Baldur - 29.09.1909, Síða 3

B A L D U R, VII. ár, nr. 8.
Bakkusarf j elagið
á
íslandi.
V
“Hafa magann fyrir sinn guð,”
Blaðið “Ingóifur” hefir í sex ár
verið eins einlæglega helgað fs-
lenzkri þjóðrækni eins og frekast
verður sanngjarnlcga heimtað. 1
júnftnánuði urðu að þvf eigenda-
skifti. Það er ekki annað hægt að
sjá, en að “þjóðræðismannablöðin”
hafi álitist svo jþung á fóðrunum,
að þessu “Landvarnarmannablaði”
yrði að slátra, svo landsjóðnum
yrði ekki algjörlega ofboðið við
mjaltirnar, þegar frumvarpsand-
stæðingarnir tóku við stjórninni.
Það myndaðist í Reykjavfk
hlutafjelag, sem heitir “Sjálf-
stjórn”, og það keypti “Ingólf ’ til
þess að nota hann fyrir málgagn
til eflingar þeirri kröfu sinni, að
mega stjórna sjer sjálfir.
Ekki er nú tilgangurinn Ijótur!
“Stjórna sjer sjálfur",— og her-
ópið er: “Sjálfur leið þú sjálfan
þig”, — “Stjórna sjer sjálfur”, -—
já, einmitt það!
— Og í hverju?
Hvernig þú spyrð. Auðvitað f
þvf, hvað þú drekkur mikið af
brennivfni, karl minn; — það er
stærsta fre.Isismálið, —langstærsta,
— og kvennfólk og góður matur.
Mcnntuninn er alltaf að komast
hærra hjá þjóðinni,—hætt að vera
bara í fótunum. Nú er hún kom-
in þctta litla ofar en dansinn.
* * *
Þcir eru 105 talsins, næstum
þvf tómir. stórhöfðingjar, sem
prentaðir eru undir “Ávarp til ís-
lendinga”, og birta . það með
skrautfyrirsögn og stóru letri í þvf
tölublaðinu af “Ingólfi” (24. júní),
sem fyrst kom út frá hendi “Sjálf-
stjórnar”.
* *
A eftir ávarpinu byrjar svo
"Sjálfsstjórn” með þessum orðum:
“Stefnö vorri, þeirra manna er
að þcssu blaði. standa, ei* lýst f
ávarpi þvf til fslendinga, sem
prentað er í þessu nr. blaðs vors.
Ekki svo að skilja að vjer
heimtum að meniy fallist á öll
atriði ávarpsins, til þess að vjer
téljjm þá sarnverkamenn vora.
Aðalatriðið er nú sem stendur
aðflutningsbannlög þau, cr sfðasta
þing afgreiddi. Þá menn teljum
vjer mcð oss cr þeim eru mót-
fallnir, hina oss andvfga, sem
þcim fylgja, og látum ekki deilu-
mál stjórnmáiaflokkanna til vor
taka.”
•
Þetta cr skýrt og skilmerkilegt;
— ómögulegt um að villast. Þéir
scm eru mcð brennivfnK eru mcð
\
“Sjálfstjórn”; þeir scm eru á móti
brcnnivfni eru á móti “Sjáifstjórn.”
Og f þessu Bakkusarliði er, eins
og vænta mátti, gömul þrenning:
Jónassen, fyrv. landlæknir, Björn
Olsen, fyrv. rektor, og Hannes
Iíafsteinn. Báðir yfirdómararnir
eru þar: Jón Jensson og Halldór
Danjelsson, og sömuleiðis Svein-
björnsen, fyrv. háyfirdómari. Að
sjá Kristján Þorgrfirsson f svona
liði undrast enginn gamalkunnug-
ur. Hann var einu sinni góð-
templariskur höfuðengill; — er nú
bara fallinn. Ennfremur er þarna
Steingrfrnur skáld Thorsteinsson,
sem nú er rektor latfnuskólans, og
latfnuskólakennararnir Pálmi Páls-
son og Sigurður Thoroddsen, o. fl.
o. fl.
Svo er verið að gefa skólapilt-
um 'nótur’ fyrir það, sem rektor
og kennarar hafa í svo miklum
metum að þeir “ávarpa” allt sitt
þjóðfjelag þvf til bjargar, — vfn-
drykkju!
Slfkt Sr sannarlega svívirðing
eyðileggingarinnar á helgum stað.
Ekki dirfðist skólastjóri hjá nokk-
urri annari siðaðri þjóð að gjöra
þetta.
