Lögrétta - 17.02.1909, Blaðsíða 3

L0GRJETTA.
27
Fyrirlestur
um Kvenrjettindamálið heldur
Bríet Bjarnhjeðinsdóttir í
Bárubúð fimtudaginn þ. 18.
febrúar kl. 9 síðd. Inngang-
ur 25 aura.
hneyksluðust margir á þessu, og kjós-
endur hjer í bænum, sem kusu þá
fjelaga í haust, eru margir eftir fund-
inn steinhissa á frammistöðu þeirra
þar. Þeim datt ekki annað í hug,
en að hann doktor Jón hefði eitt-
hvað meira og betra að , segja um
sambandsmálið, en þar kom fram.
Af hinum bjuggust þeir aldrei við
miklu.
Annað atriði á þessum fundi þarf
líka að minnast sjerstaklega á. Það
er það, að Jónasi Guðlaugssyni rit-
stjóra var meinað að tala þar af
ísafoldar- og Ingólfs-skrílnum, afþví
að hann væri ekki nógu gamall.
Fíflin stöppuðu og stöppuðu og sögðu,
að inaðurinn væri of ungur til þess
að þau vildu hlusta á hann. En
hvað segja nú ungmennafjeiögin um
aðra eins framkomu og þetta, og það
einmitt hjá þeim stjórnmálaflokki, sem
hvað eftir annað hefur verið að hrósa
sjer af unglingafylginu? Það var ekki
fámennur hópur, sem ólætin gerði.
Það var alt sameinaða liðið, ungir
landvarnar-aular og eldgamlir ísafold-
arþursar. Skýrsla um gjörðir fund-
arins verður síðar birt.
B.), en minni hlutinn (B. J. og
Sk. Th.) vildi fella hana. Kr.
Jónsson var framsögumaður meiri
hlutans og talaði fyrir þvi, að
kosningin væri tekin gild. En
samt var hún feld. Allur meiri
hlutinngreiddiatkvæði móti henni,
nema þeir Kr. Jónsson og Ólafur
Briem. Sig. Sigurðsson neitaði
að greiða alkvæði, þorði það, en
meira ekki, og var svo talinn með
rneiri hlutanum.
Auðheyrt var það á umræðun-
um, að hjer var framið bersýni-
legt ranglæti og oíbeldisverk af
meiri hluta þingsins og beitt til
þess flokksharðræði. Nú er eftir
að vita, hvort sömu mennirnir
vila það fyrir sjer, að taka þing-
mannsvalið að sjer fyrir Seyðfirð-
inga og gera sjera Björn að þing-
manni þeirra þvert ofan í öll laga-
fyrirmæli, og þvert ofan í vilja
seyðfu'skra kjósenda, að því er
allir kunnugir vita. En að láta
kosningu fara frarn að nýju á
Sej'ðisfirði, það þora ekki höfð-
ingjar Jlokksins, þykjast vita,
hvernig hún muni fara. En öll-
um mun auðsjeð, að það er þó
hið eiua rjetta, úr því sem kom-
ið er.
sínar, mælti prófessor Matzen á
þessa leið: »Það lítur út fyrir, að
íslendingar sjeu að krefjast þess,
að verða sjálfstœtt ríki, en þetta
getur þó ekki verið tilgangur
þeiri'a«.
Þá stóð upp ráðherra H. Haf-
stein, lagði hnefann á boi’ðið og
sagði: »Það er tilgaiigui'inn«.
Þetta svar ráðherra kvað hann hafa
haft mikil og góð áhrif á alla
samvinnu þeirra nefndarmann-
anna upp frá því, og úrslit máls-
ins yfirleitt«.
sameiginlegur í þrotalxúum skip-
stjóranna Jafets Sigurðssonar og
Sigurðar Gunnlaugssonar verður
haldinn í bæjarþingstofunni hjer
næstkomandi laugardag 20 þ. m.
kl. 2 síðdegis, til að ráðstafa eign
búanna í þilskipinu Guðrúnu frá
Gufunesi.
Bæjarfógetinn í Reykjavík,
17. febr. 1909.
Jón Magnússon.
III
í Khöfn.
Hvenærájeg aö líftryggja mig?
Það er ómótmælanlegur sannleikur, að sá
sem ætlar að líftryggja sig, á ekki að draga
það um einn dag.
rentu, ef hún verður ekkja um þrítugt. Bf
líftryggjandinn lifir svo lengi að líftrygg-
ingarupphæðin verði borguð út, getur hann
fengið 900 kr. árstekjur, það sem eftir er
æfinnar, án þess að tillit sje tekið til þess,
að bonus getur líka reiknast með.
