Gjallarhorn - 30.06.1911, Síða 2

92
OJALLARHORN.
•••••••«•••♦•••••»••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••<
Kyenprestar í Noregi. Eftir að kon-
urnar í Noregi hafa nú fengið atkvapð-
isrétt og sæti á Stórþinginu, vilja þær
ekki gera sig ánægða með það, held-
ur heimta þær nú einnig að fá leyfi
til þess að gerast prestar. Biskupinn
er ekki á því, og vitnar til biblíunnar
og gerir alt hvað hann má því til
hindrunar. Aftur á móti hefir Konow
yfirráðherra lýst yfir því, að hann sé
»kvenprestunum« meðmæltur, og er
eigi hægt um að segja, hvernig mál-
inu lyktar.
/
*Víkingaför<. Meðal þeirra Norð-
manna, er taka þátt í hátíðahöldunum
í Rúðuborg, eru fimm stúdentar, er
fara þangað á opnum bát, »víkinga-
bát«, og þykir það hraustlega gert.
Ráðherraeinvígi. Það vekur mikla
eftirtekt um þessar mundir, að ný-
lega varð Canalejas yfirráðherra á
Spáni og undirráðherra hans einum
svo alvarlega sundurorða, að þeir
skoruðu hvor á annan til einvígis, og
skyldi það háð nú fyrir skömmu. —
Ófrétt enn hvernig því hefir lyktað.
Herold, hirðsöngvarinn danski, dvel-
ur um þessar mundir í Berlín og syng-
ur þar. Er honum ha^lt gífurlega í
þýzkum blöðum fyrir sönglist sína, og
altaf hefir hann húsíylli, er hann læt,-
ur til sín heyra.
Alphonso Spánarkonungur hefir á-
kveðið að taka þátt í mótorkappsigl-
ingum í Cowes á Englandi nú í sum-
ar. Er hann kominn þangað til þess
að æfa sig. Það mun vera í fyrsta
sinni, að konungur tekur þátt í slíku.
Vatnsleiðsla á Siglufirði.
Altaf Ijölgar þeim bæjum og kaup-
túnum hér á landi, er leggja hjá sér
vatnsleiðslu, og er í því menning ekki
all-lítil. Sérstaklega er það nauðsynlegt
á þeim stöðum, er skip koma tnikið á,
og þar sem þau geta lagst að hafnar-
bryggjum, að þau eigi þar einnig kost
á vatni. Er Akureyri enn þá ábótavant
í því efni, þó hér séu bæði hafskipa-
bryggjur og vatnsleiðsla um bæinn.
Nú í vor hafa Siglfirðingar komið á
hjá sér vatnsleiðslu, og hefir Sigtr. Jó-
hannessson kaupmaður á Akureyri ann-
ast um það fyrir þá, útvegað vatnspíp-
urnar o. s. frv.— Ráðgert er að fyrir-
tækið kosti alls um 12 þús. kr., og
verði þá vatnsleiðslan mjög fullkomin,
þegar alt er komi^í lag, meðal annars
að vatnsæðarnar verði lagðar fram á
bryggjusporða, svo að skip geti feng-
ið vatn úr þeim. g
Verzlun i Hrísey
hefir verzlunarhúsið Carl Höepfner
látið byrja þessa dagana, og veitir
henni forstöðu Páll Skúlason, er und-
anfarið hefir verið bókari við verzlun
* Höepfners hér á Akureyri. — Hrísey
liggur ágætlega fyrir til verzlunar, og
má heita undarlegt, að þar skuli ekki
hafa verið byrjað fyrir löngu að verzla.
Jóhannes Davíðsson eigandi Syðstabæjar
f Hrísey hafði í byggju að byrja þar
verzlun nú ( vor og hafði fengið leyfi
til þess, en þá lagðist hann hér á
sjúkrahúsið og hefir legið þar veikur
íangan tíma, en er þó nú á batavegi.
EDINBORQ.
Með eimskipunum »Ceres« og »Mjölnir« bættist við mjög mikið af ýmis-
Iegum góðum vörum. Nefna má: Citron-Sodavatn, Konfekt, Brjóstsykur margs-
konar, Kafíibrauð, fjöldamargar tegundir, Avextir niðursoðnir, Fiskibollur mjög
ljúffengar en ódýrar, 15 aura hveitið alþekta, Súkkulade margar tegundir og
margt, margt fleira.
Ennfremur allskonar fallegir hlutir, fléttaðir og ofnir úr tágum, t. d. Smá-
borð, »Musikstativ«, Kistur, Stólar, Körfur o. fl. sérstaklega eigulegir munir.
Hvergi í bænum fjölbreyttara né vandaðra vöruúrval en í »EDINBORG«.
-• • • ••••••••
Vorvísur
áíOOára afmæli JónsSigurðssonar.
