Norðri - 08.04.1909, Blaðsíða 3

NR. 14
NORÐRl.
55
sérstaklega má geta þess, hlutaðeigend-
um til maklegs lofs, að stundvfsi var
þar meiri en alment tíðkast á skemtun-
um hér. J. G.
Noregur.
Það hefir nýtega vetið stofnaður nýr
stjórnmálaflokkur með helzu ágætis-
mönnum Norðmanna í broddi fylking-
ar, eins og Michelsen, Björnstjerne Björn-
son og Friðþjóf Nansen. Flokkurinná að
vera óháður stjórninni og hefir aðallega
tvent á stefnuskrá sinni. Baráttu geng
málmönnunum og baráttu gegn Good-
templurum, sem þeir telja að hafi gert
Noregi mikið tjón.
Hefir verið stofnað allsherjarfélag
samfara flokkinum um land alt, sem
kallast »Landsforening for Frihed og
Kultur mod Forbud og Tvang.«
Komast þeir svo að orði í boðskapn-
um um félagið, eftir að þeir hafa bent
á nauðsyn hófsemi í mat og drykk, og
sagt, að það geri fólkið sjálfstæðara og
heilbrigðara og frelsi það frá spillingu:
»Pessi frelsisviðleitni (hófsemisstefnan)
hefir hjálpað okkur áfram, hún er ör-
uggl °g hún er í samræmi við þjóð-
félagssiðfræðina og menningarmeðvit-
undina.
Að eins einn flokkur manna berst á
móti þessari viðleitni hjá oss. Það eru
Good-Templararnir. Reir hafa -sett sjer
sem mark og mið að vinna að algerðu
banni gegn tilbúningi, innflutningi, verzl-
un og notkun átengra drykkja, hverrar
tegunda, sem er. Og sá flokkur reynir
að nálgast þetta markmið með banni og
kúgun í einstöku héruðum. Alstaðar
þar sem þeir hafa nægilegan atkvæða-
styrk synja þeir um leyfi til sölu og
veitingar slíkra drvkkja. Barátta þeirra
er undir merkjum banns og þvingunar,og
hefír lengi verið svo.
Að bindindishreifingin er orðin svo
voldug, sem hún er, á hún því að
þakka, að margir menn, sem ekki eru
bindindismenn, hafa samhygð með henni
og styðja hana. Með því móti hafa
áhangendur bindindisflokkins náð miklu
meiri áhrifum í ríkis- og bæjarstjórnarmál-
um en nokkur sanngirni er til eftir með-
limafjölda. Og bindindismennirnir mis-
brúka vald sitt, og skáka þar í skjóli
meinleysis annara borgara. Og nú er
yfirgangur þeirra og ofstæki farið að
keyra fram úr öllu hófi. Ress vegna
má ekki lengur halda hlífiskildi yfir flokki
þessum, og það því síðu*, sem þeir
nota vopn, sem bæði eru röng og ó-
heiðarleg. Vér viljum allir berjast á
móti ofnautn áfengra drykkja, en sem
frjálsir borgarar viljum vér ekki bann
eða þvingun. Aðflutningsbannið, mark-
mið Good-Templara, mundi að eins leiða
til hræsni, launverzlunar, laundrykkju og
lagabrota. Og út á við myndi það
baka oss ófyrirsjáanleg fjárhagsleg vand-
ræði og hættur.
Það er þess vegna tími til kominn
að hefjast handa gegn þessari stefnu,
sem er stórhættuleg fyrir land og lýð.
Með þá skoðun fyrir augum, að lög-
boðið frelsi eigi framvegis að ráða í þjóð-
félagi voru, og að bannstefnan fjarlægi
oss frá því takmarki, og sé ekki sæm-
andi þjóð, sem ber virðingu fyrir sjálfri
sér, biðjum vér því bæði konur og
karla í bæjum og bygðum lands vors,
að ganga með oss í þennan flokk, sem
á að ná yfir alt landið.«
Þessi flokkstofnun vekur afarmikla
eftirtekt, og hallast flest helztu blöð
Norðmannaað 'nenni. Aðalmálgagn flokks-
ins verður blaðið »Verdens Gang,«
eitt af helzlu blöðum Norðmanna.
[Reykjavík].
Gjaldskrá
fyrir tekjur hafnarsjóðs af
bryggjum, skipakví, hafnar-
ljósum, leigu á geymslu-
svæðum o. fl.
