Reykjavík - 16.04.1903, Blaðsíða 1
Útgefandi: hmjtafélagib „Reykjavík“
Ábyrgðarmaður: Jón Ólafsson.
«•
Gjaldkeri og afgreiðslumaður:
Ben. S. Þórabinsson,
IRe^kjavík.
FEÉTTABLAÐ — VERZLUNARBLAÐ — SKEMTIBLAÐ — AUGLÝSINGABLAÐ.
Árg. (60 tbl. minst) kostar með burðar-
eyri 1 kr. (erlendis 1 kr. 50 au. — 2
sh. — 50 cts). Afgreiðsla:
Laugavegi 7.
IV. árgangur.
Fimtudaginn 16. Apríl 1903.
19. tölublað.
ALT FÆST THOMSENS MAGASSNI.
Ofna og elðavélar
selur KRISTJÁN FORGRÍMSSON.
Stúkan Jifröst nr. 43
heldur fundi á hverjum Föstudegi, kl.
8 siðd. Munið að meeta.
I po’Qtpíngr ísl. nfnar °S ELDAVELAR frá Bornholm ávalt, til sölu hjá Jui.
Lcgolclllal «Ulllal gc|,au- Sömuleiðis eldfastur leir, og Cement, í smásöiu.
Godthaab
Yerzlunin
C
• r—i
tí
ZÍ
ÍN
Þ.
(D
>
Q
cví
03
Xi
4-3
Tl
O
Ö
[Ja'k-kilir úr galv. þakjárni riffluðu —
í sérlega HENTUGIR
FÆST í VERZL. „GODTHAAB*
Sömuleiðis |
ASFALT t:l|
að veria sagga^
d o o wt
í
Crosftskur og
saltaður bút-
göður mjðg
steinveg'gjum. $ ddglll og ÓDÝR
Q
o
SLl
C-t-
tr
po
PD
tr
Heitnsendanna milli.
<
CD
>~í
N
►—1
C
V
uiun'fzjeA
qeeq^por)
"UMB0ÐSMAÐUR
- beztu KLÆÐAVERKSMIÐJUNNAR
er kaupmaður Jón Helgason, Aðalstræti 14.
Enn komin ný sýnishorn, svo sem Kamgarn, Kjóldúkar, svart klæði, ágætt í peysu-
föt. Dökt fermingarfataefni m. fl.
Koinið og skoðið. Það margborgar sig.
• Góðar ísl. vörur tekuar sem borgun í ágjöflna.
J. P. T. BRYDES
verzlun í Revkjavík,
hefir með síðustu ferð „LAURA" fengið
M ustaiLs Margariiie
sem er álitið hið bezta og ódýrasta Smjörlíki, er fæst hér á landi.
£il leigu nokkur herbergi frá 14. Maí fyrir familíu og einhleypa Spitala-
Her er Penge attjene!!!
Enhver,* som kan onske at faa
sin Livsstilling forbedret, at blive
gjort bekjent med nye Ideer, komme
i Forbindelse með Firmaer, der giver
hoi Provision og gode Betingelser til
Agenterne — og i det hele taget
altid blive holdt bekjendt med, hvad
der kan tjenes store Penge paa, ber
sende sin Adresse og 10 0re i Fri-
merker til:
„Skandinawisk
Korrespondanceklub1
Kobenhavn K.
p jyj' 'Vf'
íslenzk FRÍMERKI
allra heesta
Lúðvíg Hafliðason
og Jónas Jónsson,
MAIS
ágætt skepnufóður, mjög ódýrt, fæst í
verzlun [tf.
Slg. jjjðrnssonar.
Hagnýtilegan alvisindaskóla eða
háskóla („Technical university11) vill Breta-
stjórn stofna í Transvaal, og hefir skipað
nefnd manna suður þar tíl að gera tillög-
ur um um málið.
Suðurheimskauts-leit. Ið brezka
heimskautskönnunarskip „ 1 )iscovory ” heíir
verið heppið til þessa. 25. f. m. kom fregn
um, að því leið vel 23. Jan. þ. á., hafði
mist að eins einn mann. Foringi þess og
fylgdarmenn hans hafa komist á 80016’ s.
br. og 165° v. 1., og er það nær suður-
heimskauti, en nokkur hefir áður komist.
Til lands sáu þeir svo langt sem 33°20, s.
br. Yísindalegur árangur sagður talsverður.
Tyrkja-soldán hefir gefið öllum upp
sakir, er uppreist hafa gert í Makedónía,
og lofar öllu fögru um endurbætur þar.
En lítill trúnaður virðist á þær festur. og
róstur og spillvirki aukast þar dag frá
degi.
Rúsnesk náð. Öllum stúdentum og
öllum öðrum, sem i Síberiu-útiegð eru fyrir
stjórnmála sakir, er nú leyft (16. f. m.)að
hverfa heim aftur, og lætur stjórnin kosta
flutning þeirra heim.