Sjá roðann á hnjúkunum káu;
nú hlýnar um strönd og dal,
nú birtir i býlunum láu,
nú bráðna fannir i jöklasal.
Allar elfur vaxa
og öldum kvikum hossa.
Par sindrar á sægenga laxa,
er sœkja í bratta fossa.
Fjalltö og gerði gróa,
grund og flói skifta lit.
Út um sjóinn sólblik glóa,
syngur ló i bjarkaþyt.
Hér sumrar svo seint á stundum!
Pótt sólin hækki sinn gang,
þá spretta’ ekki laufin i lundum
né lifna blómin um foldarvang,
þvi næturfrost og nepjur
oft nýgræðinginn fella —
sem hugans kul og krepjur
oft kjark og vonir hrella.
Alt i einu geislar geysast,
Guð vors lands þá skerst í leik,
þeyrinn hlýnar, þokur leysast,
þróast blóm og laufgast eik.
Nú skrýðist i skrúðklæði landið
og skartar sem bezt það má.
Alt loftið er tjóðum blandið
og Ijósálfar dansa grundunum á.
Gleymt er gömlum meinum
og gleymt er vetrar stríði.
Menn munn eftir einum,
sem aldrei fyrnist lýði.
Pó að áföll ýmis konar
ella sundri og veiki þrótt —
minning hans: Jóns Sigurðssonar
safnar allri frónskri drótt.
Sjá! öskmögur íslands var borinn
á íslands vorgróðrar stund,
hans von et i blænum á vorin,
hans vilji’ og starf er í gróandi lund.
Hann kom, er þrautin þunga
stóð þjóðlifs fyrir vori,
hann kvað oss vorið unga
með vöxtum i hverju spori.
Hundraðasta vor hans vekur
vonir nú um íslands bygð,
nepjusúld og sundrung hrekur,
safnar lýð i dáð og trygð.
X X.
Töframaður
sá, er auglýsir hér í blaðinu, 'hefir
sýnt listir sínar í Reykjavík, meðal
fjölda áhorfenda, og mikill rómur ver-
ið gerður að. Akureyringar ættu því
að nota tækifærið þegar hann kem-
ur hingað og sjá hvernig hann af-
hjúpar ýms öndungasvik.
Gránufélai[i$
heldur aðailfund sinn þessa dagana,
og byrjaði í morgun. Svo segja fróð-
ir menn, að ráðgert sé að molda fé-
lagið á fundtnum, hvað sem úr kann
að verða.
>■••■• -•- • •-•-••-•-• ••••••••
Sambandskaupfélagið
hélt aðalfund sinn hér á Akureyri 27.
þ. m. Fundarstjóri var kosinn Sigurður
Jónsson dbrm. í Yztafelli, en skrifarar
kaupfélagsstjórarnir Hallgr. Kristinsson
áAkureyri og IngólfurBjarnason íFjósa-
tungu.
Á fundinum voru lagðir fram árs-
reikningar félagsins endurskoðaðir og
þeir svo samþyktir. Lög félagsins voru
og endurskoðuð, ýmsar reglugerðir fyr-
ir deildirnar o. s. frv.
Kétsölumálið var til ítarlegrar með-
ferðar á fundinum og urðu miklar um-
ræður um það. Jón Jónsson á Héðins-
höfða skýrði frá ferð sinni til Hafnar
í fyrra í þarfir málsins og lagði fram
ýmsar skýrslur um það. Á fundinum
kom fram tiilaga um að hætt yrði
skiftum við A. C. Larsen kétsölumann
í Esbjerg, og var framkvæmdarstjóra
falið að útvega mann er annist um
sölu á kéti félagsins í haust, ráðgert
helzt að senda mann til útlanda (
þeim erindum, með kétinu. Búist við
að félagið hafi 2350 tunnur af kéti
til umráða í haust og talið líklegt að
Sambandskaupfélagið danska kaupi af
því um 1000 tunnur; er þá óviss kaup-
andi að 1350 tunnum.
Erindjsreka erlendis, til þess að
kaupa inn útlendar vörur fyrir Sam-
bandsfélagið og annast um sölu á ís-
lenzkum vörum þess, vill félagið fá sér
svo fljótt sem unt er, og fól fram-
kvæmdarstjóra að útvega tilboð frá
hæfum mönnum í því skyni.
Framkvæmdarstjóri skýrði frá að
alþingi hefði veitt Sambandinu 500
kr. árlegan styrk á næsta fjárhags-
tímabili til þess að útbreiða þekkingu
á kaupfélagsskap og öðrum samvinnu-
félagsskap. Styrk þessum skal verja
til fyrirlestra um þetta á þeim stöð-
um, er stjórnaráðið tekur til, og gegn
jafn miklu framlagi frá öðrum. Fund-
urinn lét í Ijósi ánægju sína yfir þeirri
viðurkenningu, sem felst f fjárveiting-
unni, veitti 250 kr. úr Sambandssjóði
til framkvæmda málinu og fól síðan
framkvæmdarstjóra nánari framkvæmd-
ir, að útvega mann til fyrirlestrastarfs-
ins o. s. frv.