1. Bryggjugjald fyrir skip er4
aurar um sólarhring eða minni
tíma fyrir hvert netto reg.
ton, þó eigi minna um hvern
sólarhringen 3 krónur fyrir gufu-
skip, 1 króna fyrir seglskip og
mótorskip 12 tonna og minni,
og 2 krónur fyrir stærri seglskip
eða mótorskip.
Skip er liggja við hlið á öðru
skipi viðbryggju, greiða að eins
hálft gjald þann tíma.
2. Gangvélabátar, sem nota
vilja bryggjur hafnarsjóðs, skulu
í fyrsta skifti sem þeir á árinu
leggjast við bryggju, greiða 5
krónur, og fá þeir þá skýrteini
er veitir þeim rétt til að leggjast
við bryggjurnar svo oft sem þeir
þurfa það ár, er skýrieinið er
leyst. Mótorbátar er leysa skýr-
teini eftir 1. júlí greiða þó að
eins 3 krónur. neir mótorbátar,
er eigi leysa skýrteini, greiði 1
krónu í hvert sinn, er þeir leggj-
ast við bryggju.
3. Nú vill maður leggja skipi
inn í skipakvína, og skal hann
þá tilkynna það hafnarnefnd, er
ákveður gjaldið í hvert sinn.
Fyrst um sinn skal það eigi ákveða
hærra fyrir seglskip en 1 kr. fyrir
reg. ton brutto fyrir tímabil-
ið frá 30. sept. til 15. apríl
næsta á eftir, og þó eigi minna
en 15 kr. fyrir neitt skip. A
öðrum tímum árs fer gjaldið eft-
ir samningi í hvert sinn og hið
sama gildir um skipakvíargjald
fyrir mótorskip og gufuskip. Hafn-
arnefnd getur sagt fyrir um,hvern-
ig skipum skuli lagt í jkvínni og
krafist þess, að eigandinn láti hafa
eftirlit með skipi sínu þar, og er
það öllu að leyti í hans ábyrgð.
4. Utan skipakvíar má eigi
láta skip liggja á höfninni við
akkeri mannlaus, nema sérstakt
leyfi hafnarnefndar komi til.
Eigandinn hefir alla ábyrgð
á skipi sínu, og er skyldur til
að leggja því þar, sem hafnar-
nefnd vísar til.
5. Öll skip, sem varpa akk-
eri eða leggjast við bryggju á Ak-
ureyrarhöfn frá 15. ágúst til 30.
apríl skulu í hvert sinn greiða
gjald fyrir hafnarljós, er sé 1
eyrir fyrir ton hvert netto eigi
minna en 2 kr. og eigi meira
en-4 krónur.— Skip, er skrásett
eru að eigi heima í Eyjafjarðar-
sýslu eða Akureyrarkaupstað,
greiða gjald þetta aðeins í eitt
skifti ár hvert.
6. F*egar vörur eru fluttar
úr skipi eða í skip við bryggjur
hafnarsjóðsins er hlutaðeigendum
heimilt, að láta vörur liggja á
eða við bryggjurnar, að því leyti
plássið leyfir, alt að 24 tíma,
en hlýða skulu þeir fyrirmælum
hafnarnefndar um að hagræða
vörunum svo, aðsem minst tálmi
umferð og afnotum bryggjanna.
Fyrir þær vörur, er lengur
liggjaskal greiða gjald, er hafn-
arnefnd ákveður, og skal það að
jafnaði eigi hærra vera en 10
Skiftafundur
í þrotabúi MAGNÚSAR RÓRÐARSONAR kaup-
manns á Akureyri verður haldinn hér á skrifstof-
unui, miðvikudaginn 14. þ. m. kl. 12 á hádegi.
Allir þeir, er skulda téðri verzlun, verða að
hafa greitt skuldir sínar hingað fyrir maílok næstu,
sæta ella lögsókn.
Bæjarfógetinn á Akureyri, 6. apríl 1909.
GUÐL. GUÐMUNDSSON.
Opinbert nppboá
verður haldið við húsið nr. 103 í Hafnarstræti fimtudaginn 15. þ.
m. og ef til vill næstu daga. Verður þar selt hæstbjóðendum mik-
ið af útlendum verzlunarvörum, vefnaðarvöru, glervöru, glisvarningi
o. fl., smíðatól og eitthvað af húsbúnaði.
Uppboðið byrjar kl. 10 f. h. nefndan dag og verða söluskil-
málar birtir á undan uppboðinu. —
Bæjarfógetinn á Akureyri 6. apríl, 1909.
