Lögrétta - 10.09.1919, Síða 2
2
LÖGRJETTA
LÖGRJETT'A kemur út á hverjum mi8-
vikudegi, og auk þess aukablöð við og vi8,
VerB kr. 7.50 árg. á Islandi, erlendis kr.
10.00. Gjalddagi 1. júlí..
lifiS. Auk þess hafi fjöldi Kínverja
veitt Bretum hjálp í Mesópotamiu
og Austur-Afríku; mörg ensk skip
hafi notað kínverskar skipshafnir, og
það hafi verið viðurkent alment, að
þessir menn hafi reynst betur en aðr-
ir innfluttir verkamenn. 9 gufuskip
hafi Kínverjar látiS bandamönnum í
tie til flutninga, þótt þeir hefSu haft
æriS meS þau aS gera heirna fyrir.
Þeir hefSu og boSiS fram 100 þúsund
hermenn til þess aS bejjast á vígvöll-
unum í Evrópu meS bandamönnum
og þaS boS veriS þegiS af yfirher-
stjórninni í París, en sökum skipa-
skorts hefSi sú mannasending aS
austan farist fyrir.
Loks er í þessari skýrslu lýst á-
nægju Kinverja yfir hugmyndinni um
stofnun alþjóSabandalagsins. Á því
segjast þeir byggja vonir um verndun
sjálfstæSis síns og sinnar gömlu
menningar. Kínverska þjóSin var til,
löngu áSur en Evrópa reis upp fra
j-ústum hins forna Rómverjaveldis,
segja þeir. Hjá okkur voru kend fög-
ur trúarbrögS og siSspeki meSan
þjóSflokkar Evrópu höfSu ekki af
neinu slíku aS segja, og listir og bók-
mentir þrifust hjá okkur löngu áSur
?n Parísarborg varS til. ViS viljum
rækta okkar gömlu menningu í skjóli
alþjóSasambandsins, óhindraSir af á-
sælni þeirra þjóSa, sem reisa vílja
framtíSarveldi sitt á hermenskunni
og valdi sverSsins.
Þetta eru aSalatriSin úr boSskap
þeim, sem elsta menningarþjóS heims
ins baS blaSamenn friSarþingsins aS
f'ytja EvrópuþjóSunum frá sjer.
Itiirnnsðlinir ð fsludi.
Eftir dr. Helga Jónsson.
The Botany of Iceland, edited by
L. Kalderup Rosenvinge Pd. d.
and Eug. Warming Pd. d., Sc. d.
Vol. I, 675 bls. (published by aid
of the Carlsberg Fund), Copen-
hagen J. Frimodt, London John
Wheldon & Co. 1912—1918.
Fyrsta heftiS af bók þessari kom
út 1912. 1 því er skýrt frá sæþör-
ungagróSrinum viS strendur lands-
ins (The marine algal Vegatation by
Helgi Jónsson).
AnnaS heftiS kom út 1914. Er þaS
JandfræSileg dýsing á íslandi meS
sjerstöku tilliti til jurtagróSurs (An
account of the physical Geography
of Iceland with special reference to
the plantlife by Th. Thoroddsen).
ÞriSja og fjórSa heftiS komu út
1918.
Um fyrsta 0g annaS heftiS mun
jeg ekki fara fleiri orSum aS þessu
sinni, enda mun þeirra eflaust hafa
veriS getiS í íslenskum blöSum og
Cmaritum, er þau komu út.
ÞriSja heftiS er um kísilþörunga
(eskilagnir) í sjó viS strendur ís-
lands (Ernst Östrup : Marine diatorns
from the coasts of Iceland). Af smá-
jiirtum þessum eru- ósköpin öll í haf-
inu og mjög mikiS situr oft á öSrum
sævarplöntum. Östrup hefur aldrei
komiS hingaS, en hann rannsakaSi
438 sýnishorn íslenskra sæþörunga,
er safnaS hafSi veriS af Ólafi DavíSs-
syni, Helga Jónssyni, Chr. Grönlund,
R. Hörring, W. Lundbeck, C. H.
Ostenfeldt, O. Paulsen og Bjarna
Sæmundssyni.
Östrup telur um 226 tegundir og
afbrigSi samlagt. Af þessum tegund-
um eru 7 áSur alls óþektar, eSa nýj-
ar fyrir vísindin eins og komist er
aS orSi, og þess utan eru afbrigSi og
tilbrigSi, 5 aS tölu, ný fyrir vísindin.
