Norðurland


Norðurland - 17.12.1910, Blaðsíða 1

Norðurland - 17.12.1910, Blaðsíða 1
NORÐURLAND. Ritstjóri: Sigurður Hjörleifsson, læknir. 52. blað. | Akureyri, 17. desember 1910. | X. ár. MUNIÐ EFTIR ÚTSÖLUNNI Á á-l-n-a-v-ö-r-u / Edinboig. ,MarineIli‘ er bezti vindillinn í bænum, fæst aðeins í verzlun Sig. Sigurðssonar. s i § i § i § i 11 Jólahugleiðingar húsbóndans. m „Julen varer længe, koster mange Penge,“ (Jólin standa lengi yfir og margan skildinginn •• kosta þau), segir gamalt danskt máltæki. Að kaupa ónýtt rusl aðeins til pess að gefa pað í jólagjöf, það geri eg aldrei framar, en eg kaupi handa kon- w- unni minni og dætrunum annaðhvort tau í fallega svuntu, kjól eða blúsu. Höfuðklútur eða fallegt sjal mundi líka verða þegið með pökkum. Annars sá eg hjá Braun hérna á dögunum ljómandi fallegar svartar kvenregnkápur með flauelskraga. Pær 'kost- uðu aðeins 10 kr. Já, vel á minst. Eg get keypt allar jólagjafirnar hjá Braun, handa allri fjölskyld- unni. Drengirnir purfa pó að fá ný föt og sjálfur parf eg að fá mér vetrarbuxur. Reyndar er eg ekki w viss un hvort eg á að taka, nórskt vaðmál eða aðra tegund, en pað vita þeir víst bezt hjá Braun. Peysu og hlýjan nærfatnað verð eg líka að fá mér nú, úr pví farið er að kólna aftur og gott væri líka að fá sér svo sem tvö ullarteppi og svo má ekki gleyma vetiarhúfunni. Braun fekk um daginn nýjar birgðir Wíkm af peim og pær eru svo makalaust ódýrar. Og ef mig pá vantar flibba eða slaufu pá kaupi eg pað um leið. Betri og ódýrari jólagjafir en í Brauns verzlun „HAMBURG“ ■masnv er hvergi hægt að fá. ^^Wv:.v. m i i 1 1 i 1 i St- jlHar húsmæður keppast um að hafa sem bezt brauð á jólunum, en til þess þurfa þær að hafa gott hveiti. ,Caledonia‘ tekur áreiðanlega öllu öðru hveiti fram. Fæst í verzlun Sig. Sigmðssona/. Konungkjörnir á næsta þingi. Lengi má togast á um lagalegan rétt konungkjörnu minnihlutamann- anna til þess að sitja á næsta þingi. Leiðsögn laganna reynist oft ótrygg þegar ræðir um þá viðburði, sem þau hafa ekki beinlínis gert ráð fyrir, og slíkt á við heimastjórnar- blöðin. í því trausti krafsa þau í bakkann og halda að þau bjargi sér loksins á þurt land. En fótfest- an verður minni við hverja nýja at- rennu. Því betur sem gögn þeirra eru rannsökuð og íhuguð, því veiga- minni reynast þau, því vafasamari og ótryggari verður þessi lagaréttur. Nl. hefir áðíir íhugað þessi rök að nokkru og enn skal stuttlega dreþið á helztu deiluatriðin til skýringar. En hvað sem lagalega réttinum viðvíkur, þá er engfnn vafi um sið- terðislega réttinn. Hann er enginn. Þingræðið heimtar það að vilji kon- ungkjörinna þingmanna sé því ekki til hindrunar, að meirihluii þjóðar- fulltrúanna fái komið fram vilja sín- um á þinginu. Án þess verður þing- ræðið að ómynd og afskræmi og því er það siðferðisleg skylda allra þeirra manna í landinu, sem unna þingræði, að mótmæla því að vilji þjóðarfulltrúanna sé borinn ofurliði, að mótmæla þingsetu konungkjör- inna minnihlutamanna á næsta þingi. Hinsvegar er sjálfsagt að viður- kenna það í rökfærslu andstæðing- anna, sem rétt er, eins fyrir það þó þá skorti sýnilega vilja og líklega einnig líka hæfileikann til þess að gjalda í sömu mynt. Þessvegna ber líka að taka fult tillit til þess, sem ekki var gert sem skyldi í næstsíð- asta blaði, að opnu konungsbréfin frá 8. maí 1908 eru tvö, en ekki eitt. Með síðara bréfinu er þingið leyst upp. Aðalatriði bréfsins hljóðar svo: „Þareð Vér með opnu bréfi, dagsettu i dag, höfum fyrirskipað, að nýjar atmenn- ar kosningar til alþingis skuli fram fara 10,'dag septembermánaðar þ. á. höfum Vér allramildilegast ákveðið, að leysa upp alþingi það, sem nú er, frá 9. sept. s. á.