Lögrétta - 23.09.1908, Qupperneq 1

LOGRJETTA
Ritstjóri: PORSTEINN GÍSLASON, Pingholtsstræti 17.
,M 44.
Reykjavík 33. september 1908.
III. árg.

0iS-MAc.
HTh AThomsen-
" 'V
tlAFNARSTR-I7-I81920 21-22-KOLAS I 2-LÆKJART-1-2
* REYKJAVÍK •
Nú fer dagurinn að st}dtast og
menn þurfa að fara að hugsa um
lampana sína, fá sjer nýja, eða
þá brennara, kúpla, glös, kveiki
o. s. frv. — Magasínið befur, eins
og vant er, byrgt sig upp at öllu
þess háttar, og til þess að gefa
viðskiftmönnunum hægra fyrirog
betra yfirlit, þá verður öllum ljós-
áhöldum komið fyrir í sjerstaka
deild — á gamla Basarnum —
nú í vikunni, og getur hver og
einn fengið þar það, sem hann
þarfnast, hvort heldur smátt eða
stórt, dýrt eða ódýrt. Vörurnar
eru allar af vönduðustu gei'ð, en
þó ódýrar.
Arinbj. Sveinbjamarsonar
hetur til sölu:
Ljóðabækur.
Söngbækur.
Fræðslubækur.
Sðgubækur.
Barnabækur.
I’appír og ritföng af ýmsum tegundum
með ágætu verði.
10 aura brjefsefnin góðu o. fi.
Kosningarnar.
Hjer er nú það sem á vantaði
kosningaskýrsluna í síðasta blaði:
í Eyjafjarðarsýslu eru kosnir:
Hannes Hafstein ráðherra tneð 341
atkv. og Stefán Stefánsson bóndi í
Fagraskógi með 307 atkv.
Kristján Benjamínsson á Ytri-
Tjörnum fjekk 109 atkv.
í Snæfellsnessýslu er kosinn síra
Sigurður Gunnarsson með 276 atkv.
Larus H. Bjarnason lagaskólastjóri
fjekk 192 atkv.
1 Austur-Skaftafellssýslu er kosinn
Þorleifur Jónsson hreppstj. á Hólum
með 82 atkv.
Guðlaugur Guðnntndsson bæjarfó-
geti fjekk 41 atkv.
í Barðastrandasýslu er kosinn Björn
Jónsson ritstjóri með 274 atkv.
Guðmundur Björnsson sýslumaður
fjekk 70 atkv.
í síðasta tbl. vantaði atkvæða-
greiðslu í Vestur-ísafjarðarsýslu og
Vestur-Skaftafellsýslu.
í Vestur-ísafj.s. var síra Kristinn
Daníelsson kosinn með 157 atkv., en
Jóhannes Olafsson fjekk 94 atkv.
í Vestur-Skaftafellssýslu var Gunnar
Ólafsson kosinn með 90 atkv., en
Jón bóndi Einarsson í Hernru fjekk
60 atkv.
Alls eru þá kosnir 10 frumvarps-
inenn og 24 andstæðingar þess. En
töluverður skoðanamunur mun vera
hjá andstæðingum frumvarpsins um
það, hve langt skuli farið í breyt-
ingum á því. Fáir munu þeir vera,
þegar til kastanna kemur, scm hugsa
sjer að eyðileggja það með öllu.
Aðflutningsbannið.
í skýrslunni um atkvæðagreiðsluna
um það í síðasta blaði var samlagn-
ingin ekki rjett á atkvæðuuum, sem
á móti voru. Þau voru 1577, en ekki
1777.
