Baldur - 03.11.1906, Blaðsíða 3

BALDLJR, 3. NÓVEMBER 1906.
3
og 600 þúsundir barna og um 32
þúsuddir unglinga f lærðurn skól-
um. Þriðjungurinn af skólabörn-.
um á öllu landinu sótti þeirraskóla
og helmingur þeirra unglinga, sem
var að búa sig undir háskólanám.
Og jafnframt því, sem aðsóknin
varð svo stórkostleg að þessum
skólurn, komu fram sannanir fyrir
þvf, að kennslunni var háttað að
sumu leyti annan veg, en frjáls-
lyndir menn geta látið sjer lynda.
A veraldarsýningunni, sem haldin
var f Parfs árið 1900, voru lagðar
fram stílabækur barna og unglinga.
Þær voru valdar af kennurunum
sjálfum. Og mönnum ofbauð sá
skilningur á mannkynssögunni og
það flokka og trúarhatur, sem kom
fram f ritgjörðum barnanna.
Meða! annars var f sumum þcss-
um ritgjörðum, sem kennararnir
sjálfir höfðu valið til þcss að birta
á alheimssýningu, því haldið fram,
að rómverski rannsóknarrjetturinn
hefði verið sönn fyrirmynd að rjett-
læti og mildi, og að ofsóknir þær,
sem Frakkakonungar höfðu í
frammi v;ð mótmælendur, hafi
verið rjettmætar. Sumstaðar var
samvizkufrelsið fyrirdæmt f þess-
um ritgjörðum og framfarir og
menning yfirleitt. Ofsalegar
inga-ritgjörðir gcgn Gyðingum og
frfmúrurum voru áþessari sýningu;
þvf haldið fram, að Gyðingar
drotni yfir Prakklandi, og þcim
sje að ketina um hnignun þjóðar-
innar. Þeir og frfmúrarar sje hin-
ir sönnu fjandmenn frelsisins.
”Fyrir hræsni sína, óþokkalega
undirferli og dramb eru þeir fjand-
menn þjóðfjelagsins. Við hátfða-
höld sfn lifa þeir f ólifnaði. Heift-
rækni þcirra er svo mikll að þeir
sættast aldrei. Fyrir ofurlftið af
gulli svfkja þcir ættjörð sfna cða
rjettara sagt ættjörð annara —
sjálfir eiga þcir hana enga“.
Það er engin furða, þó að stjórn
landsins þætti aðrar eins barnarit-
gjörðir og þessar, lagðar fram á
veraldarsýningu af sjálfum kennut-
unum, f meira lagi fsjárverðar.
Enda urðu þær, nrcðal annars, til
þess, að þíngið samþykkti lög f þvf
skyni að geta haft allrfkt taumhald
á ’kongregatfónunum'.'
Þau lög ollu miklum kala með
stjórninni og kaþólsku kyrkjunni.
Jafnframt festi hugmyndin um
skilnað rfkis og kyrkju meira og
meira rætur f hugum manna. Og
páfinn fór ekki sem gætilegast.
Deitur komu upp með honum og
stjórninni um rjettinn til þcss að
ráða því, hverjir yrðu erkibiskup-
ar og biskupar á Frakklandi. Þann
rjett hafði konkordatið veitt stjórn
Prakklands. En páfastjórnin fór
að gjöra tilraunir til þess að draga
hann til sfn. TJt af þvf spannst
langvinn rekistefna.
En það, sctn rcið af baggamun-
inn, var mótmæli páfa gcgn þvf að
forseti Frakka heimsækti ítalfu-
konung. Það er alkunnugt, að
sfðan cr veraldarvald páfans leið
undir lok árið 1870, hefir enginn
kaþólskur þjóðhöfðingi dirfzt að
heimsækja konung ítala f Róma-
borg, þar til er Loubet, forseti
Frakka, gjörði það. Pfus páfi io.
mótmælti þeirri ferð í öllum ka-
þólskum löndum. Stjórnmálamenn
Frakka töldu það löðrung, er
frönsku þjóðinni væri gefinn, og
allt komst f uppnám. Frakkar
hættu stjórnarerindrekstri hjá páfa.
Og gremjan varð svo mikil með
þjóðinni, að unnt varð að koma í
framkvæmd skilnaði rfkis og
kyrkju, sem hver ráðherrann eftir
annan hafði lofað, en engum tekizt
að fá framgengt.
Meira.
“Hinir seinni claga
lieilögu11, öðru nafni
MORMONAR.
TRÚARJÁTNING ÞEIRRA
eftir JóSEPH SMITH.
Hún cr á þessa leið ; 1. grein.