Aftan við hverja tegund er getiS út-
breiSslu hennar viS strendur íslands
og annarstaSar i heiminum. Á eftir
upptalningu tegundanna eru töfluí.
er sýna útbreiSslu þeirra í hinum 5
álfum heimsins og þess utan í Græn-
landi og NorSurheimskautshöfunum.
í töflum þessum er einnig sýnd út-
breiSsla tegundanna viS strendur ís-
lands (suSur-, suSvestur-, norSvest-
vr-, norSur- og austurströnd).
AS lokum er getiS um einkennis-
tegundir í eskilagnagróSrinum á
rauSum, brúnum og grænum þör-
ungum.
RitgerSinni fylgja myndir af 15
tegundum.
Óskilahestur,
stálgrár aS lit, mark: standfjöSur a.
v. og klipt E á vinstri síSu og hægri
lend, er á DrumboddsstöSum í Bisk-
upstungum, hjá Þorsteini Jónssyni
bónda þar, og má vitja hestsins
þangaS.
FjórSa heftiS er um mosagróSur
íslands (Aug. Hesselbo; Tho Bryop-
hyta of Icelánd, with 39 figurs in
the text).
ísland er mosanna land. VíSa má
sjá þess dæmi, hvernig mosarnir
leggja landiS undir sig, bæSi á vot-
lendi, t. a. m. dýin, og á þurlendi,
t. a. m. mosaþemburnar. Frá því
rannsókn á jurtagróSri landsins byrj-
aSí, hafa menn eitinig rannsakaS
mosana, ert þó er einkum ástæSa til
aS geta þar tveggja danskra grasa-
fræSinga, þeirra Chr. Grönlund og
Aug. Hesselbo, er báSir hafa ferSast
hjer um land. tri®Ja manninn, einnig
danskan grasafræSing, C. Jensen
apotekara í Hvalsö, ber aS nefna í
þessu sambandi. Hann hefur nafn-
greint íslenska mosa, t. a. m. alt
mosasafn mitt og Stefáns, í mörg ár,
eSa frá því Grönlund hætti aS fást
\iS mosana og þangaS til Hesselbo
tók íslensku mosana aS sjer.
Grönlund ferSast hjer á landi 1868
cg 1876, og munu margir kannast
viS hann og ekki mun íslands Flóra
hans vera gleymd enn þá.
Hesselbo ferSaSist hjer 1909, 1912
og 1914. í fyrstu ferS sinni (1909)
rannsakaSi hann í byrjun júnímán-
aSar nágrenni Reykjavíkur og
LfafnarfjarSar. 9. júní fór hann sjó-
veg til HornafjarSar og svo landveg
þaSan um Stafáfell, Hof, Djúpavog,
BerufjörS, HöskuldsstaSi og Valla-
nes til SeySisfjarSar. ÞaSan fór hann
sjóveg til Húsavíkur, og þaSan um
As og Svínadal til ReykjahlíSar viS
Mývatn. Eftir nokkra dvöl þar fór
hann til Akureyrar. ÞaSan fór hann
svo vestur í HrútafjörS um Þverá,
Öxnadal, VíSimýri, VíSivelli, Geita-
skarS, Hnausa og Lækjamót. Frá
StaS fór hann HaukadalsskarS og
svo Bröttubrekku og í Borgarnes.
í annari ferS sinni (1912) fór hann
um KolviSarhól til Reykja í Ölvesi og
svo um Skálholt, Laugardal og Þing-
velli til Reykjavíkur. SíSan fór hann
sjóveg til DýrafjarSar, á þeirri leiS
kom hann í Stykkishólm og var þai
24 tíma. Frá DýrafirSi fór hann land-
veg til ísafjarSar. ÞaSan fór hann
smáferSir um nágrenniS, til Súg-
•andafjarðar, JökulfjarSar, ArngerS-
aieyrar og víSar. Hann fór þá aftur
sjóveg til Reykjavíkur, og svo land-
veg kringum HvalfjörS, og rannsak-
aSi mosagróSur viS hverina í Reyk-
holtsdalnum, fór svo um Lunda-
reykjadal til Þingvalla og svo til
Reykjavíkur.
í þriSju ferS sinni (1914) athugaSi
hann mosagróSur í Vestmannaeyj-
um og kom því næst til Reykjavík-
ur. ÞaSan fór hann svo austur i
FljótshlíS og nam staðar aS BreiSa-
bólsstaS og BarkarstöSum. Þá fór
hann austur yfir Markarfljót og safn-
aSi á Seljalandi, Holti og Drangs-
hlíS og fór síSan til baka um Þjórs-
ártún, Skálholt, Geysi og Þingvelli
til Reykjavikur (1. ág.).