Atkvæðatalan er þessi í þeim sýsl-
um, sem frjetst hefur um síðan síð-
asta tbl. kom út:
í Strandasýslu.... 102 með 83 móti
í Árnessýslu 243 — 257 —
í N.-Múlasýslu.... 215 — 138 -
í Dalasýslu 128 — 106 —
í V.-ísafjarðars. .. 161 — 74 —
í Eyjafjarðars. ... 215 — 162 —
í V.-Skaftafellss.. 89 - 89 —
í Barðastrandas. . 225 — 125 —
í Rangárvallas. ... 142 — 256 —
Áður talin 2893 — 1577 —
Samtals 4413 með 2867 móti
Atkvæðatölu vantar enn úr Snæ-
tellsnessýslu og Austur-Skaftafells-
sýslu, en í Norður-ísafjarðarsýslu
hefur engin atkvæðagreiðsla farið
fram.
Frú Oda Nielsen.
Hún hefur nú sungið hjer kvöld
eftir kvöld, og ætíð fyrir fullu húsi,
enda er vísnasöngur hennar ósvikin
list. Hann er það, hvort sem hún fer
með alvarleg kvæði, eða gamankvæði.
Þó virðist hið síðartalda henni eigin-
legra, og með barnasöngva og barna-
æfintýri fer hún ágætlega.
Frú Oda Nielsen er ein hin helsta
söngkona og leikkona hjá Dönum
nú. Hún hefur farið víða um lönd,
bæði um Evrópu og Ameríku, og a
yngri árum dvaldi hún lengi í París.
Nú er hún komin á efri ár, fædd 7.
ág. 1852, en er þó enn ungleg á
leiksviðinu, bæði í sjón og hreifing-
urn. Hún byrjaði að leika 18 ára
gömul í Khöfn, en giftist skömmu
síðar og fluttist þá með manni sín-
um, J. Petersen, tii Parísar. Hann
var þar í þjónust „Stóra nor-
ræna fjelagsins", en andaðist 1880.
Ari síðar komst frúin að konung-
lega leikhúsinn í Khötn, og hefur
verið ein af leikkonum þess lengst
um síðan, en þó stundum við önnur
leikhús í Khöfn, bæði Kasínó og
Dagmar-leikhúsið. 1884 giftist hún
í annað sinn og er síðari maður
hennar einn af nafnkendustu leikur-
um Khafnar, Martinius Nielsen, er
nú er forstjóri Dagmar-leikhúss-
ins. Sonur þeirra, Kaj Nielsen mynd-
höggvari, var hjer í för með móður
sinni, og fór til Þingvalla. Með henni
var og annar maður frá Khöfn, er
ljek undir á söngskemtunum hennar,
J. V. A. Jónsson, íslenskur að ætt,
en fæddur og upp alinn í Danmörku,
ungur nxaður, kandídat í stjórnfræði
fyrir 2 árum.
Frúin fór heim á leið með „Vestu"
f gærkvöld. Hún ljet vel af dvöl
sinni hjer, er hún kvaddi áheyrend-
ur sína f fyrra kvöld, og sagðist hafa
hug á, að koma hingað aftur, en þá
vildi hún geta sungið á íslensku.
Hún kvaðst ætla að ná í einhvern
stúdentinn hjeðan í Khöfn og láta
hann kenna sjer.
Reykvíkingar telja frúna hafa ver-
ið hjer góðan gest, og þeir munu
með mestu ánægju taka á móti henni,
ef hún kemur hingað í annað sinn.
t
Sira Daníel Halldörsson.
Hann andaðist 10. þ. m. á Ut-
skálum, hjá syni sínum, síra Kristni,
88 ára gamall.
Greinilegt æfiágrip síra Daníels
fylgir mynd hans í „Sunnanfara" í
apríl 1893.
Hann var fæddur á Melstað í Mið-
firði í Húnavatnssýslu 12. ág. 1820,
sonur Halldórs prófasts Ámunda-
sonar, er þar var þá prestur, og síð-
ari konu hans, Margrjetar Egilsdóttur
prests Jónssonar á Staðarbakka. Síra
Daníel útskrifaðist úr Bessastaðaskóla
1842 og var næsta ár vígður að-
stoðarprestur til föður síns, en hann
dó þá sama árið. Litlu síðar tjekk
síra Daníel Glæsibæ í Eyjafirði, en
Hrafnagil fjekk hann 1860 og var
þar prestur yfir tuttugu ar. Þá fjekk
hann Hólma í Reyðarfirði og þjón-
aði því brauði til 1893, en fjekk það
ár lausn frá embætti, eftir 50 ára
þjónustu. Eftir það var hann hjá
tengdasyni sínum, síra J. L. Svein-
bjarnarsyni á Hólmum, þar til hann
fluttist að Utskálum, í fyrra.
