Gjallarhorn - 17.11.1905, Blaðsíða 2

154
GJA-LLARHORN.
39. bl.
Jarðarför
konsúls Jubanns Yigfússonar
fer fram frá »Hótel Akureyriu þriðju-
daginri 21. þ. m., kl. 12 á hádegi.
CBBaflgilBaWWIIMK/ ttoiWafflMWBWIW
gjökl til landsjdðsins. — Að halda
því fram væri hin mesta fjarstœða.
Útgjöld alþýðu til landsjóðs eru lítil
en ekki mikil, jafnvel þöttlitiðsé til
hins almenna veika efnahags, ngþau
hljóta að hækka, ef nokkrar verulegar
framí'arir eiga að verða, og það er
ekki vel gert að telja fólki trú um
þau ósannindi, að landsjóðsgjöld sé
»plága« eins og þér neínið það. Hafið
þér gætt að því hve miklar tekjur
landsjóður hefir af landbúnaðinuna
og hve mikið fé aftur er veitt úr
landsjóði til eílingar landbúnaði? —
Getið þér bent á ráð til að jafna
kjör manna hér á landi, svo að þœg-
indi og gæði lífsins hlotnist öllum?
£f þér þekkið ráð, hví bendið þér
þá ekki »valdhafendum þjóðarinnar«
á það? — Mér datt annars i hug,
er eg las ummæli yðar um þetta efni,
vísuorðið:
>«Hún las það fyr í danskri bók.«
Hver er þessi »ýmiskonar óréttur«
sem alþýðan „sífelt verður að þolau?
— Ef þetta er annað en meininga-
laust flapur, er yður skylt, finst mér,
að skýra betur hvað þér meinið, svo
að alþingismennirnir — þeir eru ef
til vill ekki allir sannvizkulausir —
geti notið bendingar yðar. —
Mjög, merkír menn eru þeiEhvor í
sinni röð, Guðmundur á Sandi og
Gísli læknir. — En eg ætla sarat
að óhæít muni að fullyrða, að þeir
verði aldrei teknir í helgra manna
tölu fyrir þann fagnaðarboðskap, sem
þeir iluttu á Húsavíkurfundinum.
Skoðun yðar á þessu er vistíminni-
hluta, því flesta heyri eg sammála
um það að frammistaða þeirra þar
hafi verið mjög óvanalega — já hvað
áeg nú að nefna það,— lítið frægileg,
Atkvœðagreiðslu á opinberum kjós-
endafundi, sem öllum er boðaður, kall-
ið þér „grírouleik". — Yiljið þér
gera svo vel að láta mig vita, bvaða
nafn þér gefið binum pukurslegu
undirskrifta-atkvæðagreiðslum, sem
mest hafa verið »í móð« á síðustu
tímum.
Getur okkur ekki komið saman um
það, að vel færi á því, að konur, þá
er þœr taka opinberlega til máls, beri
freinur friðarorð og bróðernis milli
þeirra er í bardaganum hljóta að
standa? — Fer ekki betur á því, að
þær heldur græði en særi? Mundu
þær ekki vilja bera lífgrös að sárun-
um er eiturvopnin hafa valdió? —
Úfeigur.
STAURAFLUTNINGSSKIPIÐ,
„Adolph Andersen1* kom hingað
til bæjarins á miðvikudaginn og er
nú verið að skipa upp úr því, hér
við hafnarbryggjuna, staurum þeim
sem fara eiga ti! ritsímans hér í
grendinni. IJví hefir gengið ferðin
hið ákjósanlegasta hingað og verið
rojög heppið með veður þann tíma
sem það hefir verið hér við land.
Illur málstaðnr Yarinn
—o—
Á sjötíu ára afniælisdcgi lians,
11. nóvember 1905.
Velkominn gestur í vinasal
Með vífið þitt prúða og dœtur;
Vér fögnum með lotningu hrund og hal,
Sem hér eiga djúpar rætur.
— í kvöld átt þú einsamall allan val;
Ef einbverjum skriöna fætur,
f>á borgarar þessir og brúðaval
Bjóða þér góðar nætur.
Samgróinn landsins lífi og þjóð
í ljóðunum hefir þú spunnið
Sro hárfínan, íslenzkan- hjartans óð,
Að hvergi mun betur unnið.
Og nú átt þú fagurt friðarkvöld,
Að fjalla um lárberin ungu,
Sem hafa nú meir en hálfa öld
Hoppað af skáldsins tungu.
Sjötigi ára sunna steig af bárum,
Silfurlits-gárum dreifir öldungshárum,
Skín yfir frjóvar andans akurlendur
Ungbarnsins sál og fínar penr.ahendur.
