Reykjavík - 20.09.1901, Blaðsíða 2

2
Til rrtinnis.
LandsbókaKnfnið er opið livern virkan dag, kl. 19—2
og einni stnndu lengur ftil kl. 3) k Mftnud., Mið-
vikud. og Laugnrd.. til i'jtlána.
LandsskjalaRafnið opið á I'rd., Fimtud. og Ld, kl. 19—1.
Nftttúrugripíisafnið cr opið á eunnad. kl. 2—9. etðd.
' •.tj.rijmp.nfnið er oj>ið h Ivlvd. og Ld. kl. 11—1.
L;. udsbankinn er opinn hvern virkan dag kl. 11—2.
l'.nnkastjðrnin við frá 12—1.
Söfnnmirsjftðnrinn opinn 1. M&d. i mán,, ki. 5—eeftid.
Landsiiiifðingjnskrifstofan opin hvern virkan deg frá
9- -101/,, 11*/,—i og 4—7.
A nitmanns8krifst<'f..n er ouin á hverjum vrrfcuin degi
kl. 10 —2 og 4 —/.
Bæiarfftgetaskrifstoftin er oj»in ruroh. daga 9—9 og 4—7.
Péststofan opiu hvern riiinhelgan dag kl. 9—2 —7.
Aðf-rangnr að Box-kössumim frá 9—9 dagl. Baijar-
póstkassarnir taemdir dsgl. kl. 7*/, árd. og 4 s0d.
Afgreiðsliv lvinc sameinað:* gufunkipafélags opm rúmh.
daga frá 8—12 árd. og 1—8 stðd.
BsBjárstjörnarfundir 1. og 3. Fimtud, hvers mfcn.
Fátsekranefndarfundir 2. og 4. Fimtud. i mAnuði.
Héraðslæknirinn cr aðhitta heima 2—3 dagl.
Augnlseknirinn «*r lieima kl. 12—2, ftkeypis augulækn-
ing á spitalanum 1. og 3. Þrd. hvers mán., kl. 11—1.
Tannlieknirinn er heima kl. 11—8. Okeypis tann-
ln 1 Tiinghcira?. hjá la*kn. 1. og3. Mfcd. hvers mán. 11—1.
|.*'t • ið opiö dnglega frá 8 krd, til 9 -iðd.
Wypis lrckniug á Bgít^danum Prd. og Föd-, kl. U—1.
„Reykjavík“ kemur út á Föstu-
dcgum (síðdegis). Auglýsingum sé
skilað ■ síðasta lagi á Fimtudags-
kvöldum.
Héraðslæknirinn er i sumar (til 30. Seft.) heima 10—II.
Var matur og aðrar veitingar þar i
garðirmm; en í heræfingahúsinu (i
Gautagötu) var kveldverður búinn
sendimönnum úr hreppunum og fjölda
Hafnarbúa. Vóru ráðgjafarnir þar
boðsgestir. Alls sátu þar 2200 manns
að borðum, og hafa aldrei fvrri jafn-
margir menn set.ið að einu borðhaldi
í Kaupmannahöfn. í garðinum vóru
myndir í fullri stærð af konungi og
öllum ráðgjöfunum, og af nokkrum
merkismönnum vinstra flokksins öðr-
um (Berg o. fl.)
í ræðu, er Deuntzer forsætisráð-
gjafi hólt yfir borðum, kvað hann
það verða með fyrstu störfum ráða-
neytisins að leggja fyrir þingið frum-
varp um betra fyrirkomulag skatta-
mála (afnám tíundar o. íl.); um endur-
bætur á réttarfai inu; upptöku kvið-
dóma í glæpamálum og pólitiskum
málum, munnlegan málareksturí heyr-
andi hijóði o. s. frv.; enn fremur um
rýmkun kosningarréttar (í sveitamál-
um, atkvæðisrétt kvenna í þeim mál-
um o. s. frv.).
— Þrír þingmenn efri deildar (lands-
þingsins) hafa dáið síðan í vetur, og
átti nú að kjósa nýja í þeirra stað.
