Landið - 15.03.1918, Blaðsíða 3

LANDIÐ
43
nefndu Kiev. Ktylenko yfirhersh.
Maximalista lcvað hafa sagt af sér.
Aftur hafa friðarsamningarnir milli
Ukraine og Miðveldanna verið stað-
festir af stjórnunum.
Yfirskinið að framhaldi hernaðar
Þjóðverja í Rússlandi er ef til vill
í sambandi við það, að ýmsir ræn-
ingjaherflokkar halda til á austur-
vígstöðvunum, að því er segir í
tilkynningum Maximalista.
Finnar og Þjóðverjar hafa samið
frið og mega Finnar eigi láta nein
lönd af höndum án samþykkis
Þjóðverja. Um Álandseyjar á að
semja sérstaklega, en fyrst um
sinn sitja Svíar og Þjóðverjar þar
í bróðerni, þótt sænsku blöðin sé,
að sögn, með einhverjar dylgjur
út af því. Um eitt skeið var sagt,
að Óskar Prússaprins ætti að verða
konungur á Finnlandi, en það er
nú borið til baka.
Friður er nú og saminn milli
Rúmena og Miðveldanna. Aðal-
atriðin í samningunum eru þessi:
Rúmenar eiga að leysa upp 8
herdeildir, sem barist hafa við
Mackensen. Þeir láta Dobrudscha
af hendi. Landamæri Ungverja-
lands verða »lagfærð*. Konstanza
við Svartahafið verður opin hafnar-
borg. Útlendir herforingjar (banda-
rnanna), sem verið hafa með her
Rúmena, verða sendir heim. Um
Bessarabíu ræðir ekkert í samning-
unum. Friður á að vera endan-
lega saminn 19. þ. m.
Svo segir í skeytum, að Banda-
menn hafi leyft Rúmenum að semja
þenna frið, enda munu þeir eigi
hafa átt hægt um vik að hindra
það. Ennfremur er sagt, að Þjóð-
verjar ætli að lofa Rúmenum að
leggja undir sig Bessarabíu, sem er
allstórt fylki af Rússlandi, við landa-
mæri Rúmeníu, og er meiri hluti
íbúanna rúmenskur. Mun það eiga
að vera sárabætur.
Eitt af því merkilegasta, sem
gerst hefur undanfarið er Síberíu-
málið.
Japanar hafa síðan stríðið hófst
verið að smásölsa undir sig réttindi
í Kína, og þegar Rússar fóru að
draga sig í hlé, þá settu Japanar
herlið á land í Wladiwostock. Nú
er það kunnugt, að Bandamönnum
er það óljúft að láta Japana festa
fætur á meginlandi Austur-Asíu.
Þessvegna mun það hafa verið að
Japanar vildu að Bandaríkin kæmu
til Síberíu með her, og hefur líklega
tilætlunin verið sú, að þar yrðu
félagstramkvæmdir með þeim og
Bandaríkjamönnum. En Bandaríkin
kynokuðu sér við þessu. Þá munu
Japanar þózt hafa óbundnari hend-
ur »og er það nú sannfrétt að þeir
munu hefjast handa í Síberíu* segir
í einu skeytinu. En Bandamenn
vildu það enn eigi, fyr en þeir hefði
fengið fulla vissu fyrir því hvað
Japanar munu ætlast fyrir og sann-
anir fyrir því að herförin sé nauð-
synleg. Og nú síðast koma þær
fréttir, að Bandaríkin hafi alveg þver-
tekið fyrir, að Japanar faeri nokkuð
að hefjast handa í Síberíu, enda
var það og líklegast. í öðru skeyti
segir, að samkomulag sé komið á
með Bandamönnum um Sfberíu.
A vesturvígstöðvunum hafa Þjóð-
verjar gert grimmilegar árásir, en
þeim verið hrundið. Loftárásir hafa
þeir og gert á London og Neapel.
— Frakkar hafa og gert rammleg
áhlaup fyrir austan ána Meuse, og
segja áranguhnn mikinn, en sum
skeyti segja, að hvorugum veiti
betur.
Englendingar eru að vonum ó-
glaðir yfir framferði Þjóðverja í
Rússlandi og segja blöð þeirra, að
Þjóðverjar ætli sér bersýnilega að
að gera Eystrasalt að þýzkum inn-.
sævi.
