Ingólfur - 13.08.1906, Page 1

INGÓLFUR.
IV. ÁR.
Reykjavík, mánudagiim 13. ágúst 1906
35. blað.
Miuni Noregs.
ísland, sjá hve austriö Ijömar
yfir Noregs strönd;
heyr, hve Austmanns-orðstír hljómar
yfir fjarlceg lönd:
nú, er frjálsir frændur draga
fána sinn á hún,
nú, er morgunn nýrra daga
nemur Dofra brún.
Glæsifold, með laufgum lundum,
lögð af jökla ís
yfir þúsund eyja sundum
ennið djarfiegt rís.
Efst til fjalla, yzt til strandar
ómar hvatamál;
svipur landsins eggjan andar
inn í hverja sál.
Snildaland, með Ijóð á tungu,
líf og hetjumóð,
heill þeim öllum, er þér sungu
endurreisnarljóð;
þeim, sem hófu þjóðarframam,
þorðu að líta hátt,
þeim, er sögðu: „Þokið saman,
þá á fjöldim mátt!u
Land, sem ótál gœða gj'ófum
guðs þíns miðlar hönd;
segl á 'óllum heimsins höfum
heiðra þína str'öhd;
dáð i fjörðum, fremd i d'ólum,
frelsi studd og treyst, —
og nú loks í eigin sölum
efsta sætið reist.
Aldna ríki, endurborið,
oki þínu svift,
þitt er frelsið, þitt er vorið,
þér til vegs er lyft.
— Það er einnig ögn að skíma
yfir lands vqrs hag;
auðnan sendir einhverntíma
okkur slíkan dag!
Löngum var vor svipuð saga
síðan hófst vor öld;
marga ramma raunadaga
réttu oss erlend völd.
Þú varst fyrri að h'óggva helsið,
heimta frjáls þín lönd;
þigg af oss, sem þráum frélsið,
þýða bróðurh'ónd!
G. M.
Hudsons sápa. Hudsons sápa.
Hafið þér reynt
Hudsons sápu?
Hudsons sápa er bezta þvottaduft sem hægt er að fá.
Hudsons sápa leysir bezt alla bletti og óhreinku úr þvottinum.
Hudsons sápa gerir þvottinn mjúkan og hvítan. —
Hudsons sápa fæst í
t>ar fæst einnig hin annálaða XjIIX SIÚpci; sem bezt hefir
reynst til þvotta, að undantekinni
Hudsons sápa, Hudsons sápa.
Þingmannaförin.
„Fjðllin taka jóðsótt og fæðist hláleg mýsla“.
„Oft verður stórt bál af litlum neista".
Alþingismenn eru nú heim komnir úr
för sinni til Danmerkur. Gaf þeim vel
byri heiman og heim og höfðu góðar
viðtökur af Dönum.
Rekur menn minni til að dönsk blöð
rituðu lengi vetrar um skilnað með íslend-
ingum og Dönum. Trúðu menn því að
alt væri hér í loga. Þá var að síðustu
gert uppskátt að konungur og ríkisþing
vildi gera Alþingi heimboð og gekk það
fram. Nú er það kunnugt orðið, að kon-
ungur átti upptök þessa máls, en hitt vita
menn eigi með vissu, hvort skilnað-
arhjalið hefir því valdið. Þó er það all-
sennilegt. Töluðu Danir og margt í þá
átt, að nú væri hin mesta nauðsyn á að
friða hug íslendinga.
Mörgum rann það í hug hér á landi,
að Danir mundu reyna þetta með höfð-
inglegum veitingum og vingjarnlegum orð-
um og löttu því fararinnar. Öðrum þótti
treysta mega því, að Alþingisraenn mundu
eigi eta vilja sjálfstæðiskröfur þjóðar sinn-
ar í árbít eftir veizluhöldin. Lögðu þeir
til að för þessi væri farin og hæversklega
svarað boði konungs og ríkisþings. Þótt-
ust þeir og víst vita, að Alþingismenn
mundu þar gagn vinna, er þeir segði Dönum
kröfur vorur. Því að kunnugt var þeim
mönnum um vanþekking Dana á málum
íslands. Ritaði Jón sagnfræðingur bækl-
ing hér um og gat þess, að nú ættum
vér að bera frara kröfur vorar eða aldrei
ella, er Noregur hefði fyrir skömmu bor-
ið merki þjóðernisins hátt og náð fullum
sigri og notið þar til hjálpar Dana. Stú-
dentafélagið hafði málfund um þetta og
bauð til þingmönnum og blaðamönnum.
Yildu menn þar að förin væri farin og
hétu á Alþingismenn að segja það öllum
lýð í Danmörku, að vér vildum fram hafa
þjóðernisrétt vorn og fult drottinsvald
yflr öllum málum vorum,1) en einskis und-
irlægjur vera. Hurfu og allir að því ráði,
er menn höfðu rætt málið um stund í
blöðum vorum.
Alþingismenn fóru förina, sem kunnugt
er orðið.
Nú er á það að líta, hverjir betur hafa
reynst, Danir eður þingmenn vorir, og
hver árangur fararinnar er orðin.
Séð höfum vér í dönskum og íslenzk-
um blöðum, að viðtökur voru góðar
af hendi Dana og Alþingi sýnd sjálfsögð
hæverska. En skömmu áður en þingmenn
vorir héldu heimleiðis komu þeir á mál-
fund við danska þingmenn um mál vor.
Þar nefndu þeir fjórar greinir, er allir
íslendingar vildu fram hafa:
1. Að skipað væri sambandi landanna
með sambandslögum. Skyldu þau koma
í stað stöðulaganna (o: lögleysunnar)
en bæði þingin samþykkja þau, Al-
þingi og þing Dana. Skyldu bæði
þingin velja menn til samningar lag-
anna.
2. Að ársgjald ríkissjóðsins til vor skyldi
reiknað til höfuðstóls og hann þegar
goldinn landssjóði.
3. Að ísland skyldi taka í nafn konungs.
Þó skyldi þar eigi standa „konungur
Danmerkur ásamt íslandi,“ heldur
„konungur Danmerkur og íslands."
4. Að ráðherra íslands væri framvegis
skipaður með eigin undirskrift eða
undirskrift fráfarandi íslandsráðherra.
Þingmenn vorir segja að Danir hafl tekið
') Vera má að þörf sé að þýða þessi íslenzku
orð á erlend mál, svo að íslendingar skilji þau.
Þetta má verða í jafnréttissambandi milli ríkja
(= Personalunion,) og — skllnaði, er eigi mun
þurfa að þýða á erlenda tungu.