Lögrétta - 06.01.1915, Síða 2

6
LÖGRJETTA
LÖGRJETTA kemur út á hverjum mið-
vikudegi og auk þess aukablöð við og við,
minst 60 blöð alls á ári. Verð: 4 kr. árg. á
Islandi, erlendis 5 kr. Gjalddagi I. júlí.
issala á farþegaskipum (Lög 22. nóv.
1907).
1908 kvaS þjóöin upp sinn dóm um
aöflutningsbann, samfara þingkosn-
ingum. Fjellu 4900 atkvæöi meS
banninu en 3218 móti því.
1909 voru þvínæst samin og sett á
alþingi lög um aSflutningsbann á á-
fengi. Þau lög voru staöfest 30. júlí
1909. ÞaS geröi sá konungur, sem ó-
hætt má segja, aS ástsælastur hafi
oröiS hjer á landi, FriSrik konungur
VIII., og viö vitum aS hann haföi
orS á því, aS hann teldi sjer til ham-
ingju aS hafa staöfest þau lög handa
þjóö vorri.
Vel fór líka á því, aS ráSherra Is-
lands, sem skrifaöi meö konungi und-
i þá staöfestingu, hann var sá maS-
urinn, sem jafnan hafSi tekiS fast-
ast á árinni í öllum þeim 25 ára barn-
ingi, sem undan var genginn.. ÞaS
var Björn Jónsson. BáSir eru þeir
látnir og liönir, sá okkar ástsæli kon-
ungur og sá okkar þjóSkunni barn-
ingsmaSur.
En orSstír deyr aldregi,
hveim sér góSan getur.
1912, á nýársdag, gengu bannlögin
í gildi, aS hálfu leyti. Þá hættu aö-
flutningarnir. En salan hjelst frjáls
á þeim áfengisbirgöum, sem til voru
i landinu hjá þeim, sem þá höföu
söluleyfi.
1913 var borin upp á alþingi, í neSri
deild, tillaga um þaS, aS skjóta því
undir atkvæöi þjóöarinnar, hvort hún
vildi hlýta bannlögunum, eSa hafa
þau úr gildi numin. Sú tillaga var
feld meS 22 atkvæSum; einir tveir
þingmenn greiddu atkvæSi meS henni.
Á því sama þingi voru sett þau viS-
bótarlög, aS óheimilt skyldi aö taka
viS áfengi úr skipum eöa á floti og
flytja í land eSa á milli skipa. En
jafnframt var, af viturlegri kurteisi
viS aSrar þjóöir, leyft aS sendiræöis-
menn þeirra mættu einu sinni á ári
fá aöfluttan takmarkaöan foröa á-
fengra drykkja eingöngu til heimilis-
uotkunar handa sjer (Lög 20. okt.
I9I3)'
í gær var áfengissala leyfileg á
landi hjer. í dag og hjeöan í frá er
hún bönnuö.
I gær endaöi sú þrjátíu ára styrjöld
hjer á landi.
I dag erum viS saman komnir til
aö setja friS og mæla fyrir griSum.
í gær vorum viS sumir bannmenn,
aSrir andbönnungar. í dag erum viS
allir liannmenn.
í gær vorum viS saupsáttir. í dag
erum viS samsáttir.
I dag erum, hljótum, veröum viS
aö vera sáttir á þaö og sammála, aS
varSveita nú þessi erfiöislaun þjóS-
arinnar, bannlögin, svo aS þau veröi
níSjum okkar til hamingju og bless-
unar, svo aS þau verSi ekki fótum-
troSin — þjóSinni til tjóns og mink-
unar.
Og gott er aS hugsa til þess, aS
þetta okkar afstaSna þrjátíuára erfiöi
ldýtur aö færa þjóöinni heim sólbjart-
an sanninn um þaö, aö ekkert vinst i
andófi, en alt, smátt og smátt, ef bar-
iö er.
Þegar sólin gekk til viöar í gær-
kveld, sló um stund roSa á loftiS.
En þaS síSasta sólroS gamla ársins
var dimt og ljómalaust eins og dauSa-
blóö.
Hugsum til annara þjóSa!
ViS erum hjer aS offra áfenginu
— saknæmum hlut — þjóSinni til
heilla. En hvaö er þaö á móti því,
aS nú um þessar mundir verSa marg-
ar þjóSir aö leggja líf sitt og blóS
í sölurnar fyrir ættjörö sína og þjóö-
arheill.
Þessi nýjársfögnuSur okkar er
meinum blandinn mjög.