Aðcilumboðsmaður fyrir Dan :
DAVÍÐ ÖSTLUND
Aths. í fjarveru, minni nú um nokk-
urra vikna tíma, annast kona mín alt, sem
snertir líftryggingarfjelagið „Dan“.
Rvik 6. febr. 1909.
D. ÖSTLUND.
Hlutafjelagið
Thomas Th. Sabroa fi Co„
Aarhus — Danmörku,
býr til
Kolsýru- kæli-oi frysti-vjelar,
hefur lagt útbúnað til GOO:
fiskflutningaskipa, fiskfrysti-
húsa, fiskgeymslustöðva, beitu-
frystihúsa, mótorfiskiskipa, gufu-
skipa, íshúsa, mjólkurbúa og til
ýmislegs annars.
Fulltrúi fyrir ísland er:
Siísli cJofinsan
konsúll í Yestniannaeyjum.
OJbelöisverk
framdi meiri hluti þingsins á dr.
Yaltý Guðmundssyni í gær. Kosn-
ing hans var ónýtt þvert ofan
í tillögur tveggja nefnda, scm
kosnar höfðu verið til að ran-
saka hana. Kjörbrjefadeildin, sem
fyrst hafði kosninguna til ran-
sóknar og í voru 13 þingmenn,
dæmdi hana gilda, og lýsti frarn-
sögumaður kjörbrjefadeildarinn-
ar, Kr. Jónsson dómstjóri, því
yfir í þinginu. Samt var samþykt
að skipa nefnd til frekari ran-
sóknar, eins og frá er sagt ann-
arstaðar í blaðinu, og greiddi Kr.
Jónsson því þá atkvæði. Nefndin
kom með álit sitt á fundi í samein-
uðu þingi í gær,og lagði til að kosn-
ingin væri tekin gild, eða meiri
hlutinn (.1. Magn. Kr. .1. og L. H.
Frásögn St. Stefánssonar
skólastjóra.
»Norðri« frá 28. f. m. segir í
grein um þingmálafundinn á Ak-
ureyri 25. s. m.:
»Stefán Stefánsson .... taldi
það ekki mikla sönnun, þó »Nati-
onaltidende« og Berlín neituðu
því, að frumvarpið viðuikendi
fullveldi okkar, þegar þau heyrðu
undirtektirnar, því það væri vís-
asti vegurinn til að æsa menn
upp á rnóti sambandslagafrum-
varpinu.
Til að sýna, hverja skoðun
nefndarmenn hefðu haft á þessu
atriði, og liver þeirra fyrst hefði
hreyft því við Dani, sagði hann
þessa sögu:
Á nefndarfundi einum í fyrra
vetur, rjett eftir að þeir íslend-
ingarnir höfðu lagt fram kröfur
Geymdu það ekki til morguns,
sem þú getur gert i dag.
Maður veit ekki hvað morgundagurinn
færir manni. í dag er maður svo heiibrigð-
ur, að engin hætta er á að fjelagið neiti
manni um líftryggingu, en á morgun getur
vel skeð að maður sje orðinn heilsulaus.
Spyrji menn: „Hvenær á jeg að líftryggja
mig?“ verður svarið undantekningarlaust
þetta: „Gerðu það strax, frestaðu því ekki
um einn einasta dag“. Aldrei fær maðtir
ódýrari líftryggingarkjör, aldrei er það
þægilegra, enginn tími er betur valinn en
i dag.
Fyrir hve mikla upphæðájeg að
líftryggja mig?
Fimm sinnum hærri upphæð
en árstekjurnar!
Eftir töflum „DAN’s“ getur hver 25 ára
gamall maður með 2000 kr. tekjum, trygt
sig fyrir 10,000 kr. og fær það þá útborg-
að 60 ára, gegn 230 kr. árlegri afborgun.
Ef hann deyr á unga aldri, getur ekkja
hans fengið 400 kr. á ári, eða 500 kr. æfi-
Fimtudaginn 18. þ. m. o. fl.
daga verður opinbert uppboð
haldið, og þá seldir allskonar
innanhúsmunir, svo sem: stólar,
borð, legubekkir, skápar, lampar,
veggklukkur, eikarmatborð, Buífet
og eldhúsgögn. Ennfremur , sex-
tant, sjókort o. m. fl. tilheyrandi
ýmsum þrotabúum.
Uppboðið byrjar kl. 11 f. h. í
vörugeymsluhúsinu á Laugavegi 1.
Söluskilmálar verða lagðir frarn
á uppboðsstaðnum.