“ Fyrra bréfið er þá orsök slðara bréfsins. í fyrra bréfinu eru teknar fram ástæðurnar til þessarar ráðstöf- unar og þær ástæður eru teknar fram með þessum orðum: „Með þvi að lög nr. 41, 20. október 1905 hafa feert til daginn, er hið reglu- lega alþingi á að koma-saman, frá l.júlí til 15. febrúar og með þvi að þrjú reglu- leg þing hafa þegar verið haldin á yjir- standandi kjörtimabili . ... þá höfam vér ákveðið að almennar kosningar til alþingis skuli fara fram 10. dag septembermánað- ar þ. á.“ Engin önnur ástæða er færð fyrir þessu í konungsbréfinu. Ástæðan til beggjá þessara ráð- stafana, líka til þingrofsins, var sú, að pingið hefir verið fært fram og 8ökum vörukönnunar verður sclubúð Kaupfélags Eyfirðinga lokuð frá L —13. janúar n. k. Félagsstjórnin. að þrjú regluleg þing hafa verið haldin á kjörtímabilinu. Öll ráðstöf- unin er því ómótmælanlega fram- kvæmd í þeim tilgangi að afstýra því, að sömu þjóðkjörnu þingmenn- irnir sitji á 4. reglulega þinginu. Er það ekki móðgun við Hannes Hafstein að vera ao neita því að hann hafi bygt á þessum rökum árið 1908, og er það ekki líka móðg- un við heilbrigða skynsemi? Hann hefir talið þjóðkjörnu þingmönnun- um óheimilt að sitja á 4. þinginu, þótí hann til vonar og vara leysti upp þingið, til þess að tryggja sjálf- an sig sem bezt gagnvart ákvæðum stjórnarskrárinnar. Ráðstöfunin um nýjar kosningar er líka framkvæmd á undan þingrofinu og er það eftir- tektavert. Sú ráðstöfun er alveg sér ■ stæð, gerir ekki ráð ^fyrir að nein önnur ráðstöfun, því máli viðvíkj- andi, fari á eftir. Ráðstafanir þessar geta alls ekki talist hliðstæðar, síð- ari ráðstöfunin byggir á hinni fyrri. Eftir kenningu heimastjórnarblaðanna nú ætti H. H. þá að hafa drýgt ó- tvírætt stjórnarskrárbrot á þeirri stund, sem hann fekk konunginn til þess að undirskrifa fyrri ráðstöfunina. Eftir þeim skilningi hefir það verið skylda hans, að fá fyrst undirskrift konungs undir þingrofið. Undarlegt að þessi blöð skuli, þrátt fyrir þetta, ekki geta talað um það með jafnaðargeði og sæmilegri kurteisi, hvort ekki sé réttast og eðli- ast að sama gangi yfir konungkjörna menn eins og þjóðkjörna af þessum ástæðum, er voru svo mikilsverðar í augum H. H. árið 1908, að hann þessvegna stofnaði til nýrra kosninga og leysti upp þingið. Þau byggja mótmæli sín á þvf ákvæði stjórnarskrárinnar að umboð konungkjörinna þingmanna gildi eins fyrir það þó þing sé leyst upp. Engum manni hefir dottið í hug að véfengja þetta ákvæði. H. H. hefði ekki haft leyfi til þess að leysa upp konungkjörnuþingmenninaárið 1908, jafnframt þeim þjóðkjörnu, þótt hann hefði viljað. Jóla-ognýárskort stnekklega prentuð fást hjá Oddi Björnssyni. Hásetasamningar — eyðublöð, hentug fyrir útgerðar- inenn, — fást hjá Oddi Björnssyni á Akureyri. Nafnspjöld með áprentuðu nafni fást í prentsmiðju Odds Björnssonar.

x

Norðurland

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norðurland
https://timarit.is/publication/203

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.