ViS heyrum vábresti úr öllum átt-
um. ViS vitum — og veröum aS átta
okkur vel á því, aö þaS getur hæg-
lcga fariS svo, aS hættuleg blind-
sker og boSar veröi fyrir á þessari
nýbyrjuöu ársleiö. Viö veröum aö gá
þess vel aö á óhreinni leiö er þaö
ávalt opinn háski aö hýma í andófi;
þá ríöur lífiö á aö taka barninginn,
af fullum hug og öllum mætti, fram
hjá helblindum skerjum og bölvísum
boSum.
Þess vegna er ekki um aö villast
í þetta sinn nýjársóskina til handa
ættjörö okkar.
Hamingjan gefi henni þaS, aö hver
lifandi íslendingur manni sig upp og
rói undir í lífróöri þjóöarinnar, af
fullum hug, vilja, viti og mætti,
núna, í þeirri viösjárveröu ársferö
hennar, sem hefst meS þessum degi.
Oft er þörf en nú er nauSsyn.
Höfum þaö orötak um sinn, og lát-
um hug fylgja máli.
Gefi þaS gæfan, aö hver komandi
nýárssól varpi geislum sínum á ein-
hverja nýja þjóöarheill hjer á okkar
„eldgömlu ísafold", okkar „ástkæru
fósturmold".
Gangi henni alt til tirs og tíma.
G. B j ö r n s s o n.
Sjálfstæöismenn samþyktu á fundi
þ. 30. f. mán. svolátandi yfirlýsing
eftir tillögu frá Sveini alþingismanni
Björnssyni:
„Fundurinn þakkar ráöherra fram-
komu hans í ríkisráSi 30. nóv. þ. á„
telur skoSanir þær, sem hann hjelt
fram í umræöunum um stjórnarskrár-
máliS, vera í fullu samræmi viö vilja
meiri hluta kjósenda fyrir síöustu
kosningar og álítur vel fariö, aö ráö-
herra flutti svo ljóst viö Dani skoS-
anir íslendinga í deilumálunum."
Þessi yfirlýsing hefur vakiö nokk-
ura undrun hjer í bænum.
Menn furöar auövitaö ekki á því,
aS Sjálfstæöisflokksforingjarnir vilja
fá fylgismenn sína til þess að þakka
ráSherra þau verk, sem hann gerir
samkvæmt þeirra eigin fyrirmælum.
En menn furSar á því, hvernig þeir
orSa þaS þakklæti.
Þeir minnast ekki einu orSi á þaö,
sem óneitanlega ætti aö vera mergur-
inn málsins, ef þessi þakklætis-yfir-
lýsing væri rjettmæt: samræmiS í
geröum ráöherra og gerSum síSasta
alþingis.
Allir vita, aö ráðherra hefur ekki
eftir ööru aS fara viS konung en
vilja alþingis. Sjeu athafnir hans
samkvæmar alþingisviljanum, þá
verSur ekki aS þeim fundiS. Sjeu þær
andstæöar honum, þá eru þær víta-
veröar.
Um þaS hefur líka deilan eölilega
veriS, hvort ráöherra hafi f a r i S
eftir tilætlun alþingis, eöa hvort hann
hafi e k k i fariö eftir þeim. Um þetta,
sem alt veltur á, er ekkert sagt í yf-
irlýsingunni.
Hvernig stendur á því? segir hver
viS annan.
Er þaö af því, aö hr. Sveinn
Björnsson hafi ekki viljaS lána yfir-
lýsngunni sitt nafn, ef hún átti aS
fullyrSa þ'aö, aö athafnir ráSherra
væru samkvæmar alþingisviljanum?
ESa er þaS af hinu, aS foringjarn-
ir hafi ekki búist viö því, aS fá slíka
yfirlýsingu samþykta — veriS hrædd-
ir um, aö einhver kynni aö vera svo
skynsamur og svo samviskusamur á
fundinum, aö honum þætti nokkuð
hæpiö að fullyrSa þaö, sem fullyröa
þurfti ?
í staS þess er fullyrSingin höfS
svo, aS hún er bersýnileg markleysa.
SkoSanir þær, sem ráSherra hjelt
fram í ríkisráöinu, eru taldar í „fullu
samræmi við vilja m e i r i h 1 u t a
k j ó s e n d a fyrir síSustu kosning-
ar“
Meiri hluti kjósenda ljet ekki uppi
neinn vilja um ríkisráSsatriSiS fyrir
síSustu kosningar. Máliö var alls ekki
rætt nema í örfáum kjördæmum. Eins
og menn muna, höföu blöö Sjálfstæö-
ismanna í fyrstu ekkert viS þaS aS
athuga, aS úrslit stjórnarskrármáls-
ins yröu samkvæmt því, sem H.
