Baldur - 19.01.1903, Blaðsíða 3
BALDUR, ig. JANT5AR 19O3.
3
Til bœnda um búskap.
Eftir ROBERT G. INGERSOLL.
(l'ramhald).
FramvEGIS þurfa bœndurnir að
hafa það hugfast að leggja rœkt
við stöðu sfna, og koma henni í
það horf að hún geti verið skyn-
sömu f(5lki samboðin. Sveitalífið
þarf að gjörast svo aðiaðandi að
uppvaxandi kynslóðin geti tekið
alúðlegri tryggð við það. Það
þarf að bœta þa'gindum borgar-
innar við fegurð náttúrunnar.
Mcnn mega til með að reyna, að
gjöra mannfjelagssamneyti borg-
anna mögulegt úti í s'veitunum.
Hingað til hcfir verið langt of
mikill skortur á þvf að þetta hafi
verið gj'irt. Bœndafólkið hefir
átt of mikinn þátt í því að vera <5-
mannblendið, og sveitaheimilin
hafa verið leiðinleg, svo ungling-
arnir hafa ekki getað unað við þau,
Fjármunir bóndans hafa gengið
fjarska mikið í súginn, sakir van-
h.irðingar, og bóndinn hefir enga
a!úð iagt við lífsstöðu sína. Allt
þetta vcrður mcð tfmanum að
brcytast til batnaðar, og þá vcrdur
bóndastaðan eftirsóknarverðari cn
nokkur önnur staða.
Það stendur cnginn bóndi sig
við það, að rœkta mafs, hafra eða
hey til sölu> Hann á að selja hesta,
en ekki hafra; naut, svfn, og sauði,
cn ékki liey cða mafs. Harm ætti
að vernda allan þann ágóða, sem
fáanicgur er úr hans cigin fram-
leiðslu. Meðan bœndurnir í mið-
biki Norður-Amcrfku senda hafr-
ana sfna og mafsinn úr landi, á
meðan verða þcir fátœkir, — á
meðan verða löndin og búin þeirra
veðsett ábyrgðarfjclögunum og
bönkunum austurfrá, — á meðan
verður fyrirhöfnin þeirra hlutskifti,
og arðurinn annara hlutskifti — á
meðan vex fátækt þeirra og auður
annara, — á meðan heppnast á-
gjarnri slœgvizku að klófesta og
gleypa ávöxtinn af ráðvandri starf-
semi. Þegar vestanbœndurnir fara
að senda kjöt og flcsk úr landi f
staðinn fyrir kornið sitt, — Þegar
þeir hætta að gjalda austurstrðnd-
inni óverðskuldaða skatta, — þá
vorða þeirra hjeruð œskilegasti bú-
staðurinn f víðri veröld. «
Annað atriði. Það er jafnódýrt
að ala upp gott gripakyn eins og
Ijelegt. Ódöngunarskepnur þurfa
fullt svo mikið fóður sem hinar.
Ef þú hefir ekki efni á að kaupa
þjer „hreint kyn,“ þá komdu fyrir
þig rœktuðu kyni. Með rœktuðu
kyni á jeg við þær skepnur, sem
lið fram af lið eru látnar hafa nóg
fóður, og góða hirðingu. Þeir sem
fara vel með skepnur sfnar, og
fóðra þær eftir þvf, sem þær geta á
móti tekið, þeir hafa bœttar skepn-
ur f búi sfnu eftir skamman tfma.
Það, sem kallað er „hreint kyn,“
hcfir alltaf verið svona framleitt.
Það er fullt eins auðvelt að ala upp
góðar skepnur eins og góðar mann-
eskjur. Ef þú ætlar þjer að ala upp
góðan pilt, þá vcrðurðu að gefa
honum nóg að borða og hœfilega
umönnun. Með þeim hætti, aðeins
mcð þcim hætti er mögulegt að
framlciða góðar skcpnur eða gott
fólk.
Svo er eitt enn. Þú verður að
prýða bústaöinn þinn. Jcg man
svo langt, að það var ekki f ,,móð,“
að vera að gróðursetja trje eða
berjarunna kringum bœndabýlin.
