Baldur - 01.06.1907, Page 4

4
t
BALDUR, r. jí'Ní Í907.
Eftirmáli
við grein í Fjallkonunni,
I 14. biaði þessa árg. af Fjall- :
konunni er grcin um bókasðlu og
bókakaup eftir einhvern Kr. D.
TJr þeirri grein eru nokkrir kaflar
svo hljóðandi:
“Fað hefir vfst aldrei verið meiri
hugur en nú hjá þvf sem næst öll-
um íslendingum, að ná aftur nokk- i
uru af fornum veg þjóðarinnar og
þvf sjáifstæði, sem hún cr rjettbor-
in að — og aldrei meiri hugur en
nú — hjá þeim sem nokkuð hugsa
um það, að afla þjóðinni þeirrar
rrienntunar og menningar. sem ó-
hjákvæmilegt er, til þcss að hún
sje sjálfstæðinu vaxin og það geti
farið æ þvf betur f höndum henn-
ar, sem fram líða stundir.
Eitt af þvf, sem mestu máli
skiftir til þess að þjóðin geti náð
þessum menningarvexti, hlýtur að
verða bókakaup hennar, hverja
stefnu þetta tekur. Þar þurfa all-
ir góðir drengir og þjóðræknir
menn að leggjast á eitt, að haldið
sje f holla stcfnu. Það þarf að
koma, að hvorttveggja sje jafnt á
komið, að útgefendur láti sjer ekki
detta f hug að bjóða þjóðinni arg-
vítugt rusl og að kaupendur, þjóð-
in, láti ekki útgefendur bjóða sjer
sifkt........
Sjerstaklega vildi jeg með lfnum
þessum benda á aðferðina, sem
höfð er til að selja bækur. Þar
hefir einkanlega bóksalafjelagið
verkefni með höndum, sem miklu
máli skiftir, að sje þjóðræknislega
af hendi leyst.
Aðferðirnar til að selja biekur
eru tvær, fastir útsölumenn vfðs-
vegar um land og törusalar. .....
Mikið afþvf,sem þcir (förus.jflytja,
er Ijclegt rusl, sem enginn græðir
néitt á að lesa, þó áð út yfir taki
Lögbergssögurnar, sem koma í
stórum klyfjum, sögur sem enga
menningarhugsun glæða hjá nein-
um manni, en vinna það voðatjón,
að þeir, sem sökkva sjer niður f
lestur slíkra bóka, fá s:g aldrei til
að taka sjer almennilega bók í
hönd. Það er skylda heimilisfeðra,
að afla ckki heimilum sfnum, börn-
um sfnum, slfkra bóka. Það er
skylda ungra manna, sem eru frarn-!
tfðarstofn þjóðar vorrar og eiga |
hver eftir megni að bera uppi sinn |
skerf menningar hennar, að láta
ekki þessar bækur eitra lestrar- og i
menntafýsn sfna og spiila því
meira eða minna, beinlfnis cða ó i
beinlfnis, að Jæir geti mtð’lestri
góðra bóka vfkkað andlcgan sjón- |
deildarhring sinn og orðið þeir
skynsemdar og nytsemdar menn,
sem þeir mættu verða............
Eitt skilyrði er það með öðrum,
fyrír menningu, að menn komist
uppámeð hollum lestri að fylgjast
með f þvf, sem er að gjörast, og
Iffið.útheimtir, að unga kynslóðin
velji sjer annað ferðasvæði fyrirl
huga sínn heldur en kynjaheimat
lygilegra skáldsagna, sem eru f ó-
mælisfjarlægð frá þvf svæði, sem
þeír sjálfir eiga að lifa á alla æfi,
°a gefa enga. upplýsingu um nokk- j
urt lífsatriði, sem þar getur komið
til greina“.
* *
*
í fljótu bili halda nú kannske
sumir að þessar greinar sje teknar
upp f Baldur, til þess að láta sem
flesta hjer sjá, hverja IftilsvFðingu
sögur þær, sem Lögberg hefir gef-
ið út, fái á sig hjá sumum mönn-
um heima. Sá skilningur er rjett-
ur að þvf leyti, að sem allra flestir
þyrftu að fást t(! að kannast Við
rjettmæti þeirrar lftilsvirðingar,
en ekki að því leyti, sem til Lögb.
keinur sjerstaklega, þvf þar eru
nægar afsakanir fyrir hendi, og.