Hafstein haföi í garöinn búiö, lýstu
velþóknun sinni á þeim úrslitum. Þeir
báru þá ekki áhyggjur út af ööru en
því, aö andstæðingar þeirra væru svo
litlir vinir hinnar nýju stjórnarskrár,
aS þeim væri ekki til þess trúandi aS
fá henni framgengt. ÞaS væru Sjálf-
stæöismenn einir, sem trúandi væri
fyrir jafnáríöandi máli.
Svo breyttist veöur í lofti. Einar
prófessor Arnórsson tók í axlirnar
á foringjunum og sneri þeim viS. Þá
var fariö aö rífast um Opna brjefiö
frá 20-. okt. 1913, sem lýsir yfir þeim
ásetningi konungs, aö taka ekki Is-
landsmál út úr ríkisráðinu, meöan
samband landanna sje aS öSu leyti
óbreytt. En þá var orSið svo áliSiS.
komiö svo nærri kosningum, aS mik-
ill hluti landsmanna haföi lítiö eöa
ekkert veSur af þeim umræöum, áö-
ur en kosningar fóru fram.
Eini viljinn um stjórnarskrármáliö,
sem kom fram hjá meiri hluta kjós-
enda á undan síöustu kosningum, var
sá, aö nýja stjórnarskráin yröi sam-
þykt óbreytt, og aS ekkert þaS yrSi
gert á þinginu, sem afstýrði því, aS
hún öSlaöist staSfestingu konungs.
Á þessu fengu mótstöSumenn
st jórnarskrárbrey tingarinnar tilf inn-
anlega aS kenna á þinginu. ÞaS var
vegna þessa kjósendavilja, að þeir
gátu ekki fengiS annan fyrirvara
samþyktan en þann, sem ráöherra
fór meS — aS þeir uröu aS fella, meö
nærri þvi öllum atkvæðum í neöri
deild, þann fyrirvarann, sem tók af
skariS þann veg, sem þeir vildu, fyr-
irvarann, sem afneitaöi Opna brjefinu
frá 20. okt. 1913 og bannaSi ráöherra
aS þiggja stjórnarskrána fyrir Islands
hönd, ef sú yfirlýsing konungs stæSi,
sem í því brjefi var skráö.
Þessi fullyröing yfirlýsingarinnar
um kjósendaviljann er þá gersamlega
röng.
Jafnrangt er hitt, sem í yfirlýsing-
unni stendur, aS ráðherra hafi flutt
Dönum skoSanir Islendinga í deilu-
málunum.
Sannleikurinn er sá, aS allur þorri
íslendinga fyrirlitur þetta ríkisráSs-
þref. Þeir eru óánægSir meö sam-
bandiS viö Danmörk, eins og þvi er
háttað. En þeir vita ekki til þess, aS
vjer græðum neitt á því aö fara út úr
ríkisráSinu meS mál vor, aö öllu öSru
óbreyttu. Og þeir sjá ekki, hvers
vegna vjer eigum aö vera aS leggja
þá refsingu á oss sjálfa, refsingu, sem
ekki kemur niður á neinum nema oss,
aö ónýta mikilsverSustu framfaramál
Vor meS þjarki út af alveg einskis-
verSu efni.
Og enn síSur skilja menn þaö, aö
þaö sje tilvinnandi fyrir þetta hje-
gómlega rifrildi aS veröa fyrir ann-
ari eins stjórnmála-hneisu eins og vjer
erum nú aS verSa fyrir, og láta mót-
stöSumenn vora í Danmörk hælast
eins um og þeir gera nú.
Kssðði
flutt í dómkirkjunni í Reykjavík
4. jan. 1915, við jarðarför Halldórs
Jónssonar cand. theol., fyrv. banka-
gjaldkera, af
SJERA ÓLAFI MAGNÚSSYNI
í Arnarbæli.
B æ n:
NáS sje meS yður og friSur frá
guði föður og drotni vorum Jesú
Kristi.
