Baldur - 10.11.1906, Blaðsíða 3

BALDUR, IO. NÓVEMBER 1906.
3
um má ei'ga 30 þús. franka vara-
sjóð. Menn sjá, að hjer er ekkert
smáræðis haft lagt á fjársðfnun.
Rfkið er sýnilega staðráðið í því,
að kyrkjan skuli ekki verða ofjarl
sinn með auðæfum.
(
yiðkvæmt atriði f þessu máli er
hagur prestanna. Nú, þegar þeir
eru sviftir laurium úr ríkissjóði,
eiga þeir sjálfsagt margir við þröng-
an kost að búa, meðan hið nýja
fyrirkomulag cr að komast á lagg-
irnar, og auðvitað eru kvæntir
prestar verst farnir. Sumir haia
með öllu orðið að hætta við prest-
skap. Nokkuð hefir rfkið gjört
til þess að bæta úr þrengingum
prestanna. Prestar, sem eru yfir
sextugt og hafa 30 ár þjónað
prestsembætti með ríkislaunum,
fá f eftirlaun ?y\. af laununum.
Prestar, sem eru meira en hálf-
fimmtugir, og hafa þjónað 20 ár,
fá helming launa, Allir aðrir fá að
eins dálitla hjálp nokkur fyrstu
árin.
Mörgum verulega frjálslyndum
mönnum hefir getist illa að lög-
reglufyrirmælum laganna um guðs-
þjónustur, guðsþjónustuhús o.s.frv.
En mjög fast er þeim fyrirmælum
fram haldið af öðrum. Sjerstök á-
herzla er á það lögð afþeim mönn-
um, að þar sem trúarbrögðin sjeu
stöðugt notuð f þjónustu flokks-
fylgis og prestarnir beitist fyrir
afturhaldi f stjórnmálum, eins og
kaþólsku prestarnir á Frakklandi
hafi gjört, þar geti stjórnin ekki
lá.tið sjer á sama standa, hvað f
guðsþjónustuhúsunum gjörist. Lög-
in btnna að halda nokkura stjórn-
málafundi í þeim. Jafnframt
banna þau — og það er óneitan-
lega kynlegra — að setja nokkur-
ar trúarlegar lfkingarmyndir, svo
sem krossa og þesskonar á ak
mannavegum, nema á guðsþjón-
ustuhúsum, kyrkjugörðum, lista-
söfnum og sýningum. Trúar-
bragðakennslu má ekki veita börn-
um frá 7 til 13 ára, þeim er innrit-
uð eru f skóla rfkisins, nema utan
hinna eiginlegu kennslustunda.
Hvet sem reynir að hafa áhrif á
nokkurn mann, með ofbcldi eða
hótunum, til þess að taka þátt eða
ekki þátt f trúræknisathöfn, ganga
í trúarbragðafjdag eða fara úr þvf,
greiða gjöld til trúarbragðafjelags
eða greiða þau ekki, skal sæta 16
—200 franka sektum og fangelsi
frá 6 dögurn til tveggja mánaða.
Sömu hegningu varðar það að
trufla eða girða fyrir guðsþjónustu-
hald.
Harðara er tekið á prestum.
Iíver prestur, sem óvirðir mann,
sem cr í þjónustu rfkisins, cða ill-
mælir honum f guðsþjónustusaln
um, fær 500 til 3000 franka sekt
og fangelsi frá einum mánuði til
eins árs. Og útbýti hann ritum
þar eða haldi þar ræðu, er æsi til
mótspyrnu gegn lögum, eða blási
að kolum sundurlyndis með borg-
urunum, er hcgningin minnst
þriggja mánaða, mest tveggja ára
fangelsi. Utan guðsþjónustusals-
ins eru prcstar jafn frjálsir og aðr
ir menn. En þar sem kyrkjurnar
hafa yerið notaðar syo mjög til
flokksæsinga á Frakklandi, eftir
þvf sem fullyrt er, þá er hvort-
tveggja skiljanlegt: að stjórninni
hafi þptt þörf á að taka f taumana,
og að klerkar þykist nú verða fyrir
þungum búsifjum.
Húsbóndi minn —
Maskínan.
Eftir
ROY O. ACKLEY.
(Úr Wilshir’s Magazine).
f orði er vinna skemmtileg; í
veruleikanuin, undir núverandi
kringumstæðum, er hún strit —
þreytandi og ógeðfellt strit.
