Baldur - 13.02.1907, Síða 2

2
BALDUR, 13. FEBRtJAR 1907.
LDDR
ER GEFINN (ÍT Á
GIMLI,
MANITOB A
OPÍAÐ VIKUBLAÐ.
KOSTAR $1 UM ÁRIð.
BORGIST FYRIRFRAM
ífTGEFENDUR :
THE GIMLI PRINTING &
PUBLISHING COMPANY
LIMITED.
UTANÁSKRIFT TIL BLAðSINS :
B-AeXGDTXIR,
O-IMLI,
TÆ^A_TT
Verð á sníáum augíýsingum er 25 cent
fyrir þumlung dá! kslengdar. Afsláttur er
gefinn á stœrri auglýsinaum, fif*m birtaet j
blaftinu yfir lengri tíma. V>f>víkjandi
slíkutn afslæbti og öörum f jármálum blaðs-
ins, eru menn beðuir að anúa sjer að ráð
manninum.

midvikudaginn|i3. febr. 1907.
Menn viíkast.
H
Eldsneytisvandræðinl hafa nú
opnað augu sumra, fyrir því að
samtðkin manna á meðál sje ekki
eins og þau eiga að vera ; og af-
leiðingin af því eru tillðgur um
nýtt starfssvið fyrir sveitafjelögin
hjer f landinu. Fyrstu tillðgurnar
f pessa átt koma frá bændafjelag-
inu, The Grain Growers Associa-
tion of Manitoba, sem hefir haft
erindsreka á fundi f Brandon und-
anfama daga. Tillögur fjelagsins
koma fram sem fundarályktanir,
og er innihald þeirra á þessa ieið :
1. Að fylkisstjórnin sje hjer með
minnt á að búa til lög, sem
veiti sveitafjclögunum vald
til að taka ti! láns peninga, til
að byggja byrgi fyrir þær
kolabyrgðir, scm ætla má að
hver svcit þurfi að brúka yfir
árið ;
2. Að sveitarráffi hverrar sveitar
sje gjört að skyldu að taka
lán til að byggja þesskonar
kolabyrgi, cf / böscttra iand-
e ,randa f sveitinni gefa at-
kvæði með þvf, og sjá um,
að áhöld sje til taks til að vega
og mæla kolin ;
3, Að al'.ar byggirgar, sem reist-
ar eru f þessum tilgangi, sje
sem bezt lagaðar til að taka á
móti og afbenda eldsneyti ;
4, Að sveitarráðin skuli hafa við-
búnað á hverju ári á þann
hátt, að taka til láns næga
næga penjnga til að kaupa
fyrír þær byrgðir af eldsneyti
sem æt’iast er á um að sveitin
þurfi ;
5. Að sveitarráðin gjöri áætlun
um kostnaðinn við að með-
höndla eldsneyti, og selji það
á því verði sem það kostar
sveitarfjelagið ;
6. Að ckki sje selt með lægra
verði en svo, að sveitarfjclag-
ið fái sfn fjárframlög endur-
goldin, og sanngjarna þóknun
fyrir flutning, þegar um fiutn-
ing er að ræða ;
7. Að allir reikningar, snertandi
eldsneytisbyrgðir, sje látnir
vera aðgreindir frá öðrum
reikningum sveitafjelaganna,
og að hæfum manni sje falið
á hendur að meðhöndla þá.
Sá maður skal skyldur að
leggja fram þá tryggingu sem
þörf er á, fyrir þvf að hann
meðhöndli fjeð ráðvandlega.
Og állir reikningar skulu vera
opnir til yfirskoðunar hvenær
sem þörf þykir ;
8. Að ef það sannast, að kola-
námaeigendur f Canada geti
ekki fullnægt öllum kolapönt
unum með sanngjörnum fyrir-
vara, og selt kolin með sann-
gjörnu verði, þá láti stjórnin
tafarlaust byrja á kolanáma-
grefti, og sjái um að landið
hafi nægar byrgðir á hendi
til að uppfylla þarfiir manna.