AlgóSi guö, eilífi faöir vor! „vertu
bjá oss þegar kvölda tekur og á dag-
ínn líður“; vertu hjá oss meS þínum
k r a f t i, þegar lífsbyrSin legst þungt
á oss og vjer ætlum aS hníga undir
krossins þunga; vertu hjá oss meö
þinni n á ö, þegar alt er dimt i heim-
inum í kringum oss; vertu hjá oss
meö þinni b 1 e s s u n, þegar heim-
urinn snýr við oss bakinu og vjer
stöndum ráöþrota á veginum; gef oss
þá, fyrir trúna á drottinn vorn Jes-
úm Krist, þinn himneska friS í hjörtu
vor. Vertu hjá oss meS þinni h u g g-
u n, þegar sorgaskýin byrgja augu
vor og hjörtu vor titra af angist og
óróleika. Já, legðu, drottinn Jesú, þína
læknandi hönd á þ a u hjörtun, er
syrgja viS þínar líkbörur; gefðu
þeim styrk til aö bera sorgakrossinn,
og leiS þau og oss alla aö lokum til
hinna himnesku fööurhúsanna. —
Amen.
„En nú er það fyrir minstu að verða
dæmdur af yður, eða mannlegu dóm-
þingi; jeg dæmi mig ekki einu sinni
sjálfur, því að jeg er mjer ekki neins
meðvitandi, en með þ v í er jeg þó
ekki rjettlættur; en drottinn er sá,
sem dæmir. Dæmið því ekki neitt
fyrir tímann, áður en drottinn kem-
ur, hann, sem og mun leiða það í
ljós, sem í myrkrinu er hulið og op-
inbera ráð hjartnanna. (1. Kor. 4,
3—5-)
Fátt eru menn eins hræddir viö i
þessum heimi og dóm mannanna. ÞaS
er víst óhætt aS segja, að mjög mik-
iS af verkum manna stjórnast af
dómum og áliti heimsins. Þær eru
svo dæmalaust margar þessar ístöSu-
lausu sálir, þessar ósjálfstæöu mann-
verur, sem ekkert þora aS segja nje
gera og í ekkert aS ráöast út fyrir
daginn og veginn af tómum ótta viö
þaS, hvaö heimurinn muni segja.
Mörg góö hugsjónin hefur af þessum
ástæöum aldrei komiö fram, margt
nytsamt verkiö strandaS, sem ann-
ars hefSi getað orðið til heilla og
blessunar. Hjer meS vil jeg þó eng-
an veginn segja, aS vjer eigum aS
meta aS engu dóma heimsins, jafnvel
ekki einu sinni hina röngu og ósann-
gjörnu, því einnig þeir geta fyrir
guös náö orðiS oss til betrunar og
blessunar. En hitt er víst, aS sá maö-
ur „grefur sitt pund í jörðu“, sem af
hræSslu viö dóm mannanna hvikar
frá nokkru því verki, sem hann fyrir
guSi og samvisku sinni telur rjett
verk og gott og honum annars eru
ekki um megn aS framkvæma.
En svo eru aftur aðrir, sem telja
sjer til gildis, aS þeir meti aö engu
heimsins dóma, og virSast jafnvel
stundum haga sjer þannig; menn, sem
einskis svífast í orSum nje verkum,
aS minsta kosti meSan aS borgaraleg
lög ná ekki til þeirra meS sínum refsi-
vendi.
Þegar Páll postuli segir: „Mjer er
þaö fyrir minstu, hvaS mennirnir
dæma um mig“, þá er hann sennilega
nokkurnveginn jafn-langt frá báðum
flokkum, þeim, sem ekkert óttast
e i n s og dóm heimsins og hinum, sem
meta hann aö engu. Því hugsun
postulans er sú, aS hann í því verki
guSs, sem hann var kallaSur til aS
vinna af hendi, beygir sig a S e i n s
undir dóm drottins, lætur hans vilja
stjórna sjer, og hirðir aö ööru leyti
hvorki um sinn eigin persónulega
dóm, dóm skynsemi sinnar, og því
síður um heimsins dóm. Hann segir
alls ekki, aS hann meti aS engu mann-
anna dóm, en hitt fortekur hann, aö
hann láti þessa dóma hafa nokkur á-
hrif á starf sitt í þarfir guðsríkis,
byggingar drottins Jesú í hjörtum
mannanna, meSan sjálfur bygginga-
meistarinn, sá drottinn, sem hann
þjónar í gegn um traust sinnar eigin
samvisku, dæmir verkiS gott og ilt.
Vjer erum allir, vinir mínir, til
þess settir í þennan heim, aS vjer
á einn eSur annan hátt, með orðum
vorum og eftirdæmi, vinnum að guös-
ríkis byggingu Jesú Krists, í vorum
eigin og annara hjörtum, enginn
má standa sem iðjulaus áhorfandi aö
þ v í verki, enginn varpa sinni hlut-
deild i verkinu yfir á annara heröar.
