Fréttir - 21.10.1918, Síða 2

2
FRETTIR
Kirsch
liðsmaðnr í erlendu liðsveitinni
í her Frakka.
Glœfraför frá Knmernn til skotgrafannn
þýzkn, ófriðarárið 1914—15.
Eftir
IIívtik Paasehe.
(Frh.)
Til Lyon.
Svo var ástatt, er eg slapp úr þrælkuninni,
að deildarstjóri einn skyldi koma í eftirlits-
ferð. Var nú tekið mjög að búa undir komu
hans. Var hann kunnur að skapvonzku og
vandfýsi. Voru því heræfingar mjög látnar
sitja á hakanum, en miklum tíma varið til
þess að búa alt undir komu hans.
Eg undi nú all-lítt hag mínum. Var nú
mjög rætt um hina ýmsu breyzkleika í fari
deildarstjórans, og bætt alt það, sem menn
héldu að honum mundi líka miður. Urðu
menn nú gramir, og háðsyrði voru óspart
látin Qúka, og má þar til nefna þessi: »Nú
þvaðra Frakkar í sífellu um þýzkt hermensku-
snið, en það virðist engu síður vera hér 1
Frakklandk.
Einkum virtist okkur það hlægilegt, að for-
ingjarnir gerðust leikarar, til þess að sýna
okkur hvern veg deildarstjórinn mundi haga
sér,
Liðu nú sex vikur, og loks kom deildar-
stjórinn. Hafði stjórn liðssveitarinnar gert sér
alt far um að blása hermönnunum vígamóði
í bijóst, svo að þeir yrðu sem hermannleg-
astir. En það virtist koma að litlu haldi, er
deildarstjórinn kom.
Hermönnunum var skipað í raðir. Síðan
kom deildarstjórinn og reið fram með röð-
unum. Hann hafði gullsaumaða hermanna-
húfu á höfði og gleraugu á nefi.
Ekkert var að hans skapi, og enginn hinna
óbreyttu liðsmanna . var svo mikill dóni og
fólskuseggur sem hann.
Að lokum flutti hann ræðu, og skýrði frá
Charles Garvice: Marteinn málari.
295
Saga þessi vakti ámóta hlátur og hin og
Tom fór nú að ympra á því, að þeim væri
nú bezt að fara að komast af stað. Charlotta
var þarna eins og milfi steins og sleggju og
vissi ekki hvort hún átti heldur að verða
eftir hjá frú Browmvood eða snúa aftur með
manni sínum, en Tóm ieysti hana af þessum
vanda.
»Það er bezt fyrir þig að koma með mér«,
sagði hann hæglátlega. Hann var ennþá ekki
vonlaus um, að það gæti orðið til einhvers
góðs fyrir Rósamundu — og það reið bagga-
muninn.
Þau Tom og Charlolta dvöldu nú tvo daga
i höllinni og undi hvorugt sínum hag. Hver
endir mundi verða á þessu öllu? Það var
Það var spurning, sem þau bæði lögðu fyrir
sig og loksins fanst Tom, að hann mundi
ekki geta unnið Rósamundu neitt gagn með
því að halda Charlottu hjá sér lengur. Komst
hann því að þeirri niðurstöðu, að ráða konu
sinni að hverfa aftur til Lundúna, en þá
vildi svo til, að hann hitti dreng með sim-
skeyti þar fyrir utan höllina.
»TiI Gregsons« sagði drengurinn og rétti
honum skeytið.
Tom tók við skeytinu og opnaði það, og
datt heldur en ekki ofan yfir hann þegar
hann las innihaldið. Það var á þessa Ieið:
þvi, er honum hafði þótt miður fara. Var
hann álitinn sem þar væri kominn skrípa-
leikari. Hann fann að mörgu, og var alt sem
hann sagði jafn rangt og vitlaust.
Gömlu foringjarnir í liðssveitinni hlógu að
eins að honum og mæltu: »Þvílíkur asni!
Hann veit ekki sjálfur hvað hann vill!«
»Þetta er flækings-ræfill«, hvæsti Lefévre
við hlið mér.
Þegar þessu var lokið hélt Lefévre áfraip
að rausa. Kvað hann hersýninguna hafa far-
ið fram á hinn bezta hátt, þó að þessi bölv-
aður a§ni hefði ekki getað rekið í það augun.
Tékki einn, friður sýnum, er verið hafði
ritstjóri tímarits eins, kvað hann hafa á réttu
að standa. Enn þá væri heimurinn ekki svo
fullkominn, að unt væri að heimta að nokk-
uð væri fullkomið. Hann kvaðst aldrei hafa
séð annað eins ómenni, sem þenna deildar-
stjóra. Ennfremur kvað hann sig ávalt hafa
litið stórt á Þýzkaland, og þar mundi eigi
slíkur náungi sem þessi vera hafður í há-
vegum.
Um það leyti sem slökt voru Ijósin, heyrði
eg menn enn vera að tala um það, hve aum-
legt það væri, að tiginn herforingi skyldi
eigi geta haft hemil á skapi sínu, heldur
vera jafn heimskur og hvaða naut sem væri.
»Og jafn vanstiltur og múlasni«, kallaði
Kastilíubúi einn, sem eigi leið úr minni
helzta húsdýr átthaga sinna. Eg vildi að
hershöfðinginn hefði heyrt, hve menn voru
einlægir í hans ,garð að þessu sinni.
Mér var nú skipað í hersveit eina, er fara
skyldi til Lyon. Voru í henni að mestu leyti
Tékkar.