Bæjarfógetinn i Reykjavík,
12. febr. 1909.
Jón Magnússon.
Leilfjelag Mjjnk
verður Ieikið í Iðnaðarmannáhús-
inu föstudag' 19. þ. mán. kl. 8
síðdegis.
Tekið á móti pöntunum á að-
göngum. í afgreiðslu ísafoldar.
Appelsínur
ágætar og afaródýrar
fást hjá
c3qs SZimsan.
fer fram i vor, eius og að undan-
förnu, hjá garðyrkjum. Einari
Helgasyni í gröðrastöðinnií Reykja-
vík 6 vikna tíma, frá byrjunmaí-
mánaðar. Nemendnr fá 45 kr.
námsstyrk og auk þess ferðastyrk,
þeir sem nokkuð langt eru að.
Þeir sem nota vilja kensluna
gefi sig fram sem fyrst.
Mjólkur skölinn á
Hvítárvöllum.
Kensluskeiðið næsta stendur
yfir, eins og að undanförnu, frá
1. okt. til miðs maí. Námsmeyj-
ar greiða fyrir fæði 16 kr. 50 a.
um mánuðinn. Þær sem nokk-
uð langt eru að fá ferðastyrk.
Umsóknir sendist búnaðarfjelag-
inu.
Námsskeið fyrir eftir-
litsmenn
nautgriparæktafjelaga verður hald-
ið í Reykjavík næsta vetur, eins
og að undanförnu, og stendur
frá 1. nóv. til 15. des. Meðal
annars verður þar kent að gera
berklaveikisrannsóknir á kúm.
Nemendur fá 30 kr. námsstyrk
og þeir sem nokkuð langt eru
að 10—50 kr. ferðastyrk að auki.
Umsóknir sendist búnaðarfjelag-
inu.
Búnaðarfjelag íslands
10. febr. 1909.
fi’ú. En sú skömm skal aldrei um
okkur spyrjast, að hann reki okkur út
með valdi. Þú getur verið viss um,
að jeg held með sveinum mínum og
þjónum í lengstu lög því rúmi, sem
jeg hef á annað horð náð«.
»Það má ekki með neinu móti ganga
svo langt«, sagði áhótinn. »En hjerna
ei nú krossinn, sem fíllið vísaði okkur
á, og það er orðið svo dimt, að við
sjáum naumast vegaskil. Mig minnir,
að hann segði okkur að fara götuna
a vinstri hönd«.
»Nei, götuna á liægri hönd«, sagði
rjáiin, »eða ekki get jeg betur munað«.
»Nei, vinstri götuna; það held jeg
sje áreiðanlegt. Jeg man hvernig hann
enti með trjesverðinu«, sagði ábótinn.
»Hann hjelt sverðinu í vinstri liendi
og benti með þvi til hinnar hliðarinn-
ar«, sagði Brjánn.
Um þetta þrættu þeir nokkra stund,
°g hjelt hvor um sig fast við það,
sem hann hafði sagt. Svo voru fylgd-
armennirnir kallaðir til, en enginn
þeirra halði verið nógu nálægt, til þess
að heyra orð Vamba. Loks sagði
Brjánn og leit til jarðar: »Þarna liggur
maður rjett hjá krossinum, annaðhvort
sofandi eða dauður; ýtið þið við hon-
um, piltar«.
Annar riddarasveinninn ýtti við
manninum með oddinum á burtstöng-
inni, án þess að stíga af baki. Hann
reis þegar upp og mælti á frönsku:
»Hver ert þú, sem brýtur á mjer góðra
manna siði og truflar hugsanir mínar?«
Yhótinn varð fyrir svörum og
mælti: »Erindi okkar við þig er ekki
annað en það, að spyrja þig vegar til
Rauðuskóga, til húsa Siðriks Engil-
saxa«.
»Jeg er sjálfur á leið þangað«, svar-
aði ókunni maðurinn, »og ef jeg hefði
hest, þá skyldi jeg fylgja ykkur, því
vegurinn er ógreiður, en jeg er vel
kunnugur honum«.
»Þú skall íá bæði þökk og laun,
vinur minn«, sagði ábótinn, »ef þú
fylgir okkur til húsa Siðriks«. • Svo
sagði hann einum af fylgdarmönnun-
um að fara á bak reiðhestinum, sem
laus gekk, en fá ókunna manninum
sinn hest«.
Ókunni maðurinn sneri hestinum
undir eins i öfuga átt við þá, sem
Vambi hafði vísað í. Leiðin lá nú
lengra inn í skóginn og yfir ár, er
runnu um mýrarflóa, illa umferðar.
