Gjallarhorn - 09.03.1911, Blaðsíða 2

28
GJALLARHORN.
/Vlþingi.
Þaðan tíðindalítið um þessar
mundir. Nokkrar þingnefndir hafa
verið skipaðar og er þessar helztar:
Neðri deild.
Reikningslaganefnd: Ól. Br. (skr.),
St. St., H. Guðj. (form.).
Fjátkláðanefnd: Jón á Hvanná (form.),
E. Jónsson, Þ. Jónss., H. Guðj. (skr.),
P. Jónss.
Vísað til hennar frv. til laga um
útfl.gjald af ull.
Pingfœrslanefnd: Sig. Gunnarsson
(form.), Þorl., J. Ól. (skr.).
Tolllaganefnd: Ól. Br. (form.), H.
Hafstein, M. Bl., Sig. Gunn., Jón í
Múla (skr.), B. Sv., J. Sig.
Siglingalaganefnd: B. Kr., H. Hafst.
(skr.), M. Bl. (form.), Bjarni, J. Magn.
Hafnárlaganefnd: M. Bl., J. Magn.,
B. Kr. (form.), J. Ól. (skr.), B. Þorl.
Bánaðarmálanefnd: B. Sigf., J. J.
N.-M. (skr.), St. St., Sig. Sig. (form.),
Einar J.
Peningamálanefnd: M. Bl. (form.),
B. Kr. (skr.), H. Hafst, Þorl. J., Jóh.
Jóh., J. Magn., Bjarni J.
Lögheitanefnd: B. Sv., Sig. Gunn.,
J. Ól.
Efri deild.
Viðskiftalög: Kr. Jónss. (form.), L.
H. B. (skr.), G. Ól., Ág. Fl., Jósef.
Utanþjóðkirkjumenn og laun sóknar-
presta: Sig. St., E. Br. (form.), Sig.
Hj., Stgr. J., Kr. Dan. (skr.).
Stýrimannaskólinn: G. Ól. (skr.), E.
Br. (form.), Ari J.
Vitar og sjómerki, öryggi skipa og
báta: Sig. St., J. Havst. (form.), G.
Ól., Ág. Fl. (skr.), Sig. Hj.
Dánarskýrslur: Sig. H. (skr.), Stgr.
J., Jósef (form.).
Lögaldurleyfi: Kr. J. (form.), L. H.
B. (skr.), Sig. St.
Úrskurðarvald sáttanefnda: Ari (skr.),
J. Havst., Kr. J. (form.).
Frœðslufrumvarp: Sig. Hj. (form.), St.
St. (skr.), Kr. Dan., Stgr. J., Jósef.
Eiður og drengskaparorð: Ari (skr.),
J. Havst., G. ÓI. (form.).
Rvík
Rannsóknarnefndin í efri
deild hefir klofnað. Meiri hlutinn
heldur enn áfram síörfum og hefir
margt fundið, sem þykja mun eft-
irtektarvert. Björn ráðherra þráaðist
við að mæta fyrir nefndinni þangað
til hún sendi lögregluþjóna eftir
hcnum. Sig. Hjörl. er einn í minni
hluta og fylgir Birni í öllu.
Bankamál. Björn Kristjánsson
flytur frumvarp um breytingar á
landsbankalögunum. Vill láta afnema
gæzlustjóraembættin, en skipa þriðja
bankastjórann með 4 þús. kr. laun-
um. Því frumvarpi er vísað til pen-
ingamálanefndarinnar. Heimastjórn-
armenn því andvígir.
Réttindi kvenna H. Hafstein
flytur frumvarp um það. Vili láta
kvenfólk hafa sama aðgang að öll-
um æðri skólum og sama aðgang
að embættum sem karlmenn.
Ráðherravalid. Eins og áður er
lauslega getið skrifuðu «þeir þrettán«
Skúlamönnum á sunnudaginn og
kváðust ekkert samband vilja hafa
við þá um ráðherravalið.
Skúli Thoroddsen skrifaði Heima-
stjórnarmönnum á mánudaginn og
spurði hvort þeir mundu ekki láta
sig hlutlausan til þingloka ef hann
tæki við ráðherraembættinu, kvaðst
vænta tilhliðrunar í flokksmálum eins
og nú væri alt komið í óvænt efni.
Þeir svöruðu í gærkvöldi, tóku stirð-
lega í málið og lofuðu engu góðu.
Talið að vaxi jafnt fylgi Kristjáns
Jónssonar sam ráðherraefnis þrátt
fyrir ofsafengnar árásir «ísafoldar"
Björns og wþeirra þrettán" á hann.
Hvernig „Prestaflokkurinn“
myndaðist.
í þingbyrjun, þegar »ísu« gömlu
fór að verða skapþungt yfir afdrifum
»pabbans« voru flest fangbrögð reynd,
til að halda sálunum saman, t. d.
mynti hún þá klerkana á orð Páls
postula, þessi: »En ef þér bítist, og
etið hver annan upp, sjáið þó við því,
að þér tortínist ekki hver fyrir öðr-
um«.