Jeg þekki það, þvf jeg hefi unn-
ið. Jeg vann sex daga f viku og
10 tfma á dag, og stundum vann
jeg líka á sunnudögum. Jeg eyddi
þremur árum í að læra handverkið
og meðhöndla maskfnuna sem jeg
vann við, og þann tfma fjekk jeg
lítið kaup. Þegar jeg var búinn að
læra handverkið varð jeg þess á-
skynja, að jeg var orðinn háður
masldnunni. Jeg gat ekki unnið
án hennar, en annar maður átti
hana. Jeg var bundinn við hana
K> stundir á dag, og þegar borgun-
ardagurinn kom gekk kaupið mitt
allt f að borga kjötsalanum, bakar-
anum, hússeigandanum og öðrum,
fyrir það sem hafði verið tekið út
hjá þeim ; og svo varð jeg þá að
snúa aftur til maskfnunnar, og þó
vofði allt af yfir sú hætta, að eig-
andinn neitaði mjer um að vinna
við haua. í sannleika sagt, missti
jeg vinnuna nokkrum sinnum þessi
16 ár sem jeg var bundinn við
maskfnuna, og vegna þess lá oft
við að jeg liði skort, áður en jeg
gat fundið einhvern annan mask-
ínueiganda, sem vildi lofa mjer að
vinna við maskfnuna sfna. Þannig
vann jeg 10 stundir á dag, og átti
allt af á hættu að eigandinn ræki
inig út á kaldan klaka.
Kringumstæður manns,þessa 10
tfma,eru óþægilegar. Flestir hafa
löngun til að vinna að einhverju
nokkurn tíma, en að þurfa að
strita viðstöðulaust 10 tfma á dag
í augsýn vcrkstjóra, sem athugar
að kalla má hverja hreyfingu
manns, er svo mikil áreynzla, að
sjálfstæði flestra bfður bana af fyr
cða sfðar. Þú selur krafta þfna f
10 klukkustundir, og þann tfma er
ætlazt til að þú vinnir, vinnir,
vinnir viðstöðulaust. Þú hefir
heitið vinnu þinni, og þú átt að
standa við ioforðið. En þjer er
ekki treystandi — loforð þitt er
ekki nægileg trygging ; og svo er
verkstjórinn settur til að lfta eftir
þvf að þú vinnir, og ef þú vinnur
ekki nóg, ertu rekinn, og getur þá
farið og leitað þjcr að annari
maskínu og öðrum veikstjóra, sem
einnig heimtar af þjer viðstöðu-
lausa vinnu f 10 tfma.
Jeg byrjaði þegar jeg var sext-
Það þurfti menn við maskínuna,
og jeg bauð mig strax fram. Jeg
borðaði heima hjá foreldrum mfn-
um, og af kaupinu mfnu, sem voru
75 cent á dag, gat jeg klætt mig
og borgað fyrir fæðið mitt. Jeg
fór aldrei á leikhús, og alclrei f
heimboð ; jeg vann að eins. Jeg
hafði ekki peninga til að fara á
leikhúsið, og ekki föt til að fara f
heimboð, og þannig óx jeg upp út
af fyrir mig, með ekkert nema
vinnu fram undan mjer. Jegman
ekki eftir að jeg hefði nokkra
drauma um að verða mikill maður
og auðugur, að eins mun jeg hafa
hugsað um að fá ’nærra kaup, svo
jeg gæti einstaka sinnum skemmt
mjer, og rnáske fengið mjer föt
svo jeg gæti farið í heimboð. —
Þetta mun hafa verið það lengsta
sem mín þreytta sál gat komizt.
Heima var jeg allt af minntur á,
að jeg yrði að reyna að haldavinn-
unni. Satt að segja talaði faðir
minn varla um annað en vinnu.
Hann var trjesmiður, og undir
hinni íallyöltu atvinnu hans voru
tekjur okkar komnar. Vinnan var
lffsspursmál fyrir okkur, og þess
vegna talaði .faðir minn svo oft um
hana, og af þvf að við hin áttum
hlut að máli, var varla á annað
minnzt en vinnu. Þeirri tilfinning-
arsemi og nærgætni, sem
mfn mun hafa haft &
var hún búin að tapa fyrir stöðug-
ar
okkur.
»11
»
<>
0
I >
*
ELDSABYRGÐ og PENINGALAN
Þeir sem þurfa að setja hús og aðrar eignir f eldsábyrgð, eða
fápeningalán út á fasteignir, geta snúið sjer til mfn. j
' EINAR ÓLAFSSON, |
Skrifstofu ,,Baldurs,“ GIMLI, MAN.
ÓVIÐJAFNANLEG KJÖRKAUP
Á BÓKUM
framlengd um nokkrar vikur.
30 til 60 prósent afsiátturl
móðir
a yngri árum,
áhyggjur um atvinnu fyrir
Vinna! Jeg vandist á að
hugsa að jcg yrði eins og rekald á
sjó ef jeg missti vinnuna. Jcg
talaði ekki um neitt annað. Það
var eins og jeg stæði á glæðum
þegar verkstjórinn var f nánd.
Jeg var ávalt að spyrja um hvað
Efst f huga!
