Lögrétta - 26.08.1931, Blaðsíða 4

4
LÖGRJETTA
Ólafsdóttir, búandí hjón í Frakka-
nesi. Sá, sem þessar línur ritar,
man það frá unglingsárum sínum,
að hann heyrði Bjarna sál. ávalt
nefndan sem sjerstakan ágætis-
mann, einn af þeim mönnum, sem
sagt er um, að þeir vilji ekki
vamm sitt vita. Þessa kosti erfði
dóttirin í ríkum mæli. Hún var
góð og trúuð kona og gat engum
heyrt hallmælt svo að hún tæki
ekki málsstað hans. Þrátt fyrir
mjög glaða lund kom það jafnan
í ljós, að á bak við var hjá henni
djúp alvara. Hún var fríðleiks-
kona, með mikið og fagurt Ijóst
hár og svipurinn var allur hinn
höfðinglegasti.
Anna heitin var gift Jóni skáldi
Mýrdal, sem dáinn er fyrir mörg-
um árum. Þeim varð ekki barna
auðið, en son eignaðist hún áður
en hún giftist, sem Stefán heitir
Stefánsson og er bóndi í Bjarn-
eyjum. Þar naut hún sonarlegrar
umhyggju eftir að hún varð ekkja
og fjekk þá ósk sína uppfylta,
að eyða síðustu æfistundunum
hjá syni sínum. — Jeg var önnu
sál. samtíða í 8 ár og get gefið
henni þann vitnisburð, að hún
var ein af þeim grandvörustu kon-
um, sem jeg hef þekt og að það
var eins og henni væri það með-
skapað, að varpa birtu á braut
samferðamanna sinna.
Gamall vinur.
Þjóðdansar. Alþjóða samkoma
fyrir þjóðdansa hófst í Kaup-
mannahöfn 25. f. m. Voru þar
sýndir þjóðdansar frá Danmörku,
Noregi, Svíþjóð, Finnlandi, Fær-
eyjum og Grænlandi og enskur
flokkur sýndi einnig enska dansa
o. s. frv. Það er í ráði að koma
á annari og meiri slíkri alþjóða-
samkomu fyrir þjóðdansa í Lond-
on árið 1936. Máske einhverjir,
sem áhuga hafa á þessum efnurn
hjer vildu gera ráðstafanir til
þess að Islendingar tækju þátt í
þeim fundi og æfðu flokk til
þess?
Lodewyck heitir hláskólakenn-
ari frá Melbourne í Ástraiíu, sem
hjer hefur dvalið í sumar og er
nýlega farinn heimleiðis. Hann
kom hingað til þess að læra ís-
lensku og talaði hana fullum fet-
um þegar hann fór. Hann hafði
ferðast kringum alt land, á hest-
um, bílum eða sjóveg og Ijet á-
gætlega af ferð sinni. Hann
dvaldi lengst hjer í Reykjavík og
í Fellsmúla. Hann hefur víða
farið um heiminn, en taldi þó að
íslandsferðin yrði eitthvert ó-
gleymanlegasta æfintýri sitt.
Hann varð hjer vinsæll og hjeldu
nokkrir kunningjar hans honum
samsæti að Borg áður en hann
fór.
Þór tók nýlega enskan togara,
Itonion, í landhelgi á Skjálfanda-
flóa, en þurfti að skjóta 18 að-
vörunarskotum áður en togarinn
stansaði. Hann hafði nær f ull-
fermi af ýsu og kola.
Síldin. Síldarbræðslan hafði 22.
þ. m. tekið við 92 þúsund málum.
Um líkt leyti höfðu verið salt-
aðar um 107 þúsund tunnur,
nærri 42 þúsund tunnur grófsalt-
aðar, 27 þúsund fínsaltaðar, 8
þúsund sykursaltaðar, og 29
þúsund kryddsaltaðar.
Dáinn er 14. þ. m. Gestur Sig-
urðsson á Fossi í Hofsókn,
tengdafaðir Stefáns heitins Ei-
ríkssonar trjeskurðarmeistara.
Lán? Páll E. Ólason banka-
stjóri og Björgólfur Ólafsson
læknir eru nýlega farnir áleiðis
til Hollands, að sögn til þess að
leita þar fyrir sjer um lán handa
Búnaðarbankanum.
Flugfjelagið. Walter fyrrum
flugstjóri hjer er nýkominn hing-
að. Það er að sögn í ráði, að
ríkið taki við rekstri flugfjelags-
ins og reki það í sambandi við
skipaútgerðina og mun koma
Walters flugstjóra standa í sam-
bandi við samninga um þau mál.
Áfengiseitrun. Nýlega andaðist
maður á Seyðisfirði af áfengis-
eitrun, er álitið að hann hafi
drukkið eitraðan áttavitaspíritus.