* *
*
Nærri má geta, að vel muni
þetta málgagn Bakkusar úr garði
gjört, þar sem aðrar eins andans
hetjur eiga hlut að máli, — enda
er blaðið ágætlega skrifað, —
hryggilega vel haldið á jafnvond-
um málstað.* Þó hefir því mjög
bráðlega heppnast að ‘yfirdrffa’
hamhleypuskapinn, og gjiirt sig
hlægilegt með því að ætla að hafa
kristnina fyrir skálkaskjól handa
Bakkusi. Þessir lfka ‘kristnu’
foringjar eins ogt.d. H. Hafstein,
Ágúst Bjarnason, og Guðm. Magn-
ússon að hanga f pilsunum kyrkj-
unnav! Er hún nú góð? vegna
dropans!
Spámaður Ba/rl'usar,
f kyrkjunnar heimkynnum, er
reyndar á þcssara manna tungu
fundinn hjá okkur Vestur-Islend-
inguin. Prjedikun um brúðkaup-
ið í Kana eftir
SJERA JóN BjARNASON
er grafin upp úr postiliu hans,
sjerprentuð, og brúkuð fyrir
brennivfnsútsæði handa ölium
væntanlegum uppvaxandi íslenzk-
um drykkjumannsefnum.
Sú á þó ekki að verða ónýt til
eflingar rfki drottins!
Að vfsu hefir Halldór banka-
gjaldkeri Jónsson sýnt fram á
það f blaðadeilum, sem orðið hafa
í Reykjavfk út af'prediLun þessari,
að engin sanngirni sje f þvf, að
tclja þá predikun meðmælisrit
með víndykkjunni; en þó virðast
mcnn nógu tvískiftir f því efni
til þess, að það sje siðferðisleg
skylda hðfundarins, að gefa hljóð
af sjer. Vínbannsmálið á íslandi
er ekki neitt smámál, og höf
prjedikunarinnar getur ómögulega
legið það f ljettu rúmi, að hverjum
notum hans útskýring á kristin-
dóminum verður hinni fslenzku
þjöð.
HINAR AGÆTU ?

SHARFLES 1UBDLAR
LVINÐUR
standa nú Ný-íslendingum t:l b'’ða
Verð þeirra, sem aðskilja 200 pund á klukkustund, er $40 (aðrar tegi nct»
sem
afkasta jafn miklu verki, kosta venjulega $65 til $7")
og þær sem dýrari eru

aflíasta að sama skapi meira verki.
Sá sem hefir þær til sölu hjcr í nýlendunni er
G-ISLI .TOjTTSeOdNJ.
JRNES P. O. MAN.
Kennarafundur
á íslandi gjörði í vor svo hljóðandi
ályktun:
“Fundurinn skorar á lands-
stjórnina að sjá um, að bindindis-
fræðsla fari fram f öllum skólum
landsins, og samin sje kennslu-
bók f þeirri grein, er ^samsvarar
tfmans kröfurn og nota má við
kennsluna.”
Næstum samskonar ályktun
var gjörð hjer á lúterska kyrkju-
þinginu í sumar, eftir tilmælum
Good-Templara. “Ingólfur”
eignar þeim lfka ályktun kennara-
fundarins, og lætur margar athuga-
semdir fylgja þeirri frjett. Þar á
meðal þessa:
‘ ‘Það lítur helzt út fyrir að það
sjeu einhver Goodtemplara-
“visindi”, sem eigi að kenna
börnunum, og þá sjáifsagt
meiningin að hin væntanlega
kennslu bók verði byggð á skoð-
unum þe'ss fjelagsskapar, en vitan-
lega er marg sem haldið er fram
frá þeirri hlið um áfengisnautnma
með öllu laust við að vera vfsindi.
Það er aðeins sannfæring og trú
ákveðins flokks tnanna.
Þetta stendur nú allt heima.
Trú eins ákveðins flokks manna
er bindindistrú; — en trú annars
ákveðins flokks manna er brenni-
vínstrú.
-x *
*
Að þessu sinni er ekki lúm til
að íhuga frekar þennan (ó)-mefki-
lega fjelagsskap íslenzku brénni-
v f n s t r ú ar m ann an n a.
Það eitt er vfst, að bannlög,
sem hjer gætu verið heimskan
tóm, geta á Islandi komið að fuil-
um notum,' nema íslenzkir fóge.t-
ar og sýslumenn verði sjálfir í
hópi tollsviJcaranna.
“Konan þfn er hætt að spila á
* Það er sitt hvað, að gjöra
spillinguna landræka frá 80,000
manns á eylandi lar.gt úti f hafi,
eða að hjegómast með vfnsðiubann
í einni og einni sveit hjer f Am-
erfku innan um heilan hafsjó af
fyllirfi, undir verndarvæng heils jorSelinu> svo hún þorir ekki aö
orgel núna”.