þvf miður ekki þvf eina blaði til að
dreifa f þessu efni. Orsökin til
þess að slfkar bækur eru komnar á
fslenzkt mál er sú, að með þessum
sögum geta vesturíslenzku blöðin
langbezt eflt sfna útbreiðslu. ‘En
hversvegna fremur með þessum
iygilegu, æsingafullu, tilfinninga-
lffssögum, heldur en með betri sög-
um ?‘ kann nú einhver að spyrja.
Þvf er fljótsvarað. Af þvf að fs-
lenzka fóikið hjer getur svo margt
nú orðið lesið samskonar sögur á
ensku, þá segist það ekki eyða
pcningum f það að kaupa fslenzku
blöðin, ef sögurnar í þeim geti ekki
verið eins spennandi eins og í
ensku blöðunum. Eldra fólkið,
sem ekki kann að lesa enskuna,
verður svo að sætta sig við þetta,
heldur en að hafa ekkert til að Ifta
f, og hcfir auðvitað dálftið gaman
af þessu á meðan lesturinn stendur
yfir, þótt tómleikinn eftir á sjeein-
kennilega leiður, Nú mætti ó-
kunnugur ennþá spyrja : “Hver$
vegna les þá eldra fólkið ekki betri
bækur ?“ og maður hlýtur strax að
svara: “Af þvf að þær eru svo
óvfða til “.
BÓKSALAFJELAGIÐ
á íslandi hefir látið Vestur-íslcnd-
inga sæta algjörðri EINOKUN-
ARVEKZLUN á öllum andleg-
um afurðum ættjarðarinnar. Fæst-
ir unglingar hjer eiga nema tvær,
þrjár góðar fslenzkar bækur, sem
þeir hafa fengið í afmælis eða jóla-
gjafir. Þeir fáu, sem kaupa nokk-
uð til muna, eru sárir á þeim, og
aflciðingin verður þjóðernis niður-
drcp, afhcim ástæðum, sem f Fjall-:
konugreininni er bent á. Þaðeri
sannarlegt þjóðcrnis og menning- j
arspursmál, hvernig ráðin verði bót
á þvf einokunarástandi, sem allra
fyrst.
YEITIÐ
A T II Y GL I.
I SMÍ
Vantar að kaupa nokkrar
P lóðir á G i m 1 i, ef verð og
| skilmálar cr sanngjarnt.
I
1 ,
eæ* h ú s
® tekin f
1 ELDSÁBYRGÐ .
G. Thorsteinson.
Gimli.--- Man.
‘^frrn^ rfrtTTtt. rífYfTTT: 10 í*i í l'i tttt ftrfti 1.. fi , 11 / i 1 >
Heimafrjettir.
m
Hinn 22. maf andaðist hjer hjá
syni Sfnum, hr. Ágúst G. Polson,
ekkjan Jóhanna Ingjaldsdóttir,
Jónssonar prests Reykjalfns, 78
ára gömul. Maður hennar, Gunn-
ar Pálsson, var dáinn fyrir eitthvað
2 árum. Hún var merk kona og
vel látin, enda fylgdi henni margt
fólk til grafar /rá lútersku kyrkj-
unfti hjcr, sfðastliðinn mánudag.
Hjer um slóðir er enn svo ónota-
legt tfðarfar, að flestir kynda eld f
ofnum sfnum meira og minna f
hverjum sólarhrin^.
ís má heita ennþá óhaggaður á
vatninu, og maí kvaddi rneð norð-
vestan kuldahryssingi, en júnf
byrjaði ögn blíðlegri á svipinn f
morgun. Það hefir aldrei áður
komið fyrir, sfðan ísléndingar fyrst
námu hjer land, að fshellan hafi
ekki verið brotin af suðurvatninu
fyrir júnfbyrjun.
Takið eftir auglýsingunni efst á
fremsta dálki,. frá leikflokknum í
Selkirk.
