Lögrétta - 15.05.1929, Blaðsíða 1
XXIV. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 15. maí 1929
19. tbL
J\ 5 o 16 it m.
£|ffhr jrbemriR
I.
Jeg bind í snatri’ á bakið mal
og byssu tek í mund;
og hurðum loka’ og hirslum skal.
Jeg hverf í burt um stund.
Til gömlu mömmu gái’ jeg inn,
en geng strax út um hæi;
legg hönd á öxl og kyssi kinn.
Jeg kem brátt heim í þetta sinn
og segi: Vertu sæl!
Svo liggur upp um berg og börð
í bugðum gatan mín.
Jeg lít til baka’, á lágan fjörð
í logni tunglið skín.
Hjá granna mínum gatan lá
að garði; kvöidsins frið
jeg hvíla yfir öllu sá.
En eitthvað bærðist, fanst mjer þá,
við garðsins grindahlið.
Þar stóð hún leynd, og leit til mín,
í ljósum sumarkjól,
og hvíslar: Sæll! svo fríð og fín
sem fjóla’, er grundin ól.
Og brosi á annað augað brá,
úr öðru gletni skein.
Að hliði garðsins hljóp jeg þá,
og hún stökk ekki burt mjer frá,
þótt værum við þar ein.
Um ljúfa snót jeg lagði arm;
hún litum skifti fljótt.
Jeg dró mjer fast að brjósti barm,
er bærðist títt og ótt.
Jeg sagðist elska hana heitt;
það hjeldist alla tíð.
Jeg gæti hana’ alt lífið leitt.
Hún leit á tá sjer, sagði’ ei neitt,
svo barasleg og svo blíð.
Hún vildi’ í fyrstu flestu slá
á frest í þetta sinn.
En ást mín var svo eldheit þá
og æstur hugur minn.
Að lokum með mjer fylgdist fljóð.
Mjer fanst með tendruð blys
í hæðum dansa hulduþjóð;
jeg heyrði sungin álfaljóð
og kveða draug í dys.
Og leiðin okkar lá upp börð
°g lyngi gróinn stein.
Og tunglið dræmt um dal og fjörð
í dúnalogni skein.
Jeg hafði’ hana upp á hamar leitt,
um heljargjá í kring;
og enn var mjer í huga heitt,
en hún að byrja’ að verða þreytt.
Þar lögðumst við í lyng.
Og tíminn leið svo hægt og hljótt.
Hún hvíldi brjóst mitt við,
og okkur vígði norn þá 'nótt
við næturgala klið.
Nú hef jeg gleymt, hvar hugur flaug,
er hjartans logi brann.
En þótt jeg raddir heyrði’ úr haug,
jeg hræddist hvorki álf nje draug,
því sæll er sá, sem ann.
II.
1 fjallagili’ jeg sat og sá,
er sól úr djúpi rann
og lyfti skuggum legi frá,
en logi’ á fjöllum brann.
Svo leit jeg niður, löng að sjá
var leið um farinn veg,
og lítið hús jeg horfði á.
Þar heima áttu niður frá
hún móðir mín og jeg.
Um þakið riðar reykurinn.
Þar rækir hún sitt starf,
er vöknuð, og um vefinn sinn
nú víst hún sinna þarf.
1 vanastarfi stritar þú.
Þig styrki guð. — En þá,
er heim jeg kem, einn hreinfeld nú
jeg hef til þín. En, unga frú,
mín ástmey, þú færð þrjá.
Þú heyrir ei, þú sefur sætt.
En svo skal öllu gleymt,
sem gerðist. Enn er engu hætt,
ef um það bara’ er dreymt.
En vaknir þú, því víktu’ á braut
úr vitund líkt og jeg.
Við saman eigum sælu’ og þraut.
Þú saumar nú þitt brúðarskraut.
Við leiðumst lífsins veg.
Það er svo hart, að hrinda mynd
úr huga, sem er kær.
En jeg þarf laug, sem sorg og synd
úr sálu burtu þvær.
Hjer stend jeg nú með nýjan hug,
því nú er blóð mitt svalt,
og spiltu lífi, drepnum dug
og deyfð og iðrun vísa’ á bug
og eys það moMu alt.