“Já, jeg lokaði mús inni
, si
herskara af pólitfskum hræsnurum. ! opna það”.
Krisíindómurinn
og bannið.
Eiuhver guðhræddur Good-
templari er f “Templar” að reyna
að sanna að vfnið, sem biblían
skýrir frá að Kristur hafi búið til
úr vatni f brúðkaupinu f Kana
hafi verið óáfengt. Án þess að
vjer teljum það miklu skifta, að
þvf er til bannlaganna kemur,
hvernig þvf máli er varið, vildum
';jer þó leyfa oss að benda á, að
einn af merkilegustu kennimönnun-
um af núlifandi Islendingum sjera
Jón Bjarnason er alveg á þveröfugri
skoðun. í ræðu, er hann hefir
haldið um brúðkaupið í Kana,
og sem minnst er á öðrum siað í
blaðinu, farast honum meðal ann-
ars orð á þessa leið:
“Tilraunir hafa reyndar verið
gjörðar til þcss að sanna, að ti!
hafi á Krists tfmum — eins og
ifka áður á gamla testamehtisins
tfð — verið tvennskonar vfn, á-
fengt og óáfengt, og að það hafi
verið þetta sfðarnefnda, sem Jesús
hafi framleitt af vatninu í þessu
brúðkaupssamkvæmi. Og þá auð-
vitað óáfengt vtnið, sem hann út-
deildi lærisveinunum við innsetn-
ínsr kvöidmáltíðarsakramentisins,
og það, er þeir sfðan og söfnuðir
kyrkjunnar í fyrstu kristni yfir
höfuð notuðu við það heilaga borð-
hald. En þessar tilraunír hafa
alveg misheppnast. Það er vís-
indalega sannað til fullnustu, að
þessi greinarmunur á tvennskonar
víni f biblfunni er ekki únnað en
hugarburður. Vínið, sem Jesús
framleiddi f brúðkaupssamkvæm-
inu í Kana, var áreiðanlega áfengt
vín, scm þá líka auðvitað hefði
getað gjört menn drukkna, ef þess
hefði vcrið neytt í óhófi. Og þarf
alls. engin vísindi eða lærdótn til
þess að vita, að svo hafi verið.
Það sje;t ‘skýrt á orðunum, sem
forstöðumaður veizlunnar sagði við
brúðgumann: “Allir menn veita
fyrst góða vínið, en þegar gestirn-
ir taka ölvaðir að verða, þá hið
lakara. Þú hefir geymt góða vín-
ið þangað til nú.” Og alveg eíns,
cða jafnvel öllu fremur, cr auðsætt
að vínið. sem I f)rrstu kristni var
haft til hins heilaga kvöldmáltíðar-
halds, var áfengt, en ekki óáfengt
vín.....”
—Eftir INGÓLFI.
Brúðkaupið í Kana.
Prjedíkun eftir sjera Jón
Bjarnason. Reykjavík*
Fjelagsprentsn.. 1909.
Ræða sjera Jóns Bjarnasonar út
af guðspjallinu um brúðkaupið i
Kana hefir nýlega verið sjerprent-
uð úr húslestrabók hans. Það er
þörf hugvekja fyrir alla þá sann-
kristnu menn, sem ætla að synd
sje að láta nokkurn vfndropa koma
inn fyrir sfnar varir. Sjera Jón
Bjarnason álftur að Kristur mcð
kraftaverki þessu gæfi til kynna,
að vfnið væri f sjálfu sjer góður
hlutur, sem það væri góðum mönn-
um fullkomlega samboðið að neyt-
a, enda neytti hann vfns sjá’fur,
en auðvitað ætlaðist hann til að
menn gættu hófs f vfn-nautninni
eins og öðrum hlutum.
Ræðu þessa hefir hr. prent-
s<niðjueigandi Halldór Þórðarson
gefið út. Vjer ráðum bannmönn-
um eindregið til þcss að lesa
hana.
-Eftir IngóLFI.
Þ ö r f hugvekja! Til hvaða
þarfar á hugurinn að vakna?
Brennivínsþarfar?
Einstök flón geta stórgáfaðir
mcnn stundum verið! Eins og
t. d. þcssi sem telur þetta þarfa
hugvekju.
En hvaða sönnun er fyrir þvf
að sjcra Jón meini þetta, sem
honum er eignað.
SPURNINGIN er: Hvað meinar
hann með prjedikuninni sjá.fur?
Honum ber að útskýra.
(It’s up to him!)
Augu náttfuglanna eru vanalega
helmingi stærri
fuglanna.
en
augu cag-