Dáin er 14. þ. m. á Sauðár-
króki frú Hildur Sveinsdóttir frá
Geitaskarði.
Grænlandsdeilan. Það er talið
sennilegt, að Harald Seavenius,
danski sendiherrann í Haag, og
Steglich-Petersen hæstarjettar-
málaflutningsmaður flytji mál
Dana fyrir alþjóðadómstólnum í
Haag, en málið kemur sennilega
fyrir dómstólinn í október næsta
ár (1932). Samt er nú þegar far-
ið að semja málsókn Dana og er
það skjal samið af Dr. Georg
Cohn, en hann er ráðunautur
utanríkisstjórnarinnar og af
Gustav Rasmussen, sem var
sendisveitarritari í Bern 1924
iþegar gerður var Grænlands-
samningurinn við Noreg. Þegar
málið kemur fyrir Haagdómstól-
inn ætla Danir að hafa þar sjer-
fræðinganefnd málflutningsmönn-
um sínum til aðstoðar og m. a.
verður í henni Daugaard Jensen
forstjóri grænlensku stjórnarinn-
ar.
Aljechin skákmeistari er nú
kominn suður í Jugoslaviu og
teflir þar í Blet, sumarbústað
konungsins við 14 úrvals tafl-
menn. Þar heldur hann einnig
áfram kappskákunum, sem hjer
voru óútkljáðar og eru leikirnir
sendir símleiðis milli Reykjavíkur
og Blet.
Sjötugur varð 24. þ. m. Matthí-
as Matthíasson í Holti, alkunnur
og góðkunnur Reykvíkingur, sem
hjer hefur starfað í 58 ár.
Bæjarbruni. Aðfaranótt 23. þ.
m. brann til kaldra kola bærinn
Nykhóll í Pjetursey eða íbúðar-
húsið þar.
Landskjálfta varð vart á ýms-
um stöðum á Suðurlandi 23. þ,
m. og voru þeir allsnarpir víða.
Reykjavík stækkar. Síðasta
þingdaginn var samþykt frum-
varpið um stækkun lögsagnarum-
dæmis Reykjavíkur, sem verið
hefur á döfinni í mörg ár. Eru
þá Þormóðsstaðir og Skildingar
nes sameinað Reýkjavíkurbæ.
Kjördæmaskipunin. I milli-
þinganefndina, sem fjalla á um
það mál hefur Sjálfstæðisflokk-
urinn tilnefnt Jón Þorláksson og
Pjetur Magnússon. Framsóknar-
flokkurinn þá Tryggva Þórhalls-
son og Berg Jónsson, en Alþýðu-
flokkurinn Jón Baldvinsson.
Þjóðminjavörðurinn Matthías
Þórðarson er nýkominn úr rann-
sóknarför um Vesturland. Var
hann aðallega að rannsaka ýmsa
sögustaði úr Eyrbyggju.
Sundkappi Islands varð á Is-
lendingasundinu, sem háð var
23. þ. m. hjer í bænum, Jónas
Halldórsson. Hann synti vega-
lengdina, 500 stikur, á 8 mínút-
um 4,8 sek. og er það nýtt met.
Fyrra metið var 9 mín 1 sek. og
átti Jón Guðmundsson það. Sund-
kappinn er aðeins 17 ára.
Prentsm. Acta,
Brjef merkra manna.
Bókavérslun þorsteins Gíslasonar hefur fengið
útgáfurjett að óprentuðum ritum Benedikts Grön-
dals skálds, og þar á meðal er margt af sendi-
brjefum frá lionum, sem eru bæði skemmtileg og
fróðleg, og einnig nokkur brjef til hans frá öðrum
merkum mönnum. Ýmislegt af þessu verður prent-
að hjer í blaðinu.
1. Benedikt Gröndal til Jóns Guðmundssonar,
síðar ritstjóra Þjóðólfs, skrifað (1851) litlu
eftir þjóðfundinn. J. G. er þá í Kaupmanna-
höfn, en B. G. í Reykjavík.
Elskulegi Jón Guðmundsson!
Með glymjandi hanagali heilsa jeg yður, án,
þess jeg gefi nokkum hlut eftir hananum sál-
uga, sem gólaði fyrir Sankti Pjetur, þegar
klukkan var eitt kortjer til fjögur, og Kristur
beið eftir honum. Billenberg hefur hjer ó-
grynni af hönum, sem allir eru að reyna að
herma eftir gamla hananum og góla á kál-
garðinum milli Gunnlaugsens húss og Billen-
bergs húss, og minna þessir hanar mig þrá-
faldlega á þetta vere: Pjetur þar sat í sal,
o. s. frv.