En leiðsögumaðurinn virtist vera ná-
kunnugur veginum; hann hitti alstaðar
á jarðbrýr og vöð, og áður en varði
voru þeir komnir á breiðan skógarstíg.
Að lítilli stundu liðinni benti hann á hús
við enda stigsins. Það var stórt um
sig, en lágt og óreglulega bygt. »Þetta
er bústaður Siðríks Engilsaxa«, sagði
hann.
Þetta voru Ými ábóta gleðitíðindi.
Hann hafði verið með öndina í háls-
inum meðan þeir riðu yfir mýrarfló-
ana, en þó harkað af sjer, að láta ekki
á því bera og kvarta ekki við leiðsögu-
manninn. Nú var hann eftir sig af
óttanum og áreynslunni. En þegar
hann sá náttstaðinn fram undan sjer,
bjöllurnar í húfu þinni hafa ekki haft
því verri áhrif á skynsemi þína, þá
munt þú kannast við það, að við kirkj-
unnar menn gerum eigi hver öðrum
átroðning að óþörfu, heldur gistum við
hjá leikmönnum, ef hægt er, til þess
að gefa þeim tækifæri til að þjóna guði
með greiðasemi við starfsmenn hans«.
»Þó jeg sje ekki annað en óbreyttur
asni«, svaraði Vambi, »þá hefur mjer
sarnt hlotnast sá sómi, að hera hjöll-
ur á höfði eins og múldýr yðar, há-
æruverði áhóti«.
»Hættu þessu ósvífna þvaðri, þræll!«
mælti riddarinn reiðulega og greip fram
í fyrir Vamba. »Segðu okkur undir
eins, hvar vegurinn er til — hvað heitir
hann nú aftur óðalsbóndinn, sem þú
nefndir, Ýmir ábóti?«
»Siðiíkur«, svaraði ábótinn, »Siðríkur
Engilsaxi. — Erum við ekki nærri bú-
stað hans, og getur þú ekki vísað okk-
ur veg þangað?«
»Þangað er óglöggur vegur«, sagði
Gurt. »Og þar ganga menn líka snemma
til svefns«.
»Það varðar okkur ekkert um«, mælti
riddarinn. »Við vorkennum þeim ekki
að klæða sig á ný, og við höfum rjett
til að heimta þar gistingu. Við látum
ekki einu sinni svo lítið, að biðja um
hana«.
»Jeg er í efa um það, hvort rjett
sje af mjer að visa mönnum, sem
svona tala, til heimilis húsbónda míns«,
svaraði Gurt og var önugur.
»Dirfist þú að mótmæla mjer, þræll!«
sagði riddarinn, setti sporana í hest
sinn, snei'i honum að Gurt og reiddí
upp svipuna. Gurt gaut til hans aug-
unum, illúðlega og heiítarlega, en
þreifaði um leið hikandi eftir beltis-
hnífi sínum. Ymir ábóti reið þá á
inilli þeirra og hefti atlögu riddarans.
»Heilög María forði þjer frá að gera
þetta, Brjánn bróðir!« sagði ábótinn.
»Þú mátt ekki liugsa, að þú sjert enn
austur í Palestínu og eigir við Tyrki
og Serki. Hjer á landi þola menn illa
högg, nema þegar heilög kirkja a
í hlut og agar þá, sem liún elskar.
Segðu mjer, vinur minn«, mælti hann,
sneri sjer að Vamba og rjetti honum
silfurpening, »hvar vegurinn er til heim-
ilis Siðríks Engilsaxa; þú hlýtur að
vita það, og það er skylda þín að leið-
beina vegfarendum, hverjir svo sem
mennirnir væru, og þá eigi síst, er um
það er beðið í nafni heilagrar kirkju«.
»Auðvitað, háæruverði herra á-
bóti«, svaraði fíflið. »En samferða-
maður yðar hefur nú hrætt mig svo,
að alt minni er flúið úr höfðinu á
mjer; — jeg er viss um, að jeg rata
ekki sjálfur heim í kvöld«.
»Hvaða vitlej7sa«, sagði ábótinn. »Þú
getur visað okkur til vegar, ef þú vilt.
Þessi bróðir, sem með mjer er, hefur
varið lííi sínu til bardagans um hina
helgu gröf; hann er einn af Musteris-
riddurunum, sem þú hefur án efa heyrt
getið um, og er að hálfu leyti munkur,
en að hálfu leyti hermaður«.
»Ur því að hann er að hálfu leyli
munkur«, svaraði fíflið, »þá ætti hann
ekki að vaða með ofstopa upp á menn,