Og sjá! Þetta dugði; allir klerk-
arnir — á þingi — gengu hinn þrönga
ísuveg — nema einn — —.
Grettir.
Opinberunarbók.
Trúlofuð eru Guðmundur Þorsteinsson
settur héraðslæknir á Sauðárkróki og ung-
frú Margrét Lárusdóttir bóksala Tómas-
sonar á Seyðisfirði.
Sýslufundur
Eyjafjarðarsýslu hófst hér á mánudag-
inn og verður lokið
Þóróifur í Nesi
heitir nýtt leikrit, er Leikfélag Rvíkur
sýnir um þessar mundir. Það er íslenzkt í
anda; um baráttu milli kaupmanna og
kaupfélaga, og þykir Iaglega samið. Hver
höfundur þess sé, er haldið leyndu.
„Unsa Island'*
hefir Helgi Valtýsson keypt frá síðustu
áramótum, og tekinn jafnframt við ritstjórn
þess.
Biarni Thorsteinsson
læknir andaðist í Khöfn 27. jan. síðastl.
Hann var sonur Steingr. Thorsteinssonar
rektors; hafði dvalið lengst af í Dan-
mörku.
Hjúkrunarfélagið •>Hlíf‘*
hefir síðastliðið ár látið hjúkra 20 sjúkl-
ingum í samtals 440 dægur og þar af
386 dxgur endurgjaldslaust. Auk þess hef-
ir verið varið af sjóði félagsins kr. 111.22
til hjálpar sjúklingum og ennfremur 45 kr.
til jólagjafa og jólaglaðnings sjúklingum
á sjúkrahúsinu. Kvöldskemtun hélt »Hlíf«
nýlega til ágóða fyrir sjóð sinn, er fór vel
fram að öllu. — Bæjarbúar ættu að styrkja
félagið eftir föngum því starfsvið þess og
mark er hið lofsverðasta.
Benedlkt Blðndal
f. umboðsmaður í Hvammi í Vatnsdal
andaðist 2. þ. m. eftir langvarandi van-
heilsu. Hann lifði lengst þeirra systkina
sinna, barna Björns sýslumanns Blöndals
og var ura Iangt skeið einn hinn mikil-
hæfasti bóndi í Norðlendingafjórðungi.
Skilnaðarfélaír
er stofnað í Reykjavík af um 100 ungum
mönnum og er takmark þess að vinna að
algerðum skilnaði íslands og Danmerkur.
Það nefnist »Eélag ungra skilnaðarmanna«.
Formaður er Sigurður Sigurðsson stud.
jur. frá Vigur.
Kvöldskemtun
var haldin hér í leikhúsinu á sunnu-
daginn var, ti! ágóða fyrir »Lystigarð Akur-
eyrar« og höfðu forstöðukonur Lystigarðs-
félagsins forgöngu fyrir skemtuninni. Þetta
var til skemtunar:
Lúðraflokkurinn lék nokkur lög fyrst og
síðast, söngfélagið »Gígja« söng tvisvar
nokkur lög í hvert skifti, V. Knudsen las
upp smásögu og lék smáleik (eintal) og
fórst hvortveggja vel úr hendi, Carl F.
Schiöth lét menn heyra frá hljððgeymi
þrjú íslenzk lög er Pétur Jónsson hafði
sungið (»Augun bláu« »Dalvísur« »Gígjan«)
og ennfremur ýms útlend lög sungin af
heimsfrægum söngsnillingum. Var gerður
mestur rómur að söng Péturs. Loks var
leikinn leikur í einum þætti eftir Pál Jóns-
son (er heitir: »Eg vil ekki giftast*). Þar
lék ungfrú Guðrún Jóhannesdóttir höfuð-
persónuna og sýndi í því ótvíræða með-
fædda leikkonuhæfileika. Skemtunin var
mjög vel sótt, mátti heita að leikhúsið
væri fult.
Seyðfirðingrar
og kvennaskólamálið. Á fundi er nokkr-
ir Seyðfirðingar héldu þar nýlega, var sam-
þykt að skora á þingið að veita fé ti!
kvennaskóla á Seyðisfirði. Mun hugmynd
sú hafa fengið byr í seglin þegar skólinn
á Blönduósi brann. Aðalfiutningsmaður
málsins mun vera Þorsteinn ritstj. Skapta-
son.
Útflutningsgiald á ull.
Það er eitt af stjórnarfrumvörpum Björns
Jónssonar, að nú vill hann láta demba
útflutningsgjaldi á hvert ullarpund, sem
flutt verður út úr landinu 2V2 eyri á pund-
ið. Geta fjáreigendur verið honum þakk-
látir fyrir þá tillögu!
Hafís
er sagður mikill norðan við land.
»Austri« varð að snúa aftur við Horn.