Kona síra Daníels var Jakobína
Sofiia dóttir Magnúsar Stefánssonar
amtmanns Þórarinssonar á Möðru-
völlum. Þau giftust 1850 og hún lifir
enn. Nfu börn eignuðust þau. Af
þeim dóu 4 í æsku, en þrjár dætur
fullorðnar: Margrjet kona síra J. L.
Sveinbjarnarsonar á Hólmum, Ragn-
heiður og Soffía, báðar gittar síra
Jóni Halldórssyni a Skeggjastöðum.
A lífi eru synir þeirra tveir: Hall-
rX><) undirskrifadir bjóðum
fátæklingum ókeypis lögfræð-
islegar leiðbeiningar 1. og S.
Jaugardag i tnánuði hverjum.
kl. 7—8 að kveldi.
A þessum tima verður ann-
anhvorn okkar að hitta i her-
bergjum lagaskólans i Ping-
holtsstræti nr. 28.
Reykjavík 20. sept. 1908.
Lárus H. Bjarnason.
Einar Arnórsson.
dór bæjarfógeti hjer í Reykjavík og
Kristinn prestur á Útskálum.
Síra Daníel var merkur prestur og
vinsæll. 1874 varð hann riddari af
dannebrog.
Nýjar bœkur.
Heiðarbýlið eftir Jón Trausta.
160 bls. 8™. Verð kr. 1,50.
Þessi nýja saga Jóns Trausta er
nú komin í bókabúðirnar. Hún er
framhald af „Höllu", sem út kont
fyrir tveimur árum, og á „Heiðar-
býlið" að verða í 3—4 þáttum, en
þetta er sá fyrsti af þeim. Þar er
sagt frá flutningi þeirra Höllu og
Ólafs sauðamanns í afskekt heiðar-
kot og fyrsta búskap þeirra þar.
Nýtt fólk bætist nú inn í söguna. Þar
er lýst gömlum hreppstjóra, heimilis-
högum hans og afskiftum hans af
sveitungum sínum, og er mynd hans
ljós í sögunni. Sömuleiðis er þar
skýr lýsing á kerlingu, sem býr í
heiðarkoti í nágrer.ni við þau Höllu
og Ólaf. En aðalefni þessarar sögu
er, að lýsa sambúð þeirra Ólafs og
Höllu. Lýsingin á komu þeirra til
heiðarbýlisins og fyrsta búskapar-
degi þeirra þar , er góð. En besti
kaflinn í sögunni er lýsingin á veik-
indurn barnsins og dauða þess. Þar
hefur höfundinum tekist mjög vel.
Líka er vel frá því sagt, í síðasta
kafla sögunnar, er Halla gerir upp
reikninginn við sjálfa sig eftir dauða
barnsins.
Það er einkum tvent, sem fundið
hefurverið að fyrri sögumJónsTrausta;
fyrst það, að hann sje um of lang-
orður, og annað það, að málið sje
óvandað á sögum lians. Fyrri að-
finningin hefur haft við nokkur rök
að styðjast og eins hin síðari, að því
er »Höllu« snertir, en eigi »Leys-
ing«, því þar voru miklar framfarir
sjaanlegar f þessu efni, eins og í
mörgu fleiru. En í þessari sögu er
höfundurinn stuttorðari en áður, og
að malinu hjá honum verður nú eigi
fundið að mun með neinum rökum.
Sögur hans eiga það fullkomlega
skilið, að þeim sje vel tekið, og það
var eigi nema makleg viðurkenning,