Frétt hefur komið um það, að
Alexejeff hershöfðingi safni liði í
Rússlandi gegn Maximalistum, en
Lenin hervæðist á móti og sé
borgarastyrjöld í aðsigi. Mikael
Alexandrovitsj, bróðir fyrv. Rússa-
keisara, kvað vera sloppinn úr
varðhaldinu.
Ríkið Argentína í Suður-Ameríku
mun vera í þann veginn að ganga
í stríðið með Bandamönnum.
Stjórn Austurríkis er að íhuga
ráð til þess að fullnægja þjóð-
ernisréttarkröfunum.
Franska þingið hefur gefið stjórn
inni traustsyfirlýsingu.
Vegna sambands Finna við
Þjóðverja, hafa dönsku meðlimirnir
í finsku rauðakross-nefndinni sagt
sig úr henni, þeir prófessorarnir
Tscherning og Ehlers, — segir
í skeyti til »Vísis* 12 þ. m.
Danir og Norðmenn skiftast nú
mjög á vörum. Hafa Danir selt
Norðmönnum 200 þús. sekki af
kornmat, en fengið aftur 200 þús.
sekki af áburðarefnum.
John Redmond, nafnkunnur írsk-
ur stjórnmálamaður, foringi Heima-
stjórnarflokksins írska, er látinn.
Hann var fæddur 1856.
Þýzka stjórnin hefur mótmælt
því, að dönsku yfirvöldin kyrsettu
skipverjana af þýzka hjálparbeiti-
skipinu • »Wolfif«, sem strandaði á
Jótlandsskaga.
IT'réttir.
St. Th. Jónsson
konsúll á Seyðisfirði er nýlega orð-
inn riddari af St. Olafs-orðunni norsku,
2. flokki.
•
íslenzkur ritstjóri í Jnpnn.
Lögb. segir Irá því, að íslendingurinn
séra S. O. Thorlaksson, sem er trúboði
1 Japan, sé nýlega orðinn þar meðrit-
stjóri að unglinga-tímariti, sem kemur
út í borginni Nagoya og heitir „Ake-
bono", þ. e. Framtíðin.
„Lögberg“.
Jón J. Bíldfell er nú orðinn ritstjóri
þess í stað Sig. Júl. Jóhannessonar.
Dánarfregn.
28. f. m. andaðist á Brúsastöðum í
Vatnsdal Gróa Blöndal, ekkja B. Blön-
dals frá Hvammi.
Ankaþing
hefur verið kvatt saman 10. Aprll.
Hafnargjaldkeri
hér í Rvík er kosinn Sigurjón Jóns-
son, f. framkvæmdarstjóri á Isafirði.
Skip.
Villemoes kom að norðan og austan
3. þ. m., en fór héðan aftur þ. 5. til
Stykkishólms að sækja kjöt.
Emhætti vcitt.
Bæjarfógetaembættið 1 Rvík er veitt
Jóh. Jóhannessyni, bæjarfógeta á Seyð-
isfirði, en lögreglustjóraembættið Jóni
Hermannssyni skrifstofustjóra, báðum
frá 1. apríl. — Skrifstofustjóri í stað
Indriða Einarssonar kvað vera ráðinn
Magnús Gudmundsson sýslum. Skag-
firðinga.
Radínm-lækningar.
P. J. Thorsteinsson, fyrir hönd Fiski-
veiðafélagsins „Hauks", hefur afhent
„Landid<(
kemur út einu sinni í viku
og kostar 4,00 kr. árgang-
urinn, ef fyrirfram er greitt,
en S,oo kr. ef greitt ereftirá.
í kaupstöðum má borga á
hverjum ársíjórðungi. Utgef-
andi: Félag í Reykjavík.
Afgreiðslan er á Hverfisg.
18. Opin alla virka daga
kl. 1—4. Pósthólf 353.
Sími 596. Um alt sem að
henni lýtur, eru menn beðn-
ir að snúa sér til afgreiðslu-
mannsins.
Ritstjóri og ábyrgðar-
maður: Jakob Jóh. Smári,
mag. art., Stýrimannastíg 8
B. Venjulega heima kl. 4—5
e. h. Talsími 574.