Einn af þeim, sem dóu, var fylgis-
maður þessa ráðaneytis (lögjafningi'),
en tveir andvígir. Við aukakosning-
ar eiga vinstri menn miklu örðugra
með að beita sér, en við almennar
kosningar, til landsþingsins. Kosn-
ingar eru tvöfaldar, og kosningarrétt-
urinn að miklu ieyti í höndum stór-
eignamanna. Við almennar kosning-
ar er kosið hlutfallskosningum, marg-
ir þingmenn í einu, og ná þá vinstri
menn betur sínum hluta. En við
aukakosningarnar er einn að eins kos-
inn í því kjördæmi, er mist hefir
þingmann. Lægri gjaldendur kusu
kjörmenn 4. þ.m. Fengu vinstri menn
416 kjörmenn í Höfn, en hægri menn
41 að eins. En 12. þ.m. áttu hærri
gjaldendur að kjósa, og er því tví-
sýnt enn, að vinstri menn sigri þar.
í hinum tveim kjördæmunum leit
út fyrir, að liægri menn sigruðu í
öðru, en vinstri menn í hinu.
— Þegar póstskipið kom, var al-
mælt hér, að vænta mætti, að sér-
stakur íslands ráðgjafi yrði skipaður
innan fárra daga, og til nefndir sem
liklegust ráðgjafaefni: Páll Briem amt-
maður og docent Valtýr Guðmunds-
son — sumir nefndu og til Olaf Hall-
dórsson skrifstofustjóra. En alt. mun
þetta lauslegt iíkinda-hjal. í'að eitt
víst, að þeir Valtýr og Hannes Haf-
steinn (sem minni hluti alþingis sendi
á stjórnar fund — sem ráðgjafaefni?)
höfðu báðir átt tal við Alberti Islands
ráðgjafa, og munu báðir hafa fengið
þau svör, að þingrofaboð yrði að sjálf-
sögðu sent upp hingað sem allra-bráð-
ast, en að öðru leyti væri ekki til
neins að minnast nokkurn hlut á
stjórnarmál vort við ráðgjafann fyrri
en búið væri að setja þingið í næsta
mánuði, því að ráðgjafinn væri svo
önnum hlaðinn að undirbúa málin til
þingsins, að hann gæti ekkert hugs-
að um Islands mál eða sint þeim,
fyrri en því mesta af þeim önnum
væri lokið. Allar fregnir um, liver
verði íslands ráðgjafi, eru því tómar
flugufregnir að sinni. En hitt mun
satt, að alment álit mun það vera,
jafnVei þeirra, sem við stjórnvöld eru
riðnir í Danmörku, að skipaður muni
nú verða (í vetur) sérstakur ráðgjafi
fyrir ísland.
Af Búastríðinu ekkert nýtt að
segja, alt við gamla þaufið. Ekkert
uppgjafar-hljóð í Búum enn.
Mc Kinley skotinn. 6. þ. mán.
var forseti Bandaríkjanna staddur á
sýningu í Buffalo (N.-Y.), og var hon-
um veitt þar banatilræði. Pað var
ungur maður af stjórnleysingja (anar-
kista) flokki, 28 ára gamall, sem gerði
það. Hann kvaðst heita Niemaim,
en kvað heita réttu nafni Leon Czoi-
gosz, fæddur í Ameríku, en af þýzk-
um foreldrum frá Póllandi. Hann skaut
tveim skotum í forsetami; kom ið
fyrra ofarlega í brjóstið, en lenti á
beini og fór eigi á hol. Síðara skotið
kom í kviðinn vinstra megin, 5 þml.
fyrir neðan neðsta rif, en 11/a þml.
frá nafla-línu. Pað skot, fór í gegn-
um magann, setti tvö göt á hann,
en kúlan ófundin. I.æknai skáru upp
sárið, lokuðu báðum götunum á mag-
anum, og töldu önnur innyfli óskemd.
Síðustu fregnir (7. þ. m.) segja ekki
vonlaust um, að Mc Kinley kunni að
lifa þetta af.
Sínland. 6. þ. m. var fullnaðar-
friðarsamningur milli Sínlands og stór-
veldanna undirskrifaður.
