Ekru birti í 41. tbl. „Austur-
lands" þ. á, stendur í næstsíðustu
málsgrein: . . . „og bið hann því
afsökunar á þvr — — en á að
vera:........og bið hann því fyrir-
gefningar á því“.
Þetta er samkvæmt sáttabók
Hjaltastaðasáttaumdæmis.
Er herra ritstjóri „Austurlands“
beðinn að taka þessa leiðréttingu upp
í heiðrað blað sitt hið fyrsta.
Sáttanefndin í Hjaltastaðasáttaum-
dæmi.
Aths.
„Austurlandi" þykir sjáifsagt að
taka upp Ieiðréttingu þessa, en hand-
rit Jóns á Ekru að yfirlýsingu hans
var orðrétt prentað I blaðinu, svo
sem það kom frá honum.
Ritstj.
Símskeyti
frá
fréttaritara „Ausíurlsnds“.
Rvík 11. des.
Kvöldið 7. þ. m. gerði hér suð-
austan ofsaveður, þrjú skip, Haukur,
Þorsteinn Ingólfsson og Suðurland,
sem öll lágu við Örfiriseyjargarðinn,
rákust saman og skemdust eitthvað.
Washingtonfregn segir að Japanar
hafi samþykt flotamálatillögur Hughes.
Sendinefnd Kínverja hótar að rjúfa
ráðstefnuna, ef ágengni Japana verði
ekki hamlað. Lundúnaskeyti: Sam-
ankoma brezka þingsins á miðviku-
daginn kemur saman til þess að
ræða írsku samningana, er talið að
það muni verða einn merkilegasti
fundur þingsögunnar. ping Sinn-Feina
kemur saman á fimtudaginn. L.
George er hættur við ferðina til
Washington. Berlinarfregn: Þjóð-
bankinn þýzki hefir tekið upp við-
skiftasambönd þau, er hann haföi fyr-
ir stríðið við aðalbanka Englendinga
og Frakka.
Björn Sigu rösson áður bankastjóri,
er orðinn skrifstofustjóri verzlunar-
ráðsins og Lárus Jóhannesson, cand.
jur., lögfræðisráðunautur þess,
Rvík 14. des.
Ráðuneyti Sina-Feina skiftist í tvo
flokka um sáttmálann við Breta, meiri
hlutinu fylgir Griffith og vill ganga
að samningum, en minni hlutinn er
með Valera og fylgir fram algerðum
skilnaði með meiri ákafa en nokkru
sinni áður. L. George hefur boðið
Briand á fund með sér, til þess að
ræða brezkar tillögur viðvíkjandi fjár-
málum Norðurálfunnar. Friðarverð-
laun Nobels fyrir 1921, eru veitt
Branting forsætisráðherra Svía og
Cristian Lange aðalritara interparla-
mentariska sambandsins. Washing-
tonfregn segir nú lokið við að semja
uppkast að Kyrrahafssamningnum
milli Bretlands, Frakklands, Japans og
Bandaríkjanna.
Lagarfoss fór í gær til New-York
með fullfermi af gærum og ull, og
átján farþegar.
Rvík 16. des.
Frakkar og Spánverjar hafa verið
uð semja um verzlunarviðskifti, en nú
hefur samningum verið slitið og toll-
stríð hafið milli landanna. Má heita
svo að innflutningur spanskra vara
13
Henni mundi verða sýndur heiður og virðing, hvar
sem hún kæmi. Og hún mundi fá að lifa sama
töfrandi lífinu og hinn frægi leikari, er hún hafði
kynst.
Á því var enginn efi, að hún mundi leika
Amalíu. Enginn megnaði að sporna við því. Kl.
tvö niundi hún bíða við endartn á trjágöngunum
— og síðan héldi hún út í heiminn — til starfs
og frægðar.
Orðið var dimt.
Presturinn hafði kveikt á lampanum í lestrar-
stofu sinni og sat þar við skriftir. Hún sá inn um
gluggann af svölunum höfuð hans, er hann laut
yfir blöðin. Gleraugunum hafði hann skotið upp
á ennið. Á höfði hafði hann svarta kollhettu. Við
og við lagði hann frá sér pennann og fletti upp í
biblíunni. Síðan sat hann nokkra hríð þungt hugs-
andi.
Hann var gamall maður gráhærður. Umhverf-
is munninn gat að líta drætti, er báru vott um hóg-
láta angurværð. Ennið var hrukkótt eins og gamalt
bókfell. Hann hlaut að hafa þolað margt misjafnt
um dagana.
Jane sat kyr og starði á hann. Og bréfið log-
aði í hendi hennar.
Var nú rétt gert af henni að yfirgefa móður-
bróður sinn, móðurbróð.ur, sem hafði verið henni
svo ósköp góður?
14
— Jane, barnið mitt!
Móðurbróðir hennar stóð í dyrunum og kalí-
aði á hana.
— Bréfið, ef hann vildi nú fá að sjá bréfið!
Hún vafði það saman og fól það undir vasaklútn-
um og prjónagarninu í kjólvasa sínum.
— Já, móðurbróðir!
— Komdu inn barnið mitt. Það er náttfall
riúna og kalsalegt úti.
Hún hlýddi.
Hann settist við hlið hennar í legubekkinn í
setustofunni, þegar hann hafði sett Ijóshlíf á lamp-
ann. í Ijóshlífina hafði Jane saumað myndir og
blóm.
— Ertu ekki góða stúlkan hans frænda?
í rómnum var hjartanleg alúð og blíða —
bara hann ætlaði nú ekki að biðja um að fá að
sjá bréfið.
— Ojú, af hverju spyrðu svona, þú veizt þó
að mér þykir svo undur vænt um þig, móðurbróðir.
Hún sagði ekki nema satt, en samt sem áður
roðnaði hún.
- Heyrðu nú barn, sagði presturinn gamli
og lagði handlegginn um mitti hennar, eins og til
að vernda hana — ég ætla að tala ... hann þagn-
aði snöggvast og dró andann — ég ætla að tala
dálítið við þig um hana móður þína.
— Um móður mína!
Hún spenti greipar um kné sér og drap höfði.