Baldur - 29.06.1907, Page 4

V. ár, nr. 23
B A L D U R.
Frá 3. s.
°S Þegar Ollu er á botninn hvolft,
hvað gaetu þeir annað gjðrt við
peningana. Þeir geta ekki etið
þá, eða hengt þá um hálsinn á sjer
til skrauts, nema fárra miljón dala
virði af glingri, og ekki heidur
geta þeir keypt sjer fyrir þá hefð-
arsæti í himnaríki. Þeir geta ekki
annað gjört við þá en að einkenna
sig með þcim frá hinum fátæku,
með þvf að byggja fyrir þá skraut-
legar gagnslausar hallir ; halda <3-
hóflega kostnaðarsamar veizlur;
þekja sig með hjegómlegu skrauti
af öllu upphugsanlegu tagi,og fara
út f allskonar fíflsku og fásinnu,
eins Og vildu þeir segja: ‘Sjá við
erum rfk, en þið eruð fátæk*.
Fyrir sextán árum sagði lög-
fræðingurinn og hagfræðingurinn
Thomas G. Sherman, að innan
þrjátfu ára yrðu Bandarfkin að
mestu leyti eign minna en eins
manns af hverjum fimm hundruð
íbúum, og reynzlan bendir á að
orð hans ætli að rætast. Landið
er að vísu enn í höndum fjölda
margra manna, þó auðmenn hafi
þegar náð undir sig með óráðvönd-
um meðulum ógrynni af haglendi,
skóglendi og námalandi; en bænd-
urnir eru komnir upp á náðir járn-
brautarfjelaganna, sem með sfnar
200,000 mílur af sporvegum, með
sinn tólf biljón dala höfuðstól, og
með fimm miljónir manns, sem
hafa atvinnu hjá þeim, eru nærri
að öllu leyti undir yfirráðum níu
manna: John D. Rockefeller, J.
P. Morgan, E. H Harriman, Ge-
orge Gould, W. K. Vanderbilt,
J. J. Hill, A. J. Cassatt, W. H.
Moore, og W. Rockefeller.
Og John Moody segir f hinu á
gæta riti sfnu ‘The Truth about
Trusts', ' að það sje núna sem
stendur440 gróðasambönd(Trusts)
f Bandarfkjunum í sambandi við
iðnaðarstofnanir, eink'deyfi og
flutningsfæri, sem hafaum tuttugu
biljón dala stofnfje; en það er 1 /5
af auðlegð Bandaríkjanna eftir því
scm ‘Wall Street JournaP segir,
og um leið er það öflugasti hluti
hennar, þvf það fje er f höndum
svo fárra manna, sem standa að
mestu hver við annars hlið, að þeir
geta ráðið allflestu sem lýtur að
fjármálum í landinu. John Moody
segir að þessar tuttugu biljónir sje
undir yfirráðum hjer um bil tutt-
ugu manna, en það fje er rneiri
hlutinn af þeirri upphæð, sem
liggur f iðnaðarstofnunum og flutn-
ingsfærum landsins. Þessir menn
ráða útbýtingunni á varningnum f
landinu, og þeir ráða verkstæðun-
um, sem varningurinn er búinn
til f, svo að það er augljóst að
þessir tuttugu menn, Rockefeller,
Morgan, Gould, Harriman og aðr-
ir af þessum tuttugu, ráða mestu
um efni þessarar þjóðar. Þar eð
allar afurðir landsins verða að
flytjast með flutningsfærum þeirra,
og allur verksmiðjuvarningur
landsins að ganga í gegnum þeirra
verksmiðjur, með þeim skilmálum
sem þeir setja. í þetta horf er
ailt að fæ-rast nú á tímuin.
MATREIÐSLUstúlku
helzt íslenzka, vantar við Waldorf
Hotel, Boundary Park. Kaupið
verður $30 um mánuðinn fyrir
vana og duglega stúlku.
M. Campbell.
Blöðin.
