Norðurljósið - 29.08.1893, Blaðsíða 2

94
fullorðinna karlmanna, sem á eyjunum eru. — Frá
Frakklandi eru hjer fjöldi fiskidugga ár livert. —
Norðmenn stunda hvalveiðar við Yestfirði og kosta
þangað gufuskip. — Amerikumenn, meira að segja,
fiska hjer, einkum heilagfiski.
Vjer getum ekki álitið þjóðir þessar svo heimskar,
að þær kostuðu til þessa árlega stórfje og hefðu svo
ekki nema skaða af öllu saman,
Hvað gjöra nú Islendingar ? Þeir horfa standandi
hissa á menn þessa, rneðan þeir draga gull úr greipum
þeim. Skyldu ekki veiðar horga sig fyrir þá, sem
geta stundað þær svona heima hjá sjer, þar sent öðr-
um fjariægum þjóðum þykir borga sig að kosta hingað
menn og skip, og hafa svo sízt minni kostnað við
þær hjer en ísiendingar þyrftu að hafa ? Skyldi ekki
vera rjettara af Alþingi að spara fje landssjóðs með
afnámi eptirlauna og fækkun embætta, en rjetta svo
möunum heldur hjálparhönd, sem af dugnaði vildu
stunda hina helztu atvinnuvegi ?
Ef vjer viljum athuga lítið eitt vetrarvinnuna, þá
getum vjer sjeð, að hún er ekki mikil; fjárgeymslan,
það er það mesta, tóvinna litil nema á stöku heimili,
sumstaðar varla teljandi. Allir sjá þó að mikill hag-
ur væri að tæta ullina í landinu og selja svo vaðmálin
og aðra tóvöru, sem menn mættu án vera. Þótt menn
sjái nú þetta, þá er það ekki gjört, heldur er ullin
seld í verzlanirnar óunnin á hverju vori, sem búast
er við, þar tóvinnuvjelar eru svo litið notaðar. Hvað
fáum vjer svo fyrir þessa óunnu ull? Kramvöru ým-
iskonar og kaffi. Kramvara þessi eða álnavara, sýnist
í fijótu bragði ógn þægileg. Ekki þarf annað en
klippa hana niður og sauma svo. Föt úr þessari út-
lendu álnavöru líta optast vel út fyrir því auga, sem
einungis lítur á yfirborðið. En heilhrigðisfræðin segir
oss, að íslenzku ullarfötin sjeu oss hollari. í staðinn
fyrir að hafa vora ágætu ull sem mest í föt, fer hún
óunnin burt úr landinu. Ágæta ull, sagði jeg, því
það getur hún verið, ef hún er vel með farin, og um
það hafa menn víðar en í einum stað fengið bend-
ingu.
Furðanlega hefur oss Islendingum farið fram með
kaffidrykkjnr og ýmsa eyðslusemi bæði í mat og
drykk og klæðaburði. Áherzlan er almennt mest lögð
á það, að sýnast maður, og ekki það einungis, heldur
sýnast »fínn« maður; það er lífsspursmál! Þeir eru
sára fáir, sem kunna að sniða sjer stakk eptir vexti.
Aðal undirrót þessarar eyðslusemi og aumingja-
skapar er hálfmenntunin, sem er aðal einkenni þessa
tíma. Hún veldur því, að flestir þykjast svo fínir,
að þeir hreint ekki geta unnið mörg hin »grófari«
verk, sem fyrir koma, en sem þó ekki má vanrækja
fremur en annað. Nú má það heita mesta nýjung,
að sjá strák halda sig skarplega að vinnu, en það
almennasta að sjá þá hálf sofandi og kvartandi við
það sem þeir eiga að gjöra, þótt ekki sje nema að
víkja sjer eitthvað fyrir kindur. Má búast við að
þetta leiði til þess, að bændur megi hætta að hugsa
til að hafa ær í kvíum, það verður ómögulegt að
smala þeim.
Z.
Þótt hinn heiðraði höf. líti nokkuð svörtum augum
á ástand vort og vjer sjeum honum engan veginn sam-
dóma í ýmsum atriðum, álítum vjer skaðlaust þjóðinni
að fá stöku sinnum slíkar hirtingarræður.
Ritstj,
---------------------
Alþingi.
VI.