Vjer trúum á guð, eilffan föður, og
son hans Jesú Krist, og heilagan
anda. Mormónar segja og :
”Guð var einu sinni eins og vjer
erum nú, og er hann hátt upp haf-
inn maður“ (Joseph Smith, of Dis
VI. bls. 3). ”Hann (nefnil. A-
dam) er vor faðir og vor guð, og
vor eini guð, sem vjer höfum
nokkuð við að sýsla“ (Brigham
Young). ”Aðalguðinn kallaði
saman hina guðina, og sátu þeir
lengi á fundi miklum að ra:ða um
sköpun heimsins" (Joseph Smith).
“Þegar Adam, faðir vor, kom f
aldingarðinn Eden, þá hafði hann
himneskan Ifkama, og flutti með
sjer þangað Evu, eina af konum
sfnum“,(Brigham Young). “Hver
einn guðanna eignaðist fjölda barna
með konum sfnum, og er það eðli-
legt hverjum föður og móður að
margfaldast að eilffu“.
Sjáandinn Jcsús Kristur, ogfað-
iririn himneski eru tvær persónur
í sama skilningi og þeir Pjetur og
Jóhannes eru tvær persónur, og
hafa þeir hvert eitt Ifffæri, lim og
Ifkamlegan' part sem maðurinn
hefir. Enginn guð er á himnum
annar en sá sem hefir hold og
bcin“ (Jóseph Smith).
Þessir guðir eru þvf háðir öllum
þeim lögum sem lfkamleg efni eru
háð, sbr. ”Lykill að guðfræði
Mormóna", þar scm vfsað cr í
Fyrstu Mös.bók, 11; Jóh., 4, 24;
Fimmtu Mós.bók, 6, 4; Mark.,
12, 29, 32; Fyrstu Kor., 8, 4;
Esafas, 40. kap.
Þannig geta þá Mormónarnir
tekið sfna guðfræði úr Biblíunni.
JóNAS HaLLDóRSSON.
PÁFARNIR.
Það er sagt að páfinn sje vcikurl
á lfkama og sál. Á líkamanum er
hann veikur af gigt, en á sálunni
er hann veikur af því, að hann get-
ur ckki ráðið gangi pólitiskra mála
á Frakklandi eins og stendur.
Bráðum verður hann lfklega veik-
ur í öllum pörtum tilveru sinnar út
af ástandinu á 'Spáni. Yfir höfuð
að tala gcngur nú sýki í öllum páf-
um eystra og vestia, sem ýmist
lýsir sjer í algjörðri, svipmikilli,
háleitri, göfugri, órjúfanlegri lang-
lundar-þögn, eða þá með kvein-
stöfum og kvörtunum, mjaðmagigt
og sálarangist, eins og hjá páfan-
um f Róm. En páfinn f Róm
ætti að þegja, og hinir að tala, þvf
menn vita hvað að honum gcngur,
og það eru tóm brek. Um hina
er öðru máli að gegna, þvf um það
er engum ljóst, hvort það er í-
myndunarveiki eða eitthvað enn
verra,sem að þeim gengur, þvf al-
gengir menn fá ekki orð úr þeim
frekar en egypzkum smyrlingi.
Þessi þögn gekk í gildi hjá öllum
páfum og undirpáfum fyrir nærri
tveimur árum, og þegar þeir eru
búnir að þegja nógu lengi, verður
þögnin móðins og helg, og þá er
sagt að allt þeirra hús eigi lfka að
þagna, að undanskildum páfasvein-
unum. — Ó, sú þögn ! Hversu
marga hefir ekki þögnin frelsað
þegar þeir gátu með engu öðru
frelsast. — Ó, þú háleita þögn,
sem getur jafnt verið vottur um
vizku vitringsins sem heimsku
heimskingjans. — Ó, þú hjálpsama
þögn !
Skekkja.
m
Rannsóknarmenn frá ’Ainerican
Museum of Natural History' eru
nýkomnir úr rannsóknarferð frá
Klettafjöllunum. Þeir komu með
tvö vagnhlöss af steingjörðum dýra-
leifum af 500 tegundum, og eru
tnörg þeirra áður óþekkt. Sum
þessara dýra hafa lifað á jörðunn:
fyrir 1—8 miljónum ára, eftir því
sem visindamönnum reiknást til,
(en það er löngu fyrir heimssköpun,
samkv. Biblfum og almanaki Ólafs
Þorgeirssonar etc.). Próf. Henry
Pairfield Osborn var fyrir förinni.
SuM af ykl <ur, vinir mfnir, sem
látist feta f fótspor Krists, komið
til-kyrkju, já, gangið til altaris með
vissa tegund af máfa- og hegra-
fjöðrum á höttunum ykkar. Vitið
þið að þessar fjaðrir vaxa ekki á
þcssum fuglum ncma um varptfm-
ann, og að til þess að ná einni þvf
lfkri fjöður verður að drcpa móður
ina frá fullu hreiðri af hálff.ðruðum
ungum ? Hversu ómæianlegt verð
gjalda menn ekki fyrir þessar fjaðr-
ir! H versu átakanlegur skrfpa-
leikur vcrður ekki kirkjugangan,
þcgar fólk kemur þakið í þcssum
fjöðrum og syngur: ”Ó, þið fuglar
loftsins, lofið skaparann, lofið hann
og vcgsamið um aldir alda!“ Hvf-
lfk uppgjörð, að krjúpa þá við
kvöldmáltíðina, og gjöra heit um
að \æra góðir liðsmenn þess for-
ingja, sem bauð mönnunum að vera
miskunnsamir !