I bók þessari er nú skýrt frá
árangrinum af ferSum hans og auk
þess tekiS tillit til alls, sem fyrir-
rennarar hans hafa gert.
Fyrst er skýrt frá hverjar tegund-
ir hjer eru fundnar (bls. 402—544).
Alls telur höf. hjer 325 teg. mosa.
Eru fróSlegar athugasemdir um
hverja tegund og getiS útbreiSslu
hetnnar.
Annar kaflinn er um mosagróSur-
inn (bls. 545—628). Eru þar ítarleg-
ar lýsingar á hinum ýmsu_ gróSrar-
íjelögum í mosariki landsins, og til
frekari skýringar eru þar margar
ljómandi góðar myndir af gróSrin-
um.
ÞriSji kaflinn sýnir hvernig teg-
undirnar skiftast í flokka eftir út-
breiSslu þeirra í NorSur-Evrópu.
FjórSi kaflinn er um útbreiSslu
tegundanna upp á viS, til 300 M, 300
—600 M og ofar en 600 M, og fimti
kaflinn sýnir útbreiSslu tegundanna
í hinum ýmsu landshlutum (austur-,
norSur-, norSvestur-, vestur-, 0 g
suðurhluti) í töfluformi.
Frh.
Tvö rit.
Islandica, 11. árg. Hinn ágæti Is-
landsvinur, Williard Fiske , hefur
ækki veriS viltur í ’vali forstöSu-
manns stofnunar sinnar fyrir þjóS
vora í Ameríku, viS Cornellháskólann
í íþöku, New York, þá er hann kaus
Elalldór Hermanns’son. Hver árgang-
ur, sem út hefur kamiS síSan Fiske
prófessor dó, hefur veriS öSrum
betur úr garSi gerSur. En þó mun
þessi síSasti árgangur mörgum þykja
merkilegastur, og þaS mikiS mein,
aS hann er allur saminn á enskri
tungu. RitiS ér nákvæm saga og verS-
lciksmat blaSamensku vor Islendinga
frá fyrstu byrjun hennar á 18. öld
til 1874. Er þaS aSdáanlega vel
samiS rit og bygt á sífeldum tilvitn-
unum, því allar heimildir hefur höf.
haft viS hendina og notaS meS stakri
dómgreind og samviskusemi; hefur
þaS ekki veriS áhlaupaverk, heldur
útheimt hina mestu elju, enda er
Halldór aS sama skapi ljettur, lipur
og orSheppinn aS rita bókfræSislegt
mál á enska tungu. Jeg get ekki stilt
mig um aS þýSa hjer, rjett til smekks,
kafla úr síSustu blaSsíSu ritsins:
„Þannig hef jeg í stuttu máli skýrt
frá blaSamensku og tímaritum ls-
lendinga á nefndu tímabili, alls um
50 tímarit. Flest þeirra lifSu skamm-
na aldur, en yfirleitt eru þau mik-
iílar þýSingar, . .. . þar sjáum vjer,
hvernig fólkiS fer fyrst aS rumska
et'tir þess langa svefnmók undir er-
lendu valdi, og smám saman reisir
höfuS frá kodda....... Fyrst lengi
áttu blaSamenn viS mikla erfiSleika
og vandræSi aS stríSa. Nálega alt
var í ólagi, og fyrst og fremst sam-
vinnu- og samtakaleysi; póstgöngur
varla teljandi, svo þær yrSu notaSar,
urSu útgefendur því aS nota aSrar
ferSir og ferSamenn, og fluttu þann-
ig margir blöS og bæklinga, ýmist
fyrir borgun eSa ókeypis, til aS geSj-
ast gistivinum. Þá var lítiS um ann-
aS gjald og viSskifti en vöruskifti,
sem leifar eru eftir af enn; urSu því
kaupmenn oftast milligöngumenn.
Borgun fyrir auglýsingar var lengst
um lítil. Af tímaritum eingöngu lifSu
nálega engir menn á þessu tímabili,
heldur ræktu menn þetta starf af
öSrum og hærri hvötum en hagnaS-
arins, enda voru ritstjórarnir oftast
úr flokki bestu og mentuSustu manna
þjóSarinnar."
