Baldur - 05.05.1909, Blaðsíða 3
B A L D U R, VI. ár, nr. 46.
Gamlar leyfar.
Meðal gamalla blaða hjer í
prentsmiðjunni fannsteftirfylgjandi
grein. Hfin rnun ekki hafa verið
prentuð áður, og er nú tekin upp
af þvf, að fhuganir þær, sem hún
felur f sjer, hafa enn þá sitt gildi.
Það er sagt að góður sje hver
genginn. Má það vissulega heim-
færa upp á Einar heitinn Olafsson,
■— en bót er það f máli, að nokkrir
voru þó f tfma svo mannlundaðir,
að láta honum í ljósi vinsemd þá,
sem framkoma hans hafði vakið f
þeirra brjóstum.
Einn af þeim hefir sá maður ver-
ið, scm þessa grein skrifaði, en
ekki sjest á blöðunum hver hann
er, að öðru en þvf sem höndin
bendir tii.
Heiðraði ritstjóri Baldurs, Ein-
ar Ólafsson;
Bcstu þökk fyrir Baldur sfðan
þú tókst við ritstjórn hans. ^ Fyrir
sama kemur hvaða málefni þú rit-
ar um, þjer fcrst við allt jaín sóm-
asamlega, og ferð ekki að mann-
virðingum; heldur segir hræsnis-
laust þitt álit, og sýnist hafa gott
vald yfir hugsun og ritfærslu, svo
engum getur misskilist hvað þú
meinar og ert um að tala og álftur
til almennings gagns og sóma,
Slfkt er undur uppörvandi tfmans
te-ikn; en þess þurfum vjer nú
með. Úr því að mcnntaljósið er
nú farið að lýsa oss út úr villunnar
og fáfræðinnar myrkri, þá þurfum
vjcr þess mcð að vorir beztu vits-
m.una og rjcttsýnis umbótamcnn
ekki kæfi f barmi sfnum hverja
gagnlega og góða hugsjón, scm
tímans þarfir og framtfðar full-
komnun þarf að byggjast upp af.
Margt af þvf gamla, sem við hefir
gengist, —-(fg sem menn vilja jafn-
vel enn halcla dauðahaldi f og
álfta fullkomið og bczt af öllu er
fíþmlegt sje, — er nú búið að lifa
sinn tfma, og þarf að cyðast, cn
annað nýtt að koma f staðinn, sem
betur á við nútíðar þarfir og full-
komlcikans framþróun,
Þetta þurfa allir að læra að sjá.
En það eru sjerstök höfuð — og
þau eru mörg — sem ófullkomin
heilabú hafa, og heilabúin þurfa
því að fá endurlífgun, og komast
að þekkingu á mögulegleika til við-
reisnar og áframhalds að meiri
fullkomnun, andlegri og líkamlegri,
heldur en þau hafa jafnvel enn get-
að skilið i að væri sjcr nauðsynlegt.
Mönnum fcllur illa að heyra að
menn hafi ófullkomin heilabú eða
hæhleika, en'samt er það nú v:rki-
leiki sem hægt væri að sýna.
Hægt lfka að sýna fram á hvernig
inenn gcta fullkomnað sfna hæfi-
lcika, ef þeir vildu og kringum-
stæður og tækifæri væru gcðfeld-
ari eti þau eru og hafa verið. Sök
in er ckki hjá ors að þvf, sem hefir
verið, hcldur að þvf, scm verður
framvegis, Vjer þurfuin að geta
sjeð ófullkomlegleikana þeirra liðnu
tíða og lfka nútíðar ófullkomleg-
ieikana til að gcta rjettilega fylgst
með umbótatilraunum nútfmans
sem framtfðin byggist upp af.
Það er aðalkjarni menningarinn-
sömu ánægju og allt annað, ogþað
veikir ekki hið minnsta mína sinn-
færingu og hennar guðlega gildi,
ar, að framtíðin byggist upp ájmiklu fremur styrkir hana. Ef
rjettum grundvelli,-—þvf bezta sem
hugsjónirnar ná til og samkvæm-
ast er náttúrlegri fullkomleikans
framþróun. Vor fullkomlcikans
framþróun gjörist ákaflega seint,
ef vjer hjálpum ekkcrt til að gefa
lífsstraumnum frfja rás inn f hús
og heilabú tilveru vorrar. og það
fyrsta til að stvðja þar að, er að
gcfa þvf gaum sem fram fer f
kringum oss, og reyna að skilja
hvers cðlis það er. Á mcðan vjer
skiljum ekki undir hverju fyrir-
komulagi vjer búum þá getum vjer
hvorki lagað oss eða verið með að
hjálpa til að laga fyrir framtíðina,
og gjörum þá rjettast að segja ekki
neitt f umbóta áttina.
