Höfuðstaðurinn - 02.12.1916, Page 1

HOFUÐSTAÐURINN
65. tbl.
Laugardaginn 2. desember.
1916
I HðPUBSTABDBnnr I
H kemur út daglega, ýmist heilt m
É blað árdegis eða hálft blað árdeg- |j|
fS is og hálft síðdegis eftir því sem «
“ ástæður eru með fréttir og mikils- g
verðandi nýjungar,
i
Höfuðstaðurinn
er bezta blaðið.
Hvergi er betra að augiýsa en í
»Höfuöstaðnum«.
»Höfuöstaöurinn« flytur alls konar
fróðleik, kvæði og stökur, og tvær
sögur, hvora annari betri.
Kaupið því
Höfuðstaðinn.
Frá
Stúdentafélagsfundi.
Á fundi Stúdentafélagsins, sem
haldinn var í fyrra kvöld, flutti próf.
Lárus H. Bjarnason erindi um álit
launamálanefndarinnar. Skýrði hann
frá tildrögum þess, að milliþinga-
nefnd var sett,'lýstfáliti nefndarinn-
ar og skýrði frá innihaldi þess.
Benti hann á nauðsyn til þess,
aö starfsmenn geti gefið sig við
starfinu en til þess þyrftu kjörin
að vera að minsta kosti viðunan-
leg. Þá fyrst mundu nýtir menn
sækjast eftir þeim.
Taldi hægt að gera kjörin þol-
anleg, á tvennan hát<; annað hvort
sæmileg laun meöan störfum er
sint, eða lægri laun og eftirlaun.
Báðar aðferöirnar heföu nokkuð til
síns máls, en hvorug væri einhlýt
— Prófessorinn benti og á þaö
að ranglæti leiddi af því að laun
manna væru greidd í kiónuíali,
því peningaverömæti breyttist. Laun-
in yrðu því að eins réttlát, að þau
fari eftir verðlagsskrá. Efiir þeim
m æli ætti að launa öllum mönnum,
hvaö sem þeir vinna og fyrir hvern
sem þeir vinna. — Benti því næst
á, hvernig launakjör embættismanna
hafi verið frá því 1875, er landið
fékk fjárveitingarvaldið, miðað^við
verðmæti peninga þá-jog nú. í sam-
bandi við það,c.'drap hann og á
eftirlaunin, og sýndi fram á hvern-
>g launakjörin voru er nefndin sett-
ist á laggirnar. — Oerði svo at-
JÁLFSTÆBIS-
FÉLAGIB.
Fundur verður haldinn í dag - 2. desember --
í Góðtemplarahúsinu
kL 8’la síðdegis.
Umræðueíni:
Þorkeil Þ. Clementz
hefur umræður um
þjóðfundarkröfur sínar
S^óvtvuv,
y vetdsficttvtuw íveíiuv M, 3^* 7* 33utvtv
sunnudaginn 3. desember kl. 81 * 3 4/, í Báruhúsinu.
Sjá götuauglýsingar.
■■Mi ■... M ii ———————.—————————
^veldut ^tsót tvv, \Vb
sunudaginn 3. des. í Good-Templarahúsinu.
Ágóðinn rennur til Landsspítalans. Nánar á götuauglýsingum.
Nýkomið mikíð af eplum
til H. Benediktssonar.
að auc^sa \ ^öju^sta^uum.
hugasemdir um meðferð nefndar-
innar á málinu.
1. Afnám eftirlauna. Ræðumanni
fanst tillögur nefndarinnar í því
efni ástæðulausar. Nefndin hefði
átt að rannsaka, hvort þjóðarviljinn
í þeim efnum, væri á rökum bygð-
ur, þótti oFmikið’lagt upp úr þing-
málafundunum.
2. EUitrygging embættismanna
mjög vanhugsuð hjá" nefndinni.
Uppgjafa ._embættismaður' hefði ekki
nándar nærri eins góða tryggingu
eftir till. nefndarinnar, eins og eftir
eftirlaunalögunum frá 1904, þótt
ætlast sé til að embættismaðurinn
verji árlega allmiklu fé til að kaupa
sér lífeyri.
3. Ekkju tryggingin jafn gölluð.
Hvorttveggja með öllu ónóg. Lands-
sjóður verði að kosta lífeyri og
ekkju trygging, ef embættismönn-
um sé ekki launaö svo vel, að þeir
geti séð sér og sínum farborða.
4. Laun embættismanna. Nefnd-
in játaði að launin þurfi að vera
sæmileg, en rannsakar ekkert, hvað
þurfi til að geta lifað sæmilega.
Kaupið
,y.65u5^a5\t\tve
Nefndin hefði áit að prens<ast eftir,
hvað embættismannsheimili notaði
af nauðsynjavörum og verðleggja
það. Hefði þar mátt byggja á bú-
reikningum núverandi embættis-
manna.
Launin væru yfirleiit sett niður.
Gieymt að laka tillit til unditbún-
ingskosmaðar, eft'rlaunatrygging,
embætlisvandi ofl.
Órannsakað enn, hvort afnema
skuli eftirlaun eða ekki, einnig hlut-
fall launanna við verðmæti peninga.
Þá kom ræðumaður fram með
dæmi, sem sýndi þarfir embættis-
manna í Rvík, tilkostnað allan við
nám ofl. —
Fyrir stríðið hefði þurftarlauna-
lágmark fyrir embættismann í Rvík
átt að vera samkvæmt útreikningi
prófessorsins 3,800 kr,, en er þar
við bætist að embættismaðurinn
ætti að fá endurgoldinn nároskostn-
að sinn og atvinnutap það er af
náminu leiddi, auk þess það er
hann verður að gjaida árlega til
þess að tryggja sér lííeyri er hann
getur ekki starfað letigur eða ekkju
sinni er hans missir við, ættu þau
auðvitað að yera enn hærri.
Taldi þörf á, að aukaþmgið veitti
embættismönnum uppbót á rang-
læti því, er dýrtíöin hefir bakað
þeim. Þörf á nýjum launalögum,
bygðum á réttum hlutföllum milli
peningaverðs og nauðsynjaverðs,
og miðuð við undirbúningskostnað,
tryggingarkostnað, ef eftirlaunin
verða feld úr gildi. Mentuninni f
landinu hætta búin ef till. nefndar-
innar komist í framkvæmd. —
Mentamennirnir í landinu, verði að
taka málið að sér og búa það f
hendur stjórnar og þings. —
Allmiklar umræður urðu um
málið á eftir ræðu prófessorsins,
voru sumir meðe og sumir móti.
Héldu þeir Halldór Daníelsson og
Jón Magnússon bæjarfógeti uppi
svörum fyrir nefndarínnar hönd.
Taldi Jón Magnússon hag alþýðu
ekki glæsilegan yfirleilt og þurfa
eingu síður athugunar en hag em-
bættismanna. Taldi rangt að gera
lítið úr álmenningsviljanum í eftir-
launamálinu