Ef Mc Kinley deyr, tekur vara-
forseti Bandaríkjanna við stjórninni.
Hann heitir Theodore Rosevelt, f. 1858,
gekk á Harvard-háskóla, varð þing-
maður á New York þingi 1882, for-
maður meiri hlutans á þingi 1884.
Hann er ráðvandur maður, embeittur
og stórauðugur. Hefir barist manna
mest fyrir ráðvendni í embættisfærslu
og gegn þvi, að skift sé um embættis-
menn, er nýr flokktir kemst til valda
(civil service reform). Hann var skip-
aður umsjónarmaður embættismanna
og embættisveitinga (civil service Com-
missioner) 1889, og lót Cleveland hann
halda þvi embætti, þótt hann væri
andstæðingur hans. 1895 varð hann
yfir-lögreglustjóri í New York borg,
en 1897 æðsti aðstoðarmaður sjóliðs-
ráðgjafans. Þá er ófriðurinn hófst við
Spán bjó hann út á sinn kostnað flokk
riddaraliðs, er hann var sjálfur for-
ingi fyrir og bauð stjórninni sína þjón-
ustu. Yarð flokkur hans („Rosevelt’s
Rough Riders“) nafnfrægur fyrirfram-
göngu sína á Cuba. 1898 var hann
kosinn ríkisstjóii í New York, og 1900
varð hann varaforsetaefni samveldis-
manna, og þó nauðugur, en barðist
fast fyrir kosningasigri, eftir að hann
?á útnefninguna. Hann er einn með
vönduðustn mönnum í flokki sam-
veldismanna, og engin nátthúfa; er
hann að þvi leyti ólikur Mc Kinley.
Bæjarmál.
Bæjarstjórnin lætur sér ant um að
auka gagnsemi barnaskólans, og með-
al annars vill skólanefndin reyna að
koma á nýjum bekk (7. bekk eða efri
deild 6. bekkjar), þar sem elztu börn-
um á skólaaldii sé veitt frekaii til-
sögn, en hingað til hefir kostur á ver-
ið. Þar á t.d. meðal annars að kenna
ensku og grundvallaratriði í náttúru-
fræði.
Það er vonandi, að bæjarmenn
noti þetta; það væri meira en rneðal-
skömm, ef þetta boð yrði nú aftur
ónotað látið eins og í fyrra. Þess má
vænta, að skóianefndin láti sér ant
um að útvega sér nýta og goða kenn-
ara, og er þá vonandi, að fólki skilj-
ist, hver fásinna það er, að senda börn
sín í humbugs-kenslu þá, sem haidið
hefir verið hór uppi i óþrifnaði og
hirðuleysi af einum „barnaviui" í bæn-
um, sem börnin læra sárlítið hjá;
það hefir reynslan margsýnt til full-
nustu.
Það munu nú þegar svo mörg börn
hafa sótt um inntöku í þennan efsta
bekk, að ekki skortir nema örfá til
þess hann komist á. Hér vantar þá
ekki nema herzlumuninn. En þeir
sem nota vilja, ættu nú ekki að draga
að senda umsókn sína sem allra-fyrst
til skólanefndarinnar eða skólastiórans.
J. ól.
JiandahornonnQ á milli.
Skiivlatssóttiln hefir stungið sér
niður á nokkrum fjörðum eystra nú
upp á síðkastið.
Síldarreifti. Á stuttum tímahöfðu
Wathnes erfingjai' aílað 5000 tunnur
síldar á útveg sinn, á Reyðarfirði og
Fáskrúðsfirði. Eftir verði á síld nú
er þetta 100,000 kr. virði. — Sömul.
hafði „Síldarveiðafélag Seyðisfjarðar"
aflað vel.
Skipstrand. 12. Ág. strandaði
frönsk fiskiskúta undan Hraunum(milli
Leirhafnar og Kíisness á Sléttu); allir
komust af. — Skipið og alt er náðist
úr því selt á uppboði 29. Ág.
Bæjarbruni. 4. þ. m. brann hær-