Útflutningur íslendinga úr
Winnipeg er dálftið farinn að gjöra
vart við sig hjer. Fyrir nokkru
keypti hr. Halldór Jónsson, bakari,
hús og lóð hjer í Strandgötunni
fyrir$i5oo, og er nú að byggja
bákarastofu. Rjett nýlega er einn-
ig hr. Árni Þórðarson, rakari,
fluttur hingað, og keypti hann
hjer nýtt íbúðarhús norðanvert við
miðjan bæ, og auk þess hornlóð
upp með Bryggjustrætinu, og er
nú þegar búinn að láta smfða sjer
þar rakarabúð. Kona hans kom
hingað f dag.
Nokkuð lengra er sfðan hr. S.
Severts, tinsmiður frá Selkirk,
settist hjer að. Hann rekur nú
iðn sfna af kappi f norðustu bygg-
ingunni af verzlunarhúsum þcirra
Sigurðson & Thorvaldson, gjörir
við og smíðar að nýju, bæði fljótt
og vel.
Hæsta fasteignasala, sem hjer
hefir verið gjörð, var á hornlóð hr.
Magnúsar Halldórssonar, og þriðj-
urigi næstu lóðar (88 fet). sem
snýr vestur að Strandgötunni, mcð-
fraip Bryggjustrætinu. Hr. Stef-
án Sigurðsson, kaupmaður á
Hnausum, kcypti hana fyrir
$2000, og er í þann veg að færa
þangað búð, sem hann nýlega Ijet
byggja á lóð skammt þar frá, en
sem lakar þykir sett.
* Hæsta verð fyrir byggingalausa
ábúðarjörð mun það einnig, efsatt
er, að Gyðingur frá Winnipeg hafi
keypt land hálfa fjórðu mflu hjer
norður með vatninu fyrir $1800.
Hann er nýkominn hingað með
þrjú falleg hestapör, og fiytur nú
eldivið af landi þessu f gríð og ergi
hingað til járnbrautarinnar.
Vinna er hjer nú meiri og kaup-
gjald hærra, en nokkurn tfma hefir
áður verið, bæði við hina stóru
hótelbyggingu, sem hr. J. G.
Christie er að láta reisa, og aðrar
smærri byggingar. Sömuleiðis við
vegabætur, sem nú er byrjað á í
bæjarstæðinu, brunnbyggingu C.
P. R. fjelagsins, og skógarhögg
hjá ýmsum bændum í grenndinni.
Fyrir þurran poplar fá menn
hjer nú $4.25, hlaðinn á vagnavið
brautarstöðvarnar, en f Winnipeg
mun hann aftur seldnr út til al-
mennings fyrir $8.00. Ef einhver
áreiðaniegur Winnipegbúi vill
kaupa vagnhlass, og að einhverju
leyti skifta hagnaðinum við selj-
anda hjer, ætti hann að gefa bend-
ingu um það hingað f prentsmiðj-
una.
Eintiig er þurt sprús og tamrak
fáanlegt.
“The Manitoba
Assurance Co.4í
selur tryggustu og ódýrustu eldsá-
byrgðarskfrteinin. Fleiri hús hafa
verið vátryggð í því í Nýja Is-
landi, en f nokkru öðru fjelagi.
Umboðsmaður þess er
S. G. THORARENSEN,
GIMLI.-----MAN.
WANTED BOYS
AND GIRLS .0
learn typewriting. Tj'pewriter
free. Write for particulars.
Address, The Western Supply
Co., 470 Main St., Winniþeg.
Júní 1907.
s. M. Þ. M. F. F. L 1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 TUNGLKOM’UR.
Sfðasta kv. 2. kl. 10, 51 m,
Nýtt t. 10. kl. 5, 21 m.
Fyrsta kv. 18. kl. 8, 26 m.
Fullt t. 25. kl. 2, 58 m.
ÁGRIP AF HEIMILISRJETT-
ARREGLUGJÖRÐ FYRIR
CANADA-NORÐVESTUR-
LANDIÐ.
J)ær ’sectionir1 f Manitoba, Sas-
katchewan og Alberta, sem
númeraðar eru með jöfnum tölum,
og tilheyra Dominion stjórninni
(að undanskildum 8 og 26 og öðru
landi.sem ersetttil síðuj.eru á boð-
stólum sem heimillsrjettarlönd
handa hverjum (karli eða konu),
sem hefir fjölskyldu fyrir að sjá,
og handa hverjum karlmanni, sem
hefir fjölskyldu fyrir að sjá, og
handahverjumkarlmannisemeryfir
18 ára að aldri; 160 ekrur eða %
úr ’section' er á boðstólum fyrir
hvern um sig.