En svo er oss og nauSsynlegt aö
íylgja postulans dæmi og lúta í
starfi voru dómi drottins, eins og
sá dómur birtist oss í oröum hans og
samviskum vorum, en aö ööru leyti
láta þaS „vera oss fyrir minstu, hvað
um oss er dæmt.“
Jeg hygg aö mjer skjátlist ekki, er
jeg held því fram, aS á síSari árum
hafi enginn maSur á þessu landi orö-
ÍS eins tilfinnanlega fyrir mannanna
dómi, veriö, ef svo mætti segja, eins
mikiS dæmdur og sá, sem nú liggur
kaldur nár i þessari líkkistu. Og hjer
í drottins húsi staðnæmumst vjer um
stund, meöal annars til þess e n n aS
dæma hann látinn, því „eitt veit jeg,
er aldrei deyr: dómur um dauSan
hvern.“
Sem unglingur á milli fermingar og
tvítugs kom Halldór Jónsson til þessa
bæjar, um miðjan hinn 8. tug næst-
liöinnar aldar, frá ættstöSvum sínum
i því hjeraSi, þar sem, ef jeg man
rjett, einn af vorum gáfuSu mönnum
hefur sagt, aö „mannkyn væri. best á
þessu landi.“ Fátækur var hann og
umkomulaus, hafði ungur mist fööur
sinn, en þó hlotiö þau gæSi, sem fáir
kunna aS meta sem vert er: Gott
uppeldi trúaðrar móður. Fyrir því
hlaut hann þá þ e g a r þann dóm
þeirra manna, er honum kyntust, aö
hann væri „góöur drengur“, „vandaS-
ur maður“. Um námsárin get jeg ver-
iö stuttorSur. Gæddur ágætum gáf-
um, er gerSu honum alt nám auö-
velt, lauk hann lofsamlegu prófi viö
hinn læröa skóla, en varS jafnframt
aS vinna fyrir sjer. Sennilegt er þaö
og, aS fátæktin hafi mestu um það
ráöiS, aö hann fór á prestaskólann,
en aldrei iSraöi hann þess; þvert á
móti. Eigi tók hann þó, aS guSfræðis-
náminu loknu, viS prestsembætti i
hinni íslensku þjóökirkju, heldur
haföi hann ofan af fyrir sjer meS
kensluogskrfstofustörfum alt fram aö
þeim tima aö hann tók viö því starfi,
er teljast veröur aöallífsstarf hans,
fjehirSisstörfum viS landsbanka ís-
lands. Um sömu mundir kvæntist
hann Kristjönu, yngstu dóttur Pjet-
urs organista GuSjónssonar, og varS
þeim hjónum 5 barna auSið.
ViS aSallífsstarfi sínu, fjehiröissýsl-
aninni viS Landsbankann, tók Hall-
dór sálugi Jónsson þegar, er sú stofn-
un var i reifum, meö þeim fasta á-
setningi, aS vinna aS framförum og
áliti þeirrar stofnunar. Jeg hygg mig
og mega halda því fram meS rjettu,
aS þaö traust og þær vinsældir, sem
þessi stofnun hlaut meöal lands-
manna, jafn smávaxin og ófullnægj-
andi sem hún var, hafi ekki hvaö
minst veriö aS þakka Halldóri Jóns-
syni, ljúfmensku hans og lipurS og
einlægum vilja hans á aS leiSbeina
mönnum og greiða fyrir viSskiftum
þeirra viS þessa stofnun. Og þaS er
mjer kunnugt, aS mörg hlý þakkar-
orð og hugsanir fjekk hann hjá mönn-
um víðsvegar, einmitt fyrir þessa
framkomu x starfi sínu.
En þótt hinn framliðni gengi þeg-
ar í byrjun aö starfi sínu viS Lands-
bankann meö þeim hug aS vinna
þeirri stofnun alt þaS gagn, er hann
mætti, þá var þó þaS vrrksviö honum
þ á of smávaxið. Hann fann á þeim
árum „kraftinn í sjálfum sjer“.