Þegar Lcmieux, póstmálastjóri
f Ottowa, rjeðist í það f vor, að
upphefja samning þann milli Ca-
nada og Bandaríkjanna um flutn-
ingsgjald fyrir blöð og tfmarit, sem
staðið hefir að undanförnu, gaf
hann það sem ástæðu, að samn-
ingurinn væri óhagkvæmur fyrir
Canada, þar eð Canadastjórn yrði
að flytja sem næst 100 sekki af
póstflutningi fyrir Bandarfkin móti
hverjum einum sekk sem Banda-
ríkin flyttu fyrir Canada, og að
þeir væru fluttir rfkinu í skaða.
En nú virðist það vera komið í
ljós, að þetta hefir ekki verið aðal-
atriðið, heldur hitt, að koma í veg
fyrir það með hækkuðu póstgjaldi,
að blöð frá Bandarfkjunum, og þá
einkanlega sjerstök blöð, flyttust
til Canada. í pólitiskri tölu, sem
hann hjelt nýlega, er sagt að hon-
um hafi farizt þannig orð, “að hann
hefði hugsað sjer, að óheiðarleg
Bandaríkjablöð með óheilnæmar
skoðanir, skyldu flytjast sem
minnst til Canada, og að hann um
leið vildi styðja að þvf, með Iækk-
uðu póstgjaldi milli Canada og
Bretlands, að brezk blöð með sfnar
heilnæmu skoðanir flyttust til
landsins“.
Af þessu er það augljóst, að það
er nokkurnveginn það sama sem
vakir fyrir Lemieux póstmála-
stjóra, eins og það sem kom fyrir-
rennara hans, Aylesworth, til að
fyrirbjóða flutning á Appeal to
Reason með kanadiskum pósti í
fyrrasumar. Þeim hefir vfst báð-
um hugkvæmst að það tilheyri
stöðu póstmálastjórans, að ákveða
hvað fólk f Canada má lesa, og
hvað það má ekki lesa. í þessu
virðast póstmálastjórar Canada
eiga sammerkt við póstmálastjóra
Bandarfkjanna. Núna sfðustu ár-
in hafa rnargar kvartanir komið
fram í Bandarfkjunum um gjör-
ræði af hendi póststjórnarinnar
gegn vissum blöðum, sjerstaklega
sósíalistiskum blöðum, sem andæfa
yfirgangi auðsöfnunarstofnananna.
Tálmanirnar sem lagðar erufveg-
inn fyrir þau, eru venjulega gjörð-
ar undir því yfirskyni að blöð þessi
brúki ósæmilegt orðfæri, æsi til
uppreista, landráða, óhlýðni við
Iög og venjur, eða eitthvað því um
lfkt, en f rauninni mun það vfst,
að í flestum tilíellumeru það skoð-
anirnar og kenningarnar, sem þau
flytja, um þær breytingar sem
þurfi að gjöra á meðnöndlun mann-
fjelagsmálanna í þessum löndum,
sem er hin eiginlega orsök til
þeirra tálmana sern póststjórnirnar
leggja á leið þeirra. Það er sýni-
legtað þessi deild hinnar opinberu
starfsemi —- póstmáladeildin —
er ekki sfður umsetin af óvin-
urrt jafnrjettis og almennra hags-
muna, heldur en aðrar deildir
hennar, og þarf mann sfzt á því
að furða. “Látið mig hafa um-
ráð yfir börnunum, og jeg skal
gjöra heiminn kaþólskan", sagði
klerkur nokkur kaþólskur. “Lát-
ið oss ráða því hvaða blöð fólkið
fær að lesa, og vjer skulum láta
fólkið hlýða oss“, hugsa ójafnaðar-
mennirnir, og þeir eru óefað mjög
nærri því að hafa rjett fyrir sjer.
