Frækorn - 22.07.1909, Blaðsíða 6

122
FRÆKORN
gert vart við sig einhver lasleiki,
sem fólkið þekti ekki. Regar hann
kom, sá hann ekki sólina um há-
daginn, svo var hann drukkinn, og
þá má geta nærri hvort hann þekti
sjúkdóminn. A öðru heimilinu var
það magakvef, sagði hann; á hinu
gigt, og þar skildi hann eftir amer-
ískan plástur, og fór svo. En þetta
var raunar taugaveiki. Hún komst á
sex bæi áður en læknirinn var
sóttur aftur og nokkrar sóttvarnar-
ráðstafanir gerðar. Hún kom á
mitt heimili; þá dóu báðir yngri
drengirnir mínir, annar 12 ára, hinn
15. Alls dóu 5 manns úrveikinni.
Barnakennarinn og hreppstjórinn
möttu skaðann, sem veikin gerði í
sveitinni 900 krónur, auk mannslíf-
anna, sem fórust. Eg býst við að
brennivínsvambirnar segi samt, að
vínnautn læknisins »varði að eins
hegðun einstaklingsins«.
Rúmum tveimur árum eftir þetta
(um haust) fór maðurinn minn og
elsti (og eini) drengurinn okkar í
kaupstað, sjóveg yfir fjörðinn. A
heimleiðinni druknuðu þeir, og
allir sem á bátnum voru. Formað-
urinn var drukkinn, þegar lagt var
af stað, og var búinn að fylla tvo
aðra samferðamennina. Mágkona
mín kom ofan á bryggjuna, þegar
þeir voru að leggja frá landi, Hún
spurði formanninn, hvað hann hugs-
aði að drekka sig fullan þegar hann
væri að leggja af stað í sjóferð
með skipið hlaðið af vörum og
fólki. »F*að kemur þér ekkert við.
Eg passa mig; passa þú þig!« (þ.
e. á brennivínsvamba-máli: það
varðar aðeins hegðun einstaklings-
ins«.) Á leiðinni lenti druknu
mönnunum saman í áflogum og
hvolfai skipinu. Það var skamt frá
lendingunni og sást heiman frá
bænum hvað fram fór.
Nú er eg alein eftir af rnínu
fólki hér í heimi, alslaus og örvasa.
Senn tekur sveitin við mér, ef dauð-
inn verður ekki fyrri til. Eg hef
mist manninn minn og þrjá efnilega
sonu fyrir tilstilli Bakkusar, og þó
hefir enginn þeir.a drukkið vín. Vín-
nautn annarra hefir orðið þeim
að bana, alsaklausum. Eg veit að
Brennivínsfélagið í Reykjavík fer ekki
að vorkenna mér þetta; það vorkennir
engum nema þeim, sem verða að
missa vínsins, ef nokkuð er að
marka ávarpið þeirra. Og eg ætla
heldur engan að biðja að vorkenna
mér; eg hefi ekki gert það hingað
til. En eg ætla að biðja alla, karla
og konur, með óspiltum tilfinn-
ingum að vorkenna þeim öðrum
sem árlega verða ófarsælir vegna vín-
nautnar annarra. Og eg særi þá
við drengskap þeirra og sómatilfinn-
ingu, að berjast af öllum mætti
gegn Brennivínsfélaginu, því að það
er:
fflggT versta félag, sem
stofnað hefir verið opinberlega
á þessu landi.
Qömul ekkja.
Móðurástin.
Kafli úr sögunni „Glataði sonurinn*1 eftir
Hall Caine.
Frli.
Róra hafði einmitt farið bein-
ustu og fjölförnustu götuna, en
þó hafði enginn veitt henni eft-
irtekt. Hún mætti nokkurum
mönnum, sém voru niður sokkn-
ir í samræðu og það var svo
sem ekki hætt við að þeir tæki
eftir henni, þar sem hún staul-
aðist áfram eftir götunni með
sjalið hennar Önnu í skýlu.
Tvisvar hafði hún stanzað til að
varpa mæðinni og í annað skift-
jð studdist hún við ljóskersstólpa;
því að hana svimaði, og hún
kendi óstyrks um öklana. Ressi
leið hafði hingað til verið fljót-
farin. Nú var það langferð. Þó
var þeirri langferð lokið um síð-
ir. Róra staðnæmdist við hús-
dyr föður síns.
Hún hafði ætlað að læðast inn
og hlusta, þangað til hún heyrði,
hvar barnið væri, sæta svo lagi
og taka það, þegar Margrét viki
sér frá því eitt augnablik. Ress
vegna sneri hún handfanginu
hægt, og ýtti á huróina með
mestu varkárni, en um leið hringdi
bjalla fyrir innan dyrnar. Þetta
gat Póra ekki varast, því að
þarna hafði ekki verið bjalla fyr.
Á næsta augnabragði heyrði
hún gengið hratt um húsið, og
áður en hún gæti áttað sig, stóð
Margrét frammi fyrir henni.
»Guð komi til. Ert það þú«,
hrópaði Margrét og varð svo
hverft við, að við sjálft lá, að hún
hnigi í ómegin.
Þóra stóð agndofa, en sál
hennar barðist um eins og væng-
brotin rjúpa.
»Guð minn góður, hvernig
gaztu komist hingað ein og hvað
í ósköpunum hugsaði Anna að
sleppa þér?«
Róra hló — »Anna vissi ekk-
ért um það« Hún svaf — eg
kom til að sjá litlu Lóu. Meira
gat hún ekki sagt. Hún hallað-
ist upp að dyrastafnum og grét
eins og barn.
Margrét mátti ekkert aumt sjá.
Retta gat hún ekki staðist. »Já
það skaltu fá. Víst skaltu fá að
sjá hana. Reir settu mig hér
eins og varðhund og bönnuðu
mér að lofa nókkrum manni að
koma nálægt barninu, en þeir