Rúsa-keisari hcfir i fyrri hl. f. m.
gefið út „úkas“ (auglýsingu) í stjórnartfð-
indunum rúsnesku og tjáð íhenniþegnum
sínum, að héðan af skuli linna öllum of-
sóknum gegn mönnum í sínu ríki fyrir
trúarbragða sakir; að gorð skuli gangskör
að því, að veita þjóðinni einhverja hlut-
töku í sveitarstjórnarmálum; að létt skuli
skylduvinnu-kvöðum af alþýðu, og að bænd-
ur skuli ekki framar vera bundnir við bú-
festu í hrepp þeim sem þeir heyra til.
Þetta virðist nú smávægið frelsi þeim þjóð-
um, er víð frelsi búa; en það er þó góðra
gjalda verð byrjun á Rúslandi, ef það
verður meira en orðin tóm.
Höfða-lýðlenda (Cape Colony). 24. f.
m. var farið að láta lausa alla brezka þegna,
er í varðhaldi sátu eftir dómi fyrir upp-
reist gegn Bretum og liðveizlu við Búa.
„Ons Lands“, málgagn Búa þar, segir, að
að þessa saka-uppgjöf eigi menn vel að
meta og sýna þökk sína í verki með því,
að stuðla til góðs samkomulags milli manna
af Búa kyni og Breta þar í landi.
Sir Hector Mlacdonald var vafalaust
ástsælasti hershöfðingi Breta, bæði af undir-
mönnuum sinum og jafningjum. Hann
var fjósamaður í æsku á sveitaheimili (fædd-
ur 1852), komst 17 ára að verzlun í dúk-
vörubúð, en 26 ára gekk hann í herþjón-
ustu. Hann hafði í engan skóla gengið,
nema barnaskóla í sveit. Hann fór í Af-
gani stan-striðið, og sýndi svo mikið hug-
rekki og kænsku í hverri orustu, sem hann
var í, að hann var gerður að undirforingja
(sergeant) 1879. Enn sýndi hann ina sömu
hæfileika við aðsóknina að Cabul og var
árið eftir gerður foringi (staðgengill eða
lantinant) eftir tillögu Roberts lávarð-
ar. Hann var í Búaófriðnum 1881, Níl-
förinni 1885, í Suakim 1888, við Tokar
1891, í Súdan-herförinni 1896 og nú síðast
í Búa-stríðinu. Hann sté frá stigi til stigs
í foringja-tigninni unz hann varð yfirhers-
höfðingi (general). Eftir Búastríðið var hann
skipaður yfirhershöfðingi yfir herlið Breta á
Ceylon Þar virðast fáleikar verið hafa með
honum og landstjóranum. Macdonald var
enginn samkvæmamaður, og menn af aðals-
tign gáfu sig sumir lítt að honum, gömlum
fjósamanninum í f. m. kom hann skyndi-
Ameríku-blöð frá 18. f. m., er ég
fékk með „Hólum“.
„Unele Tom“ dáinn. „Uncle
Tom“ heitir heimsfræg skáldsaga
eftir Harriet Beecher Stowe. Blá-
lega heim til Englands, dvaldi þar örfáa maður einn, Nomian Argo, er var
daga og hélt svo burt aftur. Kvisaðist þá,
að landstjórinn á Ceylon hefði fengið
einhverjar kærur yfir honum fyrir eitthvað,
sem ekki er látið uppskátt; að eins er þess
getið, að það hafi verið fyrir eitthvað,
„sem ekki er glæpur að landslögum í
Ceylon, en er glæpur að lögum í Englandi.“
Þegar hann hafði skýrt Macdonald frá
þessu, fór Macdonald þegar heim til Eng-
lands, lagði málið fyrir æðstu herstjórn
ríkisins og heimtaði herrétt settan yfir sér
til að hreinsa sig. Honum var þegar veitt
sú beiðni og var símað til Indlands og
og herforingjum þaðan boðið að fara til
Ceylon og sitja í herdómnum. Macdon-
ald fór til Frakklands og ætlaði þaðan suð-
ur til Miðjarðarhaís og taka sér þar lar
til Ceylon. í París stóð hann við 3 daga,
og 3. daginn skaut hann sig i herbergi
sídu á hótelinu, sem hann hélt til á, 25.
f. m. Ensk blöð frá 26. f. m. taka öll í
♦
þann streng, að M. hafi saklaus verið, en
hafi eigi haft bjarta tíl að baka konu og
börnum þá hugraun að heyra 4 tilraunir
annara tíl að sverta mannorð hans. —
Bennet Burleigh segir um hann: „suarræði,
ró, hugrekki og hreysti hefi ég engan
mann þekt sýna til jafns við Sir Macdon-
ald.“ — In eina orústa, sem hann beið
ósigur í á æfi sinni, var við Búa á Majúba
Hill 1881 ; hann stýrði þar herflokki Breta.