Þótt undarlegt megi virðast, þá þótti mér
nú alls eigi mjög mikilsvert að hafa hlotið
frjálsræði mitt á ný. Hörmungarnar höfðu
dregið úr mér dug, og mig fýsti eigi að fara
til Biarritz, til þess að kveðja stúlkuna, sem
var bjargvættur mín.
Síðasta kvöldið sem eg var í borginni, ráf-
aði eg um göturnar og hlakkaði mjög til
brottterðar. Alstaðar gat að líta ölvaða her-
raenn.
Árla morguns lagði hersveitin af stað til
296
»Full játning fengin. Komið undir eins til
lögreglustöðvarinnar í Applebury. — Smith-
son«.
Það leið naumast drykklöng stund þangað
til vélarvagn Toms þaut eins og elding eftir
hinum kyrlátu götum, sem lágu til Apple-
bury. Krakki, sem var að leika sér að barna-
vagni, forðaði sér ofan i skurð og menn, sem
voru þar á gangi, störðu undrandi og hálf-
gramir á þennan þeysing. Loksins stað-
næmdist vagninu fyrir framan rault múr-
steinshús, sem var haft fyrir lögreglustöð.
Stóðu þar tveir lögregluþjónar í anddyrinu.
»Er herra Smitson viðstaddur?« spurði
Tom.
»Gerið þér svo vel! Komið þér þessa leið!«
svaraði annar iögregluþjónninn og fylgdi
Tom inn i lítið herbergi, sem vissi út að
garðinum. Þar var herra Smithson fyrir og
reis hann upp úr sæti sínu til þess að heilsa
Tom og var alldrýgindalegur á svipinn.
»Hafið þér náð í játninguna?« spuiði Tom
áfjáður.
Smithson veifaði pappírsblaði í hendinni.
»En hvernig fóruð þér að því ?« sagði Tom.
»Það var nú ekki stór galdur«, svaraði
Smithson. »Maðurinn var hafður undir at-
hugun«.
brautarstöðvanna. Þröngt var í lestinni og
aðbúð ill. Vistin þar var því hin versla. En
til allrar hamingju var eg skipaður til þess
að gæta dyra, er á brautarstöðvar kæmi.
Skyldi eg dvelja í kvikfjár-vagni og var þar
rýmra.
Á öllum brautarstoðvum voru oss gefnar
gjafir. Fólkinu þótti yndi að því að virða
okkur fyrir sér, því að i hópnum gat að líta
eigi að eins hvíta menn frá ýmsum löndum,
heldur og svarta, gula og brúna. Tékkarnir
söfnuðust oft saman og sungu söngva sína.
Var fólkinu það hið mesta eftirlæti.
Fjöldi Rússa og Pólverja var í sveit þess-
ari. Höfðu sumir þeirra verið að námi, en
aðrir að ýmissi vinnu, er stríðið hófst. Hafði
þá rússneska stjórnin skipað þeim að ganga
í franska herinn.
Bezt fór á með mér og Pólverjunum. Þeir
voru vinveittir mjög Þjóðverjum, og brugð-
ust glaðir við, er þeir fréttu sigursæld þeirra.
Tékkunum og Pólverjunum féll hörmulega,
þótt hvorirtveggju væru Slafar. Pólverjarnir
kváðu enga fara betur með Pólverja heldur
en Austurríkismenn, og skildu þeir eigi hvern
veg því var farið, að Tékkar hötuðu svo
mjög Þjóðverja.
Á þriðja degi komum við til Lyon. Her-
mennirnir fóru út úr vögnunum. »Upp með
byssustingina!« var skipað. Þúsundir byssu-
stingja blikuðu í sólskininu.
Fréttist nú i borginni að komin væri er-
lend liðssveit. Streymdi nú til brautarstöðv-
anna fjöldi manna. Fýsti fólkið mjög að sjá
menn þá, er ávalt höfðu getið sér góðan orð-
stir i nýlendunum. Var gleði mikil manna á
meðal, er liðssveitin hélt af stað. Fyrst allra
gekk hljóðfærasveitin. Því næst gömlu her-
ineunirnir úr erlendu liðssveitinni. Á fána
þeirra stóð skráð með gullnu letri: »Heiður
og hlýðni«.
Næstur merkisberanum reið tiginn foringi.
Hafði hann getið sér orðstir mikinn í ný-
lendunum og bar fjölda heiðursmerkja.
Frh.
297
»Hvað er þetta!« sagði Tom. »Höfðuð þér
lögregluþjón í herbergiuu?«
»Já, það var svo sem auðvitað«, svaraði
Smithson, og hann var ekki búinn að vera
þar nema einn klukkutíma þegar sjúklingur-
inn vildi losna við leyndarmál sitt. En takið
þér nú við játningunni og lesið þér hana
sjálfur. Maðurinn hafði fengist eitthvað við
smíðar í Lundúnum á æskuárum sinum, og
gat þess vegna fleytt sér svo í ensku að ekki
var erfitt að skilja hann, og þessi skriflega
játning er alveg orðrétt að heita má.
Tom settist niður, leit á blaðið og fór að
lesa:
Játning Hinriks Barbarossa á dauðastund~
inni.
VII.
»Eg átti heima í Flórens, og eru nú mörg
ár síðan þangað kom einu sinni enskur
málari, ríkur og af háum stigum, að því er
mér var sagt. Eg var mjög fátækur, en átti
gullfallega konu, og lögðum við saman ráð
okkar, hversu við mættum hafa íé af þess-
um auðuga Englendingi. Loksins fékk hún
talið hann á að hafa sig til fyrirmyndar við
málvej-k sín, og reyndi hún til að töfra hann
á allar lundir, svo að hann skyldi gleyma