Til söln.
Bújörð á hinum fögru bökkum
Winnipegvatns, fáar mílur frá
Gimli, lágt verð, aðgengilcgir
borgunarskilmálar.
Nýtt, vandað hús á Gimli, með
tveimur lóðum fyrir $1000, veru-
leg kjörkaup.
G. Tmorsteinson.
Gimli,--------Man.
Eftirfylgjandi menti eru um-
boðsmenn Baldurs, og geta
þcir, sem ciga hægra incð
að ná til þeirra manna heldui
en til skritstofu blaðsins, af-
hcnt þeím borgun fyrir blaðið og
áskriftir fyrir því. Það cr ekkcrt
bundið við það, að snúa sjer að
þeim, scm er til nefndur fyrir það
pósthjcrað, sem maður á heima í.
Aðstoðarmenn Baldurs fara ckki í
neinn matning hver við annan f
þeim sökum:
Jóhannes Grfmólfsson - Hecla.
Stefán Guðmundsson - Ardal.
Sigfús Sveinsson - - - h'ramnes.
Sjgurður G Nordal - - Geysir.
Finnbogi P'innbogas. - Arnes.
Guðlaugur Magnúss. - Nes.
Ól. J<íh. Ólafsson....Selkirk.
Sigmundur M. Long - Winnipeg.
Sveinn G. Northfield - Edinburg.
Magnús Bjarnason - - -Marshland
Magnús Tait...........Sinclair.
Björn Jónsson.........Westfold.
Pjetur Bjarnason - - - - Otto.
Helgi F. Oddson - - - Cold Springs
Jón Sigurðsson........Mary IIill.
Ingimundur Erlendss. - Nárrows.
Frecman Freematls. - - Braridón.
Guðmundur Ólafsson - Tántallon.
Stephan G.Stephanss."- Markervtiie
F. K. Sigfússon. BHine, We,.,h.
Chr. IHnson. - - - Pcint Ruberts
Menn verða sjálfir að skrifa sig
fyrir því landi, sem þeir vilja fá, 1
landstökustofu stjórnarinnar, f því
hjcraði sem landið er f.
Sá seni sækir um heirnilisrjett-
arland getur uppfylgt ábýlis-
skylduna á þrcnnan hátt :
1. Með þvf að búa f 6 mánuði
á landinu á hverju ári f þrjú ár, og
gjöra umbœtur á þvf.
2. Með þvf að halda til njá
föður (eða móður, ef faðirinn er
dauður), sem býr á landi skammt
frá heimilisrjettarlandi umsækjand-
ans.
3. Með þvf að búa á landi,
sem umsækjandinn á sjálfur f nánd
við hcimilisrjettarlandið sem hanne
er að sækja um.
Sex mánaða skriflegan fyrirvara
þurfa inenn að gefa Commissioner
of D'.rninion lands f Ottawa um
að þeir vilji fá cignarbrjef fyrir
heimilisrjettarlandi
w. w. CORY,
Deputy of the Minister of he Interior
®0 YEARS'
EXPERIENCB
Tbadc Markb
DCSIGNS
COPVRIOHTS &C.
Anyone senrtlng n skol <-b nnd descrlptlon mny
qulckly AHcertain onr oplition free whether nn
invent.ion is probably pntentRble. Communlro-
tiona Rtrictlyconfldential. HANDBOOK on Pnteuts
,ent free. Oldest apency for socurinK pateots.
Patento tuken tnrouRh Muuu & Co. roaolre
tpcrAal notlce, witbout cbargo, in tho
Sckntifk JHmerícan.
A handaorneiy llhiBtrated weekly. I.nrpedt clr-
cnlation of nny Bc.ientiflo lournal. Ternm, f3 n
yéar : four mouths, $L Sold byall newgdcalers.
MUNN&Co.^’^^Hew York
Branoh Offlce. 625 F 9L, Washlngton, D. C.
T)r. O. Stephemen ^
W? 643 Ross St.
M WINNIPEG, MAN.
Telefón nr. 1498.
rf»íQ>C50í>»S0ÍS©í«