Ársrit Hins ísl. fræðafjelags, 4. ár,
Þessi árgangur er svo fróSlegur og
íagurlega úr garSi gerSur, aS hann
táknar meS efni sínu ný tímamót í
ritstefnu til vakningar alþýSu — eins
og ár þetta í stjórnmálasögu lands
vors — tímamót, svipaS og á dög-
um Fjölnis-manna fyrir 80 árum.
Stingur þessi árgangur mjög í stúf
■viS allan hávaSann af blöSum og rit-
um hjer heima, því sjerdrægni og
oírembingur (chauvinisme) smásál-
armanna minkar oft ótrúlega þegar
út yfir hafiS kemur, enda er Höfn
gamla í miSjum hugsjónastraumi
NorSurlanda.
Fyrst flytur ritiS ljómandi skemti-
lega æfisögu hins mikla og ágæta
Alex. Humbolts (d. 1859, níræSur),
eftir snilling vorn Þorv. Thoroddsen,
bara til aS mýkja munninn, og líkt
má segja um æfiágrip hinnar miklu
skólakonu Zahle, eftir Ingibj. ólafs-
son.
En svo byrjar meistari Bogi Th.
MelsteS langar og merkilegar kenn-
ingar um vor stjórnarfarslegu tíma-
skifti, og 12 greinir um skyldur þjóS-
ar varrar, kosti og bresti, hag og
horfur, og jeg veit ekki, hvort meira
má undrast, gerþekking höfundarins
á öllu ástandi hjer heima, ellegar á-
huga hans og vandlæting um, aS öll
umbótaviSleitni vors nýfædda kot-
ríkis megi stefna i skynsamiega og
s.Sbætandi átt. Svo er höf. kunnug-
ur öllu, og einkum göllunum, aS
1 vern sem les rekur í rogastans, enda
er athugandi, aS Melsted hefur aldrei
búiS langdvölum ytra í senn, heldur
aftur og aftur komiS heim 0g kynt
sjer landiS horna á milli, og svo aS
segja hvorki gleymt búri nje eld-
húsi, auk heldur öllu úti viS. „Hann
fór rjett aS öilu, og kom hverju lambi
á spena,“ segir Svb. Egilsson, aS
ITómer segi lum risann Polyfemos.
MelsteS er framúrskarandi hagsýnn,
rærgætir.n og glöggskygn á alla
verulega hluti. Hefur honum mjög
heimskulega veriS ámælt, sem litlum
hugsjónamanríi og stirSum ritara, en
þaS hafa veriS sleggjudómar óvild-
armanna hans. Hitt er satt: Hann
lætur staSreyndir ávalt ganga fyrir
getgátum og hugsmíSum, og fyrir þá
sök hygg jeg aS íslendingasaga hans
sje merkilegra ritverk en alþýSa vor
kann aS meta, og engin ísl. söggurit
þykja mjer þroskaSri en MelsteSs,
þó aS þur sjeu á köflum. En hjer
kemur Bogi MelsteS fram meS nýjan
anda og alvöru.á nýjum tímamótum.
Matth. Joch.
Orðabókin á Alþingi.
Eins og kunnugt er, hafa margir
menn deilt um íslensku orSabókina
á síSkastiS — og ekki allir stigiS í
vitiS. Er þaS þó leiSinlegt, ef þetta
mál, sem í rauninni er ofur-einfalt,
þyrfti aS flækjast inn í flokkadrætti
annara mála óskyldra, eSa hendast
eins og leiksoppur milli heimskra
manna og skammsýnna. — En nú er
máliS komiS til Alþingis, og verSur
tæpast sagt', aS þaS hafi bætt úr skák
þaS sem af er. — ÞaS hefur s. s. veriS
fariS fram á aS hækka framlagiS tii
orSabókarinnar um 2—3 þús. krónur
á ári, en þaS var áSur 6 þús. Tæpast
veiJSur sagt, aS mikil frekja felist í
pessari beiðni, þegar boriS er saman
viS aSrar kaugkröfur þeirra, sem fyr-
ir landsfje vinna, og þegar þess ei
gætt, aS aS bókinni vinná tveir menn
fastir, og sá þriSji aS nokkru leyti.