Það er vfst óhætt að fullyrða, að
hver og einn maður getur ekki
annað en fundið að ófrelsið kreppi
að og þvingi, þó hann fáist ekki^
til að viðurkenna það, eða lfta 1
kring að ástæðu þess og orsök
Jeg, scm þetta rita, er löngu búinn
að sjá að jeg og allur fjöldinn vorra
samlagsbræðra eru f fangelsi, já,
þvf vcrsta fangelsi valdstjórnar og
yfirgatigs sem aldrei f veraldarsög-
unni Jieirri þekktu hefir átt sinn
líka. Það hefir auðvitað pfslum
verið beitt jafnvel til dauða við
rnarga á liðnum öldum fyrir ýmsar
sakir undir sömu valdstjórn og enn
er við líði. En hvað er það hjá
þeim pfslum sem menn verða nú
að líða við æfilangan þrældóm auðs
°g yfirgangs og alls ójafnaðar, Að
vfsu erum við ckki nú eins bráðlega
pfndir til dauða, því dauði álfzt
ekki bráðnauðsynlegur ávinningur
svo lengi sem menn geta unnið
sem uxar að heill og augnamiði j
þc.rra jarðnesku drottna, og f vín- j
garði þeirra. En þegar oss þrýt- j
ur að gcta það, þá er oss úthýst
og vjer höfum enga náð frá þeini
til vors framfæris, og stöndum þá
uppi jafn alislausir og er vjer bái'-
umst inn f heiminn f fyrstu,
Auðvitað kalla nú þessir jarðar-
drottnar—með sfnum uinren.nandi
tungla fjulda—þetta og þvf líkt til-
hæfulausa svartsýni. En ástæður
skapa manni stundum misjafnt álit
á tilverunni, svo öðrum sýnist
svart það sem bjart er fyrir hins
sjón svo ekki getur sýnst e.nn vegj
öllurn: svo virkileikinn fer eftir þvíj
frá hvaða sjónarhæð skoðað er, en
hver verður að segja söguna eins
og hann iærði hana,
Jeg tel það ómetanlegt gagn og
sóma fyrir landa mfna að kaupa og
lesa Baldur. Hann er eina frjáls- j
lynda blaðið á voru máli hjer vestra. j
Hann skyldu allir frelsisvinir lesa
á meðan Einar Ólafsson er ritstjóri
hans. Hann þýðir stjórnmálin
rjett og talar svo allir geta skilið,
í einu orði sagt, hann framfylgir
stefnu sinni í fullum skilningi.
* *
*
Jcg býst við að sumum máske
mislíki hvernig Baldur kernur fyrir
í trúmálum, og þar er jeg einn
mcð, cn mjer þykir samt vænt um
það allt sanian. Jeg les það írieð
kristindómurinn stenzt ekki próf
raunina þá látum hann falla.
FRAMANDI MÁL.
Aldrei er ameriskur stjórnmála-
snati kátari og meira upp með
sjer, heldur en þegar hann í á-
heyrendahóp útlendra manna get-
ur sagt fáein orð á þeirra eigin
máli.
Fyrir skömmu sfðan var einn af
Congressmönnunum beðinn aðtala
á czekiskri samkomu í Baltimore,
Þegar hann hafði lokið ræðu
sinni, varð lófaklapp mikið, svo
þingmaðurinn bað einn czekiskan
mann að skrifa niður eina setningu
fyrir sig á czekisku máli sem þakk-
læti. Jú hann gerir það.
Þegar svo þingmaðurinn hafði
þrumað út þessari setningu 3'hr
hópinn, komu áhrifin undir eins f
Ijós, en þau voru óskiljanleg, Allir
þutu út.
"Hamingjan góða, hvað hefi jeg
sagt,“ *agði þingmaðurinn. Loks
náði hann f annan czekiskan mann
og spurði hann hvar allir menn-
irnir væru.
“Þeir sitja á hóteljnu og bfða
þfn. “
“Mín?“
“Já, þú sagðir þeim að nýtunna
væri opnuð handa þeim fyrir þfna
peninga,11
BERGMÁLIÐ.
Einhverju sinni voru menn í
samkvæmi að grobba af þvf hvc
markverð og undarleg bergmál
þeir hcfðu heyi't um dagana. Loks
segir Kristján: “Þegar jeg var f
G,, var jeg vanur að stinga höfðinu
út um gluggann kl. ix, áður en
jcg háttaði, og kalla: “Vaknaðu
Kristján,“ og þá vakti bergmálið
mig á mfnútunni kl. 6 að morgni.