Alþingi var slitið 26. þ. m. kl. 472 e. h.
Málatalan á þinginu (frumvörp, þingsályktanir og
fyrirspurnir) 120.
Lagafrumvörpin hafa verið 93, þar af 46 samþykkt,
23 felld, 21 óútrætt (sum haí'a aldrei verið tekin á dag-
skrá) og 3 tekin aptur.
Stjórnarfrumvörpin voru 22, þar af 18 samþykkt og-
4 felld.
Þingsályktanir 25. þar af 14 samþykktar, 9 felldar
og 2 óútræddar.
Ennfremur haí'a verið bornar~upp ? fyrirspurnir.
Lög afgreidd frá aiþingi, sem ekki haf'a verið talin
áður:
26. Fjárlögin 1894—1895. 27. Fjáraukalög 1892—
1893. 28. Skaðabætur fyrir gæzluvarðhaid að ósekju.
29. Um aukatekjur, dagpeninga og ferðakostnað sýslu-
manna og bæjarfógeta. 30. Lausamennskulögin (þann-
ig breytt frumv., að leyfisbrjef fæst keypt fyrir þá,
sem eru 22 ára að aldri, 15 kr. fyrir karlmenn og 5-
kr. fyrir kvennmann. Sá er ekki hefur víst ársheim-
ili 20. júní, greiði 4—20 kr. í einhvern fátækrasjöð).
31. Lög um atvinnu við siglingar (þýðingarmikil
rjettarbót, sem miðar einkum til að tryggja, að ó-
reyndir og ólærðir menn stýri haffærum skipum hjer
við land). 32. Lög um aukatekjur sem renna í land-
sjóð. 33. Lög uin fuglaveiði samþykkt á Vestmanna-
eyjum. 34. Lög um að ieggja jarðirnar Laugarnes-
og Klepp undir bæjarfjelag og lögsagnarumdæmi
Keykjavíkur. 35. Lög um vegi, (langur og þýðingar-
mikiil lagabálkur). 36. Lög um gæzlu- og viðhald á
brúm yfir Ölfusá og Þjórsá. 37. Lög um eptirlaun,
(þýðingarmikil lög, er lækka eptirlaun þeirra, er hjer
eptir komast í embætti um nálægt helming upp og
ofan). 38. Lög um breyt. á 1. gr. í lögum um skipun
prestakalla (þess efnis, að frá Staðarprestakalli á
Reykjanesi sje að eins goldið 200 kr. árgjald í stað
400 kr. er áður var). 39. Lög um bæjarstjórn á
Seyðisfirði. 40. Lög um breyting á útílutningsgjaldi
af fiski og lýsi. (Rjettara sögð viðaukalög við þau:
um gjald af kola, hvalskíði og síld). 41. Viðaukalög
um lausafjártíund (hvernig gufubátar skuli lagðir í
tiund). 42. Lög um breyting á 3.—5. gr. yfirsetu-
kvennalaganna. 43. Lög um breyting á 3. gr. á lög-
giltum reglugjörðum sýslunefnda. 44. Lög um að-
selja salt eptir vigt, nema kaupandi óski mælis. 45.
Lög um löggilding verzlunarstaðar við Reykjatanga
við Hrútafjörð út frá Borðeyri. 46. Lög um stofnun
háskóla, afgn idd frá ef'ri deild síðasta þingdaginn.
Texti helzm laganna kemur ef til vill smátt og
smátt síðar í blaðinu.
Fallin lagafrumvörp. Fyrir utan þau, sem áður
hafa verið nef'nd, má geta þessara meðal hinna helztu:
um eyðing sels á laxveiðiám; um friðun á laxi, og
þó sjerstaklega kirkjulaga frumvarpið, er loks fjell í
efri deild, eptir að búið var að gjöra þær breytingar
á þvi, að kirknasjóðurinn skyldi vera aðskildur fyrir
hverja kirkju fyrir sig. Gjöra má ráð fyrir. að frum-
varp þetta verði tekið fyrir bráðlega aptur.
Óútrædd lagafrumvörp eru alls 21 að tölu og mörg
þeirra allmerk, t. d. um fjárráð giptra kvenna, um
úrskurðarvald sáttanef'nda, rjettarf'ar og aðför í
minni skuldamálum (dagaði uppi í nefnd í neðri deiid),.