Canon Iíoicnsley
í ’Our Dumb Animals'.
Allar stjórnarfarsumbætur hafai
beztan byr þegar hart er f ári, því j
flestir hugsa mest með maganum,
og hugsa þá ljósast er hann er
tómur.
ELDSABYRGÐ og PENINGALAN.
Þeir sem þurfa að setja hús og aðrar eignir í eldsábyrgð, eða
| fápeningalán út á fasteighir, geta snúið sjer til mín.
EINAR ÓLAFSSON,
Skrifstofu ,,BaIdurs,“ GIMLI, MAN.
9
í s
#••• ••••••••••••
ÓYIÐJAFNANLEG KJÖRKAUP
Á BÓKUM
fraralengd nm nokkrar vikur.
30 til 60 prósent afsláttur!
Lesið eftirfylgjandi verðskrá :
Uncle Tom’s Cabin, eftir H. B. Stowe loc.
Ilidden Hand, eftir Mrs. E. D. E N. Southworth ioc.
Self-Made, ,, tvær bækur 15C.
IIovv Christianity Began, cftir William Burney ioc.
Advancement of Science, c/ftir Prof. John Tyndall I5C-
Christianity and Materialism, cftir B. F. Underwood I5C-
Common Sense, cftir Thomas Paine I5C-
Age of Reason, ænftir Thomas Paine I5C-
Apostles of Christ, eftir Austin Holyoake 050.
The Atonement, eftir Ch. Bradlaugh ’ 05C.
Blasphemy and the Biblc, eftir C. B. Reynolds 05C.
Career of Religious System, eftir C. B. Waite 05C.
Christian Deity, eftir Ch. Watts 05C.
Christian Mysteries 05C.
Christian Scheme of Redemption eftir Ch. Watts 050.
Christianity— eftir D. M. Bennett c 5C-
Danicl in the Lions’ Den, cftir D. M. Bennett 05C.
Giordano Bruno, æfisaga hans, kenningar og píslarvættisdauði c5c.
Last Link in Evolution, eftir Ernst Haeckel 05C..
Liberty and Morality, eftir M. D. Conway 05C..
Passage of the Red Sea, eftir S. E. Todd 050.
Prophets and Prophesies, eftir John E. Remsburg 05C.
Science and the Bible Antagonistic, eftir Ch. Watts 050.
Science of the Bible 050.
Superstition Displayed, eftir William Pitt 05C.
Twelve Apostles, eftir Ch. Bradlaugh 05C.
What did Jesus Teach? cftirCh. Bradlaugh 05C.
Why don’t God kill the Dcvil? eftir M. Babcock ioc.
Allar þessar ofantöldu b kur $2.00-
Jeg borga póstgjöld til hvaða staðar sem er, 1 Canada cða,
Bandaríkjunum.
PÁLL JÓNSSON,
655 T^oronto St., WINNIPEG., MANk.
I' bonnar &1>
HARTLEY
BARKISTERS Etc.
P. O. Box 223,
WINNIPEG, — MAN.

\f/
W\
\y
Hf/
-sW Mr. B O N N A R er
þhinnlangsnjallasti málafærslu-^f/
maður, sem nú er f þessu W
)<■ ’ X'
fyiki.
'fe. M
V.* 'Vb,-
ÞEIR ERU FUNDN-
IR!
m
mennirnir sem láta sjer umhugað
að engan skuli vatihaga um ,,Ium-
ber,“ af þeirri ástæðu að hann fá-
ist ekki á Ginfli, og sem eru jafn
ljúfir f viðmóti þegar þú kaupir af
þeim 10 fet eins og þcgarþú kaup-
r 1,000 fet. Þessir menn eru
þeír A. E. Kristjánsson og H.
Kristjánsson. Finnið þá að máli j
cða skrifið þeim ef þið þarfnist I
„lumber1 ‘.
KRÍSfjANSSON BROS.!
LUMBSR
Gimli, Man.
THE T)EVIL
If the Devil should die, would
God makeanothcr? Fyrirlestur
EFTIR
Col. Robert G. íngersoll.
V crð
>5c
Fæst hjá Páli Jónssyni,
655 TorontoSt., Winnipcg, Man.
T)r. O. Stephensen S
r
643 Ross St.
WINNIPEG, MAN.
Telefón tir. 1498.
%•#
X