Það er fyrir þessa orsök að svo
mikið er reynt til þess um þessar
mundir, að hafa áhrif á póstmála-
deildir þessara landa, í þvf augna-
miði að hindra útbreiðslu þeirra
blaða, sem sýna mótþróa við hina
ríkjandi auðvaldshöfðingja og
þeirra skuldalið. — Það getur eng-
um til iengdar dulizt að þetta er
mergurinn málsins, og þegar litið
er á það, hve auðsveipir póstmála-
stjórarnir eru við þessa auðvatds-
drottna sína, og hve svikulir þeir
eru kjósendunum, sem hafa sett
þá flokka til valda, sem hafa gjört
þá að ráðsmönnum þessara deilda,
þá ætti mönnum varla að fara að
blandast hugur um það, að það er
kominn tfmi til þess, að kjósend-
urnir hafi meira að segja um lög-
gjöfina en verið hefir hingað til.
Sjálfsagt eru sum blöð svo óþörf
og óheilnæm að skoðun til, að þau
væru betur hvergi til sýnis, en það
á enganveginn fremur við þau
blöð, sem póstmáladeildirnar
hafa lagt f einelti, heldur en
sum af þeim blöðum sem engar
tálmanir eru settar í veg fyrir.
Það eitt er vfst, að þarsem þrengt
er fyrir alvöru að blaðafrelsi, þar
er voði á ferðum fyrir þau þjóðfje-
lög, sem eiga hlut aðmáli. Áþess-
um tfmum á engri stjórnardeild að
líðast að fyrirskrifa mönnum reglur
um það, hvaða blöð og bækur
menn megi lesa, og hvað ekki
megi lesa, og hver hugsandi fram-
faramaður ætti að muna eftir því f
hvert skifti sem hann hefir tæki-
færi til að taka þátt f pólitiskum
málum, að brjóta á bak aftur þá
flokka, sem taka sjer vald til að
brúka slíkan yfirgang.
E.Ó.
Heldur þykja skána horfurnar
með það, að einhver verulegur á-
rangur verði af friðarþinginu f Ha
gue. Erindrekar þeir sem á þing-
inu sitja virðast vcra að komast
að þeirri niðurstíiðu, að það mætti
þó setja dómnefnd, sem öll þrætu-
mál væru lögð fyrir, áður en til
strfðs kæmi, þó ekki virðist mögu-
Iegt að fá þjóðirnar til að minnka
hcrútbúnað sinn. Er þvf haldið
fram, og það mcð góðum ástæðum,
að þess konar standandi domr.efnd
yrði á endanum til þess, að strfð
legðust niður, alveg eins og hólm-
göngur lögðust niður smátt og
smátt, eftir að rjettarfar þjóðanna
komst f svo fast og ákveðið form,
að menn gátu treyst því að ná
rjetti sfnum á löglegan hátt.
TIL SÖLU.
Ibúðarhíís ásamt
fjósi fyrir 4 gripi,
hlöðu, hænsna-
kofa og þremur
BÆ J ARLOÐUM.
Eign þessi er á góðum stað í
Gimli-bæjarstæðinu.
Hver lóð er 66x132 fet, og ein
þeirra er hornlóð.
Verðið er sanngjarnt og skilmál-
ar rýmilegir.
E. Olatsson.
SÖNN
KJÖRKAUP.
&
Sjö bæjarlóðir á Gimli fást fyrir
$800 gegn borgun út í hönd.
Auk þess hefi jeg til sölu góðar
bæjarlóðir á Gimli og Loni-Beach,
fyrir sanngjarnt verð.
BÚJARDIR til sölu, suð-
ur, vestur og norður frá Gimli.
G. Thorsteinsson.
Eftirfylgjandi menn eru um-
boðsmenn Baldurs, og geta
þeir, sem eiga hægra með
að ná til þeirra manna heldui
en til skrifstofu blaðsins, af-
hent þeim borgun fyrir blaðið og
áskriftir fyrir því. Það er ekkert
bundið við það, að snúa sjer að
þeim, sem er til nefndur fyrir það
pósthjerað, sem maður á heima í.
Aðstoðarmenn Baldurs fara ekki í
neinn matning hver við annan í
þeim sökum:
Jóhannes Grímólfsson - Hecla.
Stefán Guðmundsson - Ardal.
Sigfús Sveinsson - - - Framnes.
Sigurður G Nordal - - Geysir.
Finnbogi Finnbogas.- Arnes.