Þegar gest bar að gavði úti f sveit-
inni, þá var ekki mikið um blóm-
reitina til þess að gleðja augað,
eða mörg ávaxíatrjen til þess að
hampa framan í mann fegurð sinni.
Þar á móti þustu á móti manni
át yfir girðingarnar nokkrir mó-
rauðir hundar, eins og villidýr, sem
ætluðu að holrífa mann. Það er
engin nautn, — enginn arður f
slfku Iffi. Það er ekkert Iff. Bœnd-
urnir ættu að prýða bústaðina sína,
svo þeir verði ástúðlegir og lað-
ándi. Það ættu að vera graslendi
og skógarbelti, blómreitir og berja-
lyngsraðir hvað öðru samfara kring-
um sveitaheimilin. Hlutirnir þurfa
að vera í rcglu, og hirðumanns-
blær á öllu, sem ber fyrir auga að-
komumannsins. Það ætti ekki að
láta hurðina f garðshliðinu hanga á
annari löminni, og heimilið ætti
ekki að fara f uppnám yfir þvf-að
finna þvottaskálina þótt einhver
þyrfti að skola af höndunum á sjer.
Það ætti að vera baðhcrbergi f
hverju húsi. Það er ckkert til eins
hressandi eins og góður þvottur,
þegar þú kemur þreyttur og ryk.
ugur heim af akrinum. Um fram
alta muni, vertu hreinlátur. Það er
óþarft að vcra svfn til þcss að geta
alið upp svín. Farðu f hrein föt
þegar erfiði dagsins ef lokið, og
fáðu þjer svo sæti undir trjánum
þfnum, þar sem þú getur notið
ilmsins af blómunum f kvöldgol-
unni, umkringdur af fjölskyldu
þinni. Þá kynnistu því, hvað það
er, að njóta lífsins eins og —
m a ð u r.
fGREAT WEST
1 lífsábyrgðarfjelagiÖ
$
4 hefir nú í veltu eftir tíu ára starfsemi
$15,000,000.00
Árstekjur fjelagsins af þessum ábyrgð-
um eru yfir
$500,000.00
Slíkan viðgang hefir ekkcrt lífs-
m . " 1 #
éh ábyr.íi'ðarfiehm nokkurn tíma liaft.
A #
® Winnipeg, 1. jan. 1903. ||
GLED[EFNI.
Gleðiefni er það sannarlega fyrir Ný-íslendinga, að vera búnir
að eignast nýtt sveitarblað, og að það skuli færa þeim þann gleðiboð-
skap að G. P. Magnússóná Gimli, verzli með íslenzkar bœkur af
öllum tegundum. Svo sem: ljóðmæli, fyrirlestra, sögur, söng-
bœkur, dagblíið og fl. o. fl.
Nýkomnar bœkur í bókaverzlun mfna, eru :
Axel f skrautbandi .......................... $°,4°
Robinson Krúsóe, þýtt hefir Stgr. Thorsteinsson . 0,50
Litli Barnavinurinn eftir Jón Ólafsson ..... 0,25
Nýja stafrófskverið eftir sama ............... 0,25
Stgr. Thorsteinssonar Ijóðmæli, skrautbundin .... 1,50
Almanak Ól. S. Thorgeirssonar um árið 1903 .... 0,25
Útilegumannasögur Jóns Árnasonar ............. 0,60
Islands Kultur, mcð myndum ................... 1,20
Ljóðmæli Gests Pálssonar ....^.............. 1,25
Ljóðmæli sjera Matthíasar, 1. bindi, bæði f kápu og skraut-
bandi, verða væntanlega til í bókaverzlun minni í næstu viku og svo
framvegis. — Pantanir með pósti eru skilvíslega afgreiddar undir
eins, ef fullnaðarborgun fylgir pöntuninni.
Þcir, sem ekki nú þegar hafa fengið bókalista minn, ættu að
skrifa eftir honum sem allrafyrst.
Gimli, 10. jan. 1903.
G. P. Magnósson.