Baldur - 30.11.1903, Blaðsíða 1
BiLDUR.
I. ÁR.
GIMLI, MANITOBA, 30. NÓVEMBER 1903.
Nr. 45.
STJÖRXARFARIÐ í
CANADA.
*
(Framh.)
Eins og þegar hefir vcrið tckið
fram, skifta mcðlimir hins cana-
diska ráðaneytis mcð sjcr verkum,
svo að sinn veitir hverri stjórnar-
deild forstöðu sína. í Canada eru
nú
FIMMTÁN
STJÓRNARDEILDIR,
en af þeim eru að eins fjórtán
beinlínis í ráðaneytisins höndum.
1. ' R'áðaneytis - skrifstofan
(Office of thc Privy Council). Sá,
scm veitir henni forstöðu, cr fund-
arstjóri ráðaneytisins. Á þeim
fundum eru frumvörp stjórnarinnar
færð f ákveðinn búning, og sömu-
leiðis útganga þaðan þær stjórnar-
skipanir (Orders in Council), sem
fullnægja hinum ýmsu lagaákvæð-
um þingsins, og skapa öllum hin-
um stjórnardeildunum reglur til að
hegða sjer eftir. Öll rfkisskjöl cru
undir umsjá þessarar deildar.
Einnig stendur hinn Canadiski
scndiherra á Englandi beinlfnís
undir umsjón þessarar deildar, og
auk þcss hefir hún stöðug brjefa-
skifti við nýlenduráðgjafa Eng-
lendinga og hinn enska sendihcrra
í Bandarfkjunum, og er þannig
nokkurskonar utanríkismála-
skrifstofa.
2. Ríkisskrifstofan (Depart-
ment of the Secretary of State).
Hún hefir á hendi öll brjefaskifti
við fylkisstjórnirnar, og það er
hinn rjctti móttökustaður fyrir all-
ar bænarskrár til krúnunnar. Þar
eru skrásettar allar embættaveit-
ingar, og öll landveitingarskjöl og
cinkaleyfi, og öll önnur skjöl, sem
staðfest eru með innsigli ríkisins.
Einnig er þessari deild tilhcyrandi
sjerstök undirdeild fyrir p r e n t-
u n o g r i t f ö n g.
3. Fjármáladeilclin (Dep. of
Finance). Hún hefir á hendi fjár-
varðveizlu og reikninga ríkisins og
sýnir tekjur þess og útgjöld. Hún
lítur eftir þvf, sem snertir peninga-
sláttu, bankamál, og ábyrgðarfje-
lög. P’jármá'laráðgjafinn, sem sjer-
staklega sjer um allar skattálögur á
þjóðinni, verður að vera ncðri deild-
ar þingmaður, og hann leggur ár-
lega fyrir þingið áætlun yfir vegi
og mögulegleika (,,ways and
means“) þjóðarinnar f efnalegu
tilliti.
4. Verzlunarniáladeildin(Dep.
ofTradcand Commcrce). ITún
lítur eftir verzlunarástandi þjöðar-
innar, einkum í þvf, scm viðvíkur
viðskiftum hennar við aðrar þjóðir,
og greiðkar á allan hátt götu
þeirra.
5. 'Tollmáladeildin (Dcp. of
Customs). Hún lítur eftir öllu
viðvíkjandi þeim áliigum, sem hvíla
l á ýmsum varningi, sem inn í rfkið
j cr fluttur frá öðruin löndum. Slík-
; ar álögur ncfnast innflutningstollar
(Customs).
I 6. Deildin fyrir innanr/kis
j fekjttr (Dep. of Inland Revcnue).
i Hún sjer um vigt og mál á alls-
! konar varningi, og hefir eftirlit með
þeim, scm meðhöndla matarcfni,
mcðöl, o. s. frv., og tckur skatt afj
ýmsum varningi, sem búinn cr til;
| innanlands. Þær áliigur nefnast
framleiðslutollar (Excise).
Þær tvær deildir, sem síðast |
voru nefndar, hafatil skamms tfma
verið undirdeildir við verzlunar-
máladcildina.
7. S tj ór n arbyggingad e i l d i n
(Dep. of Public Works). Húnsjer
um allar byggingar, sem reistar
eru og brúkaðar í þjónustu þjóðar-
innar, svo sem landskrifstofur,
pósthús, tollhús, o. s. frv., ogeinn-
ig allar umbœtur, sem gjörðar eru
! á höfnum, bryggjum, o. s. frv.
1 8. Járnbrautamála- og skipa-
sk urðamát a-deil di u (Dep. of
Railways and Canals). Hún hefir
eftirlit með byggingu þcirra járn-
brauta, sem stjórnin styrkir, og
hefir umsjón á byggingu og við-
haldi þjóðeignarbrauta og skipa-
skurða.