Guðlaugur Magnúss. - Nes.
Óh Jóh. Ólafsson......Selkirk.
Sigrnundur M. Long - Winnipeg.
Sveinn G. Northfieid- Edinburg.
Magnús Bjarnason - - -Marshland
Magnús Tait...........Sinclair.
Björn Jónsson.........Westfold.
Pjetur Bjarnason - - - - Otto.
Helgi F. Oddson - - - CoidSpringa
Jón Sigurðsson........Mary Híll,
Ingin.undur Erlendss. - Narrows.
Freeman Freemans. - - Brandon.
Guðmundur Ólafsson - Tantallon.
Stephan G.Stephanss. - Markervme
P'. K. Sigfússon. Blu'ne, Waóh.
Chr. Benson. - - - Pcint Roberts
“MOTSAGNIR
BIRLIUNNAR“
eru til sölu hjá undirri uðum.
Vcrð 25 cts.
E. ÓLAFSSON.
Gimli -Man
Júlí 1907.
s. M. Þ. M. F. E. L.
1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 3i
Tunglkomur.
Síðasta kv. 2. kl. 8, 5 m,
Nýtt t. 10. kl. 8, 48 m.
Fyrsta kv. 18. kl. 6, 43 m.
Fullt t. 31. kl. 7, 56 m.
ÁGRIP AF HEIMILISRJETT-
arreglugjörð fyrir
CANADA-NORÐVESTUR-
LANDIÐ.
J>ær ’sectionir' 1 Manitoba, Sas-
katchewan og Alberta, sem
númeraðar eru með jöfnum tölum,
og tilheyra Dominion stjórninni
(að undanskildum 8 og 26 og öðru
landi.sem er sett til sfðu), eru á boð-
stólum sem heimillsrjettarlönd
handa hverjum (karli eða konu),
sem hefir fjölskyldu fyrir að sjá,
og handa hverjum karlmanni, sem
hefir fjölskyldu fyrir að sjá, og
handahverjumkarlmannisemeryfir
18 ára að aldri; 160 ekrur eða
úr ’section* er á boðstólum fyrir
hvern um sig.
Menn verða sjálfir að skrifa sig
fyrir því landi, sem þeir vilja fá, 1
landstökustofu stjórnarinnar, f því
hjeraði sem landið er f.
Sá sem sækir um heimilisrjett-
arland getur uppfylgt ábýlis-
skylduna á þrennan hátt:
1. Með því að búa í 6 mánuði
á landinu á hverju ári í þrjú ár, og
gjöra umbœtur á þvf.
2. Með því að halda til hjá
föður (eða móður, ef faðirinn er
dauður), sem býr á landi skammt
frá heimilisrjettarlandi umsækjand-
ans.
3. Með þvf að búa á landi,
sem umsækjandinn á sjálfur f nánd
við heimilisrjettarlandið sem hann
er að sækja um.
Sex mánaða skriflegan fyrirvara
þurfa inenn að gefa Commissionqr
of D^minion lands í Ottawa um
að þeir vilji fá eignarbrjef fyrir
heimilisrjettarlandi.
W. W. CORY,
Deputy of the Mmlatar of he Interior
YCAR8*
Traoe Marks
Designs
COPYRIGHTS &C.
iyone jsendfng a eketrB aiid deecrlntlon mny
ikly ftaoertíiin our oplnton froe xvhetner an
iit.ion is probably pntentable. Coinnmnion-
BHtrlcf.Íyoonttdentlal. HANUBOOK <>n Pfttent*
free. Oldest apeticy for BecurinK putentB.
tt.ents taken tnrou«h Munn & Co. recelvt
ial nntice, without ohargo, in the
ndsoinelv illnstrated vreekly. I.nrgest clr-
ion of «ny solentlflc Journal. Terms, $3 »
; four monthg, $1. Bold by all nowsdealerj.
Wftf í' Píl SGISroadwav. MoU/ Ynrlf
^ T)r. O. Stephensen H
7? 643 Ross St.
% WINNIPEG, MAN.
Telefón nr. 1498.