Hver myrkra gimd, alt lágt og ljótt
mjer leyst úr huga er.
Jeg á nú gleði’ og gæfuþrótt
frá guði’ og sjálfum mjer.
Jeg flý þá leið, sem fyr jeg tróð,
við fjörð, hjá björk og lind,
og kveð, og held í hreinsins slóð,
þig, heitmey kær, og móðir góð.
Jeg ætla upp á tind.
Fhh. Þ. G.
Um vtða veröld.
Unga Indland,
Gandhi og Pandit JawaharlaL
Þótt athygli þeirra, sem stjóm-
málum sinna beinist mest að
ýmsum erjum hjer í álfu, þá mun
það sanni næst, að merkustu og
áhrifamestu stjómmálahreyfing-
arnar gerast nú austur í Asíu, að
minsta kosti þegar frá er skilin
meira eða minna máttlaus barátta
góðra manna í Evrópu og Amer-
íku fyrir afvopnun og alþjóða-
samningum. Lesendum Lögrjettu
er nokkuð kunnugt það helsta,
sem gerst hefur á síðkastið í
Kina og Japan, m. a. eftir ritum
og ræðum sumra kínversku og
indversku leiðtoganna sjálfra og
þarf ekki að fjölyrða um þáð,
hver áhrif það getur haft á
stjóramál og menningu heimsins
ef þessum þjóðum tekst, hvorri
um sig, að sameina kraftana til
þess að reka af höndum sjer er-
lend yfirráð og koma skipulagi á
samstæð þjóðleg ríki. En á þessu
era að vísu mun meiri erfiðleikar,
en menn gera sjer alment grein
fyrir í fjarlægð, ekki síst af því,
t. d. í Indlandi að sú stjómar-
farslega eining sem að er kept er
aHs ekki til í menningu og máli,
trú og siðum. En þær erjur, sem
af þessu spretta milli trúarflokk-
anna ög þjóðbálkanna notar er-
lenda valdið, Bretar, sjer svo ó-
spart. Þótt Bretar sjeu taldir allra
þjóða lagnastir og stjórnvitrastír
nýlendumenn, fara vandræði þeirra
vaxandi út af Indlandsmálunum.
Enn er ekki fullkunnugt um
árangur Simon-nefndarinnar, sem
Lögrj. hefur áður sagt frá og
meðal indversku leiðtoganna er
ágreiningur um það hvað gera
skuli.
Út um heiminn er Gandhi lang-
kunnastur leiðtogi indverskra
þjóðernissinna, enda stórmerkur
maður og á sínum tíma hinn
valdamesti. Síðustu árin hefur
hann samt lítið látið stjómmál til
sín taka beinlínis og aðrir menn
hafa orðið meira ráðandi í flokkn-
um og margir jafnvel ráðist harð-
lega á Gandhi. En Gandhi hefur
samt sífelt fylgst með málunuih
og haft áhrif á þau með blaði
sínu „Unga Indland“.
Deilan stendur hú mest um það,
hversu víðtækar sjálfstæðiskröfur
gera eigi á hendur Bretum. Þeir
höfðu lofað því, að Indland skyldi
fá heimastjóm, verða „dominion"
eins og t. d. Kanada, fyrir 1930,
en mörgum þykir svo sem lítið
ætli að verða úr efndunum og
vilja því umsvifalaust hefja bar-
áttu fyrir fullum skilnaði. En
Gandhi er á móti þessu. Hann
segir að deilan um heimastjórn
og skilnað sje ekki annað en deila
um orð, eins og nú standi sakir,
og vill enn semja við Breta, en
segir hinsvegar, að ef ekki fáist
nú fljótur og góður endi bundinn
á þá samninga fyrir næsta nýár,
þá vilji hann berjast fyrir full-
um skilnaði.
Það er annars svonefnt Nehru-
uppkast, sem nú veldur hvað mest-
um deilunum meðal Indverja.
Motilal Nehru, sem tillögur þessar
era kendar við, er auðugur ind-
verskur höfðingi, sem kveðst að
vísu vera með fullum skilnaði, en
samt ekki á móti „dominion"-
skipulaginu ef það fáist undir
eins. Annars eru það ýms atriði,
sem snerta stjómskipulagið inn-
ávið, sem hafa orðið til þess að