Starfs-þ r e k og starfs-v i 1 j a haföi
hann meS afbrigSum. ÞaS var þess
vegna eSlilegt, aö á hann hlæöust
mörg störf, og sumt af þeim vanda-
söm og talsvert tímafrek trúnaðar-
störf. Þeir eru æfinlega of fáir, er
finna hjá sjer hvöt til þess aS taka
á sig störf fram yfir þaö, sem skyld-
an og landslög knýja þá til; og þeir
eru enn þá færri, sem eru færir
um aS „hafa mörg járnin í eldinum,
án þess aö nokkurt brenni." Og þó
aS þetta geti tekist einstaka afburSa
starfsmönnum, eins og h a n n var,
hinn látni, geti tekist á meöan líkams-
og sálarkraftarnir eru óbilaöir og i
fullu fjöri, þá rekur þó þar aö um
síðir, aö kraftarnir bila, störfin vaxa
starfsþrekinu og starfsviljanum yfir
höfuö,en hinsvegar,þegar svo er kom-
iS, ekki jafn auSvelt aS losna viS
aukastörfin eins og aö taka viS þeim.
Þetta fjekk Halldór Jónsson aS reyna
' fullum mæli. ASalstarf hans geröi
æ meiri og meiri kröfur til starfs-
krafta hans og varS um síSir, þótt
ekkert starf heföi hann annaS haft,
langsamlega ofvaxiS eins manns
kröftum. Og svo rak þar aS, aS menn
þóttust finna þaS járniS brunniS í
eldinum, er síst skyldi, og þá auövit-
aö viljandi brent. En heimurinn, sem
aldrei er seinn á sjer aö dæma, aldrei
seinn aS sjá „flísina í auga bróSur
síns“, hann var heldur ekki í þetta
skifti seinn á sjer aS grípa steinana
og kasta aS honum, sem sekur var tal-
inn. Eftir meira en aldarfjórðungs-
þjónustu, var hinum framliðna vikiö
frá þeirri stofnun, er hann hafSi helg-
aö aöalstarfskrafta sína, vikið frá
henni sem dauSasekum viö þá sömu
stofnun, sem ónýtum og ótrúum þjóni.
Engin tök voru fyrir hann aS sanna
sýknu sína, en hann gat meö sanni
sagt meS postulanum: „Jeg er mjer
ekki neins meSvitandi, en með þ v í
er jeg þó ekki rjettlættur.“ Hann
kannaöist fúslega viö það, aS starf
hans væri eigi gallalaust,en fyrir gall-
ana fjekk hann, frá rjettvísinnar
hálfu, sinn dóm og hann ekki viS
neglur numinn. En guSi sje lof, aS
hann einnig fjekk þann dóm, meðal
annara frá einum hinna gætnustu og
rjettlátustu dómara þessa lands, aS
bann væri sýkn af þeim saknæmu
kærum, er á hann voru bornar. Þessu
trúöum vjer, vinir hans, er þektum
hann best, alveg hiklaust frá upp-
hafi, en þaS var gott aS fá því sleg-
iS föstu, og þaö mætti vel verSa þeim,
er ákafast köstuðu aö honum stein-
unum, bending um, aS leggja sjer
framvegis á hjarta þessi postulans
orö : „Dæmið því ekki n e i 11 fyrir
tímann.“
Þegar Halldór heitinn Jónsson, fyr-
ir hjer um bil 40 árum síSan, byrjaSi
nám viS læröa skólann, þá var siS-
ferðisástandið þar alt annaö en glæsi-
legt. Hin megnasta drykkjuskaparöld
hafSi þá yfir skólann gengiS og á-
standið í bænum var í þessa stefnu
ekki betra. ÞaS var þess vegna eng-
an veginn hættulaust hjer ístöðulitl-
um og umkomulausum unglingum, er
litið sem ekkert þektu til spillingar
og vonsku heimsins. En þrátt fyrir
hin mörgu vondu dæmin, er á vegin-
um urðu, átti þó Halldór heitinn því
láni aS fagna, aS sleppa í gegn um
námsárin nokkurn veginn óskaddaSur
af þessari erföasynd aldarandans.
Hann var fjör- og gleSimaður hinn
mesti og því ávalt boöinn og velkom-
inn fjelagsbróöir í glöðum hóp, enda
sjálfur jafnan hrókur alls fagnaSar í
hverju samkvæmi.
En þótt hann slyppi hjá því aS
verSa herfang áfengisbölsins, eins og
svo margir mannvænlegir æskumenn
uröu á þem dögum, þótt hann þvert
á móti þ á þætti rata nokkurnveg-
inn hiS rjetta meðalhóf á milli gleSi
og alvöru lífsins, — þá lítum vjer þó
svo á n ú, eins og hann líka sjálfur
nianna fúsastur kannaðist viö, aö