Skáldkóngur aldni! Hreimur þinnar hörpu
Hljómþýður berst í snildarmáli skörpu,
Út yfir takmörk óska þinna og Tona,
Út yfir löndin dælra þinna og sona.
Og þeim sem lesa Ijóðin þín í nœði
Er líknin viss, þó sárar undir blæði;
J>au stilla sorgir, mýkja meinin þungu
Svo munarhlý og sögð á kristna tungu.
Og allar heimsins vættir standa i verði
Að verja »kenning« þína brugðnu sverði,
Sem »frið og unun« heitir hverju barni
í höllu kóngS’ hjá fátæklingsins arni.
Bjartsýni andi! Gef oss meira, meira
Af máli því sem allir vilja heyra,
Frá augnabliksins hvössu hugarsjónum
Og hjúpuð þínum fögru snildartónuin
Sit þú nú heill! það haustar að
Og húmskýin taka að stækka.
Hin íslenzka þjóð mun brjóta blað
í bókinni, þar sem þór fækkar.
J>ér sé nú heiður og hjartans þökk
Frá henni og okkur borin,
Og brosi þór, vinur, sú kveðjan klökk
Sem kærleikans sól á voriu.
Njóttu svo haustsins í næði og ró
Við nægtir og lífsius gæði,
I>ví ungviðið fært í flestan sjó,
J>að ílýgur á brott yfir græði
Og sendir þér skeyti yfir sundið vítt
Sem sólgeisla bjarta í dalinn.
En hún sem að bar með þér blítt og strítt
Byggja raun lengst með þér salinn.
J. N.

J>að er engu likar en að Guð-
mundur á Sandi sé orðinn vika-
piltur „Norður!andsfélagsins“ og sé
honum ætlað ' þuð verk, að bafa
vörzlu á hendi, til að verja hús-
bóndann og hans nánustu fylgis-
mcnn þegar í harðbakkana slæst;
enda veit sem er að hann er orðhvass
og ófyrirleitinn. og því .getur kom-
ið sér vel að siga ho.ium á þá sem
hann á' grátt að gjalda, og ef ein-
hver óhreinindi kynnu að slettast
upp á skúfana, þvi muni hann
reynast vel að strjúka þau af, svo
húsbóndinn og þénarar hans sýn-
ist sem allra hreinastir í augum
þjöðarinnar.
það þarf ekki nema að benda
á lítið sýnishorn að svona muni
vera. Maður þarf ekki að líta
langt fram í tímann, ekki lengra
en þá Guðmundur gjörði sína fár-
ánlegu athugasemdir við grein J>or-
gils Gjallanda í sumar, og nú síð-
ast þá hann ræðst með sínnm al-
þekta rithœtti, áþá menn, sem hafa
birt á prenti fyrir þjóðinni, eitt
hið svartasta srar sem þekkist á
íslenzkri tungu, sem só að neita
konu um hjálp í barnsnauð. þessa
hryllilegu neitun tekur Guðmundur
að sér að afsaka og verja, og um
leið að velja þeim mönnum, sem
hafa bent á þetta atvik öðrum til
viðvöruna> bin hraiílegustuorð.
Og þetta hefir lík áhrif á Norð-
urlands ritstjórann, sem hann hafi
verið tekinn undanu torfu. Hann
þakkar fyrir hluttekninguna, setn
sér sé sýnd af Guðmundi á Sandi
og fer um leið, sér til málsbótar
að segja tíu ára gamla sögu um
það, að læknar í Reykjavik hafi
neitað að hjálpa konu í barnsnauð,
en þá hafi hann hluupið undir
bagga, og enginn hafi þá brugðið
læknunum í Heykjavík um ódreng-
skap. En þegar hann hafi aðhafst
híð sama þá sé hann úthrópaður í
öllum hornum landsins fyrir til-
tækið.
Óvíst er að nokkur nema ritstj.
Nls. þekki þetta dæmi af læknun-
um í Reykjavík, það getur svo
auðveldlega verið skáldskapur sem
svo margt annað. er stendur í því
blaði. En setjutn nú svo, að sagan
væri sönn, þá er hún blátt áfram
ekkert aunað en hin sorglega af-
sökun, »af því pessi hefir gjört
rangt. því mii cg þá ekki gera það
líka?“
En svo vil eg leyfa rnér að víkja
fáum orðum að grein Guðmundar
á Sandi. Hann þykist ekki vera mik-
ill sálarfrœðingur, en þó jafnmikill
öðrum sem skrifa í blöðin. Sálar-
fræðingsþekking Guðmundar kemur
fram í lýsing á sorg Egils Skalla-
grírassonar. þá hann syrgði son
sinn svo að hann ætlaði að svelta
sig í hel. Sorgin væri helgari en