%
Guðl. Guðmundsson.
aura um vikuna fyrir hvern ein-
stakan hlut af venjulegri flutnings-
vöru, eða, reiknað eftir flatarmáli,
5 aura fyrir hvern fermeter. —
Um borgun fyrir söltun á síld fer
eftir sainningi við hafnarnefnd.
Vilji hafnarnefnd leigja nokk-
uð af lóð þeirri, er henni eru
falin umráð yfir, um lengri tíma
en eitt ár í. senn, eða selja nokkra
hafnarlóð, þá skal hún um það
leita samþykkis bæjarstjórnar. —
7. Undanþegin gjöldum þess-
um, eru herskip og skemtiskip,
8. Gjaldskrá þessi gengur í
gildi 1. maí 1909.
Eimreiðin XV. 1. ár. hefti
Fyrst í þessu hefti er grein um lýðhá-
skólann í Askov, eftir Jónas Jónsson frá
Hriflu. Orein þessi er allvel rituð en eigi
er á voru færi að dæma yfirdóm yfir dóm-
um hans um kennara Askovskóla. Þá menn
þekkjum vér eigi af eigin reynd. Höf. læt-
ur vel að rita mannlysingar svo, að lesand-
inn fái glögga mynd af þeim manni, sem
lýst er, og er það góðra gjalda vert.
Þá koma »Alþýðu ferhendur» eftir Oísla
Olafsson, liðlega kveðnar en lélegur skáld-
skapur. Því næst koma tvær smágreinar
Náttúrulýsingar Jónasar Hallgnmssonar eftir
Stefán skólameistara Stefánsson« og Hslenzk-
ur ritháttur fyrrum og nú« eftir Helga Pét-
ursson jarðfræðing.
«Dúfan» skáldsaga eftir sænsku skáld-
konuna Selmu Lagerlöf kemur næst; þýtt
hana hefir frú Björg Þorláksdóttir Blöndal.
Sagan er góð og mjög laglega gengið frá
hinum íslenzka búningi hennar. Þá hefir
Ólafur Björnsson ritað mjög fróðlega grein
um «Brezka parlamentið«
Að síðustu eru ritdómar um ýmsar nýjar
bækur.
Engin afturfararmerki sjást á Eimreiðinni
enn þá; hún hefir verið og er gott tímarit
þótt nokkrar óþarfar og lélegar greinar
einkum pólitískar, hafi stundum birzt í henni.
Skúli Thoroddsen
heldur stöðugt flokksfundi, um sam-
bandsmálið og stjórnarskrárbreytinguna,
þrátt fyrir samþykt flokksins utn að
hreyfa ekkert við þeim málum fyr en
forsfetarnir kætmi heim aftur.
HOLLANSKE SHAGTOBAKKER
Golden Shag
með de korslagte Piber paa grön Ad-
varseletiket
Rheitigold
Specia/ Shag.
Bri/li&nt Shag,
Haandrullet Cerut »Crowion«
Fr. Christensen og Philip
Köbenhavn
ÍYiggja kr. virði fyrir ekki neitt
ágætum sögubókum fá nýir kaupend-
ur að VIII. árg. »Vestra» ef þeir senda
virði blaðsins (kr. 3,50) með pöntun
Arg. byrjar 1. nóv.
Utsölumaður á Akureyri er
Hallgrimur Pétursson.
*
Agætt hey eg hef til sals—;
heyri allir lýðir.
Petta er hvorki fum né fals
en fyrirhyggju þýðir.
M. Einarsson.
Frá 14. maí eru
hús til leigu
fyrir nokkrar fjölskyldur.
Menn snúi sér til
Sigtryggs /ónssonar.
Akureyri.
,Njrörh kemur út á íimtudag fyrst um
sin.i, 52 blöð um árið. rtrganeurinn kostar 3 kr.
innanlands en 4 kr. erlendis; í Amerfku einn
og hálfan dollar. Gjalddagi erfyrir 1. júlí
ár hvert. Uppsögn sé bundin við árganga-
mót og er ógild nema hún sé skrifleg og
afhent ritstjóra fyrir 1. seft. ár hvert.
Auglýsingar kosta eina krónu fyrir hvern
þuml. dálkslengdar og tvöfab ineira á fyrstu
síðu. Með samniugi við ritstjóra geta menn
sem auglvsa mikiS fengið mjög mikinn afslátt.
Prentsmiðja Björns Jóussomr.