Fjárveitingin var vitanlega svo lítil,
aS engin tök eru á því, aS fyrir þessa
upphæS geti mennirnir gefiS sig ó-
skifta aS þessu starfi. En ef svo fer,
aS þeir verSi aS slá mjög slöku viS
það, til aS elta uppi aukavinnu, þá
fer sparnaSurinn aS verSa æriS tví-
sýnn. Því þaS ætti aS vera augljóst,
að annaS hvort er aS veita svo sæmi-
lega til orSabókarinnar, aS unt verSi
aS vinna áS henni meS festu og alúS
frá upphafi, eSa þá aS hætta alveg viS
iyrirtækiS, áSur en eytt hefur veriS
mörg þúsund krónum í málamyndar-
undirbúning, sem hætt verSur kann-
ske viS hálfkaraSan, þegar þaS dettur
í þingiS einn góSan veSurdag. Þetta
ætti þingiS aS sjá, þar sem sæti eiga
svo margir skynsamir menn.
Annars var þaS ekki ætlunin, aS
ræSa alt þetta orSabókarmál, heldur
r.S eins benda á eitt atriSi, sem útund-
an virSist hafa orSiS á Alþingi. —
Eins og kunnugt er, veitti þingiS ný-
iega ungum manni, Þórbergi ÞórSar-
syni, ofurlítinn styrk til aS safna al-
þýSuorSum, aSallega þeim, sem ekki
stóSu áSur i orSabókum — og skyldi
safn þetta síSan renna til vísindalegu
orSabókarinnar svo nefndu. Þetta síS-
asta ákvæSi hefur orSiS til þess, aS
þessu starfi hefur ávalt veriS bland-
aS saman viS orSabókina og maSuirnn
talinn starfsm. hennar. Og jafnframt
liefur þá verijS ætlast til þess, aS hann
tæki styrk sinn af orSabókarfjenu. En
þaS er hvorutveggja, aS styrkur hans
var frá upphafi of lítill, þegar þess
er gætt, hvaS hjer er utnfangsmiTdT)
starf fyrir ötulan mann og merkilegt
fyrir íslenska orSfræSi, — og svo
hitt, aS þegar framlagiS til orSabók-
arinnar hefur veriS numiS svo viS
nögl, sem raun er á orSin, má þaS
ekki viS því, aS bera meiri gjöld en
þau, sem til ritstjórans, eSa ritstjór-
anna, eiga aS fara beinlínis. En áSal-
ritstjórinn ætti í rauninni ekki aS hafa
minna en prófessorar viS Háskólann,
og aSstoSarmaSurinn, eSa mennirnir,
t. d. eins og dócentarnir.
En þegar litiS er á orSabókarstarf-
iS sjálft, er þaS auSsjeS, aS eins nauS-
synlegt og þaS er, aS fá unniS úr þvi
sem unt er af prentuSum og skrif-
uSum heimildum, eins nauSsynlegt
cr aS fá orStekiS alþýSumáliS og
annaS daglegt mál, sem hvergi er á
bækur sett og víSa er á fallandi fæti
og aS gleymast nema gömlu fólki.
Auk þess er margt í þessu máli einna
emkennilegast fyrir íslenskan orSa-
forSa, og.væri því skarS fyrir skildi
í orSabókinni, ef þaS vantaSi. Nú er
paS einmitt starf Þ. Þ., aS safna slík-
um orSum, og á hann þegar á 6. þús-
und orS, sem mörg eru hvergi til ann-
arsstaSar. Til þess aS safna þeim,
þarf hann aS ferSast um landið, kynn-
rst fólki af ýmsum stjettum og dvelja
meS því. En til þess aS þetta geti
komiS aS fullum notum, þarf aS vera
hægt aS vinna aS þvi eftir fastri áætl-
un frá öndverSu — en þaS er margra
ára verk. En þaS má vinna aS mestu
leyti sjálfstætt og aSskiliS frá orSa-
bókinni fyrst um sinn. Og þaS heldur
íullu gildi sínu, hvaS sem annars
kymti aS verSa um orSabókina, og
gæti jafnvel staSiS sem sjerstök viS-
tót viS eldri orSabækur, þó þessi
fyrirhugaSa bók horfjelli fyrir Al-
þingissparsemi og tímanlega bölvun.
En af því sem Þ. Þ. hefur þegar
unniS aS orSabókinni, er ekki ástæSa
tii að örvænta um áframhaldiS. Hann
cr áhugasamur um þessa fræSigrein
og fróSur, og hefur stundaS hana
undir handarjaSri Háskólans hjer í
yfir 10 missiri, og er samviskusamur
og vandvirkur vinnumaSur.
ÞaS er því vonandi, aS efri deild
siái sjer fært, aS taka upp handa hon-
im sjerstakan styrk, eins og hann
sækir um, og sömuleiSis aS góSir
menn í neSri deild verSi fúsir til aS
leiSrjetta þann misskilning, sem þar
hefur orSiS, þegar hans styrk var
blandaS saman viS orSabókarfjeS.