Svona langt er þá komið í þessu
atriði. Það mun óhætt að fullyrða
að þessar tillögur fái nú töluverðan
byr meðal almcnnings, en hvort
framkvæmdirnar af hálfu stjórn-
anna verða eins fljótar og þörf er
á, er ekki eins óbr:gðult. Það má
búast við þvf, að kolanáma-kapi-
talistarnir, og aðrir sjerrjettinda-
eigendur, reyni að reisa rönd við
þvf, að svona sósfalistisk hugmynd
fái fram að ganga tálmanalaust,
og áhrif þeirra á stjórnirnar n e
sjer jafnan meira cn kröfur aimcnn-
ings, Að vfsu taka pólitisku flokk-
jarnir umbótakröfur almennings
j annað slagið upp á stefnuskrár sfn-
J ar, og stundum neyðast flokkarnir
ti! að framfylgja þeim að meiru
’ eða minna leyti með lagaákvæðum;
en þesskonar framkvæmdir koma
vanalega eftir langvaranai strfð og
ftrekuð svik af fiokkanna hálfu,
má jafnvel búast við því eins f
þjóðeignarhugmyndinni,eðatil þess
að gylla sinn eiginn flokk f augum
almennings,og setja stjórnarflokk-
inn í bobba, verður víst ekki ráðið
fram úr með neinni vissu í bráðina;
en það, að flokksforingi gjörir hugsun og andlegt sjálfstæði
svona lagaða tillögu, er sæmilega manna, er fa.ll þeirrar venju og
góð sönnun fyrir þvf, að hann á- laga sem heimta að mennirnir sje
Iftur að hugmyndin sem í henni sauðir — hugsunarlausir sauðir.
trúmálanna, sem vilja hann út af
lffinu f helju færðan, og brenndu
hann ásamt Hkr, á báli, ef þeir
þyrðu og gætu, Og fyrir hvaða
orsök ? Vegna þess að öll frjáls
felst sje farin að grafa um sig í
hugum almennings..
Máttarviðirnir sem halda uppi
musteri gamalla kredda, og megin-
Á hinn bóginn sjer maður á | gjarðir þær sem halda veldi þeirra
svörum Lauricrs hversu óvelkomn- saman, eru, sauðmeinlaust já og
amen við öllu, ogvið allt, ogstein-
blint og (fyrirlitlega) auðmjúkt
flokksfylgi.
Mjer er sárnauðugt að tala eða
rita nokkurt orð, sem er í þá átt
að kæla eða lítilsvirða vora leið-
andi menn, sjerstaklega prestana
lútersku, Og jcg hefi þagað og
þagað; samt hefi jeg einlægt sjeð
að þeir hafa unnið eins og klaufar,
— reglulegir klaufar, Hópnum
sem þeir hafa leitt, hefir að mörgu
leyti farið fram, ensjálfumþeim fer
sorgl. aftur, Og þettasjáfj'ildamarg
ar slfkar tillögur eru, og hve sterka
löngun stjórnin hans hefir til að
forðast allar framkvæmdir í sam-
I
ræmi við þær. Svar hans var það,
að það væri enn ekki kominn tími
til að taka eignir kolanámaeigand-
anna og gjöra að þjóðeign. Ann-
ars svars var líka varla að vænta,
þegar þess er gætt, að mikill hluti
kolanámaeigandanna í Canada,
hafa fengið , kolalönd sín gegnum
ráðsmennsku núverandi stjórnar.
En’hvað semviðvfkur afstöðu póli
tisku flokkannú í þessu máli enn
sem komið cr, þá er það eitt vfst,
að eldsneytisskorturinn í vetur
hefir kcnnt mönnum meira en allt
sem talað hefir verið, og aukið
stórum tölu þcirra sem krefjast
þess, að eignir þjóðarinnar sje not-
aðar þjóðinni f hag,
E. Ó.
ir, og fyrir það tapa þeir smátt og
smátt sfnum nýtustu mönnum.
Aftur á hinn bóginn græða þeir
andlegu leiðtogar, sem sjá og skilja
sjálfstæðisþrá og andlegan þroska
þjóðar sinnar, og leggja fram krafta
sína til að styrkja það og efla á all-
an hátt, að þcirri sveifinni hallast
þeir sem hinir fyrrnefndu missa,
og þeirra fylgi getur oft verið
betra en fjögra annara, eins og
Skarphjeðins,
Hr. ritst.! Jeg ætla að vinna
fyrir þig ‘Torfalögin‘, eins og jeg
vona að allir aðrir kaupendur
Baldurs gjöri, og senda þjer hjer
með $2 frá tveimur nýjum kaup-
endum að blaðinu.fyrir þenna árg,,
og jeg skal bæta því við, að þeirra
traust og fylgi er mikils virði, því
báðir eru vel skynsamir og frjáls-
hugsandi menn.
W.Duluth, 27. jan. ’o7.
Lárus Gudmundsson.
BRJEF.
Herra ritst. E. Ólafsson !
- Góði vin.‘— Kæra þökk fyrir
gott og vinsamlegt viðmót síðast,
og kæra þökk fyrir ‘Baldur'.