Gunnlaugi Claessen lækni 10 púsund
krónur að gjöf til .væntanlegra radíum-
lækninga í Rvík. — Ennfremur hefur
„Volundur" gefið 1000 kr. i sama til-
gangi, til minningar um Hjört sál.
Hjartarson.
Ættarnafnið
Melan Hefur tekið sér Eyjólfur S.
Jónasson stud. theol.
Skipstrand.
Gufuskipið „Köbcnhavn" frá Kaup-
mannahöfn strandaði á Bygg-garðsboða
fyrir norðan Gróttu á mánud. var.
Björgunarskipið „Geir" brá við og náði
þvi út og flutti inn á Eiðsvík og dældi
úr því sjónum.
Skipið var á Ieið frá Filadelfíu í
Bandarikjunum áleiðis til Liverpool á
Englandi, en hrepti mestu illviðri á
leiðinni og hafði mist alla björgunar-
bátana, nema tvo smábáta, en án þeirra
þorði skipstjóri ekki að sigla inn á
hafnbannssvæðið, og afréð því að fara
hingað til þess að fá nýja báta.
Skipið er 3700 smál. og er hlaðið
smurningsolíu o. fl. Það fór frá Banda-
ríkjunum 19. f. m.
Rfkiserflnginn
danski, Fridrikur, átti 19 ára afmæli
á mánud. var og var víða flaggað hér
í bænum sökum þess.
Maðnr druknadi
i fiskiróðri á mánudaginn var, af
vélbátnum „Draupni" frá Hafnarfirði.
Hann hét Sigurður Kr. Þorvarðsson,
22 ára að aldri, efnismaður og einka-
stoð gamalla fósturforeldra. Var hann
stýrimaður á bátnum, sem var á inn-
siglingu, er slysið vildi til, og urðu
skipverjar ekki varir þess, að maður-
inn hafði fallið útbyrðis, fyr en hann
var að sökkva.
Lelkhúsið.
í kvöld sýnir Leikfélagið gamanleik-
inn „Frænka Charleys" og leikur hr.
Jens Waage aðalhlutverkið.
Skrifstofustjóri
á annarri skrifstofu Stjórnarráðsins
er skipaður Oddur Hermannsson cand.
jur., trá 1. aprfl.
Settir sýslnmenn.
Þorst. Þorsteinsson cand. jur., frá
Arnbjargarlæk, er settur sýslumaður og
bæjarfógeti á Seyðisfirði og Steindór
Gunnlaugsson cand. jur., frá Kiðja-
bergi, settur sýslum. í Skagafjarðarsýslu.
Fara þeir til embætta sinna í dag á
„Lagarfossi".
Ilitfregnir.
Tímarit íslonzkra samvinnn-
félaga. Ritstj. Jónas Jónsson frá
Hriflu. XII. ár. 1. hefti.
Efni: Verzlun og samgöngur eftir
Einar Sigfússon. Er þar bent á, að
einhliða viðskiftasamband við Dan-
mörku sé óheppilegt, en nauðsyn
beri til að verzla sem mest við
stórþjóðirnar beinlfnis, — og enn-
fremur að gera Reykjavík að mið-
stöð íslenzkrar verzlunar.
Hreinar línur, eftir ritstjórann —
um kaupfélagaverzlun og kaup-
manna, og Ónumið land eftir sama,
þar sem hann telur sjávarsveitirnar
ónumið land fyrir samvinnustefnuna.
Loks eru Félagsmál (skýrslur frá
kaupfélögum).
Búnaðarrit. Útgef. Búnaðarfél.
íslands 32. ár, 1. og 2. hefti. Rvík
1918.
Efni: Þórhallur Bjarnason biskup
(með mynd), eftir Einar Helgason
— Um slátt, eftir dr. Guðm Finn-
bogason, Hefur sú grein komið út
sérprentuð og stuttlega verið á
hana minzt hér í blaðinu. — Sœ-
þörungar, eftir dr. Helga Jónsson.