Þar var að sjá þykka hafísheliu svo
langt sem augað eygði í haf út. Á
leið hingað austan um á sunnudaginn
sigldi »Austri« gegn um hafís í tvær
klukkustundir úti fyrir Melrakkasléttu.
Neyzluvatn Lundúnaborgar.
Helmingur þess er leiddur úr Temps-
fljótinu, langt o.ar en borgin liggur,
en hitt úr ánni Lee, sem rennur í
Temps, og enn sumt úr öðrum upp-
sprettum. »Ársneyzla borgarinnar mundi
mynda stöðuvatn, sem væri 4 enskar
fermílur á stærð og 76 feta djúpt;
mundi það vera sæmilega rúm höfn
fyrir alia herflota heimsins. Svæði
Lundúna, sem vatn er fært, er um 500
enskar fermílur. Vatnið geymist á ýms-
um stöðum, er allir hafa samrensli
þegar þarf. 260 stórvélar eru að starfi
dag og nótt með 40,000 hestöflum til
þess að lyfta vatninu um 200 fet og
birgja borgina með 1,000,000 smálest-
um af vatnsþunga dags daglega.«
Borgin sjálf er eigandi vatnsbirgðanna
og stjórnar þeim með fjölda hálaun-
aðra embættismanna og snillinga. Að-
ur áttu mörg télög vatnið, og þótti
lengi bæði dýrkeypt og misjafnt að
gæðum. Loks keypti borgarstjóri Ak-
ureyrar — nei, Lundúnaborgar — öll
vatnsbólin fyrir nálægt 50 milliónir
pund gulls. Rétt eins og hjá oss —
eða hitt heldur. »Upp »Fjöruþjóð« á
Akureyri, og afreksmenn, sem byggið
»Gil«!«
Bréf til „Gjallarhorns“.
Þú hefir nýlega skotið skjólshúsi
yfir einhvern »flugumann«, sem kallar
sig »Gretti«. Hann vegur að baki mér
úr skjóli þínu, undan grímu Grettis,
fyrir hönd »Norðra«.
Þessi »flugumaður« ávítar fyrst
»Norðurland« fyrir það »ósamræmi«,
að taka móti nafnlausum blaðaskömm-
um, en flytja þó skammir, sem skrif-
að er fult nafn undir. Ómögulegt er,
að nokkur óvitlaus maður finni ósam-
ræmi í þessu. Við hina tjáir ekki að
tala af viti, svo þetta atriði er þarf-
laust að ræða.
Svo fer »flugumaðurinn« nokkrum
fúkyrðum um grein mína til »Norðra«
í 7. tölubl. »Norðurlands« þ. á. Þar
er rökleiðsla hans á sama veg: Hann
segir fyrst, að engar ástæður séu
færðar í grein minni, og til að sanna
það, slítur hann nokkur orð úr henni
út úr sambandi, og spyr síðan, hvort
þetta sæmi kennara.
Eg finn engan snefil af viti í þess-
ari fáránlegu klausu þessa fáránlega
»flugumanns«, og ætla því ekki að
eyða orðum við hann.
En þér vil eg í bróðerni ráða til
þess, að ljá ekki oftar skjól slíkum
skálkum sem þessi »flugumaður« virð-
ist vera. Þeir geta hvorki borið hönd
fyrir höfuð »Norðra«, né varið sóma
»NorðurIands«, enda þótt þeir ætluðu
í raun réttri að gera það. Þeir geta
ekkert annað gert, en að svívirða það
blað, sem ber orð þeirra, og það nafn,
sem þeir seilast í löngum fingrum of-
an í grafir framliðinna.
Vinsamlegast
Karl Finnbogason.
Fyrirlestur
heldur Jónas kennari Jónasson í
leikhúsinu í kvöld. Umræðuefni: Mann-
leg fegurð.
Kaupamennirnir.
Orustan við R»tstjóri »Norðurlands«
sannleikann. situr f Reykjavík, er einn
af dyggustu fylgifiskum
Björns Jónssonar og fær því sennilega
að vita hvað hann starfar í pólitískum
efnum.
En ekki nýtur »Norðurl.« þess svo
mjög eða ritstjórinn kærir sig a. m.
k. ekki um að láta það segja of fljótt
frá þvf sem gerist í Björns garði um
þessar mundir.
Það sagði t. d. frá því á laugar-
dagskvöldið 25. febr. að næsta mánu-
dag ætti að ræða vantraustsyfirlýsing-
una í efri deild, að B. J. »neitaði að
segja af sér fyr en meiri hlutinn hefði
komið sér saman um eftirmann hans«
og »væri það eðlilegt og sjálfsagt«!
En á laugardaginn — sama daginn —
var B. J. þó búinn að sækja um Iausn
frá embætti og búinn að fá Iausnina.
Hann „neitaði" ekki að segja af sér!
Og efri deild tók því auðvitað ekki
vantraustsyfirlýsinguna til umræðu.
Ekki gott að vita hver meiningin
var að segja ekki frá þessu eins og
var.
Um það hefði þó mátt segja satt.