Míranda.
Eftir W. FalkONER.
Nú ldæðist möttli grænum
grund,
nú glóir vogur, brosir sund,
og alt er fult af fuglasöng
og fögur kvöldin, björt og löng
En sarut, Mfranda, án þfn er
þó ekkert voi nja Ijós hjá mjer,
þvf jafnvel vorinu’ urii’ cg ci,
ef ertu fjarri, kæra mey.
Svo ljett og kát sem 'indin tær
svo Ijúf og þýð sem vorsins
b'laerj
kom brátt, ef sje jeg brosa þig,
þá breytist alt f kringum mig.
Já, kom þú hingað, halla þjcr,
mfn hjartans mey, að .brjósti
mjer;
þá verður Ijúft og ljett hvert
spor
og lífsins stundir eilíft vor.
ÓulNN.
UMBODSMADUR FYRIR
LONDON MUTUAL Fire Insurance Co.
MONTREAL’CANADA Fire Insurance Co.
ANGLO-AMERICAN Fire Insurance Co.
EQUITY Fire Insurance Co.
*
* *
Tryggið hús og eignir j'ðar gegn eldsvoða, í einhverju af þess-
um fjelögum, sem eru sterk og áreiðanleg.
Þegar yður vantar sleða, vagna, sláttuvjelar, hrffur og önnur
jarðyrkjuverkfæri, þá sjáið mig þvf viðvíkjandi.
Verkfærin eru góð.
Verðið sanngjarnt,
Skilmálar fyrirtak.
G. P. MAGNUSSON.
GrlMLI. MAN.
NOTICE.
“White Horse “ Iron Mineral Claim, situatc in the
WlNNIPEG Dominion Lands
Where located: BLACK ISLAND, LAKE WlNNIPEG.
Take notice that I, Isaac Pitblado, intend, sixty days from thc
date hereof, to apply to the Mining Recorder for a Certificate of Im
provements, for the purpose of obtaining a Crown grant of the
abovc claim. t
And further take notice that action, under Section No. 46, mu
be commenced before the issuancc of such Certificate of Improve.
ments.
Dated this 24. day of March 1909.
I. Pitblado.
Notice.
“Kitty D„ Iron Mineral Ciaim,
situate in the Winnipeg Dominion
Lands District.
Where Iocated: BLACK ISLAND,
Lake WlNNIPEG.
Take notice that I, Isaac
Pitblado, intend,^ sixty daj-s
from the date hereof, to apply
to the Mining Recorder for a
Certificate of Improvements, for
the purpose of obtaining a Crown
grant of the above claim,
And further takc notice that
action, under Section No ^d.must
bccommenced before the issuance
of such Certificate of Improve-
ments.
Dated this íH.da^r of March 1909
I. PlTBLADO.
Notice.
“Heaven'l Iron Mineral Claim
situate in the Winnipeg Dominion
Latids District.
Where located: Black Island
Lake Winnipeg.
Take notice that I, John Tho-
mas Haig, intend, sixty days frorn
thc date hcreof, to apply to the
Mining Recorder for a Certificate
of Improvements, for the purpose
of obtaining a Crown grant of the
above claim,
And further take notice that
action, undcr Section No. 46,
must be commenced before the
issuancc of such Certificate ol
Improvements,
Datcd this 24-day of March 1909
John T, Haig.
Notice.
“Lisgar“ Iron Mineral Claim,
situate in the Winnipeg Dominion
Lands District.
Where located: Black Island,
Lake Winnipeg.
Take notice that I, Isaac Pit-
blado, intend, sixty days from the
datc hereof, to apply to the Mining
Recorder for a Certificate of Iin-
prbvements, for the purpose of ob-
taining a Crovvn grant of the above
claim.
And further take notice that ac-
tion, utider Scction N0.46, must be
commenced before the issuance of
such Certificate of Improvements.
Dated this 24-dayof March 1909
I. Pitblado
Notice.
“Star“ Iron Mineral Claim,
s’tuate in the Winnipeg Domínion
Lands District.
Whcre located: Black Island,
Lake Winnipeg.
Takc' noticc that I, Isaac
Pitblado, intend sixty days
from the date hereof, to
apply to the Mfivng Recorder for
a Ccrtificate of Improvetncnts, for
the purpose of obtaíning a Crown
j grant of the above claim.
And further takc notice that
| action, under Section No 46, must
bc coinmenced before the issuance
of such Certificate of Improve-
: ments.
i Dated this 24. day of March 19^9
I. Pitblado.