Norðurland - 14.04.1917, Side 3
Horfur Englands,
pegar ófriðurinn byrjaði.
(Niðurlag.)
einstakra ribbalda og flokka, svo allir
missa sjónar á heildinni, allar skorður
laga, tízku og siðvenju týnast og
gleymast, svo flest, sem áður þótti
rétt þykir rangt, o. s. frv. Reyndar
sáu margir vá fyrir dyrum, sem ein-
mitt stafaði frá Þjóðverjum, en af því
íáir höfðu opin augu fyrir vellerð allr-
ar þjóðarinnar vöknuðum vér ekki né
vitkuðumst f tfma, því fór sem fór,
að enginn var viðbúnaðurinn Helzti
sendiherra Þjóðverja komst svo að
orði om þser mundir: »Þýzkaland þarf
ekkert að óttast frá hálfu Englands,
því vinnusamtökin eru að taka þeirra
eigin gröf.« Vér neituðum herskildu,
er mátti virðast óhjákvæmileg sakir
nýlenda vorra, leyfðum Þjóðverjum að
skoða oss sem ættlera, bleyður og
vesalinga, er aldrei mundu dirlast að
hefja herskjöld sér r móti; mundi þvf
hetjuþjóðinni með »stálhanzkann< verða
lítið íyrir að taka frá öss veraldar-
rlkiöf En hjá oss urðu mikil og óvænt
viðbrygði, sem veifað væri töfraaprota
yfir lönd vor og lýði.
Úr óatjórn þeirri og allsherjavoða,
sem yfir vofði frelsaði oss sá töíra-
sproti: Vér höfðum reynt vort ftrasta
til að varðveita landafriðinn; einmitt
á síðasta augnabliki var teningnum
varpað, og óðara vtknaði þjóðin: allur
flokkadráttur þagnaði, brennandi á-
hugamálum var írestað, og ínnanlands
ófriðurinn stöðvaðiat. Vandræði Eng-
lands sem írunum buðu bezta færi til
að ganga f lið með óvinum vorum,
þau vandræðin mættu nú sömu írum
vígbúnum með fylktu liði oss til hjálp-
ar og albúnum til að láta eitt yfir sig
og oss Englendinga ganga þar sem
vér vornm að hervæðast til varnar
fósturjötðinnr. Og kvenna skrattarnir
köstuðu eldibröndunum, þey'.tu .rá sér
frelsisveifunum, gripu þjóðfánann og
Kjabenhavns ^aröarinefabnk
framleiðir hið vandaðasta smérlíki sem
unt er að fá, notar aðeins hreint og
óskemt efni, ög litar alls ekki marga-
rfnið, en selur það hvítt eins og á-
sauðasmér, svo allir geti fullvissað sig
um að engu misjöfnu sé blandað f það.
Margarínið fæst i i og 2 punda skök-
um> 5 og io punda öskjum og stærri
dunkum og er þrátt fyrir gæði sín hið
ódýrasta smérlfki sem flutt er til lands-
ins, enda fcr neyzla þess vaxandi ár
frá ári. Areiðanlegir kaupendur fá lang-
an gjaldfrest. Pantanir sendist annað-
hvort beint til verksmiðjunnar, Bro-
læggerstræde 9 Köbenhavn, eða Jóns
Stefánssonar Akureyri.
/
55
ju.
Maskínuolía, Lagerolía
og Cylinderolía fyrirliggjandi.
Hið íslenzka steinolíuhhitafélag.
Kerruhjól og ásar,
3 tegundir, fást í verzlun
Otto Tulinius.
Kaupið harmoniuri fi«í
Petersen & Steenstrup
elztu og beztu verksmiðju í Dan-
mörku, verðlaunuð á heimssýn-
ingunum í París 1900 og Brússel
1910, og Piano frá hinni vel-
þektu verksmiðju
Hornung: & Sönner.
Einkasaia fyrir ísland:
Hljóðfærahús
Reykjavíkur.
Birgðir stöðugt fyrirliggjandi.
Verðlistar og upplýsingar fást á
Altureyri hjá
Finni Jónssyni.
breyttust í þjónustusama engla, og
hafa æ síðan sýnt óbilandi hugrekki,
sjálfsafneitun og þolgæði. Hið dýrð-
lega ríki vort hrundi ekki við hið
fyrsta hamarshögg hinna harðfengu
Húna, heldur varð aldrei fastari eining
lfkt og í alisherjarfjölskyldu milli hjá-
lendubræðranna og vor en þá. Vér
höfðum þö lært það af langri
reynslu, að það sem bindur lönd-
in bræðraiagi er jafnrétti og eins
sama frelsi hvað þjóðerni og sjáifs-
stjórn snertir. Herlið og hvers kyns
hjálp barst oss úr öllum áttum, óbeð-
ið. Jafnvel lndland, þessi mikla gróðra
stfa sundurieitra rlkja og kynblöndun-
ar, brá stórlega við nauðsyn vorri;
stórhöfðingjar komu með túrbanfald-
aða móbrúna skara ágætra liðsmanna,
tóku stöðu f broddi fylkinga og áttu
að sjá við tvö o dum iiáaka: áhlauputn
hinua óvægu tiuua 04 vosi og volki
skotgrafanna. Sumu skjótu liðsemd
sýndu oss Suóu. Anikumenn og sjáifir
Búarnir, hin nýicga sigraða þjóð, buðu
nú hjáip sfna sem bræður vorir væri,
er það binn mesti heiður sem sýndur
hefir verið vorri nýlendustjórn.