MeS þessu gæti þingiS gert hvort-
tveggja: rjett dálítiS hlut hinna
tveggja orSabókarstarfsmanna, þar
sem þeirra laun hækkuSu dálítiS, án
þess veitingin til þeirra hækkaSi bein-
linis, og um leiS styrkt nokkuS af-
rekavænlegan íslensku-fræSing og
einkennilegan gáfumann uni ýmsa
hluti, mann, setri brotiS hefur sjer
braut af eigin ramleik og efnalaus.
X
Skortur i lÉninIéi.
í strjálbýlinu hjá oss á útkjálkum
landsins er þaS hörmulegt, þegar
sjúkdóm eSa slys ber aS höndum, aS
geta ekki fengiS neina mannlega
hjálp, hvort sem fyrir slysinu verSa
ntenn eSa dýr. Þó þaS sje allra sárast,
þegar um menn er aS ræða, þá er þaS
all-tilfinnanlegt, aS ekkert sje nema
dauSinn, sem getur dregiS úr þján-
ingum skepnanna, sem verSa fyrir al-
varlegum sjúkdómum eSa slysuiw,
sökum þess aS mann skortir alla
þekkingu til aS geta hjálpaS, sem oft
mætti, ef rnaSur ætti kost á dálitlum
leiSbeiningum, og skal jeg í þessu
sambandi segja dálitla sögu, sem
dæmi: SíSastliSiö haust skarst hestur
á kviönum, er nágranni minn átti,
svo hroSalega, aS innýflin komu út
í sáriS, og eigandanum kom ekki ann-
aS til hugar en aS hesturinn væri
dauSans matur og ætlaSi aS láta
skjóta hann. Þá vildi svo heppilega
(il, aS gamall maSur á sania bæ átti
dýralækningabók dr. Jóns Hjaltalíns,
er prentuS var í Kaupmannahöfn
1837. Fóru þeir aS blaSa í bókinni
og fundu ráS viS þess konar til-
ielli; þar var ráölagt aS leggja hest-
inn niSur og sauma saman sáriS,
hvaS þeir gerSu eftir leiSbeiningu
bókarinnar, og tókst þaö ágætlega,
cg varS hesturinn jafngóSur aS
nokkrum tíma liSnum, án allra meS-
ala, nema sáriS var baöaö vel úr
köldu vatni. Geta má nærri hvaS eig-
anum þótti vænt um þetta, þar sem
hesturinn var ungur og ágætur gæö^
ingur.
Þó aS bók Hjaltalíns hafi komiö
ruörgum fleirum til hjálpar, þá er
hún nú orSin í mjög fárra höndum
og á eftir tímanum meS margt, og
er óskiljanlegt, aS dýralæknar vor-
ir skuli ekki fyrir löngu hafa sam-
ið og gefiö út handhæga dýralækn-
ingabók í hennar staS, því ekki þurfa
dýralæknarnir aS óttast þaS, aS þess
konar bæklingar dragi frá þeim auka-
tekjur svo nokkru nemi, meöan þeir
eru ekki fleiri en þeir eru nú. Ef
cýralæknarnir eru svo önnum kafnir
a8 þeir hafi ekki tíma til aS semja
lækningakver, þá Væri betur en ekki
aS einhver góSur maSur, þó ekki
væri læknir, vildi þýöa þess konar
bók af erlendu máli. Getur ekki Al-
þingi hjálpaS hjer upp á sakirnar?
Þaö er variS stórfje til aS semja
islenska oröabók, en engum eyri til
aS semja þá bók, er meiri hluti lands-
manna mundi taka á móti tveim
höndum, sem er handhæg og alþýö-
leg lækningabók, eins og lækninga-
tækur þeirra Jóns læknis Pjetursson-
ar og dr. J. Jónassens, sem hafa ver-
iS hvor annari vinsælli meöal lands-
nianna, vegna þess aS þær mörgum
sinnum frelsuöu menn frá þjáning-
um og dauSa. Lækningabók Jóns
Pjeturssonar var prentuð í Kaupm.-
höfn 1834 en Jónassens í Reykjavík
1884. Þá var bók Jóns Pjeturssonar
orðin fyrir löngu ófáanleg og aS
sumu leyti á eftir tímanum, og sama
má nú segja um bók Jónassens.
ÞaS hefur vérið skoSuij allra land-
lækna vorra, aS svokölluS húsmeðöl