Er það lýsing á helztu þörunga-
tegundum, fóðurgæðum þeirra og
verkun. — Vísindin og reynslan,
eftir J. Gaut Pétursson, um fóður-
gildi heys og kraftfóðurs o. fl.,
ásamt Athugasemd eftir Eggert
Briem frá Viðey. — Hestarœktin,
eftir Sigurð Sigurðsson. — Búfjár■
mórk, eftir Björn Bjarnarson —
Árið 1917, eftir Einar Helgason
og loks Samanburður á nokkrum
vóruskiftum, eftir Eggert Briem frá
Viðey.
Til Öræfa.
Öræfi er öfugt nafn
á þér, sveitin fríða.
Þú átt fágætt fjallasafn
og frjóvar lendur víða.
Þú átt hafsins ærna auð
; út af fjörusandi;
við Ingólfshöfða björg og brauð
berast mun að landi.
Þú átt feikna fjörugnótt
fyrir þínum löndum.
Þangað oft er auðlegð sótt
atorku með höndum.
Einnig fugla áttu val
í Iogólfshöfða björgum,
sem að gleður. fc-und og hal bp
og hungur sefar mörgum.
Þú átt skrúðgrænt skógaval*),
Skeiðarár hjá sandi,
inn í frjóvum fjalladal,
fríðastan á landi.
Þú átt græn ög grösug tún
og góðar slægju-Iendur.
Undir fríðri fjallabrún
fögur bygðin stendur.
Þú átt líka læki til,
sem Iítið ennþá vinna,
en leiða síðar ljós og yl
og líf til barna þinna.
Vilji bændur blessun fá
og búsæld afargóða —
lækina þeir láta þá
lýsa, hita! og sjóða.
Þú átt fágæt bygða ból,
er blómgast vel í næði.
Þú átt fegurð, þú átt skjól,
þú átt ótal gæði.
Þú átt bezta bændatal
og bing af fróðum konum;
yngismeyja áttu val
og auð í góðum sonum.
Þú átt góða gáfumenn,
er göfga þig og prýða.
Gestrisnina áttu enn,
æðsta hnossið lýða.
*) Bæjarstaðaskógur.
Ég hef engum öfgum lýst,
eflist framför lengur;
í þínum lendum, það.er víst,
þrífast hveitistengur.
Akrar munu, engi’ og tún,
í einum faðmi mætast.
Þetta er spá — en þó mun hún
á þér um síðir rætast.
Er aldahjólið áfram snýst
áratugi fleiri,
þú átt framtíð fyrir víst
flestum sveitum meiri.
Þótt um þig lyki alt í kring
eyðisanda múgi
og frá jökla hæsta hring
hrynji vatna grúi —
Þú munt standast þetta alt
og þínar lendur fríðar,
aldrei bera höfuð halt —
hvorki fyr né síðar.
Hljóttu blessun, hvar sem er
af himni, jörð og græði;
aldrei grandi eldar þér
eða jökulflæði.
Meðan sólskin sveipar fjöll
og særinn kyssir strendur,
blessist þú og börn þín öll
bygðin meðan stendur.
Hjá þér fyrstu ár eg ól
af æfi minnar dögum;
þáði fæði, föt og skjól
fyrir veðraslögum.
Öræfum ég unni heitt
alla mfna daga.
Þótt æska sé í elli breytt
er það gömul saga.
Elli fjörið af mér sleit —
ekki í tökum vægin.
Ykkur kveð ég, æskusveit,
efsta lokadaginn.
Eyðist kvæðamáttur mér,
mærðar smíða stöku.
Leiðist ræða þessi þér
þulin hálfa vöku.
Dilknesi í Hornafirði 31. des. 1917.
Eymundur Jónsson, 77 ára.
'MuC’ ________________
Kg bið höfundinn fyrirgefningar
á, að ég læt þessar stökur koma
fyrir almenningssjónir, er hann
sendi mér, sem kunningja sínum.
Fagurhólsmýri 27. jan. 1918.
Ari Hálfdánarson.
■Vegna
hinnar miklu útbreiöslu,
sem LANDIÐ hefur hlotið,
bæði í Reykjavík og utan
hennar, verður kaupsýslu-
mönnum, á hvaða sviði
viðskiftanna sem er, lang-
hentugast, að auglýsa í
LANDINU.
Vanskil á blaðinu.
Ef vanskil verða á blað-
inu, eru kaupendur beðnir
að gera afgreiðslunni að-
vart um pað svo fljótt
sem hægt er.