Þanníg birtist, herrar mínir og frúr,
að í illu er góður andi einatt fólginn,
eins og skáldið (Shakespearel segir.
(Sc. »There is soul of goodness in
things evil«). Síðan lýsir ræðumaður-
inn bandaþjóðum Breta, Frökkum, og
Rússum og höfum vér minni ástæðu
að þýða þann kafla. Og að endingu
fylgir merkileg lýsing á Þjóðverjum,
kostum þeirra og göllum; ber hann
Þjóðverjum, af Englendingi að vera,
allvel og sanngjarnlega söguna; —
nema Prússum, »Húna«, sem Eng-
144
byssurnar hreinsa fyrstu raðirnar frá á augnabliki.
Þær eru falleg uppfynding, en vonandi tekst manns-
heilanum bráðlega að finna annað enn fullkomnara
morðtæki til að slátra meðbraeðrunum með!
Hvers vegna skrifa eg þér þetta? Hvers vegna
skrifa eg ekki háfleyg hreystiyrði um föðurlanclsást
og hernaðardug eins og góðum hermanni sæmir?
Vegna þess að mig þyrstir eftir að segja sannleik-
ann í þessum efnum, vegna þess að eg hefi fengið
viðbjóð á lyginni sem er í sambandi við hina tii-
búnu hernaðargleði. Og á þessu augnabliki, þegar
eg horfist í augu við dauðann og tala við þig sem
ef til vill ert nú að taka síðasta andvarpið, þarf eg
að segja hvað mér liggur þyngst á hjarta. Látum
þúsundirnar hugsa á annan veg, en eg vil lýsa því
yfir, kalla út til fjöldans, áður en eg íell sjálfur sem
fórnarlamb á blóðvellinum, að eg hata og fyrirlit
strlð. Bara að hver einasti maður sem hefir sömu
tilfinningar vildi hrópa þær upp! Hvílík voðaleg óp
mundi þá ekki stíga upp til himins? Fallbyssudrun-
urnar og hreystiglósur skrumaranna mundu þá ekki
heyrast fyrir því herópi allra þeirra manna sem til-
finning eru gæddir: »Stríð gegn stríðinu.*
Klukkan 3lh um nóttina.
Pað sem hér er á undan skrifaði eg í gærkvöldi.
Nú hefi eg sofið nokkrar klukkustundir á hálmpok-
anum mínum. Herpósturinn fer ekki fyr en að hálfri
stundu liðinni svo eg get bætt nokkrum línum við.
Allir eru risnir á fætur. Það var ekki löng hvíld
141
borgar og bað Braun lækni að koma og hann bjarg-
aði þér.
Frænka sendi honum ávítandi augnaráð. — —
Daginn eftir leyfðu þau inér að lesa nokkur af
bréfuin Friðriks. Flest voru örstutt, aðeins til þess
að láta vita að hann væri ósærður eftir þessa og
þessa viðureignina við mótstöðumenniiia. A einu
umslaginu stóð: »Má ekki opnast fyr en öll hætta
er úti.« Pað var þykkasta bréfið og eg opnaði það
auðvitað tafarlaust og las:
»Elskan mín! Hittir þetta bréf þig lifandi svo þú
fáir að lesa það? Síðasta skeytið frá lækninum hljóð-
ar svo: »Sjúklingurinn með mikinn hita, ástandið
hættulegt.* Er ekki orðið »hættulegt« væg útlegging
á »vonlaust«? Ef þú lifir til þess að lesa það, veiztu
að hættan af stríðinu er liðin hjá og þá átt þú að
fá að vita hvernig mér hefir verið í hug kvöldið á
undan einni orustunni, þegar konan mín lá dauð-
sjúk heima. Réttir þú handleggina út eftir mér og
kallar þú nafn mitt? Litla barnið okkar sem við
hlökkuðum svo til að eignast og elska, er tekið frá
okkur — dáið. Ef til vill hittir einhver kúlan mig á
morgun. Ef eg vissi að þú værir dáin, væri dauð-
inn mér velkominn — en máske þeim hepnist að
bjarga lífi þínu. Ef þú lifir Martha mín, vil eg einn-
ig lifa og njóta lifsins með þér. Eg þekki ekkert til
hinnar svonefndu »gleði við dauðann* sem her-
presturinn er að prédika um sí og æ. Ef þú lifir og
ef eg fæ að koma heim veit eg að bíður mín ó-