Viðskiftavelta deilda Sambandsins
1910 var þessi:
Kaupfélag N.-Þingeyinga 37,365 kr.
—»— Þingeyinga . . 109,886 —
—»— Svalbarðseyrar 35,000 —
—»— Eyfirðinga . . 100.000 —
—»— Skagfirðinga . 31,028 —
Skýrslur vantaði frá Verzlunarfélagi
Hrútfirðinga og Verzlunarfélagi Stein-
grímsfjarðar.
Tímariti félagsins verður haldið á-
fram í sama formi og undanfarið.
Þá var gerð áætlun um tekjur og
gjöld Sambandsfélagsins fyrir árið 1911
og kosin stjórn til næsta aðalfundar.
Kosningu hlutu:
Framkvæmdarstjóri: Pétur Jónsson
á Gautlöndum,
V.
•-•-•-•- •-• •-•- • ♦ • • • • • • • • •
Varaframkvæmdarstjóri: Hallgrímur
Kristinsson á Akureyri.
Meðstjórnendur: Sigurður Jónsson í
Yztafelli og Hallgr. Kristinsson á Ak-
ureyri.
Endurskoðendur: Ingólfur Bjarnason
í Fjósatungu og Einar Árnason á Eyr-
arlandi.
Hvað veldur því?
Það er ekkert launungarmál, að
mér og ýmsum Eyfirðingum — fjölda
kjósenda —brá mjög í brún þegar við
lásum það, að 2. þingmaður okkar,
Stefán Stefánsson í Fagraskógi, hefði
greitt atkvæði með Sjálfstæðisflokkn-
um (!!) á þingi í botnvörpusekta-
málinu, máli sem hann áður hefir
verið flokknum samþykkur í á þingi,
— og við spurðum forviða hverir
aðra:
Hvað veldur því?
Svörin urðu auðvitað mörg og á
ýmsa vegu, eftir því sem menn
voru sinnaðir í garð þingmannsins.
Mér finst satt að segja líklegast,
að hann hafi greitt atkvæði í mál-
inu í einhverju augnabliks-hugsun-
arleysi. Suma af atkvæðaminni þing-
mönnum hendir þau slys stundum,
að greiða atkvæði um málin í ein-
hverju óljósu sjálfstæðishugmynda-
grufli, þegar þeir hugsa að kannske
sé ekki um bein flokksmál að ræða,
og gæta þess þá ekki, að alt veltur
á, fyrir þá sjáifa, að vera flokki sín-
um trúir í smáu og stóru.
Eg vil að þingtnaðurinn geri okk-
ur kjósendum sínum grein fyrir
veðrabreytingunni, sem orðið hefir
hjá honum í þessu máli, ef’ hann
ætlar sér að bjóða sig fram hjá
okkur aftur, eins og sagt er. Við
eigum heimtingu á því, og það er
honum hollast sjálfum.
Reyndar eru ýms fleiri mál, sem
hann þyrfti að gera grein fyrir, svo
sem afstöðu sinni til fjármálanna,
úr því hann greiddi atkvæði móti
frestun bannlaganna, o. fl. — En
raunar er nú ekki svo þægilegt að
fást við það, af því enginn kom á
leiðarþingið, sem þingmaðurinn ætl-
aði að halda um daginn.
Annars má benda á það, að Ey-
firðingar eiga milli sín ailmarga
menn, sem virðast engu síður falln-
ir til þingmensku en Stefán í Fagra-
skógi. Eg vil t. d. benda á Pétur á
Hranastöðum, Guðmund á Þúfná-
völlum, Stefán á 'Þverá, Guðmund
á Ásláksstöðum, Pál Bergsson í Ó-
lafsfirði og fleiri. Væri ekki rétt að
hugsa um það? — Hannes Hafstein
eru allir einhuga um hér í kjör-
dæminu, svo að allir mundu greiða
honum atkvæði, hver sem hinn
yrði.
Eg vona að »Gjh." ljái þessum
línum rúm, og mun eg minnast
betur a málið áður en langt líður.
Eyfirðingur.
»Gjh." telur rétt að geta þess, að
eftir að grein þessi, sem hér fer á
undan, var »sett" í blaðið, hefir það
verið samþykt, eins og háttv. grein-
arhöfundi er kunnugt, af allmörgum
helztu Heimastjórnarmönnum kjör-
dæinisins, að styðja Stefán í Fagra-
skógi til kosninga, með Hannesi