9. Sjómála- og fisltimála-
deildin (Dep. of Marine and Fishe-
ries). Hún hefir umsjón á höfnum,
vitum, farmannaleiðbeiningum, sjó-
mannafrœðslu, skipaútbúnaði, og
fiskiveiðum.
Þessar síðast nefndu þrjár deild-
ir hafa þannig f ógreinilegu sam-
krulli allar þjóðeignir og samgöng-
ur undir sínni hendi.
10. A kuryrkjumál adeild in
(Dep. of Agriculture). Hún sjcr
um fyrirmyndarbúin og allar bún-
aðarbœtur, svo sem kvikfjár inn-
flutning o. s. frv. I öðru lagi sjer
hún urn manntal, mannfjölgun og
sóttvarnir. I þriðja lagi sinnir hún
öllum þcim einkalcyfum, scm við
koma nýjum uppgötvunum, nýjum j
ritverkum, og nýjum vörumerkjum |
(trade marks), og virðist þannig að
nokkru leyti grfpa inn í verkahring j
ríkisskrifstofunnar.
11. Stjórnariandadeildin |
(Dep. of thc Interior). Hún hefirj
umsjón yfiröllum landcignum þjóð-
arinnar; námalöndum, skógarlönd-
um, heimilisrjettarlöndum, o.s.frv.
f þcim hluta rfkisins (frá vesturtak-
mörkum Ontariofylkis og vestur að |
hafi), sem þær eignir heyra undirj
umráð sambatidsheildarinnar. j
Vegna heimilisrjettarlandanna j
stendur þcssi deild f nánustu sam-
bandi við akuryrkjumáladeildina.
Hún hcfir cinnig tvær undirdeildir,
landmœlingadeildina (The Geo-
logical Surwey), og Ind/ánamála-
deildina (Thc Superintendence of
Indian Afíairs).
Það virðist liggja beinna við, að
þcssi síðarncfnda undirdcild heyrði
undir akuryrkjumáladeildina í sam-
bandi við manntalið í Iandinu.
12. Póstmáladeildin (Post-
office Department). Hún sjer um
allan póstflutning, bæði innanlands
og til annara landa.
13. Hermáladeiídin (Dep. of
Militia and Defence). Hún ábyrg-
ist allan hernaðarútbúnað og strfðs-
mannafrœðslu. Yfirstjórn hersins
sjálfs er í höndum þess manns, sem •
til þcss er settur ár brezka hern-
um að vera yfirhershöfðingi (Ma-
jor-General) hjer f Canada.
14. Dómsmáladeildin (Dcp.
of Justice). Hún hefir umsjón
yfir rjettarfari og fangelsum. Dóms-
málaráðherrann er sjerstaklega ráó-
gjafi landstjórans og ráðaneytisins
f öllu því, sem lögfrœði erviðkom-
andi, og hann er aðalmálsvarnar-
maður þjóðarinnar í öllum málafcrl-
um. Það cr einnig hans hlutverk
að hafa gætur á lagasmíðum fylkj-
anna, svo að löggjöf þeirra sjc f
samrœmi, við grundvallarlög heild-
arinnar.
Til þess að tryggja varanlcga
regluscmi f meðhöndlun stjórnmál-
anna er viss deildarstjóri settur f
hverri deild sem undirmaður, cn þó
jafnframt sem umboðsmaður ráð-
gjafans. Um þcssa deildarstjóra er
ekki skift þótt stjórnaskifti verði f
rfkinu eða þótt ráðgjafaskifti vcrði
milli einhvcrra tveggja deilda.
15. Yfirskoðunardeildin (Au-
ditor-General's Department). Þetta
cr einhver hin þýðingarmesta stofn-
un ríkisins, og cr hafin upp yfir
allar kosningabyltingar. Það cr
hlutverk þessarar deildar að standa
á vakt, ef svo mætti að orði kom-
ast, f öllum efnum, sem fjármcð-
höndlun rfkisins viðkemur. Eílginn
ráðaneytismeðlimur hefir neina
meðgjörð mcð þessa deild öðruvísi
en f gcgnum reglugjörðir þingsins,
og um yfirmann þeirrar deildar
hefir ekki vcrið skift síðan á stjórn-
arárum Mackenzics stjórnar for-
manns.
Talsvert umtal hefir það vakið,
að á yfirstandandi þingi hefir kom-
ið fram stjórnarfrumvarp, sem hætt
þykir við, að muni binda hendur
yfirskoðunarmannsins meir en vcr-
ið hefir. Slíkt verður að öllum lík-
indum óhappa\ crk, ef satt er.
(Framh.)