Að mínu áliti er hann ódýrasta
en gagnlegasta blaðið sem vjer eig-
um hjer vestan hafs. Það er eng-
um vafa bundið, að ef hann getur
haldið áfram með sömu einurð og
sama sjálfstæði í orði og anda, og
getur flutt Jesendum sfnum jafn
djúphugsaðar og rökstuddar skoð-
anir, eins og hefir átt sjer stað nú
um all-langan tfma, þá vinnur blað-
ið oss Vestur-ísiendingum mikið
gagn-
Flestir af vorum hóp hjer, eru í
búnir að ganga í gegnum eldraun
! þessu máli eins og mörgum Öðrum. j fátæktar og erfiðleika, sem allir ný- í
j Hvað þetta sjerstaka mál snertir,
j hefir maður samt ástæðu til að
ætla, að pólitisku flakkarnir verði
athugulli en algengt er, vegna
jþess hve stór hluti þjóðarinnar
[ hefir nú vaknað til meðvitundar
jum, að það sje sjálfsköpuð vfti
byggjar og innflytjendur kannast I
við, en fyrir þol og dugnað, von-
ina og áhugann, sem hefir lifað f
brjóstum þeirra, eru nú flestir eða
allur fjöidinn af vorum eldri fs-
lenzku innflytjendum orðnir efna-
lega sjálfstæðir, sem jeg að sár-
hvernig eidsneytisskorturinn hefirjlitlum parti get þakkað kyrkju eða
j sorfið að mönnum, og jafnvel orð- j stjómmáium. Þá cr engin nauð-
ið mörgum að fjörlesti á þcs-sum j syn nær, en að hvetja þá sumu
| vetri j rnenn, sem búnir eru að bera hita
Það sem 8. gr, fundarályktunar- j og þunga dagsins og vinna sig, f
j innar fer fram á, er nokkum veg-j gegnum svita og erhðismuni.upp f
| inn hið sama sem Mr, Borden fór [ góðar efnalegar kringumst. ogsjálf-
j fram á í Ottawaþinginu f haust,
í þcgar fólk S Norvesturlandinu var
1 að senda kvartanir um kolaleysi
stæðl, að vera þá lfka sjálfstæðir f
andleguin skilningi, Það hefir
Baldur gjört gegnum þau biöð sem
| til O.tawastjómarinnar. Hann jeg hefi af honum fengið, og fyrir
í lagði það þá til, að stjórnin tæki j það á hann hjá mjer stóra þökk,
| kolanámana og Ijeti vinna þá efcir
þörfum. Hvort hann hefir gjört
!
: þessa tillögu af umhyggjusemi um
j hagsmuni fóiksins og áhuga fyrir
Jeg veit að haiiri á við ramman
reip að draga, þar sem vitanlega
verður fyrst um sinn fjöldi af vall-
grónum burgeisufti kyrkjunnar og
BJOLLURNAlt.
Eftir :
Edgar Allan Poe.
Lausl. þýtt.
I.
Heyrið són af silfurbjöllum
— sleðabjöllum fanna og svells!
Hve þær lýsa gleði og gamni,
gáska og kæti vetrarkvelds !
Heyrið hve þær hringja og klingja,
hljóma og óma um loftin blá,
meðan stjörnur gljá og glitra
glæstum næturhimni frá.
Stjörnur gljá, gljá, gljá,
glitra og títra, en bjöllur s!á; —
tindrar sem af töfravöldum
tunglsljósið á hljómsins öldum,
scm að berast bjöllum frá.
Syngja þær um svala leiki,
sleðaferðir fanna og svells,
fanna og svells, svells, svells;
syngja og klingja um gleði og gaman,
gáska og kæti vetrarkvelds.
II.
Heyrið gullnar brúðkaupsbjöllur!
Bezt og helzt
inna þær frá unaðsheimi
er í samhreim felst.
Hringja þær á ilmsins öldum
unaðinum til og frá ;
gljúpum hreim og gullnum straumi
guði vorar hlustir á.
Heyrið hljóminn,
ástaróminn,
allt það sem f honum felst.
Er ':ii sem þær sje að þylja
um sælu þá, er langbezt telst ?
Og þó helzt
æ þeim dvelst
við það sem í framtfð felst.
Heyrið hljóminn, ástaróminn,
allt það sem í honum felst.
Helzt þó dvelst, dvelst, dvelst
dýrum, skfrum brúðkaupsbjöllum
við það sem f framtfð felst.
III.
Heyrið glymja hættu-bjöllur
heljar-báls, - __