Þunnir þykir mjer þeir vera, norðlingarnir,
því í vetur var sagt, að bænarskrá gengi' um
kring sem grenjandi león, og ætluðu menn að
biðja um þjóðfundarframhald að sumri, en
alt er orðið ryðgað, og maskínan gengur ekki.
Prentsmiðjumálið þeirra er mjer ókunnugt,
en jeg held að það sje fjörlítið eins og ann-
að, en þó mun jeg segja yður nokkuð, sem
kom upp hjer í vetur. Það var nefnilega í
| sumar, sama dag og þjóðfundinum var upp
sagt, að maður fyrir austan lagðist að sofa
um morgunstundu, og dreymdi, að Jón Guð-
mundsson kæmi að sjer, og mælti:
íslands Djöfull Trampar torg,
traðkar rjettum málum,
hrópar stríð með heiptar org,
heggur alt með Pálum,
og vaknaði síðæn, þótti mönnum draumurinn
undarlegur, en maðurinn sór sig um, að sig
hefði dreymt vísuna, en hann eigi gert hana.
Litteratúren hjer er ekki óblómleg, því
Þjóðólfur og M. Grímsson slíta nú týpum
prentsmiðjunnar eins og skaflajárnaðir grað-
folar slíta ís, og held jeg að Grímsson riti
yður um það betur, án þess jeg þó viti það.
Annars álít jeg nú Nýju Tíðindin betri en
Þjóðólf, því hvorttveggi er ópólitískt, og til-
gangur beggja nokkuð encyclopæðiskur, en
Tíðindin eru betri samt. Jeg held að jeg fari
að reyna að koma út kvæðum nokkrum eftir
mig, það er núi eitt af mínum litlu plönum.
Þegar jeg frjetti fyrst um bænarskrá rxorð-
lendinga, þá varð jeg feginn mjöig, og fór
mjer að detta í hug, að menn ættu að reyna
að koma upp líkri bænarskrá hjer syðra, en
þegar nú ekkert varð af hinni, þá álít jeg
ekki til neins, að stríða við það, því það lýsir
éngum samtökum eða sönnum hug, þegar
slík bæn ekki kemur frá flestum stöðum
landsins. Nú ætlar Christianson að sigla
með konu sína og sakna margir hans hjer,
sem von er á, og jeg er einn af þeim, því
hann var mjer ætíð manna bestur, þó jeg ekki
ætti neitt gott af honum skilið.
Mjer þykir þeir vera heldur heróiskir í
Bókmentafjelagi voru þar ytra, og vildi jeg
heldur að menn legðust á minna og sann-
gjarnara, en sumt það, sem upp var borið.
Jeg man nú ekki fleira að rita, elskulegi
Jón Guðmundsson, en ætlið þjer ekki að koma
í vor? eða hvað? Þjer skrifuðuð mjer ekkert
um það í yðar ágæta brjefi, sem jeg nú fyrst
þakka yður fyrir. En núna er jeg svo hæðst
prosaískur í huga og hálf fjörlaus, að mjer
occúrrera engar heróiskar setningar, einkan-
lega þegar jeg ekki hef fyrir glyrnum mjer
Bjarna Rector, sem er svo sterkur, að jeg get
ómögulega öðru trúað, en að það sje Atlas, og
hafi fenjgið frí í nokkur ár frá því að bera
himininn á sínum voldugu herðum.
Bón hef jeg til yðar, og hún er sú, að þjer
gjörðuð svo vel, og keyptuð fyrir mig falleg-
an hríng með nokkrum steinum í, en hann á
að vera handa kvenmanni, sit venia verbo et
cogitatione, og má hann vera stór, (s. s. víð-
ur); en það vildi jeg, að þjer hefðuð konuna
yðar, og frændkonuna mína, í ráðum, því hún
er smekkkona og gáfuð. Gjörið þetta fyrir
mig, jeg skal borga það í vor, ef þjer komið,
eða með ferð, ef þjer ekki komið.
Nú held jeg að jeg endi brjefið, sem frem-
ur er orðið bullpistill, og það illa skrifaður,
heldur en brjef, o-g bið jeg yður að fyrirgefa
það, um leið og jeg bið að heilsa konunni yð-
ar, og Stínu, ef jeg má vera svo djarfur, og
hafa þá æru, að biðja að heilsa jómfrúnni.
En sjálfan yður kveð jeg með þeirri ósk, að
yður megi alt til gæfu snúast, þó nú sje ekki
hliðvindur, og að þjer öðlist alla þá vegsemd
og lukku, sem hver og einn íslendingur kann-
ast við, að þjer eigið skilið, og óskar, áð þjer
hljótiö. Þess óskar líka af alhuga yðar ein-
ltegur, elskandi vinur
B. Gröndal.