Þar féll hver maður af honum, svo að hann
hann stóð loks einn uppi og hafði þá ekki
annað vopna eftir, en sverð sitt, og var
þó brotið framan af því, en þó varðist
hann. Þá miðaði Búi á hann byssu sinni,
en annar Búi sló hana úr höndum félaga
sius og mælti: „Það er skömm að skjóta
svo vaskan mann!“ Ekkí vildi hann upp
gefast, og urðu Búar bókstaflega að taka
hann höndum. Joubort hershöfðingi fékk
honum aftur í heiðurs skyni sverð sitt, er
af honum hafði verið tekið.
Rafmagns-sporbraut léngst í
hoimi verður sú, sem nú á að leggja
frá Detroit, Mich., til Galveston, Tex.,
í Bandaríkjum N. A. Hún verðnr
2000 enskar mílur á lengd.
Cíossler, hermálaráðgjafi Þýzka-
lands, hefir orðið að segja af sér
embætti sakir fáleika keisarans- við
hann út af því, að Gossler hefði ekki
tekið svari keisara nógu röksamlega
á þingi, er lögjafningjar sneiddu að
honum í ræðum fyrir afskifti hans af
Krupps-málinu.
Hljóðrita (telefón) segir póstum-
sjónarmaðurinn í Berlín í embættis-
skýrslu sinni að vel megi leggja
þvers yfir Atlantshaf, t. d. frá Berlín
til New-York. Engir erfiðleikar sé
þar í vegi, er ekki sé auðgert að
sigra að því er til kunnáttu kemur.
En það só dýrt og borgi eigi kost-
nað að sinni.
Cleveland þverneitar því að sér
komi til hugar að gera kost á sér
framar til forsetakosningar, segja
þræll i eigu Kennedy’s hershöfðingja,
var fyrirmyndin að höfuðpersónu
sögunnar. Þessi gamli blámaður dó
hér á dögunum i Kentucky, og var
þá 111 ára.
Frakkíand. Combes forsætisráð-
herra hélt ræðu í öldungaráðinu 31.
f. m. og minti klerka á það, að þeir
hefðu margrofið skilyiði samningsins
(Concordat) milli Frakkastjórnar og
páfa,'svo að ef þeir hóldu áfram að
veita kyrkjulögunr ríkisins mótþróa,
mættu þeir búast við, að ríkið segði
upp þeim samningi og lýsti ríkis-
kyrkju Frakklands óháða páfa.
Atlantsliafs-síma nýjan byrjuðu
Þjóðverjar að leggja frá Emden 23.
f. ní. Þeir hafa einn áður.
Mannalát. 10. f. m. í Höfn frú
Sigríður Boaadóttir, ekkja Péturs
byskups. - 23. í Lundúnum larrar,
djákni af Kantaraborg, eínn af merk-
ustu mönnum ensku kyrkjunnar. —
28. f. m. frú Magdálene Thoresen
frá Noregi, skáldkona nafnkunn.
Holdsveikis lækning. Mr. Mc-
Wade, konsúll Bandaríkja N. A. í
Canton í Sínlandi skýrir svo frá. aö
ámerískur lækiiir þar, Dr. Adolf
Razlag, hafi fundið lækning á holds-
veiki ,og sýnt gildi ’hennar með til-
raunum. Sjálfur segist McWade hafa
stöðuglega athugað lækningar-aðferð-
ina á fjórum sjúklingum alt frá byr-
jun, og sé þrír þeirra nú aftur -tek-
nir til vinnu sinnar og sé orðnir al-
læknaðir að sjá. Aðallega er lækning
þessi fólgin í böðum; eru við höfð
sólböð, sandböð, böð í heim og köldu
þjörfu vatni, saltvatnsböð og lyfjaböð
(„medicated baths“). í lyfja-böðunum
eru hagnýtt margs konar lyf og efni.
[„Public Opinion", Wash., D. C., 5.
Marz 1903].
Pólitískur lasleiki. Stokkhólms-
fregnriti Lundúnablaðsins Express
segir, að sjúknaður Oscars konungs,
sá er því olli, að hann hefir falið
syni sínum ríkisstjórn um sinn, sé
ekki annað en skrópar, sem rétt sé
að nefna pólitiskan sjúkdóm. Kon.
ungur átti að fa-ra til Kristianíu og
vera þar fjóra mánuði. einmitt nú
um þingtímann, meðan málið um
sérstaka norska konsúla er fyrir
þingi, og er sem heitast. Oscar
konungur er ákatlega ástúðlegur mað-
ur í viðmóti, og er honum jafnan
mjög hætt við að lofa ýmsu því, sem
hann fær ekki [fyrir ráðgjöfum sín-
um] að efna. Nu vóru ráðgjafar
hans inir sænsku mjög hræddir um,
að hann mundi lofa Norðmönnum
♦-----------------------------------
ÚRSMíÐA-VINNUSTOFA.
Yðnduð ÚR Og KLUKKUR.
Þinoholtsstræti 4.
Helgi Hannesson.