Lcsið eftirfylgjandi verðskrá :
Uncle Tom’s Cabin, eftir H. B. Stowe
Hidden Hand, eftir Mrs. E. D. E N. Southworth
Self-Made, ,, tvær bækur
How Christianity Began, eftir William Burney
Advancement of Science, eftir Prof. John Tyndall
Christianity and Materialism, cftir B. F. Underwood
Common Sense, eftir Thomas Paine
Age of Reason, Eftir Thomas Paine
Apostles of Christ, cftir Austin Holyoake
The Atonement, eftir Ch. Bradlaugh
Blasphemy and thc Bible, eftir C. B. Reynolds
Career of Rcligious Systcm, eftir C. B. Waitc
Christian Deity, eftir Ch. Watts
Christian Mysteries
Christian Scheme of Redemption eftir Ch. Watts
Christianit)"— cftir D. M. Bennett
Daniel in the Lions’ Dcn, eftir D. M. Bennctt
Giordano Bruno, æfisaga hans, kenningar og pfslarvættisdauði
Last Link in Evolution, eftir Ernst Haeckcl
Libcrty and Morality, eftir M. D. Conway
Passage of the Red Sea, cftir S. E. FodÁ
Prophets and Prophesies, eftir John E. Remsburg
Science and the Bible Antagonistic, eftjr C.h. Watts,
Science of the Bible
Superstition Displayed, eftir WilUam Pitt
Twelve Apostles, eftir Ch. Bradlaugh.
What did Jesus Teach ? eftir Ch. Bradlawgh
Why don’t God kill the Devil ? eftir M- Babcock;
Allar þsssar ofantöldu b kur
Jeg borga póstgjöld til hvaða staðar sem,er,
Bandaríkjumum.
PALL JÓNSS.ON,
655 Toronto St., WI.NNIPEG, MAN.
ioc.
ioc.
15C.
IOC.
I5C.
I5C.
I5C.
ISC.
05C.
050.
05C.
05C.
05C.
05C.
C5c.
« 5c.
050.
05C.
05C.
050.
05C.
05C.
050.
©íc-
05C.
oS^
QSc-,
IOC,
$2.00
í.Canada cða
4»
, ^'jsT
4 SONNAR 8c
h\
h
virðist, eignaðist jeg um þetta
leyti bróður. Að hann skyldi
koma í heiminn á þeim kalans og
örðugleikans tfmum, hefir mjer
allt af virzt leyndardómur. En
aðrir vjeru að gjöra. l nugn
mfnum var ávalt: ’Hvað crtu að
vinna?‘ ’Hvað ætlarðu að taka
fyrir?1 ’Er nógvinna?1 ’Hefir
þú vinnu ?‘ o. s. frv. Svona vatid-
ist jeg á að ávarpa alla sem jeg
kynntist, og f flestum tilfellum
varð jeg þcss áskynja, að þcir sem
jeg ávarpaði voru flestir lfkt settir
°g ÍeS — flestir að hugsa um
vinnu
A öðru ári eftir ?ð jcg byrjaði að
vinna, var kaupið mitt fært upp f
$1 á dag. Ekki varð það sjálfum
mjer samt að miklu gagni, þvf
þessi 25 centa uppbót fór fijótlega
f aukin útgjöld. Þó undariegt
HARTLEY
BARKISTERS Etc.
P. O. Box 223,
WINNIPEG, — MAN.
Wi
w
sr
w

/h
4 _ _
■h 2^* Mr. B o N N A R er
rS• 0
■ hinnlangsnjallastimálafærslu-^
maður, sem nú er í þessu
fyHÁ. L/1
m
éjis
&
^r-.
ÞEIR ERU FUNDN-
IR!
umhugað
mennirnir sem láta sjer
að engan skuli vanhaga um ,,lum-
ber,“ af þeirri ástæðu að hann fá-
ist ekki á Gimli, og scm eru jafn
ljúfir f viðmóti þegar þú kaupir \f
þcim 10 fet eins og þegar þú kaup-
r 1,000 fet. Þessir menn erv
þeir A. E. Kristjánsson og H
hann kom, og það þurfti að klæðal Kristjánsson. Finnið þá að m&li
hann og fæða ; og sfðar hlaut hann ! eða skrifið þeim ef þið þarfnist
I ,,lumber“.
svo að verða einn í hópi þeirra,
sem fara stað úr stað og biðja um
vinnu. Móðir mín virtist ekki
bera til hans eins hlýjan hug, eins
og venjulega er álitið að tnæður
beri til barna sinna. Samt sem
áður sá hún um hann með skyldu-
KRISTJANSSON BROS.
ZLiTTdYTdBIE]E?. ^T^JEllD
Gimli, Man.
án áta — skóladrcngur f sjöttu röð. j rækni, ekki ólfkri skyldurækni j
Jeg hafði aldrei fengið orð fyrir að ; verkamanns þess, smn hefir undir
vcra sjerlega greindur, heldur að
eins í meðallagi, og foreldrar mfn-
ir voru fátækir. Jeg varð að vinna.
gengizt
hendi.
að leysa visst vcrk af
(Sjá bls. 4, 1 d.)
THE T)EVIL
If the Devil shoulddie, would
God make another? Fyrirlestur
EFTIR
Col. Roberl G. Ingersoll.
Verð 25C
Fæst hjá Páli Jónssyni,
655 TorontoSt., Winnipeg, Man.
vS
4W
vá Tr. O. Stepkensen
643 Ross St. $
WINNIPEG, MAN.
w
X
Telcfón nr. 1498.
***»&* jeHOÖOC'
%♦#